Νέο φορολογικό: Ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα για ελεύθερους επαγγελματίες- Προβληματισμός για το μπόνους σε όσους καταγγέλουν φοροδιαφυγή

Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο παρουσιάζουν σήμερα Τρίτη (31/10) στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης και αρμόδιος υφυπουργός Χάρης Θεοχάρης. Σε αυτό προβλέπεται ένα νέο σύστημα φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων με το οποίο θα καθιερώνεται ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα αλλά και νέα μέτρα που στοχεύουν στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

Οι πληροφορίες πάντως ότι θα δίνεται η δυνατότητα στους φορολογούμενους να «καρφώνουν» φοροδιαφεύγοντες, έναντι χρηματικού μπόνους έχουν προκαλέσει ήδη προβληματισμό σε παράγοντες της αγοράς. Οι φόβοι εντοπίζονται στο γεγονός πως αν δεν υπάρξουν ισχυρές δικλείδες ασφαλείας, μπορεί να λειτουργήσει σε μία ανεξέλεγκτη κατάσταση, με πολίτες να «καρφώνουν» για οποιοδήποτε κίνητρο, είτε οικονομικό, είτε άλλο.

Οι καταγγελίες θα μπορούν να γίνονται είτε επώνυμα είτε και ανώνυμα. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι μέχρι σήμερα στην εφαρμογή η Appodixi έχουν υποβληθεί 135.000 καταγγελίες, εκ των οποίων ανώνυμες ήταν περίπου οι 75.000 και επώνυμες μόλις 60.000.

Οι ειδικοί θεωρούν αναγκαίο να δέχεται η ΑΑΔΕ μόνο τις επώνυμες καταγγελίες και σε αυτές να υπάρχουν πρόσθετες δικλείδες για την εγκυρότητά τους

Η αρχική πρόνοια του νομοσχεδίου προβλέπει ότι η χρηματική ανταμοιβή για όσους καταγγέλλουν φαινόμενα φοροδιαφυγής ή μαϊμού αποδείξεων μέσω της ψηφιακής εφαρμογής e-appodixi της ΑΑΔΕ θα φτάνει τα 3000 ευρώ. Κίνητρο, εξαιρετικά σημαντικό, όπως είναι προφανές. Τα ποσά, δε, θα καταβάλλονται αν και όταν οι καταγγελίες επιβεβαιώνονται και μετά από τον σχετικό έλεγχο προκύπτει φοροδιαφυγή.

Οι πληροφορίες αναφέρουν επίσης ότι το ελάχιστο ποσό της ανταμοιβής θα υπολογίζεται πιθανότατα με βάση το ποσό της «παράνομης» απόδειξης-συναλλαγής (π.χ. πολλαπλάσιο του ποσού της απόδειξης).

• Το μπόνους προανήγγειλε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης κατά την παρουσίαση της νέας ψηφιακής πλατφόρμας καταγγελιών της ΑΑΔΕ. Είπε ακόμα ότι θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, με τις σχετικές ρυθμίσεις να περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο.

Σύμφωνα με όσα έγιναν χθες γνωστά, οι καταγγελίες και πληροφορίες που υποβάλλονται μέσω της πλατφόρμας διοχετεύονται αυτόματα, ανάλογα με το αντικείμενό τους, στις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες για περαιτέρω διερεύνηση, καθώς και στη Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων, όταν οι υποθέσεις αφορούν θέματα αρμοδιότητάς της.

Τι άλλο προβλέπει το νομοσχέδιο

Σύμφωνα με πληροφορίες, με τις νέες διατάξεις για τους ελεύθερους επαγγελματίες καθιερώνεται ένα ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα το οποίο δεν θα μπορεί να είναι μικρότερο από 10.920 ευρώ, όσο δηλαδή είναι το ετήσιο εισόδημα ενός εργαζόμενου του ιδιωτικού τομέα ο οποίος αμείβεται με τον κατώτατο μισθό των 780 ευρώ το μήνα για 14 μήνες (780×14=10.920 ευρώ). Ο ελάχιστος φόρος που προκύπτει για το ελάχιστο εισόδημα των 10.920 ευρώ φθάνει τα 1.102,40 ευρώ. Ωστόσο όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, το ελάχιστο εισόδημα θα είναι μαχητό. Αυτό σημαίνει ότι ο ελεύθερος επαγγελματίας εφόσον μπορεί να αποδείξει με στοιχεία πως το πραγματικό του εισόδημα είναι μικρότερο, θα φορολογηθεί για το μικρότερο εισόδημα.

Μια πρώτη γεύση των αλλαγών που φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο σε ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους έδωσε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης κατά την παρουσίαση της νέας ψηφιακής εφαρμογής για τις καταγγελίες των πολιτών. Όπως είπε ο υπουργός «στο πλαίσιο της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, η Κυβέρνηση συζητάει και ένα καινούργιο σύστημα φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, δίκαιο, έτσι ώστε τελικά να μην υπάρχουν -όπως συμβαίνει σήμερα- εργοδότες, οι οποίοι να πληρώνουν λιγότερους φόρους από ότι ο υπάλληλός τους. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν ο υπάλληλος αμείβεται με τον κατώτατο μισθό. Είναι θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης, που αφορά το σύνολο φυσικά της κοινωνίας αλλά και όλους εκείνους τους πολλούς πάντως ελεύθερους επαγγελματίες που πληρώνουν κανονικά τους φόρους τους».

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ σχεδόν 8 στους 10 επαγγελματίες δηλώνουν εισοδήματα κάτω των 10.920 ευρώ. Συγκεκριμένα σε σύνολο 676.000 ΑΦΜ ελευθέρων επαγγελματιών, ποσοστό 32,7% δηλώνει μηδενικό εισόδημα, ένα επιπλέον ποσοστό 25,5% δηλώνει εισόδημα έως 5.000 ευρώ και υπάρχει και ένα ποσοστό 20% το οποίο δηλώνει εισοδήματα πάνω από 10.920 ευρώ. Δηλαδή, 221.000 επαγγελματίες δηλώνουν μηδενικά αποτελέσματα ή ζημιές, ενώ 172.000 δηλώνουν εισοδήματα που δεν ξεπερνούν τα 5.000 ευρώ. Από 5.000 ευρώ έως και 10.920 ευρώ δηλώνουν 148.000 επαγγελματίες, ενώ μόλις 135.200 δηλώνουν πάνω από 10.920 ευρώ.

Παράλληλα, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει και άλλα μέτρα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής που προβλέπουν:

1. Υποχρεωτική εφαρμογή των ηλεκτρονικών τιμολογίων.
2. Καθολική εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων myDATA. Τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές – POS), ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA.
3. Επέκταση υποχρέωσης κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση βάσει Κωδικού Δραστηριότητος (ΚΑΔ).
4. Εφαρμογή ψηφιακού δελτίου αποστολής με στόχο να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούμενων αγαθών.
5. Αύξηση του προστίμου χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής.
6. Αποκλείονται οι παραβάτες λαθρεμπορίας από συνεργασία με όλες τις εταιρείες εμπορίας καυσίμων, με νομοθετική ρύθμιση με την οποία θεσμοθετείται η υποχρέωση λήψης μέτρων «δέουσας επιμέλειας» σε ολόκληρη εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων.
7. Υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής.
8. Πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών.
9. Επιβάλλεται από 01/01/2024, ΦΠΑ και τέλος διαμονής στο εισόδημα από βραχυχρόνια μίσθωση τριών ή περισσότερων ακινήτων τύπου Airbnb. Το τέλος διαμονής θα επιβληθεί στο σύνολο των ακινήτων τύπου Airbnb.