Μητσοτάκης για Μέση Ανατολή: Λύση δύο κρατών και στρατηγική ήττα της Χαμάς – Στη λάθος πλευρά της ιστορίας ο Ερντογάν

Συζήτηση με τον Φράνσις Φουκουγιάμα, στο πλαίσιο του 27ου ετήσιου συνεδρίου «Economist Government Roundtable», στο Athenaeum Intercontinental είχε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Φουκουγιάμα συζήτησαν μια ευρεία γκάμα θεμάτων: Από την Μέση Ανατολή μέχρι την Ουκρανία και την πολιτική κατάσταση στη χώρα.

Ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε την ανάγκη να διδαχθούμε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς και από την ένοπλη διένεξη στη Μέση Ανατολή, ώστε τα κράτη να έχουν την στρατιωτική ικανότητα και δύναμη να υπερασπιστούν την εδαφική τους κυριαρχία, καθώς και η ΕΕ να δαπανά περισσότερους πόρους, για να υπερασπίζεται τα ευρωπαϊκά εδάφη.

Εξηγώντας γιατί η Ελλάδα απείχε από το ψήφισμα στον ΟΗΕ, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η χώρα μας ευθυγραμμίστηκε με τις περισσότερες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Δηλώσαμε το προφανές, το Ισραήλ πρέπει να υπερασπιστεί τον εαυτό του με βάση το διεθνές δίκαιο και ζητούμε από όλες τις πλευρές να υπάρξει ανθρωπιστική βοήθεια, ακόμα και ανθρωπιστικές παύσεις στις εχθροπραξίες» υπογράμμισε και συμπλήρωσε: «Προσπαθήσαμε να τροποποιήσουμε το ψήφισμα, αλλά δεν καταφέραμε να περάσουμε θέσεις μας και γι’ αυτό αποφασίσαμε την αποχή».

Ερωτηθείς αν υπάρχει δρόμος για «ελληνική διπλωματία», ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι ήμασταν από τις τρεις χώρες της ΕΕ που μετείχαν στη Σύνοδο της Αιγύπτου, ενώ ο ίδιος επισκέφτηκε το Ισραήλ. Έχουμε στρατηγική σχέση με το Ισραήλ, αλλά και καλές σχέσεις με χώρες της περιοχής. «Είμαστε αντικειμενικοί σε ό,τι αφορά στη συνολική μας πολιτική» τόνισε και προσέθεσε: «Μία λύση μπορεί να υπάρξει, αυτή των δύο κρατών».

Τόνισε, δε, ότι αν καταστεί δυνατό να σταλεί δια θαλάσσης ανθρωπιστική βοήθεια, η Ελλάδα θα συμμετάσχει.

«Στο μυαλό μου, μόνη λύση μπορεί να είναι η αναβίωση του διαλόγου για δύο κράτη. Δηλαδή το δικαίωμα των Παλαιστινίων να έχουν το δικό τους κράτος, χωρίς να απειλούν το δικαίωμα του Ισραήλ να έχει το δικό του κράτος» ξεκαθάρισε στη διάρκεια της συζήτησης ο πρωθυπουργός. Τόνισε, δε, αντιπαραθέτοντας εμμέσως τη στάση της Ελλάδας με εκείνη της Τουρκίας, ότι «δεν μιλάμε στη Χαμάς, ούτε φιλοδοξούμε να το κάνουμε, γιατί την ορίζουμε ξεκάθαρα ως τρομοκρατική οργάνωση».

Ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την άποψη ότι «δεν μπορεί κανείς να φαντάζεται λύση της κρίσης, χωρίς μία στρατηγική ήττα της Χαμάς». Εκτίμησε επίσης ότι «δεν είναι πολύ αργά να αρχίσουμε να συζητάμε το μέλλον της Γάζας και ποιος θα τη διοικήσει, εφόσον η Χαμάς δεν είναι πια στην εικόνα».

Παράλληλα, επισήμανε ότι η Παλαιστινιακή Αρχή έχει αποδείξει πως είναι αποτελεσματική στη διοίκηση στη Δυτική Όχθη.

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε επίσης στους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, λέγοντας πως σκοπός του είναι να πείσει τους Ευρωπαίους συναδέλφους του «ότι χρησιμοποιούμε τα χρήματα για τον σωστό σκοπό».

«Όλοι οι υπουργοί που είναι εδώ, γνωρίζουν ότι στο σημειωματάριο με τη βαθμολόγησή τους είναι ψηλά η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης» συμπλήρωσε με νόημα.

Το σενάριο επανεκλογής του Τραμπ

Ο κ. Μητσοτάκης ρωτήθηκε και για το σενάριο επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ το 2024. Ο πρωθυπουργός επέλεξε να μην ρισκάρει προγνωστικά, εστιάζοντας στις στενές σχέσεις που έχει η χώρα μας με την Ουάσινγκτον και την αναγνώριση, εκ μέρους της αμερικανικής διπλωματίας, του ρόλου της Ελλάδας στην περιοχή ως πυλώνα σταθερότητας.

Στο σημείο αυτό παρενέβη ο κ. Φουκουγιάμα, για να τονίσει ότι, «αν επανεκλεγεί ο Τραμπ, θα είναι μια καταστροφή για την Ευρώπη». Χαρακτηριστικά, μάλιστα, ο φημισμένος πολιτικός επιστήμονας είπε πως νόμιζε ότι «είχαμε ξεμπερδέψει με τον Τραμπ» μετά την ήττα του στις προηγούμενες αμερικανικές προεδρικές εκλογές.

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις

Ερωτηθείς για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι θα προσπαθήσει να συμβάλει στη διατήρηση του θετικού μομέντουμ, παρατήρησε ωστόσο ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «βρίσκεται στη λάθος πλευρά της ιστορίας, όσο αρνείται να καταδικάσει τη στάση της Χαμάς».

«Δεν είμαστε εχθροί» υπογράμμισε αναφορικά με τις σχέσεις της Αθήνας με την Άγκυρα, εστίασε στην επαναπροσέγγιση των δύο πλευρών μετά τον καταστροφικό σεισμό στη γείτονα και παρατήρησε: «Η μοίρα της γεωγραφίας μας θέλει διπλα-δίπλα. Θα ήταν καλό σε αυτήν την πολύπλοκη περιοχή να μην έχουμε ακόμη μια πηγή έντασης».

«Η ανισότητα η μεγαλύτερη πρόκληση στις σύγχρονες κοινωνίες»

Αναφερόμενος στις προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας, ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε την ανισότητα ως τη μεγαλύτερη εξ αυτών. «Είναι καθήκον μας να υπερασπιστούμε τις δημοκρατικές αξίες και να τις ενδυναμώσουμε» τόνισε, χαρακτηρίζοντας, στο πλαίσιο αυτό, ως πολύ σημαντικό το αποτέλεσμα των πρόσφατων πολωνικών εκλογών και τη νίκη του Ντόναλντ Τουσκ.

Τεχνητή Νοημοσύνη και δυτικός πολιτισμός

Ο κ. Μητσοτάκης ρωτήθηκε και για τον ρόλο της Τεχνητής Νοημοσύνης στο σύγχρονο πολιτικό σύστημα. Μεταξύ άλλων, επιχειρηματολόγησε ότι οι πολιτικές της κυβέρνησης μπορούν να είναι αποτελεσματικότερες με τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης και αναφέρθηκε στην προσφάτως συσταθείσα από την κυβέρνηση επιτροπή επιστημόνων, για τον σκοπό αυτό.

Η τελευταία ερώτηση του συντονιστή της συζήτησης αφορούσε στο κατά πόσον είναι εφικτό να επιβιώσει ο δυτικός πολιτισμός σε ένα δυσμενές περιβάλλον, όπως το σημερινό. Στο σημείο αυτό, ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για την έννοια του «υγιούς πατριωτισμού», με τους πολίτες να είναι περήφανοι για την εθνική τους ταυτότητα, αλλά αυτό να μην οδηγεί σε διαχωρισμούς και διενέξεις.