Είναι μόνο η κλιματική κρίση υπεύθυνη για τις πυρκαγιές; Ο ρόλος της διαχείρισης των δασών – Τι απαντούν ειδικοί στο libre

Την ώρα που η Μεσόγειος βάλλεται από ένα εκρηκτικό κοκτέιλ ακραία υψηλών θερμοκρασιών και ανεξέλεκτων πυρκαγιών, απόρροια ως έναν βαθμό της κλιματικής κρίσης, έχει ξεσπάσει  πόλεμος για τα αίτια των έντονων φαινομένων που βιώνουμε. Ακραίοι καύσωνες και ανεξέλεγκτες πυρκαγιές αποτελούν πλέον μια νέα κανονικότητα για το μεγαλύτερο μέρος της Γηραιάς Ηπείρου.Την ίδια ώρα το σύνολο της επιστημονικής κοινότητας προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τα αίτια αυτού του εκρηκτικού μείγματος που απειλεί ακόμα και με ερημοποίηση πολλά μέρη του πλανήτη.

Νίκος Νανούρης

Σύμφωνα με αρθρογράφο του περιοδικού Spectator  η συχνότητα των πυρκαγιών έχει επίσης μεγάλη σχέση με τη χρήση γης.Όπως επισημαίνει η αύξηση των δασικών  πυρκαγιών τα τελευταία χρόνια  οφείλεται στην εγκατάλειψη των καλλιεργήσιμων εκτάσεων και στις θαμνώδεις εκτάσεις, οι οποίες αποτελούν πολύ πιο εύφλεκτο υλικό.Κομβικός παράγοντας είναι επίσης και η αστική ανάπτυξη κοντά σε δασικές εκτάσεις, όπως άλλωστε και η διαχείριση των δασών.

Αντίθετη άποψη εκφράζει άρθρο γνώμης της Suzanne Moore που φιλοξενεί η εφημερίδα The Telegraph.

Ο ακραίος καύσωνας, σύμφωνα με την αρθρογράφο  που προκάλεσε την εξάπλωση των τεράστιων πυρκαγιών στην Ελλάδα είναι το τελευταίο σαφές σημάδι μιας επικείμενης κλιματικής καταστροφής.

Υποστηρίζει επίσης ότι αποτελεί κοινό τόπο ότι αυτό που προκάλεσε την εξάπλωση αυτών των τεράστιων πυρκαγιών, είναι ο ακραίος καύσωνας σε ολόκληρη τη νότια Ευρώπη.

Ο πυρομετεωρολόγος και εντεταλμένος ερευνητής του αστεροσκοπείου Αθηνών, Θοδωρής Γιάνναρος εξηγεί στο libre,  ότι η ”κλιματική κρίση δεν βάζει φωτιές, η φωτιά μπαίνει από ανθρώπινη αμέλεια και από ανθρώπινη πρόθεση” και προσθέτει ”η κλιματική αλλαγή ωστόσο δημιουργεί τις πυρομετεωρολογικές συνθήκες που αν μπει μια φωτιά τότε αυτή είναι πιο εύκολο να αποκτήσει μεγάλη ένταση, καταστεί ανεξέλεγκτη και δυνητικά καταστροφική”.

Ο Παλαιολόγος Παλαιολόγου επίκουρος καθηγητής στο τμήμα δασολογίας και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών μίλησε στο libre και εξηγεί ότι  ”η κλιματική είναι εδώ, είναι μια πραγματικότητα αλλά δεν πρέπει να αποτελεί άλλοθι.” 

Όπως επισημαίνει ο κύριος Παλαιολόγου η αύξηση των μεγάλων πυρκαγιών σε σχέση με το ναι μεν οφείλεται στις πιο ακραίες κλιματικές συνθήκες αλλά οφείλεται και στη συσσώρευση της καύσιμης ύλης. Είναι δυο παράγοντες δηλαδή που πρέπει να έρθουν σε ισορροπία.

”Δεν καιγόμαστε επειδή έχει αλλάξει μόνο το κλίμα. Καιγόμαστε διότι δεν υπάρχει σωστή διαχείριση των δασών. Υπάρχουν κοινωνικοί λόγοι που έχουν  οδηγήσει τις πυρκαγιές να έχουν γίνει τόσο μεγάλες και τόσο έντονες τα τελευταία χρόνια.”, αναφέρει χαρακτηριστικά.

Ενώ προσθέτει  ότι το πλήθος των αναφλέξεων έχειι ως αποτέλεσμα κάποιες να ξεφεύγουν και η καταστολή δεν αρκεί για να σβήσουν.

Ο κ. Παλαιολόγου αναφέρθηκε στο libre και στο παράδειγμα των  Πυρκαγιών των ΗΠΑ που είναι πολλοί που προσπαθούν να τις συγκρίνουν με την Ελλάδα.

” Η απάντηση είναι ότι δεν καίγονται με πυρκαγιές σαν τις δικές μας. Οι πυρκαγιές εκεί καίγανε μήνες. Ξεκινούσανε Ιούνιο και τελειώνανε Οκτώβριο. Είναι άλλη κλίμακα των πυρκαγιών άλλη φύση του φαινομένου.  Πυρκαγιές σαν τις δικέ μας στις ΗΠΑ, είναι πιο εύκολες στην καταστολή διότι δεν περιμένουν πότε θα έρθει η φωτιά κοντά τους, αυτοί πλησιάζουν την φωτιά. Δεν κάθονται να περιμένουν να ρίξουν νερό με το αεροπλάνο από πάνω, έχουν ετοιμάσει ήδη από πολύ καιρό πριν μια ζώνη  και προβλέπουν πως θα κινηθεί η πυρκαγιά κάνοντας σε αυτά τα σημεία τις ρίψεις νερού”.

Ο επίκουρος καθηγητής του Γεωπονικού πανεπιστημίου Αθηνών στέκεται και στην λανθασμένη στατηγική να πετάμε νερό στην πυρκαγιά όταν αυτή καταστεί ανεξέλεγκτη.

”Δεν σβήνονται οι πυρκαγιές πετώντας μόνο νερό, γιατί το νερό δεν φτάνει πολύ απλά εκεί που πρέπει. Και να φτάσει όμως εκεί που είναι η φλόγα, οι συνθήκεςπου εξελίσσονται από την πυρκαγιά είναι τόσο μεγάλες που δεν κάνει κάποια αλλαγή στη συμπεριφορά το νερό αλλά εξατμίζεται και παρέχει περισσότερο οξυγόνο στην πυρκαγιά.”

 Και προσθέτει ότι ”μόνο με έμμεση προσβολή σβήνονται αυτές οι πυρκαγιές, όπως δημιουργία αντιπυρικών ζωνών.  Είναι λάθος να εφαρμόζεις την ίδια στρατηγική σε όλες τις πυρκαγιές”.

Ο κ. Παλαιολόγου καταλήγει την τοποθέτηση του στο libre στον παράγοντα της καύσιμης ύλης στα δάση που παίζει κομβικό ρόλο στην εξάπλωση και την ένταση των πυρκαγιών.

”Αν όλες οι πυρκαγιές είναι υψηλής έντασης, και δεν έχουμε αφαιρέσει από τα δάση την καύσιμη ύλη τότε η καταστροφή μπορεί να είναι ολοκληρωτική.”

Ενώ προτάσσει ως μέτρο ανάσχεσης των πυρκαγιών τη σωστή και αποτελεσματική διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων.

”Υπάρχει ένα τρίγωνο εξάπλωσης πυρκαγιάς , η τοπογραφία, η καύσιμη ύλη και ο καιρός, από αυτές στις τρεις πλευρές μόνο στην καύσιμη ύλη μπορούμε να επέμβουμε. Η διαχείριση των δασικών οικοσυστήματων είναι το μόνο μέτρο πρόληψης που έχουμε για την έξαπλωση των πυρκαγιών”.