Θέατρο Βράχων: Απορρίφθηκαν οι αντιρρήσεις ιδιωτών που διεκδικούσαν τον αποχαρακτηρισμό της έκτασης

Ένα βήμα πιο κοντά φέρνει την προστασία του δημοσίου χαρακτήρα του λόφου Κοπανά όπου βρίσκονται και τα θέατρα Βράχων, αλλά και αθλητικές εγκαταστάσεις φέρνει η απόφαση της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων επί των δασικών χαρτών, η οποία τελεσίδικα απορρίπτει τις ενστάσεις χαρακτηρίζοντας οριστικά δασικό τον χαρακτήρα των επίδικων εκτάσεων. Υπενθυμίζεται ότι, όπως είχε αποκαλύψει με ρεπορτάζ του το «Έθνος» τον Απρίλιο του 2021, βρίσκεται σε εξέλιξη δικαστικός αγώνας των ιδιωτών διεκδικητών της έκτασης, οι οποίοι είχαν υποβάλει και τις σχετικές αντιρρήσεις επί του αναρτημένου δασικού χάρτη.

Η υπόθεση αναφορικά με τον χαρακτήρα της έκτασης, εξετάστηκε τη Μεγάλη Τετάρτη 12-4-2023 από την αρμόδια Επιτροπή του Υπουργείου Περιβάλλοντος, με τον δήμο Βύρωνα να παρίσταται στη διαδικασία δια της Νομικής του Υπηρεσίας του, προκειμένου να υποστηρίξει ενώπιον της Επιτροπής τον δασικό χαρακτήρα του Λόφου Κοπανά και της ευρύτερης περιοχής, καταθέτοντας υπόμνημα με το οποίο αντέκρουσε τα επιχειρήματα των φερόμενων ιδιοκτητών.

Η απόφαση ανακοινώθηκε χθες και η Επιτροπή απέρριψε ομόφωνα και συνολικά τις ενστάσεις των διεκδικητών της έκτασης.

«Η εξέλιξη αυτή μας δικαιώνει στον αγώνα που δίνουμε αδιάκοπα για να προασπίσουμε το δημόσιο χαρακτήρα του λόφου Κοπανά. Η συγκεκριμένη απόφαση σημαίνει ότι η διεκδικούμενη από τους ιδιώτες έκταση στο Λόφο Κοπανά είναι δασική, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ανεξαρτήτως από το ποια θα είναι η απόφαση του Αρείου Πάγου, στην αίτηση αναίρεσης της απόφασης του εφετείου που έχουμε καταθέσει. Μπορούμε να πούμε ότι είναι μια νίκη στον αγώνα για την προάσπιση του Λόφου Κοπανά, τον οποίο συνεχίζουμε μέχρι την τελική δικαίωση», επεσήμανε ο δήμαρχος Βύρωνα, Γρηγόρης Κατωπόδης.

Μιλώντας ο ίδιος στο «Εθνος» συμπληρώνει ότι ο αγώνας συνεχίζεται καθώς η συγκεκριμένη απόφαση δεν είναι τελεσίδικη αναφορικά με την ιδιοκτησία του χώρου: «Σηματοδοτεί όμως ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την τελική δικαίωση λίγο πριν ξεκινήσει το φετινό φεστιβάλ».

Υπενθυμίζεται ότι αναμένεται η απόφαση στην αίτηση αναίρεσης στον Άρειο Πάγο της απόφασης του Εφετείου, η οποία παραχωρούσε την έκταση των περίπου 104 στρεμμάτων στον λόφο Κοπανά σε ιδιώτες ανοίγοντας τον δρόμο να περάσει ανεπιστρεπτί πλέον σε ιδιώτες η έκταση που έχει φιλοξενήσει όλες τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν στη «Σκιά των Βράχων» εδώ και περίπου 37 χρόνια.

Εάν η αίτηση των δύο δήμων (Βύρωνα και Υμηττού) και του Ελληνικού Δημοσίου έχει αίσιο αποτέλεσμα, η υπόθεση θα δικαστεί εκ νέου από το Εφετείο. Σε διαφορετική περίπτωση οι δήμοι θα πρέπει όχι μόνο να αποβληθούν από την έκταση που σήμερα φιλοξενεί τα δύο θέατρα «Μελίνα Μερκούρη» και «Αννα Συνοδινού» καθώς και πλήθος άλλων εγκαταστάσεων άθλησης και ψυχαγωγίας, αλλά αντιμετωπίζουν και τον κίνδυνο πληρωμής υπέρογκων αποζημιώσεων στους ιδιώτες ως τμήμα των μισθωμάτων για το σύνολο των ετών, για τα οποία διοργανώνονταν τα Φεστιβάλ «Στη Σκιά των Βράχων» και «Υμηττού».

Στις εγκαταστάσεις του λόφου Κοπανά έως σήμερα φιλοξενούνται ομάδες παιδιών, εφήβων, ερασιτεχνικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου, προπονήσεις της Γυμναστικής Ακαδημίας, τα Παμβυρώνεια, αλλά και αγώνες όλων των σχολείων εδώ και δεκαετίες.

Να σημειωθεί ότι έκταση στην οποία βρίσκονταν τα εγκαταλελειμμένα λατομεία της Εργάνης, ύστερα από πολυετείς κινητοποιήσεις των κατοίκων τη δεκαετία του ΄80, μετατράπηκε σταδιακά σε σημείο συνάντησης του πολιτισμού και του αθλητισμού φιλοξενώντας εκτός από τα θέατρα, τρία γήπεδα 5X5, ένα γήπεδο ποδοσφαίρου και το κλειστό γήπεδο μπάσκετ. Έκτοτε όλες οι εγκαταστάσεις συντηρούνται από τις τεχνικές υπηρεσίες των δύο δήμων.

Το ιστορικό

Το ιστορικό των διεκδικήσεων της κυριότητας της έκτασης ξεκίνησε το 2003 παρά το γεγονός ότι οι πρώτες παραστάσεις είχαν φιλοξενηθεί στο χώρο ήδη από το 1986. Εκείνη τη χρονιά ασκήθηκαν οι πρώτες αγωγές για την κυριότητά της από κληρονόμους των φερόμενων ως ιδιοκτητών της, ενώ μία δεύτερη ομάδα ιδιοκτητών ακολούθησε το 2005 με βάση τίτλους κτήσης από την oθωμανική περίοδο.

Το 2016 υπήρξε απόφαση πρώτου βαθμού, υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου. Ωστόσο, το 2017 ασκήθηκε έφεση και το 2020 το Εφετείο αποφάσισε την αναγνώριση ιδιοκτησιών σε έκταση περίπου 104 στρεμμάτων, ακυρώνοντας την πρωτόδικη απόφαση.

Το εφετείο δέχτηκε την αγωγή και αναγνώρισε συγκυρίους τους ενάγοντες έναντι του Ελληνικού Δημοσίου. H εφετειακή αυτή απόφαση έως τώρα δεν έχει καταστεί αμετάκλητη. Εφόσον όμως καταστεί αμετάκλητη:

Οι ενάγοντες θα αποβάλλουν τους Δήμους από την έκταση, τις αθλητικές εγκαταστάσεις και από τουλάχιστον ένα θέατρο και θα αναζητήσουν δικαστικά αποζημίωση χρήσης για τα προηγούμενα έτη, με αγωγικό αίτημα που μπορεί να ανέλθει στο 6% της αντικειμενικής αξίας της, κατ’ έτος.

Η συγκεκριμένη έκταση, γνωστή σχεδόν σε όλους τους Αθηναίους, οι οποίοι κάποια στιγμή ανηφόρισαν στους βράχους για να παρακολουθήσουν πολιτιστικές εκδηλώσεις, υπάγεται στα διοικητικά όρια δύο Δήμων, Βύρωνα και Υμηττού (σήμερα Δάφνης-Υμηττού) Αττικής.

Η ιστορία της έκτασης ξεκινά δεκαετίες πριν όταν ο χώρος του Θεάτρου Βράχων «Μελίνα Μερκούρη», κατόπιν προτροπής της τότε υπουργού Μελίνας Μερκούρη, είχε μελετηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού και θεωρήθηκε ότι εφόσον διαμορφωνόταν, θα μπορούσε να φιλοξενήσει ένα υπαίθριο θέατρο. Ακολούθησαν ειδικές μελέτες και αποφασίστηκε από το Υπουργείο και τον Οργανισμό ΑΘΗΝΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ να διαμορφωθεί τμήμα της έκτασης των πρώην λατομείων σε ένα υπαίθριο θέατρο.

Ύστερα από τις απαραίτητες εργασίες, τελικώς μεταφέρθηκε και τοποθετήθηκε ένα υπαίθριο θέατρο με μεταλλικό φέροντα οργανισμό, ξύλινες κερκίδες και βοηθητικές εγκαταστάσεις μέσα στα όρια της Β’ Ζώνης Προστασίας του Όρους Υμηττού και στο χώρο που παλαιότερα λειτουργούσε ως λατομείο. Την μεταφορά και εγκατάσταση του Θεάτρου ανέλαβε, το 1986, το Υπουργείο Πολιτισμού σε συνεργασία με την ΑΘΗΝΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ, από την Πετρούπολη όπου βρισκόταν τότε, στο χώρο των παλαιών Λατομείων ΕΡΓΑΝΗΣ.

Το εν λόγω θέατρο κατασκευάστηκε με ταχείες διαδικασίες για να φιλοξενήσει δύο σημαντικές παραστάσεις που επρόκειτο να παρουσιαστούν στο Αθηναϊκό κοινό, στα πλαίσια των εκδηλώσεων του προγράμματος Αθήνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Λόγω του επείγοντος, το Υπουργείο Πολιτισμού δεν μερίμνησε για την έκδοση διοικητικών και λοιπών αδειών και εγκρίσεων, ούτε δημιουργήθηκε φάκελος αρχείου.

Μετά το πέρας των εκδηλώσεων του 1986, ο Νομάρχης Αττικής πρότεινε την παραχώρηση της έκτασης που ζητούσε στο Δήμο Βύρωνα για χρήση αναψυχής με σκοπό την προστασία της. Από τότε και μέχρι σήμερα πραγματοποιούνται σ’αυτό τα φεστιβάλ Βύρωνα (Στη Σκιά των Βράχων) και Υμηττού. Κατά την κατασκευή του θεάτρου εκπονήθηκαν όλες οι απαιτούμενες μελέτες από τον φορέα που το υλοποίησε.

Καθόλη τη διάρκεια αυτών των ετών η συντήρησή του πραγματοποιείται από τους μηχανικούς του Δήμου Βύρωνα, συνεπικουρούμενων από τους μηχανικούς του Δήμου Υμηττού. Κάθε χρόνο, πριν την έναρξη της περιόδου των θερινών εκδηλώσεων οι δύο Δήμοι κάνουν ελέγχους με τις τεχνικές υπηρεσίες τους σχετικά με την στατικότητα του Θεάτρου και επισκευάζουν τα στοιχεία που χρήζουν επισκευής.

Πηγή: Ethnos.gr