ΑΡΘΡΟ/Σ. Φαμελιάρη: Η σημασία του φωτός σε μια δίκαιη ενεργειακή μετάβαση

Βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι σε ό,τι αφορά στο μέλλον της ενέργειας. Οι συζητήσεις σε διεθνές επίπεδο είναι συνεχείς και τα κράτη καλούνται να σχεδιάσουν στρατηγικές για να φτάσουμε σε ένα σύστημα 100% ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Και ποια καλύτερη λύση από το φως του ήλιου; Περίπου 50.000.000 GW/s καταφτάνουν στη Γη από τον ήλιο καθιστώντας τον ως μια εξαιρετικού μεγέθους αστείρευτη πηγή ενέργειας.

Οι καταγραφές για την αξιοποίησή του πάνε χιλιάδες χρόνια πίσω και σήμερα διαθέτουμε την τεχνολογία για να εκμεταλλευτούμε και τη θερμότητα και την ακτινοβολία του.

Της Σάντυς Φαμελιάρη, υπεύθυνη Προγραμμάτων για την Κλιματική Αλλαγή| Greenpeace Greece

Στη δεύτερη κατηγορία εμπίπτουν τα φωτοβολταϊκά -συστήματα ικανά να καλύψουν μεγάλο μέρος των αναγκών ρευματοδότησης στις σύγχρονες κοινωνίες. Λειτουργούν πιο αποδοτικά τις ηλιόλουστες ημέρες, αλλά ακόμη και τις νεφοσκεπείς, που στην Ελλάδα είναι λίγες συγκριτικά, αξιοποιούν τη διάχυτη ακτινοβολία και έχουν παραγωγή. Συνεπώς, το φως όχι μόνο μας φτιάχνει τη διάθεση, μας προσφέρει και ένα από τα πιο βασικά αγαθά. Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Φωτός συγκεντρώσαμε μερικούς λόγους που συνομολογούν ότι η ηλιακή ενέργεια είναι η καλύτερη διαθέσιμη επιλογή:

Είναι οικονομική

Η απαιτούμενη επένδυση για την ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας είναι ίσως η χαμηλότερη σε σχέση με άλλες πηγές, ενώ παράγει την πιο φθηνή κιλοβατώρα. Κονταροχτυπιέται μόνο με τα χερσαία αιολικά πάρκα για την πρώτη θέση στην πιο οικονομική ηλεκτροπαραγωγή. Στη μικροκλίμακα ενός νοικοκυριού, ωστόσο, τα φωτοβολταϊκά είναι η βέλτιστη λύση λόγω του κόστους και της ευκολίας εγκατάστασης. Μάλιστα με την αυτοπαραγωγή τα μακροπρόθεσμα οφέλη είναι σημαντικά, ιδίως για πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα αφού εκμηδενίζονται οι λογαριασμοί ρεύματος και επιτυγχάνεται αυτονόμηση, συμβάλλοντας σε μια συμπεριληπτική ενεργειακή μετάβαση.

Είναι προσβάσιμη

Η νομοθεσία έχει φροντίσει ακόμη και για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει επαρκής χώρος για εγκατάσταση στις ταράτσες πολιτών και τους δίνει τη δυνατότητα σύστασης ενεργειακής κοινότητας, ώστε να μπορούν να κάνουν απομακρυσμένη παραγωγή η οποία θα συμψηφίζεται με την κατανάλωση του νοικοκυριού ή της επιχείρησής τους. Πρακτικά, δηλαδή, δεν υπάρχουν αποκλεισμοί. Η εξοικονόμηση ρύπων, η καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας και η μείωση των λογαριασμών είναι μόνο λίγα από τα πλεονεκτήματα που έχει η συμμετοχή των πολιτών στην ηλεκτροπαραγωγή από φωτοβολταϊκά.

Είναι δημοκρατική

Η κατοχύρωση της αυτοπαραγωγής και των ενεργειακών κοινοτήτων αποτελούν σημαντικό βήμα στον εκδημοκρατισμό της ενεργειακής μετάβασης. Οι πολίτες αποκτούν φωνή και δικαίωμα αποφάσεων που αφορούν στην στροφή σε ένα ενεργειακό σύστημα απαλλαγμένο από άνθρακα. Παύουν να είναι παθητικοί καταναλωτές, παρά παίρνουν στα χέρια τους την κατάσταση και επιταχύνουν την ανάπτυξη των ΑΠΕ, των οποίων τα οφέλη γνώρισαν από νωρίς μέσω του ηλιακού θερμοσίφωνα. Παρά τα πρακτικά εμπόδια και τη γραφειοκρατία που διέπουν τη δραστηριοποίηση στην ηλεκτροπαραγωγή, είναι θετικό ότι έχει εξασφαλιστεί θεσμικά η πρόσβαση όλων στον τομέα της ενέργειας με τεράστιο περιθώριο για άσκηση κοινωνικής πολιτικής και επίδειξη αλληλεγγύης.

Είναι περιβαλλοντικά φιλική

Το κύριο θετικό χαρακτηριστικό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και δη της ηλιακής, είναι οι χαμηλοί ως μηδενικοί ρύποι. Πολλαπλές επιστημονικές έρευνες καταδεικνύουν τις ΑΠΕ ως το μέσο που θα περιορίσει/εμποδίσει την κλιματική κατάρρευση έναντι των ρυπογόνων ορυκτών καυσίμων που μας βυθίζουν ακόμα πιο βαθιά στο πρόβλημα. Οποιαδήποτε υπερεκμετάλλευση ή υπερκατανάλωση βέβαια αντιβαίνει στο όραμα για το αύριο, οπότε η εξοικονόμηση είναι το πρώτο βήμα για μια δίκαιη μετάβαση, με στόχο να χρησιμοποιήσουμε όσο λιγότερη γη και πόρους μας προσφέρει ο πλανήτης μας. Περιβάλλον όμως δεν είναι μόνο η ατμόσφαιρα και τα δέντρα, είμαστε και εμείς οι ίδιοι. Στην προστασία του οικοσυστήματος δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό, πρώτον γιατί αφορά στην επιβίωσή μας και δεύτερον γιατί θα είναι πραγματικά “φιλικές” οι ΑΠΕ μόνο αν ενταχθούν σε ένα δίκαιο και δημοκρατικό ενεργειακό μοντέλο με τον άνθρωπο ως έμβιο ον στο κέντρο.

Το φως, λοιπόν, δίνει ζωή, δίνει ρεύμα και δίνει ελπίδα. Είναι ικανό να ανατρέψει ένα ολόκληρο σύστημα που οδήγησε σε ενεργειακή κρίση, υπονόμευση κοινοτήτων και ανεξέλεγκτη ατμοσφαιρική ρύπανση. Ας τιμήσουμε σήμερα τη συνεισφορά του!