21η Μαϊου: Ημέρα κρίσεως για πολλούς, και για τους δημοσκόπους- Αλλάζει το περιθώριο σφάλματος;
Αρχικώς οι πληροφορίες: Εκ του εκλογικού επιτελείου της Ν.Δ εκπορεύεται η ενημέρωση πως οι μετρήσεις που λαμβάνουν και οι αναγωγές που γίνονται οδηγούν στο συμπέρασμα πως το κυβερνών κόμμα βρίσκεται μεταξύ 34-36% και ο ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ 29-31%. Η Κουμουνδούρου εκτιμά πως αυτή την στιγμή η διαφορά είναι κάτω από το 2%, ο ΣΥΡΙΖΑ αγγίζει και θα υπερβεί το 30%, ενώ οι πιό αισιόδοξοι κάνουν λόγο για “ισοψηφία” και ανοικτό παιχνίδι μέχρι την ύστατη στιγμή.
Εκ πρώτης όψεως, οι προβλέψεις του Μαξίμου επιβεβαιώνονται σε μεγάλο βαθμό από τις δημοσκοπήσεις που δημοσιεύονται. Η τελευταία, της GPO, βρίσκει τη Ν.Δ στην κάλπη της απλής αναλογικής και μετά από προβολή στα έγκυρα (…) στο 36,9% και εξ αυτού προκύπτει η δυνατότητα σχηματισμού ακόμα και κυβέρνησης συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ. Το κυβερνών κόμμα εμφανίζεται να παίρνει 121 έδρες και το τρίτο 33 (10,1%), οπότε αθροιστικά φθάνουν στις 154 έδρες.
Πρακτικά, φυσικά, κάτι τέτοιο μάλλον δεν έχει αξία, αφού ο Κυριάκος Μητσοτάκης με 36,9% -κατά την GPO- είναι βέβαιο πως θα επιλέξει την προσφυγή σε δεύτερη εκλογική αναμέτρηση, καθώς είναι μάλλον εύκολο να φτάσει περίπου το 38% που (με άθροισμα των εκτός Βουλής κομμάτων στο 8,5% περίπου) του εξασφαλίζει μονοκομματική κυβέρνηση.
Ένα τέτοιο ποσοστό, εφόσον όντως συμβεί, θα είναι μια μεγάλη προσωπική νίκη του πρωθυπουργού. Θα έχει απωλέσει μόλις μιάμιση μονάδα από τις κάλπες του 2019 και ουδείς εκ των έσω δεν θα μπορεί να πει κουβέντα. Απόλυτη ηγεμονία.
Τούτων δοθέντων, η 21η Μαϊου δεν είναι μόνο ημέρα λαϊκής ετυμηγορίας και κρίσεως ακόμα και για τις στρατηγικές των κομμάτων κατά την προεκλογική περίοδο, είναι και η ημέρα που θα αξιολογηθούν και οι δημοσκοπήσεις και οι δημοσκόποι. Η εικόνα που περιγράψαμε, ωστόσο, φαίνεται να συγκρούεται με την καλά διασταυρωμένη πληροφορία ότι αρκετοί δημοσκόποι που ερωτώνται σχετικά από τα κομματικά επιτελεία μιλούν για περιθώριο σφάλματος στις μετρήσεις (+-) 5%! Το γνωστό επιστημονικά περιθώριο σφάλματος είναι, ανάλογα με την εταιρεία, (+-) 2,5-3%. Άρα, οι ίδιοι δημοσκόποι κρατούν μικρότερο καλάθι και περιβάλλονται από αβεβαιότητα, κλίμα εντελώς αντίθετο με αυτό που μεταδίδουν οι δημοσιευμένες μετρήσεις τους. Είναι αλήθεια πως η τάση για πρωτιά της Ν.Δ μάλλον δεν αμφισβητείται, όμως, υπάρχουν δύο παράμετροι που με το περιθώριο σφάλματος να διευρύνεται αλλάζουν το τοπίο: το τελικό ποσοστό της Ν.Δ -εαν είναι πρώτη-, και η διαφορά από το δεύτερο κόμμα.
Εφόσον οι αποκλίσεις στα exit polls και στο τελικό αποτέλεσμα είναι μεγάλες, τότε δικαίως οι δημοσκόποι θα βρεθούν (έχει συμβεί και στο παρελθόν) ενώπιον μιας καταιγίδας καταγγελιών για χειραγώγηση, ή για αδυναμία πρόβλεψης.
Υπάρχουν και άλλα δείγματα “περίεργων” προβλέψεων. Μία δημοσκόπηση, για παράδειγμα, εμφανίζει στην “εκτίμηση” ψήφου το άγνωστο (ακροδεξιό) κόμμα “Νίκη” με 1% και εξαφανίζει στα “λοιπά” (δηλαδή κάτω του 1%) και την Εθνική Δημιουργία των Κρανιδιώτη-Τζήμερου, και το ΕΑΝ του Κανελλόπουλου. Άλλη δημοσκόπηση, δύο μέρες μετά, εμφανίζει το ΕΑΝ με 1,9% και την Εθνική Δημιουργία με 1,5%, ενώ η “Νίκη” δεν υπάρχει πουθενά.
Βεβαίως, άλλες εταιρείες, πιθανώς διαφορετική μεθοδολογία (…), ωστόσο έχει ενδιαφέρον πώς εμφανίζονται και εξαφανίζονται κόμματα.
Ίσως πολλά “διορθωθούν” μέχρι και τα τελευταία 24ωρα πριν την κάλπη, ώστε να μην υπάρχουν αμφισβητήσεις, όμως οι δημοσκόποι έχουν εξίσου μεγάλη αγωνία με τα κομματικά επιτελεία. Κρίνεται και η δική τους αξιοπιστία.