Κοινά αναλγητικά πρώτης γραμμής: Τι δείχνει μελέτη για την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια μεταξύ ιβουπροφαίνης – παρακεταμόλης και ακετυλοσαλικυλικού οξέως

Πρόσφατη μελέτη (The Pain Study), με στόχο να συγκρίνει τα 3 πιο κοινά αναλγητικά πρώτης γραμμής που είναι γενικά καλά ανεκτά, από την άποψη της ασφάλειας στη γενική πρακτική, συμπεριέλαβε 8677 ενήλικες σε δοκιμή μεταξύ αναλγητικών με βάση το ακετυλοσαλικυλικό οξύ, την ιβουπροφαίνη και την παρακεταμόλη.

Ρούλα Σκουρογιάννη

Η μελέτη Pain* έδειξε ότι στα 400 mg, η ιβουπροφαίνη έχει δράση παρόμοια με την παρακεταμόλη.

Τα συνολικά γαστρεντερικά συμβάματα (συμπεριλαμβανομένης της δυσπεψίας) και ο κοιλιακός πόνος ήταν λιγότερο συχνά με την ιβουπροφαίνη παρά με την παρακεταμόλη ή ακετυλοσαλικυλικό οξύ.

Η συνολική ανεκτικότητα της ιβουπροφαίνης σε αυτή τη μεγάλης κλίμακας μελέτη ήταν ισοδύναμη με αυτή της παρακεταμόλης και καλύτερη από αυτήν του ακετυλοσαλικυλικού οξέως.
Αυτά τα ευρήματα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επανεκτίμηση της χρήσης αναλγητικών πρώτης γραμμής για τη βραχυπρόθεσμη διαχείριση επώδυνων καταστάσεων στη γενική πρακτική, συνιστώντας πρώτα την ιβουπροφαίνη, λόγω της κακής ανεκτικότητας του ακετυλοσαλικυλικού οξέως και των πιθανών κινδύνων από υπερβολική δόση παρακεταμόλης.

Η σωστή δόση για μέγιστο αναλγητικό αποτέλεσμα

«Μία δραστική δεν αρκεί να είναι μόνο αποτελεσματική, πρέπει να είναι και ασφαλής», επεσήμανε σχετικά, στο libre, ο κ. ‘Αρις Γκόβας, Γενικός Ιατρός, ο οποίος αναφέρθηκε στο μέγιστο αναλγητικό αποτέλεσμα της ιβουπροφαίνη, τονίζοντας ότι αυτό «επιτυγχάνεται με τη δόση των 400mg/dose, παρόλο που η ιβουπροφαίνη προτείνεται και χρησιμοποιείται λανθασμένα σε δόσεις των 600mg για οξύ άλγος. Αυτή είναι μία λάθος θεωρία και αντίληψη που θα πρέπει να ‘σπάσει’».

Ο κ. Γκόβας αναφέρθηκε, επίσης, και στη χρήση της ιβουπροφαίνης κατά της Covid-19, που σύμφωνα με τις διεθνείς συστάσεις και την εμπειρία του (από τη χορήγηση σε ασθενείς), χρησιμοποιήθηκε με άριστα αποτελέσματα και ασφάλεια.

Expert Forum: Αποτελεσματικό και ασφαλές φάρμακο η ιβουπροφαίνη όταν χορηγείται σε δόσεις μέχρι 1200mg ημερησίως

Πολυάριθμες τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές, μελέτες και κλινική εμπειρία δεκαετιών, επιβεβαιώνουν το παραπάνω συμπέρασμα. Πολύ πρόσφατα, σε Expert Forum, στο οποίο συμμετείχαν 16 ειδικοί/experts από 10 διαφορετικές ειδικότητες (Κλινική Φαρμακολογία, Γενική Ιατρική, Παθολογία, Γαστρεντερολογία, Παιδιατρική, Νευρολογία, Γηριατρική, Χειρουργική, Γυναικολογία, Φαρμακευτική) κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ιβουπροφαίνη με τη μορφή της υγρής κάψουλας έχει συγκριτικά τον χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών, γαστρεντερολογικών, ηπατρικών και νεφρικών ανεπιθύμητων ενεργειών μεταξύ των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ).

«Μεταξύ των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ), η ιβουπροφαίνη με τη μορφή της υγρής κάψουλας έχει συγκριτικά χαμηλό κίνδυνο καρδιαγγειακών, γαστρεντερολογικών, νεφρικών και ηπατικών ανεπιθύμητων ενεργειών. Οι ανεπιθύμητες δε ενέργειες φαίνεται να εξαρτώνται από τη δόση, τα συγχορηγούμενα φάρμακα και τον πληθυσμό ασθενών», υπογράμμισε ο κ. ‘Αρις Γκόβας.

Η ιβουπροφαίνη θεραπεία πρώτης επιλογής στον πονοκέφαλο

Όσον αφορά στη διαχείριση του πονοκεφάλου, η άμεση θεραπεία είναι σημαντική για την βελτιστοποίηση του αναλγητικού αποτελέσματος: Πλήρης αναλγησία, το ταχύτερο δυνατό, στη χαμηλότερη δόση.  Σύμφωνα με τους ειδικούς και με βάση τις Κατευθυντήριες οδηγίες για την Κεφαλαλγία Τάσεως, η ιβουπροφαίνη των 400mg συνιστάται ως θεραπεία πρώτης επιλογής αφού είναι κλινικά αποδεδειγμένο ότι συνδυάζει και τα 3 προ απαιτούμενα, κατέληξε ο κος Γκόβας.

Η υγρή μορφή εξασφαλίζει την ταχύτερη έναρξη δράσης

Το μέγιστο θεραπευτικό όφελος από την ιβουπροφαίνη, επεσήμαναν οι ειδικοί στο Expert Forum, φαίνεται να λαμβάνεται από την υγρή μορφή της που αρχίζει να δρα στα 6,6 λεπτά από τη λήψη, εξασφαλίζοντας γρήγορη δράση, πλήρη αναλγησία και χαμηλή δόση. «Με την υγρή μορφή, έχουμε ελάττωση του χρόνου έναρξης δράσης κατά 2-3 φορές, 30% μεγαλύτερη αντιφλεγμονώδη δράση, ενώ είναι πέντε φορές ασφαλέστερη», σημείωσε η Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κλινικής Φαρμακολογίας Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ, κα Χρυσάνθη Σαρδέλη.

Πολύ ασφαλές για ασθενείς στην τρίτη ηλικία

Η ιβουπροφαίνη στη μορφή της υγρής κάψουλας είναι το φάρμακο με τη μεγαλύτερη ασφάλεια και ευελιξία (καλύτερο αποτέλεσμα – ταχύτερη έναρξη δράσης – μικρότερη δοσολογία) στην τρίτη ηλικία και όχι μόνο. Δεν πρέπει όμως να χορηγείται για μεγάλο χρονικό διάστημα στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας με πολλαπλά νοσήματα διευκρίνισε η κα Χρυσάνθη Σαρδέλη.

Ποια η ενδεδειγμένη χορήγηση αντιπυρετικών στα παιδιά

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρθηκαν στο Expert Forum, η ιβουπροφαίνη συνιστάται από τους παιδιάτρους για την αντιμετώπιση του παιδιατρικού πυρετού και του πόνου, ενώ προτιμάται ως μονοθεραπεία στην αντιμετώπιση του πυρετού στα παιδιά, επειδή με αυτό τον τρόπο αυξάνεται η αποτελεσματικότητά της, εξήγησε η κα Σαρδέλη, προσθέτοντας ότι αποδεικνύεται πλέον ότι η εναλλάξ χρήση διαφορετικών δραστικών (πχ εναλλάξ χρήση ιβουπροφαίνης και παρακεταμόλης) μειώνουν την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων και υπογραμμίζοντας ότι ποτέ δεν πρέπει να υπερβαίνουμε στη χορήγηση της ανώτερης δόσης ημερησίως.

Στη Γυναικολογία αλλά και στις λοιπές χειρουργικές ειδικότητες, η κα Σαρδέλη, η οποία είναι επίσης Μαιευτήρας-Γυναικολόγος και Αναπαραγωγική Τοξικολόγος, επεσήμανε ότι με την ιβουπροφαίνη έχουμε μια πιο ριζική αντιμετώπιση στον οξύ μετεγχειρητικό πόνο, φυσικά χωρίς να παραγνωρίζουμε την μεγάλη αποτελεσματικότητά της στην αντιμετώπιση της δυσμηνόρροιας. Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο μεγάλο πλεονέκτημά της ότι δεν απαιτεί γαστροπροστασία, καθώς είναι «το πιο ασφαλές από τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη».

Συμπερασματικά όλοι οι συμμετέχοντες στο Expert Forum κατέληξαν, ότι η ιβουπροφαίνη μπορεί να χορηγηθεί από τους Επαγγελματίες Υγείας ως αναλγητικό για αποτελεσματική και μακράς διάρκειας ανακούφιση από τον καθημερινό πόνο, χωρίς συμβιβασμούς στην ασφάλεια. 

Τέλος, οι συμμετέχοντες στο Expert Forum αποφάσισαν να πραγματοποιηθεί από το Εργαστήριο Κλινικής Φαρμακολογίας του ΑΠΘ με τη συνεργασία Επιστημονικών Ιατρικών Εταιρειών Γενικής Ιατρικής π.χ. της ΕΕΕΕΠ και του ΕΚΟΓΙ, ένα συστηματικό review και μετανάλυση με τίτλο «Συγκριτική εκτίμηση της ασφάλειας της ιβουπροφαίνης σε σχέση με την παρακεταμόλη».

*Όλα τα παραπάνω παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο πρόσφατης Συνέντευξης Τύπου που οργάνωσε η Reckitt Health.