Τι συμβαίνει με το νερό: Υπάρχει σχέδιο ιδιωτικοποίησης; – Σφοδρή πολιτική κόντρα

Συμβούλιο της Επικρατείας, Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής, φορείς, κοινωνία, σωματεία, πολιτικά κόμματα… Φωνές εν τη ερήμω…. Την πολιτική και κοινοβουλευτική έρημο, καθώς η κυβέρνηση, παρά τις θυελλώδεις αντιδράσεις πιστή στον δικό της αυταρχικό δρόμο απέρριψε την κριτική αλλά και τις σοβαρές προεκτάσεις που έχουν αναδειχθεί. Έτσι κατά πλειοψηφία από τους 156 βουλευτές της Ν.Δ. ψηφίστηκε το πολυμομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με το οποίο ανατίθενται στη ΡΑΕ αρμοδιότητες εποπτείας και ελέγχου των παρόχων υπηρεσιών ύδατος (ύδρευσης και αποχέτευσης) και των φορέων διαχείρισης αστικών αποβλήτων.

Και το ερώτημα που τίθεται είναι:

Εφόσον η κυβέρνηση όπως “διαρρηγνύει τα ιμάτια” ότι δεν προτίθεται να ιδιωτικοποίησει το δημόσιο αγαθό γιατί χρειάζεται να μεταβιβάσει τον έλεγχο σε μια Ρυθμιστή Αρχή;

Το ερώτημα έμεινε ουσιαστικά αναπάντητο και ενώ το κυβερνών κόμμα σε ένα πρωτοφανές ράβε-ξήλωνε κατέθεσε τέσσερα πακέτα νομοτεχνικών βελτιώσεων, αλλάζοντας ή ξηλώνοντας πολλά από τα 263 άρθρα του πολυνομοσχεδίου, δεν άγγιξε τα άρθρα που αφορούν την εμπορευματοποίηση του νερού. Οι αλλεπάλληλες διαβεβαιώσεις του αρμόδιου Υπουργού Κώστα Σκρέκα ότι η κυβέρνηση ουδέποτε διανοήθηκε να παραχωρήσει το δημόσιο αγαθό σε ιδιώτες δεν έκαμψαν τη σκληρή ρητορική των κομμάτων στην Ολομέλεια.

• Και όλα αυτά ενώ λίγες μέρες πριν η ολέθρια πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων δημιούργησε μια τραγωδία. Το πολύνεκρο δυστύχημα με τους 57 νεκρούς στα Τέμπη.

Ακόμη ένα εξοργιστικό στοιχείο είναι ότι το σχετικό νομοσχέδιο για το ξεπούλημα του νερού και την υπαγωγή των δημόσιων υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας εισήχθη για συζήτηση στη Βουλή στα «μουλωχτά», τις μέρες που όλη η χώρα παρακολουθούσε παγωμένη με θλίψη και οργή όσα συνέβησαν στα Τέμπη.

• Ενα νομοσχέδιο που παραβιάζοντας κάθε κανόνα νομιμότητας, διάκρισης εξουσιών και δημοκρατικής τάξης, η κυβέρνηση της Ν.Δ. το προωθεί γράφοντας στα παλιά της τα παπούτσια τις ιστορικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας το 2022, με τις οποίες κρίθηκε αντισυνταγματική η ένταξη των ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ στο Υπερταμείο.

Τσίπρας: Μια προοδευτική κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ θα ακυρώσει ιδιωτικοποίηση του δημόσιου αγαθού που λέγεται νερό

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ξεκαθάρισε (σε συνάντηση με συνδικάτα της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ και το δίκτυο περιβαλλοντικών οργανώσεων) ότι «μια προοδευτική κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ θα ακυρώσει τη Ρυθμιστική Αρχή που ψηφίστηκε χθες στη Βουλή και κυρίως θα ακυρώσει κάθε πρόθεση, κάθε σκέψη για ιδιωτικοποίηση του δημόσιου αγαθού που λέγεται νερό».

Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι «μετά το νομοσχέδιο ήρθε η στιγμή απέναντι σε αυτές τις προθέσεις ιδιωτικοποίησης και του νερού που είναι ένα δημόσιο αγαθό, να πούμε “φτάνει πια, ως εδώ, η ιδιωτικοποίηση του νερού δεν θα γίνει αποδεκτή”».

«Η στρατηγική του κ. Μητσοτάκη σε όλα είναι στρατηγική της συγκάλυψης και της υποκρισία έναντι τη αλήθειας και της δικαιοσύνης που αποτελεί σήμερα απαίτηση της ελληνικής κοινωνίας» είπε σε άλλο σημείο για να προσθέσει ότι όμως παλαιότερα με δηλώσεις του στην κάμερα ο κ. Μητσοτάκης «είχε μιλήσει καθαρά, είχε πει ότι πρόθεσή του, στόχος του, είναι η ιδιωτικοποίηση και του νερού και πρώτο βήμα για την υλοποίηση αυτού του στόχου είναι η σύσταση Ρυθμιστικής Αρχής που έγινε χθες». «Με υποκρισία όμως», σχολίασε, «μας έλεγαν χτες όλη μέρα ότι η σύσταση της Ρυθμιστικής Αρχής είναι μια υποχρέωση από το Ταμείο Ανάκαμψης, υποχρέωση όμως που ο ίδιος έθεσε στα προαπαιτούμενα του Ταμείου Ανάκαμψης».

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είπε ότι «τα πράγματα είναι ξεκάθαρα», τονίζοντας ότι «βλέπουμε σήμερα με τραγικό τροπο ότι αυτή η λογική της δημιουργίας κέρδους μέσα από την ιδιωτικοποίηση όλων των υπηρεσιών είναι επικίνδυνη για την κοινωνία, για την ασφάλεια».

Σε αυτό το πλαίσιο έθεσε το ερώτημα «γιατί ο ΟΣΕ απαξιώθηκε;», για να συνεχίσει αναφέροντας ότι «το ‘19 εν μέσω μνημονίων τον αφήσαμε εμείς με 1.200 μόνιμους εργαζόμενους και σήμερα έχει 700». «Αποψιλώθηκε από εργαζόμενους για έναν πολύ απλό λόγο», είπε, «γιατί στόχος της κυβέρνησης ήταν η ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών στο δίκτυο. Ο ιδιώτης όταν έρχεται να αγοράσει μια υπηρεσία θέλει να έχει λιγότερο κόστος, άρα λιγότερους εργαζόμενους, λιγότερους μισθούς. Ο πολίτης όμως πληρώνει πιο ακριβά την υπηρεσία και έχει λιγότερη ασφάλεια». «Το ίδιο και με το νερό», σημείωσε, «ο πολίτης αν ιδιωτικοποιηθεί το νερό θα το πληρώνει πολύ πιο ακριβά αλλά τα στάνταρ υγιεινής ασφάλειας θα είναι πολύ πιο χαμηλά».

ΣτΕ: Να επιστραφούν ΕΥΔΑΠ – ΕΥΑΘ στο δημόσιο

Την ίδια ώρα “χαστούκι” στην κυβέρνηση από την τριμελή Επιτροπή Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία δέχτηκε την προσφυγή πολιτών και εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ σχετικά με την επιστροφή των μετοχών των δύο εταιρειών από το Υπερταμείο πίσω στο Δημόσιο. Η απόφαση αδειάζει τις αντισυνταγματικές πρακτικές της κυβέρνησης για την ιδιωτικοποίηση του νερού.

• Πώς όμως έφτασε η υπόθεση στην Επιτροπή Συμμόρφωσης του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου;

Τον Φεβρουάριο του 2022 το ΣτΕ εξέδωσε μια απόφαση-σταθμό, κατοχυρώνοντας τον δημόσιο έλεγχο στο νερό και απαιτώντας την επιστροφή των μετοχών ΕΥΔΑΠ–ΕΥΑΘ, που είχαν μεταβιβαστεί στο Υπερταμείο το 2016, πίσω στο Δημόσιο. Ομως η κυβέρνηση παρέκαμψε την απόφαση του ΣτΕ καθώς τον Ιούλιο του 2022 ψηφίστηκε νόμος που προέβλεπε ότι το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών παραμένει στο Υπερταμείο «και ούτε επιστρέφεται ούτε παραχωρείται».

Οι εργαζόμενοι της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, μαζί με άλλους πολίτες, προσέφυγαν στην Επιτροπή Συμμόρφωσης του ΣτΕ, ένα τριμελές όργανο που κρίνει αν η νομοθετική και η εκτελεστική εξουσία συμμορφώνεται με τις αποφάσεις του Δικαστηρίου.

«Με τις 7/2023 (έγγραφο πάνω) και 8/2023 (έγγραφο κάτω)αποφάσεις η Επιτροπή έκρινε ότι η κυβέρνηση με τα άρθρα 114 και 115 του ν. 4964/2022 δεν συμμορφώθηκε προς τις αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ 190 και 191/2022, με τις οποίες είχε κριθεί η αντισυνταγματικότητα της μεταβίβασης των μετοχών των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Δημόσιο στο Υπερταμείο. Το ΣτΕ διατάσσει το υπουργείο Οικονομικών να προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες, το αργότερο εντός εξαμήνου, για να επιστραφούν οι μετοχές των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Δημόσιο», εξηγεί ο Αλέξανδρος Σαρηβαλάσης, εκ των δικηγόρων που εκπροσώπησαν πολίτες και εργαζόμενους στην Επιτροπή Συμμόρφωσης.

Σύμφωνα με τον κ. Σαρηβαλάση, η απόφαση της Επιτροπής είναι αμετάκλητη και αν η κυβέρνηση δεν συμμορφωθεί, θα πρόκειται για ακόμα μία πρωτοφανή συνταγματική εκτροπή, «γιατί και το καλοκαίρι συνταγματική εκτροπή είχαμε. Δεν ξέρω αν έχει συμβεί ποτέ, να μην κάνει ούτε και τώρα πίσω η κυβέρνηση. Θα πρόκειται για πλήρη κατάλυση του κράτους δικαίου».

«Οσους νόμους και αν ψηφίσουν θα έχουν την ίδια τύχη, γιατί το δίκιο είναι με την πλευρά μας. Στις 2 Απριλίου στη μεγάλη συναυλία στην πλατεία Αριστοτέλους είναι η ώρα που θα δώσουμε τη δική μας απάντηση», σχολίασε το Σωματείο Εργαζομένων ΕΥΑΘ.

Η Πρωτοβουλία για τη Διασφάλιση της Δημόσιας Διαχείρισης του Νερού ζητάει να αποσυρθεί το πολυνομοσχέδιο που «διευρύνει τις αρμοδιότητες της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, η οποία μετονομαζόμενη σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων αναλαμβάνει επιπλέον τη “ρύθμιση” των υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και διαχείρισης αστικών αποβλήτων. Αυτό σημαίνει ότι στρώνεται νομικά το έδαφος για την ανάπτυξη αγοράς σε αυτούς τους τομείς κατά τα πρότυπα της αγοράς ενέργειας, τις συνέπειες της οποίας τις βλέπουμε κάθε μήνα στους εξωφρενικούς λογαριασμούς του ρεύματος και του φυσικού αερίου».

Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής: Σοβαρές ενστάσεις

Πέρα από το «ηχηρό» ράπισμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο, εμμέσως πλην σαφώς, ζητά άμεση συμμόρφωση με την απόφαση κατοχύρωσης του δημοσίου ελέγχου στο νερό, σοβαρές είναι και οι ενστάσεις από το επιστημονικό συμβούλιο της Βουλής.

Σε μια έκθεση 64 σελίδων υπογραμμίζει ότι το νερό δεν είναι εµπορικό προϊόν και πως η ύδρευση συνιστά υπηρεσία κοινής ωφέλειας. Το Επιστημονικό Συμβούλιο παραθέτει το κοινοτικό πλαίσιο για την πολιτική ύδατος και τη νομολογία του ΣτΕ και, μεταξύ άλλων, υπογραμμίζει ότι «τίθεται το ερώτηµα αν και κατά πόσον οι µεταβιβαζόµενες µε τον παρόν νοµοσχέδιο αρµοδιότητες στη Ρ.Α.Α.Ε.Υ. συµβαδίζουν µε τη νομολογία του Συµβουλίου της Επικρατείας».

Συνοπτικά, σύμφωνα με την έκθεση του Επιστημονικού Συμβουλίου:

• Η Οδηγία 2000/60/ΕΚ, για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τοµέα της πολιτικής των υδάτων, έθεσε το νοµοθετικό πλαίσιο για την ορθή διαχείριση και προστασία των υδατικών πόρων και την αποτροπή της περαιτέρω υποβάθµισής τους. Στο Προοίµιό της αναφέρεται ότι «το ύδωρ δεν είναι εµπορικό προϊόν όπως όλα τα άλλα, αλλά αποτελεί κληρονοµιά που πρέπει να προστατεύεται και να τυγχάνει της κατάλληλης µεταχείρισης», καθώς και ότι «η ύδρευση συνιστά υπηρεσία κοινής ωφέλειας».
• Σε εφαρμογή των προβλέψεων της Οδηγίας, ψηφίστηκε το 2003 νόμος με τον οποίο συστάθηκε η Εθνική Επιτροπή Υδάτων. Η Εθνική Επιτροπή Υδάτων καταργείται με το νόμο που εισάγεται σήμερα στην Ολομέλεια.
• Από την Εθνική Επιτροπή Υδάτων η οποία χαράσσει την πολιτική για την προστασία και διαχείριση των υδάτων, είχε εκδοθεί απόφαση, όπως προέβλεπε ο νόμος 3199/2003, για την «Έγκριση γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιµολόγησης υπηρεσιών ύδατος. Μέθοδος και διαδικασίες για την ανάκτηση κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του». Ωστόσο, δεν προχώρησε η εφαρμογή ενιαίου πλαισίου τιμολόγησης των υπηρεσιών ύδατος για τις διάφορες χρήσεις του. Το κενό αυτό επιχειρείται να καλυφθεί με το σημερινό σχέδιο νόμου που αναθέτει την εποπτεία και την παρακολούθηση των υπηρεσιών ύδατος στην ανεξάρτητη αρχή.
• Με το υφιστάμενο πλαίσιο, κατά τον προσδιορισµό του κόστους των υπηρεσιών ύδατος λαµβάνονται υπόψη τρεις συνιστώσες: το χρηµατοοικονοµικό κόστος του παρόχου (σ.σ. επενδυτικό, λειτουργικό, δαπάνες συντήρησης, κόστος δανεισµού κ.λπ.), το περιβαλλοντικό κόστος, το οποίο συνίσταται στο κόστος της απόκλισης της κατάστασης των υδάτων από την (προστατευόµενη) καλή κατάστασή τους, και το κόστος φυσικού πόρου (που συνθέτουν το περιβαλλοντικό κόστος), δηλαδή το κόστος άλλων εναλλακτικών χρήσεων του ύδατος, οι οποίες είναι αναγκαίες σε περίπτωση που το υδατικό σύστηµα χρησιµοποιείται πέραν του ρυθµού της φυσικής του αναπλήρωσης.
• «Υπό το φως των ανωτέρω, διατυπώνεται προβληµατισµός κατά πόσον οι προτεινόµενοι στα υπό ψήφιση άρθρα ορισµοί και διαδικασίες κοστολόγησης και τιµολόγησης των υπηρεσιών ύδατος εκπληρώνουν την απαίτηση για προηγούµενη οικονοµική ανάλυση, η οποία αποτελεί τη νόµιµη προϋπόθεση και το αιτιολογικό έρεισµα της τιµολογιακής πολιτικής, στηρίζεται στην ανάλυση των χαρακτηριστικών συγκεκριµένης περιοχής και διέπεται από την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”, κατανέµει, δηλαδή, τα οικονοµικά βάρη στους χρήστες των υπηρεσιών ύδατος µε γνώµονα τις προκαλούµενες από τις δραστηριότητές τους επιπτώσεις στην κατάσταση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, κατά τρόπον ώστε, µέσω της τιµολόγησης των εν λόγω υπηρεσιών, να προστατεύονται κατά τρόπον αποτελεσµατικό οι υδατικοί πόροι και να ελέγχεται η υπερβολική κατανάλωση του ύδατος», αναφέρει το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής και υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με το ΣτΕ πρέπει να λαµβάνονται υπόψιν, κατά την ανάκτηση του κόστους, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής λεκάνης απορροής, οι κρατούσες γεωγραφικές και κλιµατολογικές συνθήκες και τα δεδοµένα που προκύπτουν από την οικονοµική ανάλυση της χρήσης του ύδατος.
• «Εν προκειµένω δεν θεσπίζονται συγκεκριµένοι κανόνες και διαδικασίες µε τις οποίες να διασφαλίζεται ότι οι πάροχοι των υπηρεσιών ύδατος προσαρµόζουν την τιµολογιακή τους πολιτική στα δεδοµένα που προκύπτουν από τα εγκεκριµένα σχέδια διαχείρισης των λεκανών απορροής ποταµών ούτε προβλέπεται ότι, κατά την έγκριση των τιµολογίων των παρόχων από τις αρµόδιες αρχές, ελέγχεται η τήρηση των κατευθύνσεων που τίθενται στα σχέδια διαχείρισης, ώστε να εξασφαλίζεται ότι η τιµολογιακή πολιτική διαµορφώνεται κατά τρόπο σύµφωνο προς τις ανωτέρω επιταγές του νόµου και της οδηγίας, κατ’ εκτίµηση των κοινωνικών, περιβαλλοντικών και οικονοµικών αποτελεσµάτων της ανάκτησης και της αρχής “ο ρυπαίνων πληρώνει”», σημειώνει το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής.
• Περαιτέρω δεν προσδιορίζονται συγκεκριµένες παράµετροι, κατ’ εκτίµηση των οποίων πρέπει να καθορίζεται το επίπεδο ανάκτησης του κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις, σύµφωνα µε τα κριτήρια που µνηµονεύονται στο άρθρο 12 του ν. 3199/2003».
• σύμφωνα με το ΣτΕ, η εθνική πολιτική παροχής υπηρεσιών ύδρευσης, συµπεριλαµβανοµένης και της τιµολόγησης αυτών, σχεδιάζεται από τα κράτη µέλη ως πολιτική παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, µε βασικό κριτήριο την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της οδηγίας 2000/60/ΕΚ.
• έχει κριθεί ότι οι διατάξεις του νόμου που αφορά στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, είναι διατάξεις που υπαγορεύονται από λόγους δηµοσίου συµφέροντος, που συνίστανται στην ανάπτυξη της αγοράς ενέργειας και στην προστασία και προαγωγή του ελεύθερου υγιούς ανταγωνισµού στον τοµέα αυτό προς όφελος των καταναλωτών.
• «Τίθεται το ερώτηµα αν και κατά πόσον οι µεταβιβαζόµενες µε τον παρόν νοµοσχέδιο αρµοδιότητες στη Ρ.Α.Α.Ε.Υ. συµβαδίζουν µε τη νομολογία του Συµβουλίου της Επικρατείας», σύμφωνα με το οποίο η παροχή υπηρεσιών κοινής ωφελείας, όπως υδρεύσεως και αποχετεύσεως, δεν συνιστά δραστηριότητα αναπόσπαστη από τον πυρήνα της κρατικής εξουσίας και δύναται να ανατίθεται σε δηµόσια επιχείρηση υπό µορφή ανώνυµης εταιρείας, όπως η ΕΥΔΑΠ ΑΕ, η οποία παρέχει υπηρεσίες κοινής ωφέλειας απολύτως ζωτικής σηµασίας.
• Δεδομένης της νομολογίας του ΣτΕ είναι συνταγµατικώς επιβεβληµένος ο έλεγχος της ΕΥΔΑΠ ΑΕ από το Ελληνικό Δηµόσιο, όχι απλώς µε την άσκηση εποπτείας επ’ αυτής, αλλά και διά του µετοχικού της κεφαλαίου. (σ.σ. με το άρθρο 27 του σχεδίου νόμου, «η εποπτεία της «Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε.» και του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΓΙΩΝ Ε.ΥΔ.Α.Π.» μεταφέρεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας»).

Μαζικές κινητοποιήσεις πολιτών, συνδικάτων, φορέων

Εκατοντάδες πολίτες διαδήλωσαν μπροστά από τη Βουλή την αντίθεσή τους στην ιδιωτικοποίηση του νερού. Αρχικά συγκεντρώθηκαν πολίτες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της Πρωτοβουλίας για τη Διασφάλιση της Δημόσιας Διαχείρισης του Νερού, που στηρίζεται από 74 φορείς και οργανώσεις.

Εντονη ήταν η παρουσία σωματείων της ΕΥΔΑΠ, οι εκπρόσωποι των οποίων απαίτησαν στις ομιλίες τους να αποσυρθεί το πολυνομοσχέδιο, που περνά έμμεσα την ιδιωτικοποίηση, έστω και την ύστατη στιγμή. «Κάτω τα χέρια από το νερό, δεν είναι εμπόρευμα, είναι κοινό αγαθό», «Οχι στην αντιδημοκρατική εκτροπή. Σεβασμός στις αποφάσεις του ΣτΕ», «Το νερό και οι υπηρεσίες υγιεινής είναι κοινωνικά δικαιώματα», έγραφαν τα πανό των σωματείων. Σε αυτή τη συγκέντρωση έδωσαν το «παρών» η νεολαία ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτές του κόμματος, το ΜέΡΑ25 και βουλευτές του, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το ΚΚΕ(μ-λ), η ΛΑΕ-Ανυπότακτη Αριστερά, το ΝΑΡ, η ΔΕΑ, οι Πράσινοι και η Αναμέτρηση.

Κι ακόμη, πρωτοβάθμια σωματεία, φοιτητικοί σύλλογοι της Φιλοσοφικής, η Πρωτοβουλία ενάντια στην περιβαλλοντική καταστροφή και την κλιματική αλλαγή, το Δυτικό Μέτωπο, η δημοτική παράταξη Ανοιχτή Πόλη και ο Συντονισμός Συλλογικοτήτων Αττικής.

Εντονη ήταν η παρουσία σωματείων της ΕΥΔΑΠ, οι εκπρόσωποι των οποίων απαίτησαν στις ομιλίες τους να αποσυρθεί το πολυνομοσχέδιο, που περνά έμμεσα την ιδιωτικοποίηση, έστω και την ύστατη στιγμή. «Κάτω τα χέρια από το νερό, δεν είναι εμπόρευμα, είναι κοινό αγαθό», «Οχι στην αντιδημοκρατική εκτροπή. Σεβασμός στις αποφάσεις του ΣτΕ», «Το νερό και οι υπηρεσίες υγιεινής είναι κοινωνικά δικαιώματα», έγραφαν τα πανό των σωματείων. Σε αυτή τη συγκέντρωση έδωσαν το «παρών» η νεολαία ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτές του κόμματος, το ΜέΡΑ25 και βουλευτές του, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το ΚΚΕ(μ-λ), η ΛΑΕ-Ανυπότακτη Αριστερά, το ΝΑΡ, η ΔΕΑ, οι Πράσινοι και η Αναμέτρηση.

Κι ακόμη, πρωτοβάθμια σωματεία, φοιτητικοί σύλλογοι της Φιλοσοφικής, η Πρωτοβουλία ενάντια στην περιβαλλοντική καταστροφή και την κλιματική αλλαγή, το Δυτικό Μέτωπο, η δημοτική παράταξη Ανοιχτή Πόλη και ο Συντονισμός Συλλογικοτήτων Αττικής.

Πυρ ομαδόν από τα κόμματα

Tα κόμματα της αντιπολίτευσης επισημαίνουν, ότι στόχος είναι η εμπορευματοποίηση ενός ακόμη δημόσιου αγαθού, ανεβάζοντας το κόστος του για τους καταναλωτές.

Σ. Φάμελλος: Εξυπηρέτηση συμφερόντων με ιδιωτικοποίηση του νερού

Ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Σωκράτης Φάμελλος, στην ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής επισήμανε ότι «στη σκιά της τραγωδίας στα Τέμπη, και ενώ η κοινωνία βρίσκεται ακόμη σε σοκ, με τα ερωτήματα για τις ευθύνες να παραμένουν αναπάντητα, και ενώ η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποφεύγει τις ευθύνες, η κυβέρνηση και το Προεδρείο Βουλής, επέλεξαν να εισαχθεί Δευτέρα πρωί στη Βουλή ένα πολύ-νομοσχέδιο έκτρωμα, όπως το χαρακτηρίζει ακόμη και ο Τύπος. Παράλληλα συνεδριάζει και η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής για την τραγωδία στα Τέμπη, επιλογή που μάς κάνει να αναρωτιόμαστε τι από τα δύο προσπαθεί να κρύψει η κυβέρνηση: τις ευθύνες της για την τραγωδία στα Τέμπη, το περιεχόμενο του πολυνομοσχεδίου ή και τα δύο;».

Όπως τόνισε, το παρόν νομοσχέδιο αποτυπώνει την «ταυτότητα» της τετραετίας Μητσοτάκη που είναι: ιδιωτικοποίηση δημόσιων υποδομών, «ακρωτηριασμός» των ενεργειακών κοινοτήτων και της ενεργειακής δημοκρατίας, υποβάθμιση του περιβάλλοντος, φωτογραφικά άρθρα, δεκάδες ρουσφέτια, δασικά, πολεοδομικά, οικοδομικά, ρυθμίσεις για γαλάζια παιδιά που ως ακρίδες πέφτουν πάνω στη δημόσια περιουσία, πληθώρα αντισυνταγματικών ρυθμίσεων και προκλητική παράκαμψη αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, λάθη και διορθώσεις δεκάδων άρθρων της προηγούμενης τριετίας, πρόχειρη νομοθέτηση, επιφανειακή και αποσπασματική, χωρίς καμία στρατηγική, καθώς και εκτεταμένο και ξέφρενο πλιάτσικο. Αυτή είναι Δεξιά πολιτική με όλη τη σημασία της λέξης!».

Επισήμανε δε ότι «η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι αυτή που φόρτωσε με τεράστιο ενεργειακό κόστος τις ΔΕΥΑ και τις οδηγεί στη χρεωκοπία, την οποία επικαλείται τώρα για να τις ιδιωτικοποιήσει. Δεν τις ενισχύει επίσης με προσωπικό ενώ ταυτόχρονα τις απειλεί με συνενώσεις. Η συνένωση των ΔΕΥΑ και η ιδιωτικοποίηση του νερού είναι προαπαιτούμενο των συμφερόντων που εσείς εξυπηρετείτε».

Ξεκαθάρισε πως δεν υπήρξε και δεν υπάρχει καμία ευρωπαϊκή υποχρέωση δημιουργίας Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων και Αποβλήτων, πως στην διαπραγμάτευση του 2016 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ακύρωσε αυτή τη μνημονιακή ρύθμιση την οποία και εισήγαγε τώρα, με δική της επιλογή, το 2021 ως προαπαιτούμενο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας η κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Ο Σ. Φάμελλος τόνισε ακόμη πως η κυβέρνηση δεν έλαβε υπόψη ούτε τις αντιρρήσεις που εξέφρασαν οι φορείς κατά τη διαβούλευση και τη διαδικασία ακρόασής τους στη Βουλή, ούτε όμως και τις παρατηρήσεις της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής.

Τόνισε δε πως με τη δήθεν διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της ΡΑΕ σε ασύμβατους τομείς, η κυβέρνηση επιδιώκει μία αδύναμη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), αφού δεν την ενισχύει με προσωπικό και την κρατά υποστελεχωμένη γιατί, δεν θέλει κανόνες και ρύθμιση αλλά συνθήκες «Φαρ Ουέστ» στην αγορά ενέργειας.

Υπογράμμισε ότι η νέα προοδευτική κυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα καταργήσει αυτή την καταστροφική αλλαγή. «Η εποπτεία και ο έλεγχος του νερού και των απορριμμάτων θα γυρίσει στην πολιτεία και στην αυτοδιοίκηση όπου ανήκει και αυτό το νομοσχέδιο θα ακυρωθεί».

Από αυτήν την προεκλογικού χαρακτήρα νομοθέτηση δεν θα μπορούσαν να μείνουν έξω φυσικά τα γαλάζια παιδιά, παρατήρησε, σχολιάζοντας το άρθρο του νομοσχεδίου που μεταφέρει το «μοντέλο» Στάσση της ΔΕΗ και στη ΔΕΠΑ Εμπορίας. «Δηλαδή γαλάζια παιδιά από το παράθυρο με χρυσές αμοιβές, σε μία εταιρεία μάλιστα που εν μέσω της ακραίας κρίσης ακρίβειας δεκαπλασίασε τα έσοδα και τα κέρδη της, χωρίς να έχει φορολογηθεί ούτε ένα ευρώ για τα υπερκέρδη παρά τη σχετική δέσμευση της κυβέρνησης».

Επισήμανε ότι αυτό το πολυνομοσχέδιο πρέπει να αποσυρθεί, διότι «προβλέπει μόνο απορρύθμιση, ξεπούλημα, ρουσφέτια, άδικο για τους πολίτες και τους παραγωγικούς φορείς αφού, βοηθά μόνο τους κολλητούς του Μεγάρου Μαξίμου και επιφέρει πλήγμα στην ασφάλεια δικαίου».

Στον «πολιτικό κυνισμό» της κυβέρνησης αναφέρθηκε η γραμματέας της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ, Ευαγγελία Λιακούλη.

«Δεν έχετε ούτε ιερό ούτε όσιο, ο κόσμος στις πλατείες δεν ξέρει πια για ποιο πράγμα να πρωτοδιαμαρτυρηθεί…», σχολίασε. «Αντί να νομοθετούμε μια σύγχρονη περιβαλλοντική νομοθεσία και λύσεις για την επάρκεια και την ποιότητα του νερού, ασχολούμαστε με τις ιδεολογικές σας εμμονές και τις ρουσφετολογικές σας απαιτήσεις», είπε, ενώ η ίδια είχε έντονη αντιπαράθεση με τον κ. Σκρέκα, για το εάν και κατά πόσον οι προτεινόμενες διατάξεις συμβαδίζουν με τη νομολογία.

Δ. Κουτσούμπας: Το νερό δεν μπορεί να αποτελεί εμπόρευμα

Ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, επισήμανε ότι «είκοσι μέρες τώρα, χιλιάδες λαού και νεολαίας βρίσκονται στους δρόμους, πλημμυρίζουν τις πλατείες σε όλη τη χώρα και φωνάζουν “το έγκλημα στα Τέμπη δεν θα ξεχαστεί”. Ναι, έγκλημα ήταν και όχι “θυσία”, όπως τόλμησε να πει ο πρωθυπουργός, προσβάλλοντας και προκαλώντας όχι μόνο τις οικογένειες των θυμάτων, αλλά και έναν ολόκληρο λαό που απαιτεί να αποδοθούν οι ευθύνες στους πραγματικούς ενόχους. Όσο για τη βολική αντιπαράθεση που έχετε στήσει ανάμεσά σας, νυν και τέως κυβερνώντες, δεν πρόκειται να σας απαλλάξει από τις ευθύνες σας, γιατί στο προδιαγεγραμμένο αυτό έγκλημα οδήγησε τελικά η πολιτική της απελευθέρωσης και ιδιωτικοποίησης των σιδηροδρόμων, που η κυβέρνησή σας, κύριοι της ΝΔ, συνέχισε παίρνοντας τη σκυτάλη από τις προηγούμενες του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ».

Σημείωσε ότι η κυβέρνηση την ίδια πολιτική της απελευθέρωσης και ιδιωτικοποίησης, όπως «και στους σιδηροδρόμους και στην ενέργεια», εφαρμόζει και στο νομοσχέδιο για το νερό «που οδηγεί στην παραπέρα εμπορευματοποίησή του», προσθέτοντας ότι «ιερό και όσιο για σας είναι η πολιτική της ΕΕ, τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων σε βάρος των λαϊκών, των κοινωνικών αναγκών».

«Στο κάδρο των εγκληματικών ευθυνών βρίσκεστε όλοι σας, γιατί όλοι σας, ο ένας μετά τον άλλο, προσθέτατε και ένα κομμάτι στο παζλ της απελευθέρωσης, της εμπορευματοποίησης και ιδιωτικοποίησης των σιδηροδρόμων, της ενέργειας και του νερού» ανέφερε απευθυνόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ και στο ΠΑΣΟΚ.

Όπως είπε η κυβέρνηση «μετατρέπει τη “Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας” σε “Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων”, προκειμένου «να επιταχύνει την παραχώρηση της κερδοφόρας διαχείρισης του νερού και των αστικών αποβλήτων στους επιχειρηματικούς ομίλους» καθώς με τον τρόπο αυτό «ενισχύεται το θεσμικό και νομικό πλαίσιο της υπάρχουσας ιδιωτικοποίησης του νερού».

Σημείωσε ότι η κυβέρνηση «προσαρμόζει το πλαίσιο λειτουργίας της εγχώριας αγοράς στις κατευθύνσεις της ΕΕ για τη λεγόμενη «ρύθμιση της υδατικής πολιτικής», με βάση τα αντίστοιχα πρότυπα για την απελευθερωμένη αγορά Ενέργειας, η οποία είδαμε πού έχει οδηγήσει το λαό» και «τρέχει να προλάβει γιατί στο ΕΣΠΑ 2021-2027 προβλέπεται η χρηματοδότηση επιχειρηματικών ομίλων για τα αντίστοιχα έργα υποδομής», ενώ η σχετική ρύθμιση αποτελεί και «ένα απ’ τα προαπαιτούμενα του Ταμείου Ανάκαμψης που πρέπει να υλοποιηθούν μέσα στο επόμενο εξάμηνο. Όπως και με τα μνημόνια, έτσι και με το υπερμνημόνιο -γιατί τέτοιο είναι το Ταμείο Ανάκαμψης- κάθε εκταμίευση προϋποθέτει αντιλαϊκά προαπαιτούμενα».

Τόνισε ότι οι συνέπειες από την ευθυγράμμιση του νομοθετικού πλαισίου της χώρας με την σχετική ευρωπαϊκή Οδηγία που εφαρμόζει η κυβέρνηση «ακολουθώντας την αντιλαϊκή διαδρομή των προηγούμενων κυβερνήσεων «θα είναι «εκτόξευση των τιμολογίων του νερού, δραστικό περιορισμό της διάθεσης του νερού στον αγροτικό τομέα, επιθετική προώθηση της εμπορευματικής λειτουργίας και της ιδιωτικοποίησης των επιχειρήσεων ύδρευσης».

Και μεταξύ άλλων τόνισε:

«Το ΚΚΕ επιμένει ότι το νερό είναι κοινωνικό δικαίωμα, δεν μπορεί να αποτελεί εμπόρευμα. Γι’ αυτό και οι δυνάμεις μας πρωταγωνιστούν σήμερα στους αγώνες:

Ενάντια στην πολιτική της ΕΕ για την πλήρη εμπορευματοποίηση του νερού και τις ιδιωτικοποιήσεις.

Για τη διασφάλιση φθηνού, ελεγμένου, ποιοτικού νερού για τον λαό.

Για την άμεση υλοποίηση των αναγκαίων έργων υποδομής.

Αύξηση των διαθέσιμων αποθεμάτων νερού με κατάλληλα έργα για την εξασφάλιση της επάρκειάς του, χωρίς χαράτσια στην αγροτική παραγωγή».

«Για να μην πούμε το «νερό – νεράκι», χρειάζεται συνεχής αγώνας, ενωτικός, όλων -εργατών, υπαλλήλων, αγροτών, αυτοαπασχολούμενων επαγγελματιών, επιστημόνων, νέων, συνταξιούχων και γυναικών- στους δρόμους όλης της Ελλάδας και κυρίως ΚΚΕ πολύ πιο δυνατό μέσα στη βουλή στις ερχόμενες εκλογές», κατάληξε.

Γ. Βαρουφάκης: Συνεχίζεται η προσπάθεια της ολιγαρχίας να τσεπώνει τεράστιες προσόδους

Η κυβέρνηση προσπαθεί να διατηρήσει ζωντανή την ιδεοληψία ότι το ιδιωτικό είναι η λύση και το δημόσιο το πρόβλημα, τόνισε ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης. 

«Η ΕΥΑΘ και η ΕΥΔΑΠ είναι διαμάντια. Έχουμε νερό φθηνό, καθαρό, ασφαλές, δημόσιο και κερδοφόρο. Με το σημερινό νομοσχέδιο συνεχίζεται η προσπάθεια της ολιγαρχίας που κάνει τα πάντα ιδιωτικά για να τσεπώνει τεράστιες προσόδους από το υστέρημα του ελληνικού λαού», είπε ο Γιάνης Βαρουφάκης, που εξήγησε ότι «πολλά δεινά μαστίζουν τον τόπο, μόνο ένα πρόβλημα δεν έχουμε: το νερό, το οποίο είναι, φτηνό, καθαρό, δημόσιο, χωρίς ζημιές, με σεμνό κέρδος ώστε να μην χρειάζεται χρήμα από κρατικά ταμεία και να μην γδύνει τους πολίτες. Και σήμερα πάμε να λύσουμε το μόνο πρόβλημα που δεν έχουμε». 

Όπως επισήμανε, η μη ύπαρξη προβλήματος με το νερό είναι το πρόβλημα που δεν μπορεί να ανεχτεί η «Μητσοτάκης ΑΕ», καθώς ανατρέπει το αφήγημα πως το ιδιωτικό είναι η λύση, το δημόσιο το πρόβλημα.

«Στα δύσκολα φαίνονται τα παλικάρια της ολιγαρχίας: Εκεί που ο κόσμος, οι νέοι στους δρόμους, στρέφονται εναντίον της ιδιωτικομανίας κι αμφισβητούν τους ολιγάρχες, ο Δ/Σ της Μητσοτάκης ΑΕ, ιδιωτικοποιεί το αγαθό που κανένας σώφρων άνθρωπος δεν βλέπει λόγο να ιδιωτικοποιηθεί. Έτσι είναι μια κυβέρνηση Αρίστων. Έχει το θάρρος να θυσιάζει τα λίγα καλά που μείναν όρθια στον τόπο για να κρατήσει ζωντανή την ιδεοληψία που αποφέρει τα βρώμικα τα κέρδη τα μεγάλα στους μετόχους της Μητσοτάκης ΑΕ»,πρόσθεσε.

Απευθυνόμενος δε στους βουλευτές της συμπολίτευσης είπε ότι «σας ζητάνε να κλείσετε τα μάτια, να βουλώσετε τα αυτιά και να κρατήσετε τη μύτη ώστε να μην οσφριστείτε τη δυσοσμία αυτού που ψηφίζετε [..] Τον Ιούλιου του 2022 το Συμβούλιο της Επικρατείας μπλοκάρει την ιδιωτικοποίηση του νερού. Και πώς επέδειξε η κυβέρνηση τον σεβασμό της στην απόφαση; Ακυρώνοντάς την με νόμο του υπουργείου Περιβάλλοντος, ώστε η ΕΥΔΑΠ να παραμείνει στο Υπερταμείο».

Τέλος, είπε ότι αυτή η Βουλή δεν αντανακλά πλέον την κοινή γνώμη: «Ήρθε η ώρα να διαλυθεί και να γίνουν οι εκλογές – χθες. Στο ΜέΡΑ25 θα επανέλθουμε ενισχυμένοι και θα γίνουμε ένας πραγματικός εφιάλτης για εσάς και τους ολιγάρχες που εκπροσωπείτε – για να κοιμούνται οι πολίτες πιο ήσυχοι. Σας υπόσχομαι ότι αν αυτή την τετραετία ήμασταν ενοχλητικοί, την επόμενη θα είμαστε περισσότεροι εδώ μέσα, έτσι ώστε οι πολίτες να κοιμούνται πιο ανάλαφρα τα βράδια, εμείς εδώ μέσα θα γίνουμε ένας πραγματικός εφιάλτης για εσάς και για τους ολιγάρχες στους οποίους ανήκετε».

«Βάλτε τη λέξη “πωλείται” και μην ταλαιπωρείστε…», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης, Κ. Χήτας, δείχνοντας τον πυκνό τίτλο του νομοσχεδίου. «Η θεωρία ότι η χώρα είναι το χωράφι του παππού σας είναι εξοργιστική. Τι πρεμούρα είναι αυτή να παραδώσετε το νερό, λίγες βδομάδες πριν αποχωρήσετε από την εξουσία;»