Σεισμοί: Ο Ερντογάν αναζητά οικονομική βοήθεια από την Δύση- Πάνω από 100 δισ. η ζημιά- Θα αναγκαστεί να μεταβάλλει την θέση του για κρίσιμα γεωπολιτικά θέματα

Μετά την ολοκλήρωση των ερευνών διάσωσης (που βάσει πρωτοκόλλου διαρκούν έως και 72 ώρες), η Τουρκία αρχίζει να ψηλαφεί τις τεράστιες οικονομικές συνέπειες της ανθρωπιστικής καταστροφής. Οι σεισμοί σε μια περιοχή όπου κατοικεί περίπου το 15% του πληθυσμού της χώρας, προκαλούν τώρα ντόμινο συνεπειών. Ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αντιμετωπίζει το φάσμα της λαϊκής οργής, λίγους μήνες πριν τις εκλογές (14 Μαϊου ή 18 Ιουνίου), υπόσχεται τα πάντα, ωστόσο η συναλλαγή των προηγούμενων ετών με τους εργολάβους και η οικοδομική “αμνηστία” για τις κακοτεχνίες και πολεοδομικές παραβάσεις στις περιοχές που επλήγησαν, τον βάζει στο επίκεντρο ενός σκανδάλου διαφθοράς με τεράστιες διαστάσεις.

Η οικονομική ζημιά της καταστροφής, ωστόσο, είναι πιθανό να προκαλέσει και γεωπολιτικές ανακατατάξεις. Κι αυτό επειδή ο “απρόβλεπτος” Ερντογάν είναι πλέον αναγκασμένος να αναζητήσει την οικονομική στήριξη της Δύσης για να προχωρήσουν τα σχέδια ανοικοδόμησης, κάτι που τον οδηγεί πιθανότατα σε αναθεώρηση της στάσης του σχετικά με την ένταξη της Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, την ανοχή ή και υποστήριξη έναντι της Ρωσίας και μια σειρά άλλα ζητήματα. Μεταξύ αυτών και η ηρεμία που ως φαίνεται θα προκύψει στα ελληνοτουρκικά.

Το κρίσιμο ερώτημα, ωστόσο, είναι εάν η Δύση (και η Ελλάδα) μπορεί να εμπιστευτεί τον Ερντογάν, όπως και την όποια κυβέρνηση θα προκύψει από τις τουρκικές εκλογές.

Ο Ερντογάν δήλωσε ότι όλες οι κατοικίες θα έχουν ξαναχτιστεί σε 12 μήνες. Το εγχείρημα, ωστόσο, κάθε άλλο παρά απλό είναι: Το κόστος ανοικοδόμησης και η ζημιά που έχει προκληθεί υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε 84 δισ. δολ. ή στο 10% του τουρκικού ΑΕΠ.

Τόσο μεγάλη χρηματοδότηση μπορεί να συγκεντρωθεί μόνο στις διεθνείς αγορές της Δύσης. Και ως προς τούτο πρέπει να ανάψουν το πράσινο φως οι ΗΠΑ και εν μέρει και η ΕΕ που προγραμματίζει διάσκεψη δωρητών τον Μάρτιο. Κι αυτό είναι κάτι πολύ, πολύ δύσκολο. Αφενός η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας είναι πολύ κακή –χτες ανακοινώθηκε ότι το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού το 2022 ήταν το μεγαλύτερο την τελευταία 10ετία. Αφετέρου, για να έχει ελπίδα ότι οι διεθνείς αγορές θα την εμπιστευθούν, η Άγκυρα θα χρειαστεί να κάνει ό,τι πρέπει για να καλύψει το χάσμα εμπιστοσύνης που έχει δημιουργήσει με τη Δύση, ειδικά με την Ουάσιγκτον.

Σύμφωνα με αναλύσεις και προβλέψεις που έχει συγκεντρώσει το Bloomberg, οι δύο τεράστιοι σεισμοί που σκότωσαν πάνω από 24.000 ανθρώπους στην Τουρκία αναμένεται να οδηγήσουν σε ζημιά για την οικονομία της χώρας άνω των 84 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ή περίπου το 10% του ΑΕΠ, σύμφωνα με εκτιμήσεις επιχειρηματικού ομίλου.

Οι σεισμοί των 7,7 και 7,6 Ρίχτερ στις 6 Φεβρουαρίου προβλέπεται να προκάλεσαν ζημιές περίπου 70,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε κτίρια κατοικιών και επιπλέον απώλεια 10,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε εθνικό εισόδημα, ανέφερε η Τουρκική Συνομοσπονδία Επιχειρήσεων και Επιχειρήσεων.

Ο όμιλος, κοινώς γνωστός ως Turkonfed, είπε ότι οι απώλειες στο εργατικό δυναμικό θα κοστίσουν στην οικονομία της Τουρκίας 2,9 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι σεισμοί έπληξαν σοβαρά 10 επαρχίες και 13,5 εκατομμύρια ανθρώπους στα νοτιοανατολικά της χώρας, καθώς και στη γειτονική Συρία.

Οι υπολογισμοί της Turkonfed βασίστηκαν σε σεισμούς του 1999 κοντά στην Κωνσταντινούπολη που σκότωσαν περίπου 18.000 ανθρώπους. Ο απολογισμός στις τελευταίες καταστροφές έχει ξεπεράσει κατά πολύ αυτόν του σεισμού του 1999 και χιλιάδες εξακολουθούν να αγνοούνται.

Η εκτίμηση είναι επίσης μεγαλύτερη από ό,τι έχουν υπολογίσει άλλοι οικονομολόγοι μέχρι στιγμής, αν και πολλοί, συμπεριλαμβανομένης της Barclays Plc , έχουν τονίσει ότι είναι πολύ νωρίς για να εκτιμηθεί ο πλήρης αντίκτυπος.

“Στον αέρα” η οικονομία

Η ζημιά στις υποδομές της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων των δρόμων και των δικτύων ηλεκτροδότησης, καθώς και σε νοσοκομεία και σχολεία, μπορεί να ωθήσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού της χώρας πάνω από το 5,4% του ΑΕΠ φέτος, έναντι της επίσημης πρόβλεψης 3,5%, σύμφωνα με την έκθεση.

Οι αρχικοί υπολογισμοί του Bloomberg Economics έδειξαν ότι το κόστος που σχετίζεται με καταστροφές, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών ανοικοδόμησης, μπορεί να αποτελεί περίπου το 5,5% του ΑΕΠ.

Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε ότι η κυβέρνησή του θα ολοκληρώσει τη στέγαση εντός ενός έτους και περίπου 100 δισεκατομμύρια λίρες (5,3 δισεκατομμύρια δολάρια) έχουν αρχικά διατεθεί ως βοήθεια σε περίπτωση καταστροφών.