Welt: Έτσι η “μικρή” Βουλγαρία έσωσε την Ουκρανία στην αρχή του πολέμου – Το μυστικό σχέδιο

Η σωτηρία απέναντι στις τεράστιες ελλείψεις που αντιμετώπισε ο στρατός της Ουκρανίας σε καύσιμα και πυρομαχικά σοβιετικού διαμετρήματος ήρθε, σύμφωνα με τη Welt από μία απροσδόκητη πηγή: τη Βουλγαρία.

Σύμφωνα με έρευνα της γερμανικής εφημερίδας, την οποία επικαλείται το Politico, στην αρχή του πολέμου με τη Ρωσία η Ουκρανία αντιμετώπιζε τεράστιες ελλείψεις, τις οποίες και κάλυψε η Σόφια η οποία, εκείνη την περίοδο, δέχτηκε κριτική ότι δε στήριζε το Κίεβο. Το διασπασμένο πολιτικό τοπίο αλλά και οι φιλορωσικές τάσεις σε μεγάλο μέρος της ελίτ της βαλκανικής χώρας υπήρξαν, σύμφωνα με το δημοσίευμα, προπέτασμα καπνού.

Η Welt μίλησε με τον Ουκρανό υπουργό Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα, τον πρώην πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, Κίριλ Πετκόφ και τον υπουργό Οικονομικών του, Άσεν Βασίλεφ. Το μέσο σκιαγράφησε το πώς, σε μια κρίσιμη καμπή των μαχών την Άνοιξη του 2022, η Βουλγαρία κινητοποιήθηκε και χρησιμοποίησε μεσάζοντες για να παράσχει στο Κίεβο ζωτικές προμήθειες όπλων, πυρομαχικών και ντίζελ.

Το ξέσπασμα του πολέμου βρήκε τον Πετκόφ να προσπαθεί να οδηγήσει τη χώρα σε μια πιο δυτική, φιλονατοϊκή τροχιά. Την ίδια στιγμή, ήρθε αντιμέτωπος με την πίεση από τους φιλορώσους πολιτικούς, μεταξύ των οποίων υπήρξαν και Σοσιαλιστές εταίροι τον στον κυβερνητικό συνασπισμό. Ο Πετκόφ έφτασε στο σημείο να απολύσει μέχρι και τον υπουργό άμυνας της κυβέρνησής του γιατί ο τελευταίος έκανε δηλώσεις υπέρ της Ρωσίας ενώ δημόσια προσπαθούσε να αποκρούσει κάθε ιδέα ότι, παρά τα σημαντικά αποθέματα όπλων της σοβιετικής εποχής, η Βουλγαρία θα ενίσχυε και θα εξόπλιζε την Ουκρανία. Η επίσημη στάση της χώρας απέναντι στον πόλεμο, έτσι, προσομοίαζε με αυτή της Ουγγαρίας του Όρμπαν.

Μιλώντας στη Welt, Πετκόφ και Βασίλεφ, που πλέον είναι πολιτικοί της αντιπολίτευσης, αποκάλυψαν τον πραγματικό ρόλο της Βουλγαρίας στον πόλεμο. Παρότι, σύμφωνα με το Σοσιαλιστικό Κόμμα, οι παραδόσεις βουλγαρικών όπλων στις ουκρανικές δυνάμεις υπήρξαν «κόκκινη γραμμή», στελέχη του Πετκόφ απέφυγαν να συναλλάσσονται απευθείας ως κυβέρνηση και χρησιμοποίησαν, εντός Βουλγαρίας αλλά και στο εξωτερικό, εταιρείες ως ενδιάμεσους, οι οποίες και άνοιξαν οδούς ανεφοδιασμού από αέρος και ξηράς, μέσω Ρουμανίας, Ουγγαρίας και Πολωνίας. «Υπολογίζουμε ότι περίπου το ένα τρίτο των πυρομαχικών που χρειαζόταν ο ουκρανικός στρατός στην πρώιμη φάση του πολέμου προερχόταν από τη Βουλγαρία», ισχυρίστηκε στη Welt ο Πετκόφ. Από την πλευρά του, ο Βασίλεφ, αναφέρθηκε και στη μεταφορά ντίζελ που προμήθευε η Βουλγαρία στην Ουκρανία καθώς παραγόταν σε διυλιστήριο της Μαύρης Θάλασσας, το οποίο τότε ανήκε στη ρωσική εταιρεία Lukoil. . «Η Βουλγαρία έγινε ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς ντίζελ στην Ουκρανία και κατά καιρούς κάλυπτε το 40% των αναγκών της», δήλωσε.

Θέμα «ζωής και θανάτου»

Οι ισχυρισμοί των Βούλγαρων πολιτικών επιβεβαιώθηκαν και από το Κίεβο, με τον Κουλέμπα να σημειώνει ότι, τον περασμένο Απρίλιο, η χώρα του κινδύνευε να ξεμείνει από πυρομαχικά. «Γνωρίζαμε ότι οι βουλγαρικές αποθήκες διέθεταν μεγάλες ποσότητες των απαραίτητων πυρομαχικών, οπότε ο πρόεδροςμε έστειλε για να προμηθευτώ το απαραίτητο υλικό», υπογράμμισε. Όπως εξήγησε, η βουλγαρική βοήθεια ήταν θέμα «ζωής και θανάτου» εκείνη την εποχή.

Διαφορετικά, όπως είπε, οι Ρώσοι θα καταλάμβαναν περισσότερα χωριά και πόλεις, θα «σκότωναν, θα βασάνιζαν και θα βίαζαν» περισσότερους Ουκρανούς. Ο Κουλέμπα ισχυρίστηκε ότι, αντιμέτωπος με τα αιτήματα του Κιέβου, ο Πετκόφ απάντησε ότι, η εσωτερική του κατάσταση δεν ήταν «εύκολη» αλλά θα έκανε «ό,τι περνούσε από το χέρι του». «Ο Κίριλ Πετκόφ έδειξε ακεραιότητα και θα του είμαι πάντα ευγνώμων που χρησιμοποίησε όλες τις πολιτικές του ικανότητες για να βρει μια λύση», σημείωσε ο Κουλέμπα και εξήγησε ότι, ενώ ορισμένα μέλη του βουλγαρικού συνασπισμού τάχθηκαν στο πλευρό της Ρωσίας, ο τόττε πρωθυπουργός αποφάσισε ότι θα «είναι στη σωστή πλευρά της ιστορίας και να μας βοηθήσει να αμυνθούμε ενάντια σε έναν πολύ ισχυρότερο εχθρό».

Η «βουλγαρική πρόταση» για τις κυρώσεις

Μόλις μία ημέρα πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, στις 25 Φεβρουαρίου, ο Πετκόφ τόνισε στους συναδέλφους του που βρέθηκαν στην άτυπη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, ότι ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι μπορεί να έχει λιγότερο από 48 ώρες ζωής, καθώς βρισκόταν στη λίστα θανάτου της Μόσχας καθώς και ότι έπρεπε να ληφθούν αμέσως σκληρές αποφάσεις για την επιβολή κυρώσεων από το Συμβούλιο. Τελικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστήριξε αυτές τις κινήσεις.

Ο υπουργός οικονομικών Βασίλεφ, την ίδια στιγμή, συμμετείχε στη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ στο Παρίσι. Όπως περιέγραψε ο ίδιος στο γερμανικό μέσο, και εκεί επικράτησε αναποφασιστικότητα καθώς όλοι υπήρξαν σοκαρισμένοι από την επίθεση. Κατά την ομιλία του εκεί, ο Βασίλεφ τόνισε ότι, «αυτό έκαναν οι Ρώσοι στη Βουλγαρία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δολοφόνησαν χιλιάδες διαφωνούντες, καθηγητές και ιερείς». Ο Βούλγαρος πολιτικός ζήτησε άμεσες αποφάσεις. Στην έρευνα της Welt οι συμμετέχοντες στη συνάντηση του Παρισιού επιβεβαίωσαν ότι η θέση του Βασίλεφ έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αλλαγή της διάθεσης των παρευρισκόμενων. Δύο μέρες αργότερα, οι Βρυξέλλες εφάρμοσαν τα μέτρα, τα οποία στους κύκλους της ΕΕ χαρακτηρίστηκαν ως η «βουλγαρική πρόταση».

Λίγο πριν την επίσκεψη Πετκόφ στο Κίεβο, στις 19 Απριλίου, ο Κουλέμπα πραγματοποίησε επίσκεψη στη Σόφια, ενώ ξεκινούσε μία νέα και αβέβαιη φάση του πολέμου. Οι Ουκρανοί είχαν απωθήσει τους εισβολείς από την ευρύτερη περιοχή του Κιέβου και τον βορρά, αλλά πολλά δυτικά όπλα δεν είχαν παραδοθεί ακόμη. Όπως σημείωσε ο Ουκρανός υπουργός εξωτερικών, οι μάχες ήταν τόσο έντονες που ήταν μεγάλη ανάγκη η Ουκρανία να αναπληρώσει άμεσα τα αποθέματά της, και ειδικά τα πυρομαχικά σοβιετικού τύπου. Ο Ζελένσκι σκέφτηκε ότι, η αποστολή Κουλέμπα στη Σόφια θα μπορούσε να εξασφαλίσει ακριβώς αυτό.

Μιλώντας για εκείνη την περίοδο, ο Πετκόφ είπε ότι η κυβέρνησή του εξουσιοδότησε μεσάζοντες να εξάγουν, όχι απευθείας στην Ουκρανία, αλλά σε ενδιάμεσες εταιρείες στο εξωτερικό. «Η ιδιωτική μας στρατιωτική βιομηχανία παρήγαγε με πλήρη ταχύτητα», είπε ενώ, πλάνα από τον περασμένο Απρίλιο, δείχνουν μεταφορικά αεροπλάνα φορτωμένα με όπλα να πετούν μεταξύ Βουλγαρίας και Πολωνίας. Κομβικό ρόλο στις αποστολές έπαιξε και το αεροδρόμιο Rzeszow της Πολωνίας, το οποίο βρίσκεται 70 χιλιόμετρα μακριά από τα ουκρανικά σύνορα. Ο Πετκόφ εξήγησε ότι, «διασφαλίσαμε ότι η χερσαία διαδρομή μέσω Ρουμανίας και Ουγγαρίας ήταν επίσης ανοιχτή για φορτηγά».

Επιβεβαιώνοντας τις προμήθειες, ο Κουλέμπα τόνισε ότι δεν επρόκειτο για παροχή στρατιωτικής βοήθειας απευθείας από την κυβέρνηση της Βουλγαρίας αλλά «για τις ουκρανικές εταιρείες και εταιρείες από χώρες του ΝΑΤΟ που τους δόθηκε η ευκαιρία να προμηθευτούν ό,τι χρειάζεται από Βούλγαρους πωλητές». Πληροφορίες της Welt αναφέρουν ότι ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία ήταν οι χώρες που πλήρωσαν για τις προμήθειες.

Το ρίσκο που έπαιρνε ο Πετκόφ, με τις μυστικές γραμμές ανεφοδιασμού προς την Ουκρανία ήταν μεγάλο. Όπως έδειξαν δημοσκοπήσεις στη Βουλγαρία, το 70% των πολιτών εξέφραζε την ανησυχία του απέναντι στο ενδεχόμενο η χώρα του να παρασυρθεί στον πόλεμο. Ως εκ τούτου, αντιτάσσονταν στην υπερβολική υποστήριξη της Ουκρανίας.

Οι τεράστιες προσπάθειες για τη στήριξη της Ουκρανίας δεν διέφυγαν της προσοχής του Κρεμλίνου. Σύμφωνα με τον Πετκόφ, η Μόσχα βομβάρδισε τη χώρα με κυβερνοεπιθέσεις από τον περασμένο Μάιο. Αυτές έπληξαν το δίκτυο ηλεκτρισμού και τα ταχυδρομεία ενώ, πολλές φορές, δημιούργησαν και προβλήματα με τις πληρωμές των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων. Επίσης, η Μόσχα επιχείρησε τη δωροδοκία βουλευτών ενώ, μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου, η Βουλγαρία απέλασε περίπου 70 υπαλλήλους της ρωσικής πρεσβείας στη Σόφια για κατασκοπεία.

Η Μόσχα γνώριζε ότι η Βουλγαρία ήταν η χώρα της ΕΕ που εξαρτιόταν περισσότερο από το ρωσικό αέριο πριν από τον πόλεμο. Ήδη από τις 27 Απριλίου, η Gazprom επέλεξε τη Βουλγαρία ως την πρώτη χώρα της ΕΕ όπου θα διέκοπτε τις εξαγωγές φυσικού αερίου. Όμως η Σοφία δεν υποχώρησε. Μέσα σε 24 ώρες, ο Πετκόφ παρουσίασε μια λύση. Οργάνωσε την έλευση δύο δεξαμενόπλοιων υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ, στην ίδια τιμή ανά κυβικό μέτρο που πλήρωνε η Gazprom.