Κοροναϊός: Γιατί η εξάπλωση της κράκεν στην Ελλάδα είναι μεγαλύτερη – Οι εκτιμήσεις του καθηγητή (Johns Hopkins) Παναγή Γαλιατσάτου

Η παραλλαγή Κράκεν του κοροναϊού εντοπίστηκε σε 6 περιπτώσεις στην Αττική (4 στον βόρειο και 2 στον δυτικό Τομέα) ενώ δεν αποκλείεται να έχει διασπορά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Τι περιμένουν τώρα οι επιστήμονες; Ένα νέο κύμα κορονοϊού μέσα στο επόμενο δίμηνο, με πολλές επαναλοιμώξεις, όπως λένε. ΒΑ σημειωθεί ότι η καταγραφή του ΕΟΔΥ είναι παλαιότερη, καθώς όλα έχουν εντοπιστεί πριν από τις 25 Δεκεμβρίου, εποχή κατά την οποία η διασπορά του κορονοϊού ήταν ηπιότερη.

Στην πρόβλεψη πως είτε στα τέλη του 2024 είτε το 2025, θα αρχίσουμε να βλέπουμε τον κοροναϊό περισσότερο ως ενδημικό φαινόμενο προχώρησε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, Παναγής Γαλιατσάτος.

Ο κ. Γαλιατσάτος που μίλησε στην ΕΡΤ και στον Απόστολο Μαγγηριάδη, υποστήριξε επίσης πως η νέα υποπαραλλαγή Κράκεν είναι σίγουρα πιο μεταδοτική, ενώ μένει να αποδειχθεί εάν το στέλεχος αυτό θα είναι πιο μεταδοτικό. Συμπλήρωσε μάλιστα πως η μεγαλύτερη ανησυχία της επιστημονικής κοινότητας σε σχέση με την έξαρση του ιού στην Κίνα είναι πως «ο ιός θα βρει πολλά άτομα χωρίς αντισώματα είτε από το εμβόλιο είτε από λοιμώξεις είτε και από τα δύο».

Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:

-Tι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για την παραλλαγή Κράκεν; Πιστεύετε ότι είναι πιο μεταδοτική ή θανατηφόρα από άλλες παραλλαγές;

Αυτή τη στιγμή με αυτή τη νέα υποπαραλλαγή Κράκεν ή αλλιώς XBB.1.5, που ανήκει στην οικογένεια Όμικρον, γνωρίζουμε δύο πράγματα σίγουρα. Πρώτον, είναι πιο μεταδοτική. Οι γενετικές αλλαγές που είδαμε έχουν τη δυνατότητα να κάνουν την παραλλαγή πιο μεταδοτική. Τις τελευταίες έξι εβδομάδες εδώ, ειδικά στις ΗΠΑ, έχει γίνει η κυρίαρχη υποπαραλλαγή.

Έτσι, λόγω αυτού του ποσοστού, ναι, μπορούμε να πούμε ότι και γενετικά υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να έχει αυξημένη μεταδοτικότητα. Σημαίνει επίσης ότι αρχίζει να αποφεύγει το ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι για κάποιους ανθρώπους που είχαν covidτο φθινόπωρο, μπορούν ξαναπάθουν, λόγω της ικανότητας των μεταλλάξεων της παραλλαγής να επαναμολύνουν.

Θα δούμε πολλά κρούσματα λόγω της αυξημένης μεταδοτικότητας, αλλά και λόγω επαναμολύνσεων. Για το αν είναι πιο θανατηφόρο αυτό το στέλεχος του ιού, χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο για να δούμε αν αυτό θα αποδειχθεί. Οι γενετικές αλλαγές δεν φαίνεται να ενέχουν καμία πιθανότητα θανατηφόρας εξέλιξης ή αύξησης της θνησιμότητας. Το λέω αυτό γιατί αυτό που περιμένω να δούμε είναι περισσότερα κρούσματα covid, ίσως να αυξηθούν κάποιες νοσηλείες, αλλά όχι στις μονάδες εντατικής θεραπείας. Δεν νομίζω ότι αυτό το στέλεχος θα είναι πιο θανατηφόρο.

-Όσον αφορά την Κίνα, ανησυχούν οι ειδικοί στις ΗΠΑ και ποιες είναι οι επιπτώσεις αυτού του ζητήματος;

Ανησυχούμε εδώ και αρκετά χρόνια. Θα έλεγα ότι πριν από την πανδημία είχαμε μια τόσο έντονη συνεργασία με πολλούς Κινέζους γιατρούς και καθηγητές, και αρκετή από αυτή κατακερματίστηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η μεγαλύτερη ανησυχία μας με αυτό που βλέπουμε εκεί, έχει να κάνει με αυτό που έκαναν πριν από λίγα χρόνια. Αυτή η πολιτική με τα λοκντάουνς και το zero-covid δεν ήταν βιώσιμη. Εφάρμοσαν zero-covid χωρίς ποτέ να εισαγάγουν εμβόλια στον πληθυσμό τους ή να ετοιμάσουν καλύτερα την παρέμβαση τους για τη μετάβαση.

Αν κοιτάξετε τον υπόλοιπο κόσμο, όλοι μας βγήκαμε από το λόκνταουν για να μπορέσουμε να ζήσουμε ξανά. Αυτοί πήγαν από το καθολικό λόκνταουν στο τώρα, οπότε όλοι κολλάνε covid. Και ο μεγαλύτερος φόβος μας με αυτό είναι ότι αυτός ο ιός θα βρει πολλά άτομα χωρίς αντισώματα είτε από το εμβόλιο είτε από λοιμώξεις είτε και από τα δύο. Και αυτό σημαίνει ότι θα περάσει από νέες μεταλλάξεις, ίσως νέες εξελίξεις.

-Τι είδους μαθήματα έχουμε πάρει από τη μάχη με την πανδημία τα τελευταία χρόνια;

Αυτό είναι σημαντικό γιατί ως άνθρωποι θέλουμε μια αίσθηση κανονικότητας και ελέγχου. Και αυτό που έχουμε μάθει είναι πως το να ζούμε με αβεβαιότητα μας κάνει να νιώθουμε άβολα. Κάνετε σπουδαίες ερωτήσεις. Όλοι το κάνουν. Γιατρέ, αυτή η νέα γενετική αλλαγή θα είναι πιο θανατηφόρα; Και σας λέω τι σκέφτομαι σε πραγματικό χρόνο. Δεν ξέρω. Θα πρέπει να δούμε πώς θα εξελιχθεί.

Ωστόσο, τα τελευταία δύο και πλέον χρόνια, έχουμε όλους τους κατάλληλους πόρους για να κάνουμε τον covid να μην είναι θανατηφόρος. Έχουμε καλά εμβόλια, έχουμε καλά φάρμακα, έχουμε πολλές καλές στρατηγικές. Έτσι, ένα πράγμα που μάθαμε είναι πώς να είμαστε πιο άνετοι με αυτή την αβεβαιότητα, αλλά ταυτόχρονα να προετοιμαζόμαστε πάντα για το χειρότερο. Το άλλο μεγάλο μάθημα, και αυτό είναι ένα μάθημα που θα έπρεπε να είχαμε πάρει ήδη πριν από την πανδημία, είναι ότι πρέπει πραγματικά να κάνουμε κάτι καλύτερο ως κοινωνία για να διασφαλίσουμε ότι ο αέρας που αναπνέουμε είναι όσο το δυνατόν πιο ασφαλής.

Αυτό σημαίνει πολλές αλλαγές, όπως αυτές που έχουμε δει εδώ στις ΗΠΑ με τη βελτίωση του συστήματος εξαερισμού των κτιρίων. Και τρίτον, πρέπει να είμαστε πιο άνετοι με τα μέτρα δημόσιας υγείας, όπως είναι οι μάσκες όταν απαιτούνται. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να ζήσουμε τις ζωές μας και να μην υποστούμε ποτέ ξανά αυστηρά λοκντάουνς, αν κάνουμε αυτά τα τρία πράγματα που αναφέραμε.

-Αισθάνεστε ότι το 2023 η ανθρωπότητα είναι πολύ πιο έτοιμη να αντιμετωπίσει νέες προκλήσεις, νέους ιούς που μπορεί να εμφανιστούν;

Νομίζω ότι είμαστε σε καλύτερη θέση από ό,τι το 2020. Νομίζω ότι πρέπει να αναγνωρίσουμε αυτό που μόλις είδαμε με τον covid. Το είδαμε αυτό με τον MERS, τον ιό του Αναπνευστικού Συνδρόμου της Μέσης Ανατολής και άλλους κορονοϊούς, το είδαμε αυτό και με τοv SARS-COV. Η Μητέρα Φύση θα συνεχίσει να το κάνει αυτό. Επομένως, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τη Μητέρα Φύση. Πάντα λέω στους ανθρώπους, αν πνίγεστε στο νερό, το να μην πιστεύετε στο νερό δεν πρόκειται να σας σώσει.

Η άγνοια δεν πρόκειται να μας γλιτώσει. Πιστεύω λοιπόν ότι είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι επειδή πολλοί από εμάς έχουμε συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να κάνουμε κάτι. Πρέπει να κάνουμε κάτι.

Έτσι, αν θέλουμε να ζήσουμε τη ζωή μας άνετα, πρέπει να κατανοήσουμε ορισμένα μέτρα δημόσιας υγείας, από το ποιον να ακούσουμε για πληροφορίες, τη βελτίωση των συστημάτων εξαερισμού και τη συνολική δημόσια ασφάλεια των κτιρίων και ούτω καθεξής, μέχρι να αναγνωρίσουμε τι όπλα μπορούμε να έχουμε εμείς οι ίδιοι για να κρατήσουμε τους εαυτούς μας ασφαλείς, όπως είναι μάσκες προσώπου. Πιστεύω λοιπόν ότι είμαστε σε καλύτερη θέση. Ναι, εξακολουθούν να υπάρχουν κάποιες εντάσεις και τριβές, αλλά τελικά το θέμα είναι να διατηρήσουμε τους ανθρώπους υγιείς και ασφαλείς.

-Πιστεύετε ότι μέχρι το 2024 θα έχουμε πει αντίο στον covid; Θεωρείτε δηλαδή ότι η πανδημία θα δώσει τη θέση της σε μια ενδημική φάση του ιού;

Οι προβλέψεις μου το 2020 ήταν για το 2024 ή το 2025, δηλαδή ότι θα είχαμε τέσσερα ή πέντε χρόνια πανδημίας. Ελπίζω λοιπόν ότι φτάνουμε εκεί. Οι προκλήσεις, αυτές οι νέες μεταλλάξεις που είδαμε στην παραλλαγή Kraken, σημαίνει ότι θα συνεχίσουμε να μολυνόμαστε, αλλά πανδημία δεν σημαίνει ότι τα νοσοκομεία μας είναι υπερφορτωμένα. Έχουμε εργαλεία για την πρόληψη της σοβαρής νόσησης από covid. Δεν πρόκειται να το ξαναδούμε αυτό. Δεν το υποψιάζομαι αυτό, με τα σημερινά δεδομένα που βλέπουμε. Πιθανότατα θα δούμε πολύ περισσότερα κρούσματα.

Ελπίζω λοιπόν ότι το 2024, οι μεταλλάξεις θα έχουν κατασταλάξει και θα είναι λιγότερο μεταδοτικές και περισσότερο ενδημικές. Η Μητέρα Φύση είναι αυτή που θα το καθοδηγήσει αυτό. Όχι τόσο εμείς καθαυτοί, αλλά βλέπω, πιστεύω, ότι θα αρχίσουμε να το βλέπουμε αυτό. Γιατί; Επειδή ειδικά το 2023 θα είναι ίσως μια δύσκολη χρονιά λόγω τόσων πολλών ανεμβολίαστων ανθρώπων στην Κίνα και σε άλλες χώρες που θα κολλήσουν τη λοίμωξη, θα την οδηγήσουν. Αλλά κάποια στιγμή το 2024 θα πρέπει να κατασταλάξει. Έτσι, η πρόβλεψή μου είναι είτε στα τέλη του 2024 είτε το 2025, θα αρχίσουμε να βλέπουμε τον covid περισσότερο ως ενδημικό φαινόμενο.

Αλλά και πάλι, αυτό είναι ακόμα μακριά. Με αυτό το δεδομένο, ακόμη και αν εξακολουθούμε να την αποκαλούμε πανδημία, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι έχουμε κάνει πραγματικά καλή δουλειά για να σταματήσουμε τη σοβαρή νόσηση από covid στις μονάδες εντατικής θεραπείας.

Δεν βλέπουμε πλέον τόσους πολλούς ασθενείς όσοι βλέπαμε παλαιότερα. Πρόκειται για μια τεράστια νίκη όπου μαθαίνουμε πώς να νικάμε έναν απειλητικό για τη ζωή ιό και να τον κάνουμε πιο αδύναμο. Αυτό είναι μια νίκη, ακόμη και όσο είμαστε ακόμα στη φάση της πανδημίας. Ωστόσο, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι έχουμε κερδίσει ορισμένες μάχες σε αυτόν τον πόλεμο κατά της πανδημίας.