Telegraph για Γλυπτά Παρθενώνα: “Κοντά σε υβριδική συμφωνία” – Μιλά για μεταφορά Αρχαίων Ελληνικών θησαυρών στη Βρετανία

Επιπλέον λεπτομέρειες για την πιθανή επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα και τις συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη ανάμεσα στο Βρετανικό Μουσείο και υψηλόβαθμους αξιωματούχους της ελληνικής κυβέρνησης, έδωσε σε νέο του άρθρο η Telegraph.

Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο βρετανικό μέσο, το deal που προτείνεται για την επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα «θα είναι η πρώτη του είδους του, με αρχαίους θησαυρούς από τη μεσογειακή χώρα να χρησιμοποιούνται ως “εγγύηση” για την εξασφάλιση ενός τελικού συμβιβασμού».

Με βάση την Telegraph, οι διαπραγματευτές του Βρετανικού Μουσείου και της ελληνικής κυβέρνησης έχουν «κλειδωθεί σε συνομιλίες» προσπαθώντας «να ξεπεράσουν τις κόκκινες γραμμές που δεσμεύουν και τις δύο πλευρές».

Το Βρετανικό Μουσείο εμποδίζεται από το νόμο να παραδώσει τις αρχαιότητες που διαθέτει, αλλά «οποιαδήποτε συμφωνία δανεισμού για τα έργα τέχνης 2.500 ετών θα απαιτούσε από την ελληνική κυβέρνηση να αποδεχθεί ότι το Βρετανικό Μουσείο τα κατέχει νόμιμα, κάτι που δεν μπορεί να κάνει επειδή ισχυρίζεται ότι τα αντικείμενα στην πραγματικότητα “εκλάπησαν”».

Η Telegraph επισημαίνει πως ότι οι διαπραγματευτές επιδιώκουν να «εφεύρουν» ένα νέο είδος συμφωνίας που θα μπορούσε να παρακάμψει τα αδιέξοδα, με τους αρχαίους ελληνικούς θησαυρούς να μεταφέρονται στο Ηνωμένο Βασίλειο ως «εγγύηση» αντί για τις συνήθεις διαβεβαιώσεις σχετικά με την ιδιοκτησία που μέχρι στιγμής εμποδίζουν την οποιαδήποτε συμφωνία.

Οι συνομιλίες εξελίσσονται μεταξύ του προέδρου του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Όσμπορν και «της ελληνικής κυβέρνησης στο υψηλότερο επίπεδο», σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στην προτεινόμενη συμφωνία, οι οποίες δήλωσαν ότι και αμφότερες οι πλευρές είναι «εφευρετικές», προσπαθώντας να επινοήσουν μια «πρακτική» συμφωνία, ικανή να στείλει τα Γλυπτά στην Αθήνα.

Πηγή αποκάλυψε στην Telegraph ότι αυτή θα είναι «μια υβριδική μορφή συμφωνίας που δεν θα περιλαμβάνει ορισμένες απαιτήσεις», και ως εκ τούτου δεν θα πέφτει πάνω στις «κόκκινες γραμμές» των δύο πλευρών, παρουσιάζοντας κάτι που πλησιάζει σε μια «μόνιμη» λύση στη διπλωματική διαμάχη για τα αρχαία έργα τέχνης.

Για το Βρετανικό Μουσείο η κύρια κόκκινη γραμμή είναι η βρετανική νομοθεσία, η οποία μέσω του νόμου του 1963 εμποδίζει το ίδρυμα να παραχωρήσει αντικείμενα της συλλογής του, συμπεριλαμβανομένων των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Το Μουσείο είναι ανοιχτό σε συμφωνίες δανεισμού των «αμφισβητούμενων θησαυρών» του, αλλά αυτές συνοδεύονται από την απαίτηση ότι τα άλλα μέρη αναγνωρίζουν τη νόμιμη ιδιοκτησία του, ένας τυπικός όρος που εξασφαλίζει στους διαχειριστές ότι θα πάρουν πίσω τα αντικείμενα αυτά.

Ωστόσο, οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις έχουν υποστηρίξει ότι τα Γλυπτά εκλάπησαν από τον Παρθενώνα από τον λόρδο Έλγιν στις αρχές του 19ου αιώνα, πριν τα πουλήσει στο Βρετανικό Μουσείο, και ως εκ τούτου δεν μπορούν να αποδεχθούν τη νόμιμη ιδιοκτησία του.

Υποθετικά, μόνο μια πράξη του Κοινοβουλίου θα μπορούσε να αλλάξει τη βρετανική νομοθεσία και να επιτρέψει στο Βρετανικό Μουσείο να παραδώσει τα αρχαία αντικείμενα, αλλά η Telegraph αποκάλυψε ότι πηγές που βρίσκονται κοντά στις διαπραγματεύσεις πιστεύουν πως «μια συμφωνία είναι και δυνατή και πιο κοντά από ποτέ στην επίτευξή της».

Στο πλαίσιο της «υβριδικής» αυτής συμφωνίας, τα αντικείμενα που αποστέλλονται από την Ελλάδα στο Λονδίνο θα μπορούσαν να «λειτουργήσουν ως ένα είδος νομικής εγγύησης», με το Βρετανικό Μουσείο να κατέχει μια εναλλακτική σειρά αρχαίων ελληνικών θησαυρών ως εγγύηση για την παράδοση των θησαυρών που είχε αποσπάσει ο Έλγιν.

Πηγές ανέφεραν ότι η συμφωνία δεν θα θεωρηθεί «δάνειο», μια λέξη που αναθεματίζει η ελληνική πλευρά, αλλά θα είναι μια «πολύ πιο μόνιμη συμφωνία».

Η Telegraph επισημαίνει ακόμα πως εάν τα Γλυπτά του Παρθενώνα επιστραφούν στην Αθήνα, το πιθανότερο είναι ότι θα τοποθετηθούν στο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα.

“ΤΟ ΒΗΜΑ”: “Προς υβριδική συμφωνία”

Σε μία «υβριδική συμφωνία» με το Βρετανικό Μουσείο για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στη χώρα μας φαίνεται πως προσανατολίζεται η ελληνική πλευρά.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα», οι συζητήσεις της Ελλάδας με το Βρετανικό Μουσείο για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα βρίσκονται στην τελική ευθεία. Το «θραύσμα Fagan», που επαναπατρίστηκε το 2022 από την Ιταλία και τα τρία θραύσματα που δώρισε ο Πάπας Φραγκίσκος όχι μόνο συμπληρώνουν τα Γλυπτά του Παρθενώνα, αλλά «δείχνουν» το δρόμο της επιστροφής τους.

Σύμφωνα με τον βρετανικό τύπο για να φτάσουν οι δύο πλευρές στην υβριδική συμφωνία και μέχρι το ζήτημα της επιστροφής να αναχθεί σε διακρατική υπόθεση μεταξύ των χωρών, όπως προβλέπουν οι αποφάσεις της UNESCO του 2021 για τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς, δύο είναι οι απαγορευμένες λέξεις που δεν θα πρέπει να υπάρχουν σε οποιαδήποτε συμφωνία: Οι λέξεις «δανεισμός» και «επιστροφή» που αφήνουν να εννοηθεί ποιος είναι ο ιδιοκτήτης των Γλυπτών. Έτσι αυτό που θα επικρατήσει είναι μια συμφωνία που θα ονομαστεί «πολιτιστική ανταλλαγή».

Στο θέμα παρεμβαίνει με άρθρο του στο «ΒΗΜΑ» και ο Ευάγγελος Βενιζέλος, που ως πρώην υπουργός Πολιτισμού επαναφέρει τις δύο κινήσεις που είχε προτείνει και ως υπουργός το 1997:

«Να εκτεθούν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο Μουσείο της Ακρόπολης με την σφραγίδα του Βρετανικού Μουσείου όχι ως ιδιοκτήτης ή δανειστής, αλλά ως σταθμός όπως σημειώνει, και κατά την ίδια λογική η Ελλάδα να συνδιοργανώνει στις σημερινές αίθουσες των Μαρμάρων στο Βρετανικό Μουσείο εκθέσεις ελληνικών αρχαιοτήτων» γράφει ο κ. Βενιζέλος και συμπληρώνει: «Όλα μπορούν να γίνουν με έναν κοινό παρονομαστή ύφους που αρμόζει και στις ελληνικές και στις βρετανικές ευαισθησίες, με αποτέλεσμα την επιστροφή και την ένωση των Μαρμάρων. Οι δυο αυτές κινήσεις μπορούν να επιταχύνουν την επιθυμητή εξέλιξη».

Τέλος, σημειώνεται πως ημερομηνία σταθμός θα είναι η 6η Μαρτίου, ημέρα θανάτου της Μελίνας Μερκούρη που πάλεψε για να επιστραφούν τα Γλυπτά στην Ελλάδα και η οποία έχει οριστεί από την Unesco ως Παγκόσμια Ημέρα Πολιτισμού.

Το δημοσίευμα του Βήματος