Veni, (non) vidi, vici;- Ο “θρίαμβος” και τα ερωτηματικά για την επίσκεψη Δένδια στην Λιβύη

Ως ήταν αναμενόμενο, ο ήδη ιδιαίτερα δημοφιλής Νίκος Δένδιας αύξησε ακόμα περισσότερο την αξία της μετοχής του στο πολιτικό χρηματιστήριο, μετά την εντυπωσιακή του έξοδο από την Τρίπολη. Veni,(non)vidi,vici, θα μπορούσαν να πουν οι λατινομαθείς. Είδε, για ακόμα μία φορά, να επιβραβεύεται η απόφασή του να μην συναντήσει την Λίβυα υπουργό Εξωτερικών κυρία Μανγκούς, και να μην πέφτει στην διπλωματική παγίδα (της έμμεσης αναγνώρισης της, απολύτως εξαρτώμενης από την Άγκυρα, κυβέρνησης της Τρίπολης), από τηλεοπτικούς σταθμούς και φιλοκυβερνητικό Τύπο.

Άλλωστε, η ανάλυση των διπλωματικών εξελίξεων γίνεται ενίοτε μέσα από τον παραμορφωτικό καθρέφτη της εσωτερικής πολιτικής σκηνής, ακόμα και με εσωκομματικούς κατοπτρισμούς.

Υπάρχει, όμως, και ένα αποτέλεσμα όσων συνέβησαν -ή …δεν συνέβησαν- στο αεροδρόμιο της Τρίπολης, με το οποίο ελάχιστοι ασχολούνται. Κι αυτό είναι πως, σε μία περίοδο που η Αθήνα –και ακριβέστερα το Μέγαρο Μαξίμου– επιζητούσε την αμερικανική διαμεσολάβηση, ώστε να εξομαλυνθούν οι σχέσεις μας με την προσωρινή κυβέρνηση στην Τρίπολη (αναγνωρισμένη πλήρως από ΟΗΕ και ΕΕ, αν και έχουσα ως βασική αποστολή την διεξαγωγή εκλογών, κάτι που καθυστερεί εδώ και περίπου ένα χρόνο), αυτές υφίστανται ένα πολύ σοβαρό πλήγμα.

Προ ημερών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε (στην συνέντευξή του στον Ant1 και τον Νίκο Χατζηνικολάου) πως επιχειρείται προσέγγιση με στόχο μία συμφωνία για την οριοθέτηση των ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης, ώστε η χώρα μας να διευθετήσει τον χάρτη των θαλασσίων ζωνών στην ανατολική Μεσόγειο και εμμέσως να αντιμετωπίσει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Παράνομο, μεν, αλλά παράγει αποτελέσματα όσο χρονίζει η κατάσταση.

Το παρασκήνιο θέλει τον πρωθυπουργό να έχει ζητήσει σχετική παρέμβαση του Άντονι Μπλίνκεν προς την κυβέρνηση της Τρίπολης. Βεβαίως, ως αναγκαία κίνηση, το Μέγαρο Μαξίμου διευκρίνιζε, χθες το βράδυ, ότι ο υπουργός Εξωτερικών κινήθηκε, όπως πάντα πράττει, στο πλαίσιο των εντολών που είχε λάβει από τον πρωθυπουργό.

Πώς, όμως, ο πρωθυπουργός επιδιώκει να μιλήσει με την κυβέρνηση της Τρίπολης, όταν ο ΥΠΕΞ δεν θέλει να μιλά μαζί της;

Συγκεκριμένα:

Για το τουρκολιβυικό μνημόνιο ο πρωθυπουργός είχε σημειώσει πως ουδείς το αναγνωρίζει και επιβεβαίωσε πως η Αθήνα θέλει να κάνει άνοιγμα προς τη Λιβύη για να οριοθετήσουμε τη μεταξύ μας ΑΟΖ, ώστε να διερευνήσουμε την προοπτική από κοινού εκμετάλλευσης πλουτοπαραγωγικών πόρων με τη Λιβύη.

Λέξη προς λέξη: “Εμείς θέλουμε να κάνουμε ένα άνοιγμα στη Λιβύη συνολικά, για να μπορέσουμε επιτέλους να οριοθετήσουμε θαλάσσιες ζώνες με τη Λιβύη. Διότι Ελλάδα και Λιβύη έχουν ακτές οι οποίες βρίσκονται απέναντι η μία από τις άλλες. Είναι ο φυσικός μας συνομιλητής η Λιβύη. Και θα μπορούσαμε να διερευνήσουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε από κοινού υδρογονάνθρακες οι οποίοι βρίσκονται στην περιοχή μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης. Αλλά αυτό προϋποθέτει στην τελική του κατάληξη την οριοθέτηση, μια οριστική συμφωνία”.

Ερωτήματα

Και εγείρεται (διακριτικά και από ελάχιστους) το ερώτημα: Πίστεψε, πράγματι, ο υπουργός Εξωτερικών πως θα μπορούσε να περάσει από την Τρίπολη, για να συναντήσει τον φιλικό προς την χώρα μας Μωχάμεντ Μένφι (μέλος του προεδρικού συμβουλίου), χωρίς να έχει την παραμικρή επαφή με την κυβέρνηση της Τρίπολης; Δεν θα ήταν λογικό και αναμενόμενο να επιδιώξει η Νάϊλα Μανγκούς να τον συναντήσει; Πώς, ακριβώς, εκτιμούσε ότι θα μπορούσε να την παρακάμψει, ακόμα κι αν είχε λάβει σχετικές διαβεβαιώσεις;

Κάποιοι διερωτώνται, μάλιστα, ποιός ακριβώς ήταν ο σκοπός αυτού του ταξιδιού στην διχασμένη σε φυλές συμφερόντων Λιβύη σε αυτή την συγκυρία. Η απάντηση που δίνεται από πηγές του ΥΠΕΞ αναφέρεται στην ανάγκη να επιβεβαιωθεί η φιλική μας σχέση με την κυβέρνηση της Βεγγάζης, την οποία προσπαθεί να προσεγγίσει και η Τουρκία. Πριν λίγο καιρό, άλλωστε, επισκέφθηκαν την Άγκυρα εκπρόσωποι και της σκληρά φιλοτουρκικής κυβέρνησης της Τρίπολης, αλλά και εκείνης της Βεγγάζης.

Εάν, λοιπόν, θεωρηθεί αναγκαία μια τέτοια κίνηση, δεν έπρεπε να είχε παρακαμφθεί πλήρως η Τρίπολη, δεδομένου ότι η παγίδα ήταν κάτι παραπάνω από βέβαιη;

Από την άλλη, αφού ο πρωθυπουργός δηλώνει πως επιχειρείται προσέγγιση της κυβέρνησης της Τρίπολης για την έναρξη διαλόγου με στόχο την οριοθέτηση των ΑΟΖ, δεν θα ήταν λογικό να επιδιώκεται η εξομάλυνση των σχέσεων και με την Τρίπολη, και να μην απουσιάζει εντελώς η Ελλάδα από όσα συμβαίνουν στην μισή (και προσώρας μάλλον ισχυρότερη) Λιβύη;

Πολλά ερωτήματα και οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες. Όμως, είναι αρκετά εμφανείς και οι αντιφάσεις. Σήμερα, η παρουσία της Ελλάδας στην Λιβύη (ισχνή, ούτως ή άλλως, εδώ και καιρό, όταν αποφεύγαμε να διαμαρτυρηθούμε έντονα στην μη πρόσκληση της χώρας στις σχετικές διεθνείς διασκέψεις, στις οποίες η Τουρκία είχε κεντρικό ρόλο) είναι κατά πολύ λιγότερο αισθητή, απ΄ ότι ήταν πριν την επίσκεψη Δένδια. Έμεινε, βεβαίως, το αποτύπωμα της εντυπωσιακής αποχώρησής του, χωρίς να συναντήσει την Μανγκούς. Με διπλωματικούς όρους, ωστόσο, ή δεν έπρεπε να γίνει, ή έπρεπε να είχε προετοιμαστεί καλύτερα και να γινόταν μόνο εφόσον υπήρχαν σαφείς δεσμεύσεις.

Η διπλωματία, όμως, δεν οικοδομείται με εντυπωσιακές κινήσεις, αλλά με πολλή δουλειά στο παρασκήνιο, πριν οι πρωταγωνιστές βγουν στο φως της κάμερας.

Προς επίρρωσην, έχει ενδιαφέρον το σημερινό editorial της “Καθημερινής”, της μοναδικής, ίσως, φιλικής στην κυβέρνηση εφημερίδας, η οποία (ίσως επειδή ο Αλέξης Παπαχελάς γνωρίζει πολύ καλά τις διαδρομές της διπλωματίας) επισημαίνει κάποια πράγματα πίσω από τους επικοινωνιακούς “θριάμβους”. Και, ίσως, μάλιστα, να υποδηλώνει και κάποια δυσφορία στο Μέγαρο Μαξίμου.

Σύντομο ιστορικό (από το KReport): Την κυβέρνηση της Τρίπολης την αναγνωρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση -μαζί και η Ελλάδα. Η προσκόλληση στον ρωσόφιλο Χαφτάρ (που πριν 2,5 χρόνια είχε έλθει ως επίσημος καλεσμένος στην Αθήνα, με τιμές και κοκορέτσια) θεωρείται από τις αιτίες μιας έντονης ευρωπαϊκής δυσφορίας που εκφράστηκε και με αποκλεισμό της Ελλάδας από τη συνάντηση του Βερολίνου για το Λιβυκό. Όταν, με την υπογραφή του τουρκολιβυκού συμφώνου, η Αθήνα απέλασε τον Λίβυο επιτετραμμένο, οι σχέσεις των δύο χωρών επιδεινώθηκαν. Σε μια προσπάθεια αποκατάστασής τους, ο Κυρ. Μητσοτάκης πραγματοποίησε πριν 1,5 χρόνο επίσημη επίσκεψη στη Λιβύη. Το υπουργείο Εξωτερικών έλαβε την εντολή να συνεχίσει αυτήν την προσπάθεια. Η πρώτη προγραμματισμένη επίσκεψη στη Λιβύη είχε ακυρωθεί. Η δεύτερη, τώρα, απέληξε σε επιδείνωση αυτών των σχέσεων, για την οποία επιχαίρει η Άγκυρα.