Καλάθι νοικοκυριού: Ερωτήματα με τη λίστα και τις αλυσίδες που θα πρέπει να την εφαρμόσουν – Συγκράτηση ανατιμήσεων και όχι διατίμηση
Στόχος είναι οι τιμές των 50 προϊόντων που θα ενταχθούν στο καλάθι όχι να παγώσουν αλλά να συγκρατηθούν, όπως προέκυψε από τη συμφωνία που είχαν οι εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ με την ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης. Στις 31 κατηγορίες περιλαμβάνονται βασικά προϊόντα διατροφής, υγιεινής και καθαρισμού ωστόσο ευλόγως δεν συμπεριλαμβάνονται προϊόντα επί ζυγίω. Έκπληξη πάντως προκαλεί το ότι συμπεριλαμβάνεται το χαρτί κουζίνας αλλά όχι το χαρτί τουαλέτας!
Η Υπουργική Απόφαση αναμένεται να αποσαφηνίσει ποιες αλυσίδες αφορά (σύμφωνα με πληροφορίες, όλες εκείνες που εμφανίζουν τζίρο άνω των 70 εκατ. ευρώ, άρα την πλειονότητα της αγοράς).
Πάντως με βάση τους κανόνες ανταγωνισμού αλλά και της πραγματικής οικονομικής πρακτικής δεν νοείται ενιαία τιμή για ένα είδος προϊόντων σε κάθε αλυσίδα, καθώς κάθε επιχείρηση διαθέτει διαφορετική διαπραγματευτική ισχύ αλλά και δυνατότητα απορρόφησης κόστους. Εν ολίγοις τα προϊόντα τα οποία εμπεριέχονται στη λίστα του ΥΠΑΝ δεν τίθενται σε καθεστώς διατίμησης (όπως π.χ. το νερό ή κατά καιρούς οι μάσκες προστασίας), αλλά στην ευχέρεια των επιχειρήσεων να προσφέρουν συγκρατημένες ή καλύτερες τιμές.
Άγνωστο δε παραμένει αν στην δημιουργία του «καλαθιού του νοικοκυριού» θα συμπεριληφθούν και τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (αυτά που φέρουν την επωνυμία της αλυσίδας και παράγονται για λογαριασμό της), τα οποία εξ ορισμού έχουν χαμηλότερη τιμή, καθώς δεν φέρουν το κόστος μάρκετινγκ των επώνυμων προϊόντων.
Αν και σύμφωνα με τις πρόσφατες μετρήσεις οι τιμές των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας αυξάνουν με υψηλότερο ρυθμό από τα επώνυμα (εξαιτίας της λήξης των συμβολαίων μεταξύ λιανεμπόρων και προμηθευτών), εντούτοις η μετακίνηση των καταναλωτών σε αυτή την κατηγορία είναι αισθητή, όπως εξάλλου συνέβη και κατά την περίοδο 2010-2015.
Η εξαίρεση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας μοιάζει αδύνατη, αλλά από την άλλη η συνύπαρξη επώνυμων και ανώνυμων προϊόντων στο «καλάθι του νοικοκυριού» εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει σύγχυση τόσο στη σχέση λιανεμπορίου-βιομηχανίας, όσο και στη σχέση λιανεμπορίου καταναλωτών.
Σε κάθε περίπτωση μέσα στον Οκτώβριο οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ θα αποδυθούν σε spread για να διαμορφώσουν την πρόταση τους για το εν λόγω καλάθι προϊόντων συμμορφούμενες στη σχετική τους δέσμευση.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ στη λίστα περιλαμβάνονται τα εξής βασικά προϊόντα:
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
1 PYZI * Ρύζι τύπου «Καρολίνα» μακρύκοκκο
2 ΨΩΜΙ * Ψωμί για τοστ
* Ψωμί φραντζόλα
* Φρυγανιές
3 ΖΥΜΑΡΙΚΑ * Μακαρόνια Νο 6
4 XOIPINO. * Συσκευασμένα
5 ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ. * Συσκευασμένα
6 ΑΛΛΑΝΤΙΚΑ. * Γαλοπούλα ή/και πάριζα
7 ΨAPIA KATEΨΥΓΜΕΝΑ * Ένα τουλάχιστον προϊόν
ΓΑΛΑ ΝΩΠΟ ΠΛΗΡΕΣ. * Γάλα φρέσκο πλήρες
9 ΓΑΛΑ ΝΩΠΟ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΑ ΛΙΠΑΡΑ * Γάλα φρέσκο χαμηλά λιπαρά <2%
ΓΑΛΑ ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΟ. * Γάλα εβαπορέ
11 ΓIAOYPTΙ * Γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις
* Γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις (Χαμηλά λιπαρά <2%)
12 TYPIA * Φέτα
* Γκούντα
* Τυρί με Χαμηλά Λιπαρά
13 ΑΛΛΑ ΕΙΔΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ * Χυμός τομάτας διατηρημένος
14 AYΓA * Κλωβοστοιχίας και Αχυρώνα
15 ΜΑΡΓΑΡΙΝΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΦΥΤΙΚΑ ΛΙΠΗ * Μαργαρίνες
16 ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ. * Παρθένο ελαιόλαδο
ΑΛΛΑ ΒΡΩΣΙΜΑ ΕΛΑΙΑ. * Ηλιέλαιο
18 ΛAXANIKA KATEΨΥΓΜΕΝΑ * Τουλάχιστον ένα από αρακάς, μπάμιες, φασολάκια κατεψυγμένα
19 ZAXAPH. * Λευκή ζάχαρη
ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΤΡΟΦΕΣ. * Παιδικές τροφές (φόρμουλα μωρών)
* Παιδικές τροφές (γάλα βρεφικής ηλικίας)
21 ΚΑΦΕΣ * Ελληνικός καφές
* Στιγμιαίος καφές
* Γαλλικός καφές
23 ΤΣΑΪ-ΧΑΜΟΜΗΛΙ * Τσάι ή Χαμομήλι
24 KAKAO ΚΑΙ ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΣΕ ΣΚΟΝΗ * Κακάο σε σκόνη
25 ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΝΕΡΟ (ΜΕΤΑΛΛΙΚΟ) * Εμφιαλωμένο μεταλλικό νερό (500 ml ή 1lt)
26 ΧΥΜΟΙ ΦΡΟΥΤΩΝ * Χυμός πορτοκάλι
27 ΕΙΔΗ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ * Απολυμαντικά χεριών και αντισηπτικά
* Απορρυπαντικά πλυντηρίου (υγρά και σε σκόνη – όχι ταμπλέτες)
* Απορρυπαντικά για σφουγγάρισμα και καθαρισμού επιφανειών – χλωρίνες
* Απορρυπαντικά πιάτων για πλύσιμο στο χέρι
* Χαρτί κουζίνας
28 ΕΙΔΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ * Οδοντόκρεμες
* Χαρτί υγείας
* Σερβιέτες
* Ταμπόν
* Σαμπουάν
* Σαπούνια σε στερεή κατάσταση
* Πάνες ακράτειας
29 ΕΙΔΗ ΓΙΑ ΜΩΡΑ * Πάνες για μωρά
* Είδη ατομικής υγιεινής για μωρά (μωρομάντηλα)
* Είδη ατομικής υγιεινής για μωρά (σαμπουάν)
30 ΤΡΟΦΕΣ ΓΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΖΩΑ * Τροφή για σκύλους
* Τροφή για γάτες
31 ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ * Ένα τουλάχιστον είδος αναψυκτικού