Κομισιόν: Ποιά μέτρα είναι στο τραπέζι για τις τιμές ρεύματος- Συστάσεις για “στοπ” σε οριζόντιες επιδοτήσεις

Σε αλλαγή του μίγματος των μέτρων στήριξης και σε επιδοτήσεις που δεν θα δίνονται πλέον οριζόντια, όπως σήμερα, παρά σε συνάρτηση με μέτρα εξοικονόμησης, σχεδιάζει να προχωρήσει η κυβέρνηση. To νέο μοντέλο που προωθεί η ίδια η Κομισιόν, όπως προκύπτει από το προσχέδιο των προτάσεων που διέρρευσαν στην γερμανική Die Welt (δείτε ολόκληρο το κείμενο στα συνοδευτικά αρχεία στο τέλος), εφόσον τελικά υιοθετηθεί από το οικονομικό επιτελείο, θα βάλει τέλος από το 2023 στις υψηλές κρατικές επιδοτήσεις που στην Ελλάδα φτάνουν να καλύπτουν μέχρι και το 94% των αυξήσεων στο ρεύμα.

Κυβερνητικές πηγές, εξηγούν στο Energypress ότι η πολιτική αυτή είναι δύσκολο να συνεχιστεί και το 2023, καθώς τα δημοσιονομικά περιθώρια στενεύουν. Ο προϋπολογισμός δεν αντέχει για τόσο μακρύ διάστημα να επιδοτεί σε τόσο υψηλά επίπεδα.

Το τέλος των οριζόντιων επιδοτήσεων συνδέεται και με την αλλαγή που προωθεί η ίδια η Κομισιόν. Στο εξής πρέπει να επιβραβεύονται όσοι καταναλωτές κάνουν οικονομία και όχι να επαναπαύονται όλοι στη λογική ότι υπάρχει μια κυβέρνηση που θα πληρώσει έτσι και αλλιώς τους λογαριασμούς. Πόσο μάλλον όταν έχει παρατηρηθεί να φτάνουν ακόμη και σε έχοντες μηδενικοί λογαριασμοί, ενώ άλλοι να διαπιστώνουν και μικρές επιστροφές.

Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα και με το προσχέδιο των προτάσεων της Επιτροπής, κερδίζει έδαφος στην Ευρώπη μια παραλλαγή του ελληνικού μοντέλου παρακράτησης των «ουρανοκατέβατων» κερδών.

Τι προβλέπει; Μέτρα μείωσης της ζήτησης στο ρεύμα, μαζί με πλαφόν για τεχνολογίες παραγωγής ρεύματος, φθηνότερες από εκείνες του φυσικού αερίου, υπό έναν όρο: Οι χώρες θα χρησιμοποιούν τα έσοδα που θα προκύπτουν για να παράσχουν κίνητρα περιορισμού της κατανάλωσης, και επιδοτήσεις στους πιο ευάλωτους.

Ένα μοντέλο που προσομοιάζει αρκετά με το δικό μας, δηλαδή την επιβολή πλαφόν στα υπερέσοδα των ηλεκτροπαραγωγών και τη διάθεση της διαφοράς στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για επιδότηση των λογαριασμών, με τη διαφορά ότι η επιδότηση παύει πλέον να δίνεται οριζοντίως.

Οσο για το Ιβηρικό μοντέλο, δηλαδή την επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή και την επιδότηση της διαφοράς από το κράτος, ακριβώς επειδή ενισχύει την κατανάλωση αερίου, εκτιμάται ότι αντί να τη συγκρατήσει, θα την αυξήσει κατά πολλά δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Εφόσον υιοθετουνταν πανευρωπαϊκά, η κατανάλωση αερίου όχι μόνο θα έμενε αδιατάρακτη, αλλά θα πολλαπλασιαζόταν, με ό,τι αυτό θα σήμαινε σε δεκάδες δισ. ευρώ επιπλέον κόστους και αυτό δεν το θέλει η Ευρώπη. Ετσι φαίνεται να κερδίζει πόντους μια παραλλαγή του ελληνικού μοντέλου, χωρίς επιδότηση όλων ανεξαιρέτως των καταναλώσεων.

Τι θα γίνει με όσους «καίνε» μόνο ρεύμα για να θερμανθούν

Ποιοί θα θιγούν από μια τέτοια επιλογή; Το πρόβλημα εντοπίζεται σε όσους «καίνε» πολύ υψηλές ποσότητες ρεύματος, όχι επειδή διαμένουν σε βίλες ή ακριβά ακίνητα, αλλά για να θερμανθούν το χειμώνα. Επειδή δηλαδή κατοικούν σε πολυκατοικίες όπου έχουν κλείσει εδώ και πολλά χρόνια οι κεντρικές θερμάνσεις πετρελαίου και δεν υπάρχει εναλλακτικός τρόπος να ζεσταθούν.

Σήμερα, η κατανάλωσή των νοικοκυριών αυτών σε ρεύμα επιδοτείται στο 100%. Εφόσον, αύριο πάψουν να επιδοτούνται όλες οι κιλοβατώρες που «καίνε», θα βρεθούν μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις. Το ορθό είναι να βρεθεί κάποιος τρόπος ώστε να καλυφθεί η διαφορά από τη μείωση της επιδότησης ανά κιλοβατώρα, και το νέο μοντέλο επιδοτήσεων να συνοδευτεί από κίνητρα εξοικονόμησης.

Το βέβαιο είναι ότι απουσιάζουν κρίσιμα ακόμη κομμάτια από το παζλ του νέου σχεδίου. Σίγουρα θα επανέλθουν τα κριτήρια στην επιδότηση του ρεύματος, ωστόσο αναζητείται ποια θα είναι αυτά. Τα εισοδηματικά έχουν αποκλειστεί καθώς δεν υπάρχει ταύτιση του φορολογούμενου με το όνομα στο οποίο εκδίδεται ο λογαριασμός του ρεύματος. Από την άλλη, τα κριτήρια ποσότητας ρεύματος είναι άδικα, καθώς, όπως αναφέραμε, με ρεύμα ζεσταίνονται και νοικοκυριά που δεν έχουν άλλη λύση.

Το προσχέδιο της Κομισιόν

Σκυλακάκης: Με κίνητρα για εξοικονόμηση τα επόμενα μέτρα

Το θέμα άνοιξε την Παρασκευή, μιλώντας στον ΣΚΑΙ ο ίδιος ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης. Σχολιάζοντας την αποτελεσματικότητα των επιδοτήσεων, είπε ότι το επόμενο διάστημα τα μέτρα θα στοχεύουν, πέρα από τη στήριξη των ευάλωτων, στο να παρέχουν κίνητρα στους καταναλωτές, ώστε να μειώσουν την κατανάλωση τόσο στην ηλεκτρική ενέργεια, όσο και στο φυσικό αέριο.

Εξήγησε ότι η ελληνική αγορά έχει ιδιαιτερότητες, καθώς π.χ. πολλά νοικοκυριά σταμάτησαν να θερμαίνουν το σπίτι τους με πετρέλαιο, επιλέγοντας το ηλεκτρικό, με αποτέλεσμα τον χειμώνα η κατανάλωση ρεύματος να αυξάνεται κατακόρυφα.

Ωστόσο, όπως τόνισε, για να μην υπάρξει πρόβλημα, η κυβέρνηση θα εστιάσει σε κίνητρα για εξοικονόμηση. Σύμφωνα με τον ίδιο, εάν μειωθεί η κατανάλωση και μπορέσουμε να μειώσουμε τις εισαγωγές αερίου, που τώρα γίνονται σε τιμές 250-300 ευρώ, θα καταφέρουμε να διαμορφωθούν και λογικές τιμές στην κατανάλωση.