Γερμανία: Έκτακτο σχέδιο για έναν “παγωμένο χειμώνα”- Χάμπεκ: Επιδόματα από τα υπερκέρδη των εταιρειών ενέργειας

«Καιρός για μπάνιο στην πισίνα, τροπικές νύχτες – Το πραγματικό κρύο φαίνεται απείρως μακριά τις μέρες που διανύει τώρα η Γερμανία. Όμως η ομοσπονδιακή κυβέρνηση προετοιμάζεται για έναν χειμώνα, στον οποίο όλοι θα πρέπει κυριολεκτικά να ντυθούν ζεστά. Είναι ήδη ξεκάθαρο: Θα κάνει κρύο στη χώρα». Με αυτά τα λόγια προλογίζει στο πρωτοσέλιδό της η Süddeutsche Zeitung του Μονάχου την εκτενή συνέντευξη που παραχώρησε ο Πράσινος υπ. Οικονομίας και Ενέργειας Ρόμπερτ Χάμπεκ.

Σύμφωνα με την τον Ρόμπερτ Χάμπεκ ήδη ετοιμάζονται τα κανονιστικά διατάγματα για την εφαρμογή του αναθεωρημένου Νόμου περί Ενεργειακής Ασφάλειας στη Γερμανία, που μεταξύ άλλων προβλέπουν μάξιμουμ θερμοκρασία θέρμανσης για 186.000 δημόσια κτήρια στους 19 βαθμούς Κελσίου αλλά και παύση της νυχτερινής φωταγώγησης ιστορικών μνημείων στη Γερμανία. «Πρόκειται για προετοιμασίες για έναν χειμώνα, κατά τον οποίο το φυσικό αέριο θα φτάνει με μειωμένη ροή και οι τιμές θα αυξάνονται ολοένα περισσότερο», παρατηρεί η εφημερίδα.

«Κύριε Χάμπεκ φοβάστε πράγματι το φθινόπωρο;»

Με αυτή την ερώτηση ξεκινά η συνέντευξη, με τον Γερμανό υπουργό να απαντά: «Όχι δεν φοβάμαι. Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα που παραλύει.Αλλά φυσικά ανησυχώ για την κοινωνική συνοχή, για τη βιομηχανία και τους πολίτες. Πρόκειται για ασυνήθιστους καιρούς με μεγάλες προκλήσεις. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να κατευθύνουμε τη χώρα καλά μέσα σε όλα αυτά».

Ο Ρόμπερτ Χάμπεκ εστιάζει κυρίως σε εκείνες τις κατηγορίες πολιτών στη Γερμανία -οι οποίες είναι πολλές- που θα μπορέσουν με δυσκολία να τα βγάλουν πέρα τον χειμώνα εξαιτίας των αυξημένων τιμών ενέργειας. «Όσοι ζουν κατά μέσο όρο με λίγα χρήματα ή με κοινωνικά βοηθήματα ή επίδομα στέγασης θα πρέπει να απαλλαγούν πλήρως από το πρόσθετο ενεργειακό κόστος, αναλογικά δηλαδή τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Αυτή είναι η λογική βάσει της οποία πρέπει να ενεργούμε. Αυτό μας δίνει μια ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε τον χειμώνα δυνατοί και ενωμένοι» αναφέρει ο Γερμανός υπουργός.

Το γερμανικό «λεφτά υπάρχουν»

Εν μέσω της γενικής αβεβαιότητας για την εξέλιξη της τιμής φυσικού αερίου τους επόμενους μήνες οι δημοσιογράφοι της SZ ρωτούν τον υπουργόκατά πόσο το γερμανικό κράτος διαθέτει τα χρηματικά μέσα για να αντιμετωπίσει την κατάσταση.

«Όταν οι τιμές αυξάνονται, το κράτος έχει αυτόματα περισσότερα έσοδα – πχ από τον ΦΠΑ στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο. Αυτά τα χρήματα πρέπει να χρησιμοποιούνται για ελάφρυνση» αναφέρει ο Ρόμπερτ Χάμπεκ συμπληρώνοντας: «Δεν είναι μυστικό, πιστεύω δηλαδή ότι ορισμένες εταιρείες που αποκομίζουν μεγάλα κέρδη εξαιτίας του πολέμου θα μπορούσαν να συμβάλουν περισσότερο. Έχει ξεκινήσει μια κριτική συζήτηση επ’ αυτού. Όμως αν διερωτώμαστε κατά πόσον υπάρχουν επαρκή χρήματα, θα ήθελα να επισημάνω: λεφτά υπάρχουν. Xρήματα δηλαδή που δεν περίμεναν καν εταιρείες ή φορείς εκμετάλλευσης ενεργειακών συστημάτων ότι θα αποκόμιζαν. Μέρος αυτών θα πρέπει να μπορεί να αξιοποιηθεί για την ελάφρυνση των καταναλωτών.»

Τι θα γίνει με τους πυρηνικούς σταθμούς;

Μεταξύ άλλων ο Ρόμπερτ Χάμπεκ δέχθηκε ερωτήσεις και για το ενδεχόμενο παράτασης της λειτουργίας των τριών πυρηνικών σταθμών που έχουν εναπομείνει και πέραν της 31ης Δεκεμβρίου -ημερομηνία κατά την οποία προβλέπεται να κλείσουν.

Ο ίδιος απάντα εμμέσως: «Η συζήτηση για τους πυρηνικούς σταθμούς δεν πρέπει να αποκρύβει το γεγονός ότι οφείλουμε να καταβάλουμε τεράστιες προσπάθειες για να επιτύχουμε εξοικονόμηση φυσικού αερίου. Οι πυρηνικοί σταθμοί δεν κάνουν τη διαφορά. Αυτό που ελέγχουμε ξανά και ξανά είναι η σταθερότητα του ηλεκτρικού δικτύου κάτω από ακραίες υποθέσεις. Αυτό είναι το stress test που κάνουμε» ενώ εξαγγέλλει ότι τα αποτελέσματα των δοκιμών αυτών αναμένονται «σε μερικές εβδομάδες» και όχι στις 30 Δεκεμβρίου.

Οι Γερμανοί αποθηκεύουν καυσόξυλα για το χειμώνα

Το ότι κάποτε ένα πριονιστήριο ξυλείας θα «ενσάρκωνε» τους φόβους των Γερμανών για το χειμώνα που έρχεται ήταν πριν από μερικούς μήνες αδιανόητο. Ο Κρίστιαν Ρέσγκεν, ιδιοκτήτης πριονιστηρίου στην πόλη Σανκτ Άουγκουστιν κοντά στη Βόννη, βάζει στο αθόρυβο το κινητό του για να απαντήσει με ησυχία στον δημοσιογράφο της DW. Μιλά για πελάτες, οι οποίοι γεμίζουντις αποθήκες με ξύλα από φόβο μήπως οι Ρώσοι κλείσουν οριστικά την στρόφιγγα και η Γερμανία μείνει χωρίς φυσικό αέριο το χειμώνα.

Ένα πελάτης, λέει ο Κρίστιαν Ρέσγκεν, κατάργησε τη θέρμανση με φυσικό αέριο και έβαλε στο σπίτι του σόμπες με πέλετ, συσσσωματώματα ξύλου από πριονίδι ή βιομάζα. Ο ιδιοκτήτης πριονιστηρίου μιλά για έναν προμηθευτή του, ο οποίος παράγει πέλετ ξυλείας και έχει ξεπουλήσει τα πάντα εδώ και εβδομάδες. Εδώ και λίγο καιρό ακόμα και τα πριονίδια από το πριονιστήριο στο Σάνκτ Άουγκουστιν συλλέγονται αμέσως μετά την κοπή ξυλείας και μεταφέρονται άμεσα σε μονάδες παραγωγής πέλετ. Μπορεί αυτές τις μέρες το θερμόμετρο στη Γερμανία να χτυπά κόκκινο και να έχουμε θερμοκρασίες άνω των 30 βαθμών, λέει ο Κρίστιαν Ρέσγκεν, αλλά οι Γερμανοί εφοδιάζονται για το χειμώνα που έρχεται.

To 50% των νοικοκυριών θερμαίνονται με αέριο και το 25% με πετρέλαιο

Σχεδόν τα μισά σπίτια στη Γερμανία θερμαίνονται με φυσικό αέριο. Παρά το γεγονός ότι ο αγωγός Nord Stream 1 έχει τεθεί και πάλι εν μέρει σε λειτουργία, η τιμή του φυσικού αερίου έχει εκτοξευθεί και οι καταναλωτές ανησυχούν για την ενεργειακή ασφάλεια.

«Δεν θέλω να κρυώνω το χειμώνα, το έχω ξαναζήσει», λένε οι πελάτες στον κατασκευαστή τζακιών Γκίντερ Μόιρερ, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με διπλάσια ζήτηση από ότι πέρυσι. Έχει μάλιστα κλείσει τα υποκαταστήματά του λόγω της μεγάλης ζήτησης και στο τηλέφωνο πληροφορεί ενδιαφερόμενους πελάτες ότι νέα τζάκια θα αρχίσουν να παραδίδονται το νωρίτερο μετά τον χειμώνα. Ορισμένες κατασκευαστές τζακιών παραπέμπουν τους πελάτες τους μετά το καλοκαίρι του 2023.

Η Ομοσπονδιακή Ένωση Καυσόξυλων εκτιμά ότι περίπου το 80% της ξυλείας στα εγχώρια τζάκια και τις ξυλόσομπες προέρχεται από τη Γερμανία. Η τιμή του φυσικού αερίου ενδέχεται να τριπλασιαστεί μέχρι τις αρχές του 2023, δήλωσε ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικτύων Κλάους Μίλερ στο Γερμανικό Δημοσιογραφικό Δίκτυο RND. Η θέρμανση με ξύλο είναι πολύ φθηνότερη. Αλλά και η τιμή ανά κιλοβατώρα ενέργειας από καυσόξυλα βρίσκεται σε ανοδική τροχιά από το περασμένο φθινόπωρο, επειδή η ζήτηση έχει εκτοξευθεί το τελευταίο διάστημα.

Προς το παρόν οι κρατικές επιδοτήσεις ενισχύουν τη ζήτηση των καταναλωτών για μια μετάβαση στη θέρμανση με ξύλο. Προκειμένου να προωθήσει την προστασία του κλίματος, το Βερολίνο ενισχύει οικονομικά την ενεργειακά αποδοτική ανακαίνιση κτιρίων. Για παράδειγμα, όποιος επιλέγει να εγκαταλείψει την συμβατική θέρμανση με πετρέλαιο και να στραφεί σε ένα σύστημα θέρμανσης με βιομάζα, συμπεριλαμβανομένων των πέλετ, έχει στο πλευρό του το γερμανικό δημόσιο, το οποίο αναλαμβάνει μέχρι και το 45% του συνολικού κόστους. Από την αρχή του 2022 σχεδόν 60.000 αιτήσεις για συστήματα θέρμανσης βιομάζας έχουν κατατεθεί στην αρμόδια Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Οικονομικών Υποθέσεων και Ελέγχου Εξαγωγών.

Μήπως τα πέλετ είναι το χρυσάφι του αύριο;

Η καύση ξυλείας έχει ωστόσο και σημαντικά μειονεκτήματα. Σχεδόν το 20% της ρύπανσης με μικροσωματίδια στη Γερμανία προκαλείται από την καύση ξύλου στα νοικοκυριά, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των συστημάτων θέρμανσης με καυσόξυλα είναι αρκετά μικρός. Σύμφωνα μάλιστα με τον ειδικό Μαρσέλ Λάνγκνερ από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος, τα μικροσωματίδια εισπνέονται και γι αυτό ευθύνονται για παθήσεις του αναπνευστικού, αλλά και καρδιαγγειακές παθήσεις.

Στο πριονιστήριο λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Βόνη, ο Κρίστιαν Ρέσγκεν μιλά για νέα οικιστικά συγκροτήματα στην ευρύτερη περιοχή, στα οποία πηγαίνει με το φορτηγό για να εφοδιάσει κάθε σπίτι με πέλετ σε ειδικούς χώρους αποθήκευσης. Συχνά μάλιστα τα παράθυρα στα υπόγεια είναι μικρά ή περνά αναγκαστικά τα πέλετ μέσα από υπνοδωμάτια ή ευαίσθητα πατώματα μέχρι να φθάσει στα υπόγεια. Για να αντιμετωπίσει πάντως την πρωτοφανή ζήτηση ο Κρίστιαν Ρέσγκεν πουλά πλέον τα πέλετ με….δελτίο. Σε κάθε πελάτη διαθέτει μόνο τρεις παλέτες.

Πηγή: DW