Ευρωβαρόμετρο: Το “φακελάκι” ζει και βασιλεύει στην Ελλάδα – Τι λέει καθηγητής

Για το φαινόμενο με τα «φακελάκια» στο ΕΣΥ μίλησε ο καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιάννης Τούντας.

Ο καθηγητής, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Ναι μεν, αλλά» με την Ευαγγελία Μπαλτατζή, είπε: «Για τα “φακελάκια”, η λύση είναι μια. Πρέπει να υπάρξει ικανοποιητική αμοιβή του επιστημονικού προσωπικού. Δεν μπορεί να λειτουργήσει ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας, με τους μισθούς που δίνονται αυτή τη στιγμή στο προσωπικό του. είναι αναπόφευκτο είτε ότι οι άνθρωποι δεν θα δουλεύουν, είτε δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν, είτε θα καταφεύγουν αναγκαστικά στα φακελάκια».

Το σχόλιο έγινε με αφορμή έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δείχνει ότι το «φακελάκι»… ζει και βασιλεύει στην Υγεία στην Ελλάδα.

Διαχρονικό πρόβλημα

Ο καθηγητής παραδέχθηκε ότι πρόκειται για ένα διαχρονικό πρόβλημα, δεν είναι το μόνο, αλλά είναι μια από τις πολλές παθογένειες ενός πλέον προβληματικού ΕΣΥ, το οποίο έχει πάρα πολλές αρνητικές διαστάσεις και μια από αυτές – ίσως η πιο έντονη κοινωνικά – είναι το θέμα με τα «φακελάκια».

«Αυτό το ζήτημα είναι μέρος ενός γενικότερου φαινομένου, που κατατάσσει τη χώρα μας στις κορυφαίες χώρες με τις περισσότερες ιδιωτικές δαπάνες υγείας διεθνώς. Δηλαδή ενώ το ΕΣΥ ευαγγελίστηκε δωρεάν και ισότιμη περίθαλψη, αυτή τη στιγμή η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα με το πιο ιδιωτικοποιημένο σύστημα. Μετά τις ΗΠΑ και τη Σιγκαπούρη έχουμε το υψηλότερο ποσοστό ιδιωτικών δαπανών στην Υγεία. Με άλλα λόγια, ο Έλληνας βάζει βαθιά το χέρι στην τσέπη για να έχει την περίθαλψη που έχει ανάγκη», υπογράμμισε.

Επισήμανε, ωστόσο, ότι το ΕΣΥ δοκιμάστηκε σκληρά στα χρόνια της πανδημίας και δοκιμάζεται ακόμα και ανταποκρίθηκε παρά τα προβλήματά του, χάρη στην αυτοθυσία και στην επαγγελματική και επιστημονική ευθύνη του προσωπικού, καθώς οι εργαζόμενοι κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να καλυφθούν τα κενά και να δοθεί η πρέπουσα περίθαλψη, αλλά «αυτό δεν αναιρεί ότι αυτό το ΕΣΥ πρέπει να αλλάξει ριζικά». 

«Αιμορραγία στους επιστήμονες»

«Δεν είναι μόνο ότι έχουμε αιμορραγία με τους επιστήμονες που φεύγουν στο εξωτερικό και εμείς οι φορολογούμενοι έχουμε πληρώσει για την εκπαίδευσή τους, και τους εκμεταλλεύονται άλλα συστήματα Υγείας, είναι ότι δεν βρίσκουμε προσωπικό για να καλύψουμε σημαντικές θέσεις στο ΕΣΥ, δήλωσε, κάνοντας λόγο για νοσοκομεία που δεν μπορούν να λειτουργήσουν επειδή λείπουν αναισθησιολόγοι, ενώ αλλού λείπουν εργαστηριακοί γιατροί. Απέδωσε, μάλιστα, το γεγονός ότι δεν πάνε νέοι γιατροί στα νοσοκομεία του ΕΣΥ παρά την προκήρυξη σχετικών θέσεων, στο ότι δεν θέλουν να πάνε με τους μισθούς που δίνονται αυτή τη στιγμή και με τις εργασιακές συνθήκες που επικρατούν. «Προτιμούν να πάνε στον ιδιωτικό τομέα όπου βλέπουν τους συναδέλφους τους να κερδίζουν πολλαπλάσια χρήματα ή στο εξωτερικό, όπου οι αμοιβές και οι συνθήκες εργασίας είναι ακόμα καλύτερες», διευκρίνισε.

«Άρα εδώ πρέπει να δούμε μια επαναθεμελίωση του ΕΣΥ πάνω σε νέες αρχές, που να περιλαμβάνουν και νέες θέσεις εργασίας. Για να δώσεις μεγαλύτερες αμοιβές στο προσωπικό και να εξαλείψεις σταδιακά το θέμα με τα “φακελάκια”, πρέπει να κάνεις κάποιες κινήσεις που να προέρχονται από διάφορες πλευρές. Πρώτα απ’ όλα πρέπει να δώσει τη δυνατότητα στα δημόσια νοσοκομεία να συνάπτουν συμβάσεις με την ιδιωτική ασφάλιση. Να φέρουν πελάτες με ιδιωτική ασφάλιση και να πληρώνουν οι εταιρείες επιπλέον χρήματα στα νοσοκομεία. Και αυτά να διανέμονται και στο προσωπικό», υποστήριξε ο κ. Τούντας.

Επιπλέον, έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι θα μπορούσαν διευθυντικά στελέχη να έχουν ένα ποσοστό ιδιωτικής πελατείας μέσα στα νοσοκομεία, της τάξης του 20%. Θα μπορούσε δηλαδή κάποιος που θέλει να τον εξυπηρετήσει ο διευθυντής, να πληρώνει κάτι παραπάνω, όπως γίνεται σε όλες τις χώρες.

Να επεκταθεί ο θεσμός των απογευματινών ιατρείων

Επίσης, πρότεινε να επεκταθεί ο θεσμός των απογευματινών ιατρείων με τα απογευματινά χειρουργεία – λέγοντας ότι «δεν νοείται να δουλεύει ένα νοσοκομείο μόνο 8 ώρες την ημέρα», αλλά θα πρέπει να λειτουργεί ολόκληρο το 24ωρο – να γίνουν συγχωνεύσεις και οι συνεργασίες νοσοκομείων, και να επεκταθεί η κοινωνική ασφάλιση, με επικουρική και συμπληρωματική, ώστε κάποιος που θέλει καλύτερη πρόσβαση σε δωμάτια κτλ, να μπορεί η επικουρική ή η συμπληρωματική ασφάλιση να τα καλύπτει και να μην χρειάζεται να δίνει «φακελάκια».

«Σημαντικό θέμα είναι και οι ελαστικές σχέσεις εργασίες. Μπορεί κάποιοι γιατροί να θέλουν να δουλεύουν σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης, μπορεί κάποιοι άλλοι να θέλουν να εργάζονται λίγες ώρες για να καλύψουν τα κενά. Ένα νοσοκομείο σε τουριστική περιοχή μπορεί να έχει εποχικές ανάγκες, άρα να χρειάζεται προσωπικό μόνο για λίγους μήνες. Πρέπει να δούμε μια ελαστική εκδοχή διαφόρων μορφών εργασίας, ευελιξία, για να μπορεί το κάθε νοσοκομείο να αντιμετωπίζει τις πραγματικές του ανάγκες», ανέφερε.

«Για να γίνουν αυτά πρέπει να υπάρξει μια αλλαγή στο μοντέλο διοίκησης στα νοσοκομεία και στο ΕΣΥ. Δεν μπορεί το ΕΣΥ να διοικείται από το γραφείο του εκάστοτε υπουργού Υγείας. Να μην έχει αξιοκρατικά όργανα διοίκησης σε όλα τα επίπεδα. Και δεν μπορεί στα νοσοκομεία να διορίζονται διοικητές, με βάση κομματικά και προσωπικά κριτήρια», συμπλήρωσε ο κ. Τούντας.