Ο Μάριο Ντράγκι στα πρόθυρα του “ιταλικού χάους”- Οι συνέπειες της πολιτικής κρίσης στις αγορές και στις ισορροπίες στην Ε.Ε

Με την Ιταλία στα πρόθυρα του χάους, ο Μάριο Ντράγκι έχει λιγότερο από μία εβδομάδα για να σφυρηλατήσει μερικούς δύσκολους συμβιβασμούς με τους λαϊκιστές στην κυβέρνησή του που τον υποστήριξαν απρόθυμα τους τελευταίους 18 μήνες.

Η απόφαση του πρωθυπουργού να υποβάλει την παραίτησή του την Πέμπτη βύθισε την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης σε μια παραλυτική πολιτική κρίση που μπορεί να τελειώσει με πρόωρες εκλογές, τη στιγμή που η χώρα αντιμετωπίζει ενεργειακή κρίση, αυξανόμενο κόστος δανεισμού και την κλιμακούμενη σύγκρουση στην Ουκρανία με τις συνέπειες που έχει.

Ο Ντράγκι παρενέβη για να ηγηθεί μιας τεχνοκρατικής κυβέρνησης όταν η προηγούμενη κυβέρνηση κατέρρευσε στα βάθη της ύφεσης του Covid-19. Ενισχύθηκε με περισσότερα από 200 δισεκατομμύρια ευρώ (200 δισεκατομμύρια δολάρια) βοήθειας από το ταμείο ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο 74χρονος πρωθυπουργός ξεκίνησε να αντιμετωπίσει ορισμένα από τα βαθιά ριζωμένα προβλήματα που κρατούν πίσω την οικονομία της Ιταλίας για δεκαετίες. Η γραφειοκρατία των Βρυξελλών και οι αγορές υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό τον γνώριμό τους πολιτικό από την περίοδο της διοίκησής του στην ΕΚΤ.

Όμως, ο χρόνος είναι λίγος για τον πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με τις εκλογές να αναμένονται στις αρχές του επόμενου έτους, ακόμη κι αν καταφέρει να αντιμετωπίσει την τρέχουσα αναταραχή.

Τα ιταλικά ομόλογα υποχώρησαν για τρίτη ημέρα την Παρασκευή, με το spread μεταξύ της απόδοσης της Ιταλίας και της Γερμανίας να διευρύνεται περαιτέρω στις 213 μονάδες βάσης. Το χρηματιστήριο της Ιταλίας σημείωσε πτώση περίπου 5,6% αυτή την εβδομάδα, υπερδιπλάσια από την πτώση του Stoxx 600. Η Ιταλία έχει τον σημαντικότερο δείκτη με τις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρώπη φέτος, με πτώση 26%.

Το πολιτικό χάος προκλήθηκε όταν το Κίνημα Πέντε Αστέρων, το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα στη συμμαχία του Ντράγκι, μποϊκόταρε ψήφο εμπιστοσύνης στη Γερουσία, επικρίνοντας την απάντηση της κυβέρνησης στην οικονομική κρίση. Ο Ντράγκι είπε ότι δεν θα μπορούσε να διευθύνει μια κυβέρνηση χωρίς την υποστήριξη όλων των εταίρων του στο συνασπισμό.

Ο Ντράγκι δήλωσε την Πέμπτη ότι δεν μπορεί πλέον να εμπιστεύεται τα κόμματα που υποστήριξαν την κυβέρνησή του εθνικής ενότητας μετά την αποχώρηση του ηγέτη των Πέντε Αστέρων Τζουζέπε Κόντε από την ψηφοφορία. Ο πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα έστειλε τον πρωθυπουργό πίσω στο κοινοβούλιο για να δει αν θα μπορούσε να σφυρηλατήσει μια ανανεωμένη συμμαχία με τον ευρύ αλλά διχασμένο συνασπισμό του.

Τα κόμματα ενδέχεται να συναντηθούν τη Δευτέρα για να συζητήσουν την πορεία προς τα εμπρός, με τον Ντράγκι να μιλήσει στους νομοθέτες στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, η οποία μπορεί να ακολουθήσει νέα ψήφο εμπιστοσύνης.

Η απόφαση του Ντράγκι να παραιτηθεί, παρόλο που εξακολουθεί να έχει πλειοψηφία χωρίς την υποστήριξη των Πέντε Αστέρων, υπογραμμίζει πόσο κρίσιμο είναι για αυτόν να έχει έναν ενιαίο συνασπισμό. Ωστόσο, ακόμα κι αν ο Ντράγκι καταφέρει να επιδιορθώσει τη διαφωνία μεταξύ των συμμάχων του, η κυβέρνηση θα βγει από την κρίση αποδυναμωμένη.

Ο Κόντε πρέπει επίσης να σταθμίσει εάν οι πρόωρες εκλογές είναι προς όφελός του, καθώς η λαϊκή υποστήριξη για τα Πέντε Αστέρια έχει πέσει κατακόρυφα από τότε που το κόμμα μπήκε στην κυβέρνηση.

Αλλά για να αποτρέψει μια κρίση, ο Ντράγκι μπορεί να χρειαστεί να παραχωρήσει τον έλεγχο της κυβερνητικής ατζέντας σε ηγέτες κομμάτων όπως ο Κόντε, τον οποίο αντικατέστησε ο Ντράγκι ως πρωθυπουργός το 2021 ή ο Ματέο Σαλβίνι της Λέγκας, ο οποίος απείλησε να εγκαταλείψει τον συνασπισμό μέχρι τον Σεπτέμβριο εάν ο Ντράγκι δεν υποχωρεί στα αιτήματά του.

Πρόωρες εκλογές

«Η συμφωνία πίστης που ήταν το θεμέλιο της κυβέρνησής μου έχει χαθεί», είπε στους υπουργούς σύμφωνα με δήλωση. «Η πλειοψηφία της εθνικής ενότητας που στήριξε αυτή την κυβέρνηση από τότε που ιδρύθηκε δεν υπάρχει πια».

Είπε επίσης ότι θα παρέμενε στη θέση του μόνο εάν ήταν σε θέση να πραγματοποιήσει μεταρρυθμίσεις. Αντίθετα, ο Σαλβίνι και άλλα κεντροδεξιά κόμματα, συμπεριλαμβανομένων των Αδελφών της Ιταλίας της Τζόρτζια Μελόνι, της μοναδικής μεγάλης ομάδας εκτός του συνασπισμού του Ντράγκι και επί του παρόντος στην κορυφή των δημοσκοπήσεων στην Ιταλία, φωνάζουν ήδη για πρόωρες εκλογές.

Πηγή: Bloomberg