Παραδοχή Γεραπετρίτη μετά την απόφαση του ΣτΕ: Η κυβέρνηση δεν θα δώσει αναδρομικά σε όσους συνταξιούχους δεν έχουν προσφύγει στη δικαιοσύνη

Αίσθηση προκαλεί η δήλωση του Υπ. Επικρατείας Γιώργου Γεραπετρίτη, με αφορμή την απόφαση του ΣτΕ για τους συνταξιούχους, ότι το περιβόητο εντεκάμηνο 11/6/2015-11/5/2016) «αναδρομικά από την κατάργηση των δώρων και τις μειώσεις στις επικουρικές μπορούν πλέον να διεκδικήσουν μόνο όσοι είχαν ασκήσει δικαστικές αγωγές έως τον Ιούλιο του 2020, πριν από την ψήφιση του σχετικού νόμου».

Μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Real FM και ξεκινώντας από τη θέση αρχής ότι «η κυβέρνηση συμμορφώθηκε και συμμορφώνεται με κάθε απόφαση διοικητικών δικαστηρίων», εν συνεχεία θύμισε πώς προέκυψε το ζήτημα:

• «Το 2020 εκδίδεται απόφαση, η οποία αναγνωρίζει αναδρομικά για τις κύριες συντάξεις των συνταξιούχων του Δημοσίου. Η κυβέρνηση κρίνοντας ότι θα πρέπει να ενισχυθεί το σώμα των συνταξιούχων που έχει υποφέρει πολύ κατά τη διάρκεια των μνημονιακών περιόδων, έρχεται και εκτείνει την καταβολή των αναδρομικών σε όλους για τις κύριες συντάξεις, ακόμη και σε εκείνους που δεν είχαν προσφύγει». Συνεπώς, «μολονότι δεν υπήρχε απόφαση, αποδίδει τα αναδρομικά και στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα».

Οι παροχές εκείνες «κόστισαν στο ελληνικό Δημόσιο το 2020 περίπου 1,4 δισ. Ως μη οφείλαμε από δικαστική απόφαση, ήλθαμε και επεκτείναμε σε όλους τους συνταξιούχους για τις κύριες συντάξεις».

Σήμερα, συνέχισε, εγείρεται το ζήτημα των επικουρικών συντάξεων και των δώρων.

• «Στη ρύθμιση του 2020 είχαμε πει σαφώς -και αυτό είναι καταγεγραμμένο εντός του νόμου- ότι αποδίδονται αυτές οι κύριες συντάξεις σε όλους […] δεν θα αποδοθούν οι επικουρικές και τα δώρα, ει μη μόνον σε εκείνους, οι οποίοι είχαν προσφύγει».

Ταυτοχρόνως, ο υπουργός Επικρατείας επικαλέστηκε και τη δικαστική απόφαση που δημοσιοποιήθηκε μόλις, και η οποία «αναφέρει ρητώς ότι η λογική της περικοπής των αναδρομικών για τις επικουρικές και τα δώρα ήταν ένα λογικό αντιστάθμισμα, επειδή σε αυτούς κατεβλήθησαν άμεσα όλα τα ποσά που αφορούσαν στις κύριες συντάξεις. Το δικαστήριο βρίσκει εύλογη και δίκαιη την τότε κρίση να καταβληθούν αυτά τα αναδρομικά ύψους 1,5 δισ. περίπου», ανέφερε επίσης. Η κυβέρνηση υπολόγισε εξάλλου ότι εάν έδινε επικουρικές και δώρα σε όλους, δηλαδή και σε εκείνους που δεν είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη, τότε θα απαιτείτο ένα επιπλέον ποσό 2,5 δισ. σημείωσε κλείνοντας.

• H υπόθεση, ωστόσο, λαμβάνει σοβαρές πολιτικές διαστάσεις διότι η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί πως θα καλύψει το σύνολο των συνταξιούχων και όχι μόνο εκείνους που θα δικαιώνονταν από το ΣτΕ, κάτι που λόγω της προεκλογικής περιόδου καθίσταται πραγματικό “αγκάθι”, ενώ από την άλλη για να το πράξει απαιτείται πρόσθετο και μεγάλο δημοσιονομικό κόστος.

Οι πληροφορίες του libre αναφέρουν πως στο Μέγαρο Μαξίμου, σε συνεργασία με το οικονομικό επιτελείο (Χρ.Σταϊκούρας και Θ. Σκυλακάκης) αναζητείται πολιτική λύση ώστε να ικανοποιηθούν και οι συνταξιούχοι που δεν είχαν προσφύγει στην Δικαιοσύνη, σύμφωνα με τις κυβερνητικές προτροπές. Παρότι το δημοσιονομικό κόστος είναι μεγάλο, αναζητείται ασμένως λύση, για να αποφευχθεί το πολιτικό κόστος.

Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου απέρριψε το αίτημα επιστροφής αναδρομικών για επικούρηση και δώρα, αναδρομικά που αφορούσαν τουλάχιστον 1,3 εκατ. συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα (το ΣτΕ δεν έχει αρμοδιότητα στους συνταξιούχους του Δημοσίου) και δυνητικά όλους τους συνταξιούχους της χώρας, που ήταν συνταξιούχοι το 2015 – 2016, δηλαδή περί τα 2 εκατομμύρια. Η απόφαση του ΣτΕ έκλεισε μάλιστα οποιαδήποτε οδό διεκδικήσεων στο μέλλον.

Με την απόφαση αυτή εξουδετερώνεται και μια σημαντικών διαστάσεων δημοσιονομική βόμβα που απειλούσε τον τελευταίο ενάμιση χρόνο τον κρατικό προϋπολογισμό. Το κόστος των επιστροφών σε όλους τους συνταξιούχους υπολογιζόταν σε 2,5 δισ. ευρώ: 723 εκατομμύρια για τα αναδρομικά των επικουρικών και 1,875 δισ. ευρώ για τα δώρα δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Δεν είναι τυχαίο πως σε όλες τις εκθέσεις μεταμνημονιακής εποπτείας της χώρας, επισημαίνονταν από τους θεσμούς ο δημοσιονομικός κίνδυνος από μελλοντικές δικαστικές αποφάσεις σχετικές με τα αναδρομικά των συνταξιούχων.

Η δήλωση Πέτσα που εκθέτει την κυβέρνηση

Η απόφαση του ΣτΕ εκθέτει, ωστόσο, την κυβέρνηση, αφού τόσο ο πρωθυπουργός, όσο και ο τότε (2020) κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας είχαν δεσμευτεί πως η δικαίωση των συνταξιούχων θα αφορά το σύνολο των συνταξιούχων, είτε είχαν προσφύγει, είτε όχι. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε πει πως η κυβέρνηση θα καταβάλει τα αναδρομικά ορίζόντια, στο σύνολο, δηλαδή, των περίπου 2 εκατ. συνταξιούχων (προσέφυγαν περίπου 450.000), κάτι που δήλωσε και ο κ. Πέτσας, καλώντας μάλιστα τους συνταξιούχους να μην προσφύγουν στη Δικαιοσύνη, καθώς η απόφαση θα αφορά όλους.

Πέτσας 15 Ιουλ 2020: Δεν χρειάζεται οι συνταξιουχοι να κάνουν προσφυγές για τα αναδρομικά.
ΣτΕ 28 Ιουν 2022: Αναδρομικά μόνο για όσους προσέφυγαν δικαστικά. Διαγραφή αξιώσεων για όσους δεν άσκησαν αγωγή έως 31 Ιουλ 2020.
Συγνώμη αγαπητέ συνταξιούχε αλλα για σένα no mercy. pic.twitter.com/8D1xP0alBN

— Άι_ρεστ_μάι_κέις (@anomounys) June 29, 2022

Η κυβέρνηση καλείται τώρα να υλοποιήσει την δέσμευσή της, κάτι που θα έχει δημοσιονομικό κόστος περίπου 1,4 δισ. ευρώ, σε αντίθετη περίπτωση θα εκτεθεί ανεπανόρθωτα έναντι των συνταξιούχων και δη σε “καυτό” προεκλογικό χρόνο.

Ποιοι μπορούν να ελπίζουν 

Η ίδια απόφαση εξαιρεί από το «μπλόκο» δυο κατηγορίες συνταξιούχων: 

1. Αφήνει ανοιχτό τον δρόμο σε όσους είχαν εκκρεμείς δίκες κατά τη δημοσίευση του νόμου Βρούτση (που πλήρωσε τα αναδρομικά από τις κύριες, αποσβένοντας τις αξιώσεις για επικουρικές και δώρα), όσους δηλαδή είχαν ήδη προσφύγει στα δικαστήρια έως την 31η Ιουλίου 2020, οι οποίοι μπορούν να συνεχίσουν τον αγώνα στα δικαστήρια για να λάβουν εντόκως αναδρομικά 11μήνου τα ποσά των κομμένων επικουρικών και τα κομμένα δώρα. Σύμφωνα με ειδικούς επί της κοινωνικής ασφάλισης πρόκειται περίπου για 300.000 συνταξιούχους που είχαν προσφύγει δικαστικά έως τον Ιούλιο του 2020. Θα δικαιωθούν ποσά από 800 έως 2.000 ευρώ περίπου για το 11μηνο Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016 από τις περικοπές των επικουρικών και την κατάργηση των δώρων.  
2. Δίνει τη δυνατότητα σε χαμηλοσυνταξιούχους που είχαν άθροισμα κύριων και επικουρικών συντάξεων κάτω από 1.000 ευρώ το 2012 και έτσι εξαιρέθηκαν από την πληρωμή των αναδρομικών των κύριων συντάξεων τον Οκτώβριο του 2020 να διατηρήσουν τις αξιώσεις τους. Όπως αναφέρει η απόφαση «μπορούν να διεκδικήσουν δικαστικά, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις, τα ποσά που αντιστοιχούν σε τυχόν περικοπές επικουρικών συντάξεων και στα καταργηθέντα επιδόματα εορτών και αδείας». Πρόκειται για χαμηλοσυνταξιούχους που δεν πήραν το 2020 αναδρομικά από τις περικοπές των κύριων συντάξεων κι έτσι δεν έσβησαν τις διεκδικήσεις τους για αναδρομικά επικουρικών και Δώρων. Ωστόσο στο τέλος του 2021 παραγράφησαν με τον κανόνα της 5ετίας οι αξιώσεις του 2016. Συνεπώς όσοι χαμηλοσυνταξιούχοι δεν έχουν προσφύγει έως τα τέλη του 2021 δεν μπορούν τώρα να διεκδικήσουν τα ποσά των Δώρων που έχασαν το 2012.    

Οι μεγάλοι χαμένοι 

Αντίθετα για όλους τους συνταξιούχους που δεν είχαν ασκήσει αγωγές πριν από τις 31/07/2020, οι αξιώσεις τους για επιστροφή αναδρομικών επικούρησης και δώρων αποσβέννυνται διά νόμου. Πρόκειται για περίπου ένα εκατομμύριο συνταξιούχους που εισέπραξαν τα «ψαλιδισμένα» αναδρομικά από τις μειώσεις των κύριων συντάξεων τον Οκτώβριο του 2020 και με την είσπραξη εκείνη συμφώνησαν σιωπηρώς στην απόσβεση των όποιων άλλων αξιώσεων τους από περικοπές επικουρικών και κατάργηση δώρων.

Το ΣτΕ είπε τώρα πως ο μηχανισμός αυτός της απόσβεσης – αν και δεν επιλέχθηκε από τους συνταξιούχους – είναι συνταγματικός και σύμφωνος με το δημόσιο συμφέρον.

Ειδικά για τους υπόλοιπους, περίπου ένα εκατομμύριο χαμηλοσυνταξιούχους, που είχαν κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά συνταξιοδοτικό εισόδημα το 2012 κι έμειναν εκτός αναδρομικών το 2020, το ΣτΕ λέει τώρα πως μπορούν να διεκδικήσουν αυτά που δικαιούνται από τα καταργημένα Δώρα και τις περικοπές των επικουρικών. Ωστόσο έχει πια παρέλθει η 5ετία της παραγραφής – καθώς η απόφαση του ΣτΕ έκανε 1,5 χρόνο να δημοσιευθεί – και όσοι δεν προσέφυγαν έως το τέλος του 2021 χάνουν το δικαίωμα της διεκδίκησης αυτών που δικαιούνται. 

Πρόκειται για συνταξιούχους αγρότες του πρ. ΟΓΑ που έχασαν το 2012 μόνο τα δώρα, όπως επίσης και εκατοντάδες χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχους από ΙΚΑ και ΟΑΕΕ που είχαν το 2012 εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μικτά. Πρόκειται για τους συνταξιούχους που έχασαν μόνο τα δώρα και μέτρησαν απώλειες στην επικουρική. Αυτό συμβαίνει καθώς δεν επιστράφηκαν ποτέ και τελικώς διεγράφησαν οι αξιώσεις για :

• Τα καταργημένα δώρα των κύριων συντάξεων που ήταν 800 ευρώ για όλους (εκτός και εάν η κύρια σύνταξη ήταν κάτω από 400 ευρώ π.χ. αγρότες με την κατώτατη σύνταξη που διεκδικούν 660 ευρώ)
• Οι μειώσεις των επικουρικών που επιβλήθηκαν το 2012 σε όλους από το πρώτο ευρώ
• Η κατάργηση των δώρων στις επικουρικές που ήταν πλήρη (δυο επικουρικές ανά έτος) το 2012.

Πηγή: imerissia.gr