Μαδρίτη:Οι ΗΠΑ πιο κοντά στο να πουλήσουν F16 στην Τουρκία- Το παρασκήνιο της συνόδου του ΝΑΤΟ- Η ανάλυση των New York Times

Για την συμφωνία που άνοιξε τον δρόμο για την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ ευχαρίστησε τον Τούρκο ομόλογό του ο Τζο Μπάιντεν

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ευχαρίστησε σήμερα τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη Φινλανδία και τη Σουηδία, η οποία άνοιξε τον δρόμο για την ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ.

Σε σύντομες δηλώσεις που έκανε πριν ξεκινήσουν οι μεταξύ τους συνομιλίες, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Μαδρίτης, ο Μπάιντεν ευχαρίστησε επίσης τον Ερντογάν για τις προσπάθειες που καταβάλλει η Τουρκία για να βοηθήσει στην εξαγωγή σιτηρών από την Ουκρανία.

Ο Ερντογάν απάντησε ότι ελπίζει πως η διπλωματία θα βοηθήσει να επιλυθούν τα ζητήματα που σχετίζονται με τις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών.

‘Οπως αναφέρουν σε ανάλυσή τους οι New York Times, οι Ηνωμένες Πολιτείες επισήμαναν την προθυμία τους να πουλήσουν αναβαθμισμένα μαχητικά αεροσκάφη F-16 στην Τουρκία, πλησιάζοντας στην ικανοποίηση του μακροχρόνιου αιτήματος του Ταγίπ Ερντογάν, μια ημέρα αφότου η Τουρκία απέσυρε την αντίθεσή της στις προσπάθειες της Φινλανδίας και της Σουηδίας να ενταχθούν στη συμμαχία.

Ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος είπε στους δημοσιογράφους αργά την Τρίτη ότι η Τουρκία δεν ζήτησε τα F-16 κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Η εφημερίδα αναφέρεται στην βοηθό υπουργό Άμυνας Celeste Wallander (εδώ). «Οι ισχυρές αμυντικές δυνατότητες της Τουρκίας συμβάλλουν στις ισχυρές αμυντικές δυνατότητες του ΝΑΤΟ», δήλωσε η Σελέστ Βαλάντερ, βοηθός υπουργός Άμυνας. «Το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ υποστηρίζει πλήρως τα σχέδια εκσυγχρονισμού της Τουρκίας για τον στόλο της F-16», αναφέρει σχετικά η έγκυρη αμερικανική εφημερίδα.

Πρόσθεσε ότι οι προσπάθειες να βοηθηθεί η Τουρκία να αποκτήσει τα προηγμένα αεροσκάφη «πρέπει να γίνουν μέσω των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων», αλλά είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «υποστηρίζουν τον εκσυγχρονισμό του στόλου των μαχητικών της από την Τουρκία, γιατί αυτό συνεισφέρει στην ασφάλεια του ΝΑΤΟ και ως εκ τούτου στην αμερικανική ασφάλεια.”

Το χρονοδιάγραμμα για οποιαδήποτε πιθανή συμφωνία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Τουρκίας για μαχητικά αεροσκάφη είναι ασαφές και μια συμφωνία πιθανότατα θα απαιτούσε έγκριση από το Κογκρέσο. Άλλες πληροφορίες από διπλωματικές πηγές έλεγαν πως η διαδικασία ίσως παραπεμφθεί χρονικά μετά τις ενδιάμεσες εκλογές του Κογκρέσου, οπότε και αναμένεται να αλλάξει ο συσχετισμός δυνάμεων με σφοδρή πιθανότητα να επικρατήσουν οι Ρεπουμπλικάνοι.

Οι New York Times υπενθυμίζουν τον τρόπο με τον οποίο διααταράχθηκε η σχέση της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα τους τελευταίους μήνες:

Τον Μάρτιο, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έγραψε στο Κογκρέσο, λέγοντας ότι η πώληση των F-16 θα ήταν σύμφωνη με τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ και θα εξυπηρετούσε επίσης τη μακροπρόθεσμη ενότητα του ΝΑΤΟ, αλλά δεν υποστήριξε ρητά τη συμφωνία .

Η επιστολή αναγνωρίζει τις τεταμένες σχέσεις, αλλά περιγράφει την υποστήριξη και τους αμυντικούς δεσμούς της Τουρκίας με την Ουκρανία ως «σημαντικό αποτρεπτικό παράγοντα για κακή επιρροή στην περιοχή».

Πριν αναχωρήσει για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ αυτής της εβδομάδας στη Μαδρίτη, ο κ. Ερντογάν είπε ότι η πώληση των F-16 θα είναι ένα σημαντικό θέμα στη συνάντησή του με τον κ. Μπάιντεν. Ο κ. Μπάιντεν έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην προτροπή της Τουρκίας να άρει το μπλοκ της στις αιτήσεις ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, κάτι που έκανε το βράδυ της Τρίτης.

Η άρση του εμπάργκο όπλων

Ενώ τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης θριαμβολογούν, είναι σαφές πως ο Ταγίπ Ερντογάν θα αναχωρήσει από την Μαδρίτη με ικανοποιητικά αποτελέσματα για την εσωτερική πολιτική διαχείριση που χρειάζεται απέναντι σε μία αντιπολίτευση που “διαβάζει” την παρουσία του στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ περίπου ως ναυάγιο.

Η αλήθεια είναι πως ο Τούρκος πρόεδρος αποκομίζει μία σαφή αναβάθμιση στις σχέσεις του με την Δύση, κι αυτή δεν είναι άλλη από την άρση του εμπάργκο όπλων, όπως αναφέρεται στο MOU που υπέγραψε με την Σουηδία και την Φινλανδία. Κι αυτό διότι μέσω αυτής της εξέλιξης αλλάζει συνολικά η στάση και της Ευρώπης και ίσως των ΗΠΑ. Ο Γερμανός καγκελάριος (όπως μετέδωσε ο ανταποκριτής του Open στο Βερολίνο Π. Βαλασόπουλος) είπε πως τελειώνει το εμπάργκο όπλων στην Τουρκία, κάτι που ίσως ξεμπλοκάρει την προσπάθεια της Άγκυρας να προμηθευτεί συστήματα για τα τεθαωρακισμένα που κατασκευάζει, ενώ δίνεται σαφές σήμα προς τις ευρωπαϊκές χώρες να απελευθερώσουν τις προμήθειες οπλικών συστημάτων.

Αυτό συνιστά μία έμμεση υποχώρηση από την ευρωπαϊκή θέση που επιδίωκε η Αθήνα για ολοκληρωτικό εμπάργκο όπλων, ως μία από τις κυρώσεις για την επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας. Εάν αυτό συνδυαστεί και με την αναβάθμιση των 80 τουρκικών F16 από τις ΗΠΑ, πολλώ δε μάλλον εάν η Ουάσιγκτον ανάψει το πράσινο φως και για την αγορά επιπλέον 40 νέων μαχητικών του ίδιου τύπου, τότε θα βρεθούμε μπροστά σε μία απόφαση για επιχειρησιακή αναβάθμιση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων.

Αυτό, εφόσον γίνει, θα ενδυθεί με το επιχείρημα της ενίσχυσης της ικανότητας του ΝΑΤΟ στην νοτιοανατολική πτέρυγά του, όμως είναι σαφές πως επηρεάζει τον συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας.