Κίνδυνοι από την επανεμφάνιση ιϊκού φορτίου του SARS-CoV-2 μετά από λήψη αντιϊκής θεραπείας

Το Paxlovid της Pfizer μαζί με το Molnupiravir της MSD (Αμερική – Merck) είναι οι 2 αντιϊκές θεραπείες σε μορφή χαπιών που είναι διαθέσιμες και έχουν αποδειχθεί ότι προστατεύουν αποτελεσματικά έναντι της νοσηλείας και του θανάτου λόγω COVID-19 όταν η λήψη τους γίνει κοντά στη διάγνωση της νόσου.

Το Paxlovid δείχνει τη μεγαλύτερη σχετική αποτελεσματικότητα από τις 2 θεραπείες –σύμφωνα με νεότερα δεδομένα– φτάνοντας ποσοστό 90% καλύτερη πρόγνωση σε σχέση με ασθενείς που δεν έλαβαν τη θεραπεία.

Η θεραπεία θα πρέπει να δοθεί εντός 5 ημερών από την εμφάνιση συμπτωμάτων ή θετικού test για SARS-CoV-2, δηλαδή πριν εμφανισθούν βαριά συμπτώματα. Οι μελέτες στο πεδίο, ωστόσο, έχουν δείξει μικρότερη σχετική αποτελεσματικότητα για στελέχη της Omicron της τάξης του 75%. Αυτό, ωστόσο, πιθανόν οφείλεται στο γεγονός ότι η Omicron είναι λιγότερο παθογόνος, συνεπώς το περιθώριο μείωσης της θνητότητας είναι μικρότερο από ότι με το στέλεχος Delta.

Οι ασθενείς που λαμβάνουν το Paxlovid συχνά βλέπουν ότι το ιϊκό τους φορτίο μηδενίζεται εντός της πενθήμερης αγωγής, γεγονός που αποδεικνύει πόσο αποτελεσματική είναι η θεραπεία στην πράξη.

Με απλά λόγια τόσο το αντιγονικό (rapid) test όσο και το μοριακό test σε αρκετές περιπτώσεις μηδενίζεται πριν την λήξη της διάρκειας της αγωγής.

Rebound του SARS-CoV-2 μετά από λήψη Paxlovid

Ωστόσο, όταν άρχισε να διατίθεται η θεραπεία σε ευρύτερη κλίμακα, τότε σε ένα μικρό ποσοστό, περίπου 1-2%, παρατηρήθηκε επάνοδος του ιϊκού φορτίου και των συμπτωμάτων κυρίως εντός του πρώτου 10ήμερου από τη λήξη της θεραπείας.

Το φαινόμενο της επανόδου του SARS-CoV-2, γνωστό ως rebound, μέχρι στιγμής δε φαίνεται να συνδέεται με βαριά νόσο, ενώ κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι παρόμοιο φαινόμενο με παρόμοιο ποσοστό 1-2% έχει παρατηρηθεί και σε ασθενείς που δεν έλαβαν την αγωγή. Παρόμοια φαινόμενα υποτροπής έχουν παρατηρηθεί και σε άλλα παθογόνα με την διακοπή της αντιϊκής ή αντιμικροβιακής αγωγής.

Δύο είναι τα φλέγοντα ερωτήματα που πλανώνται από τα rebound-υποτροπές φορτίων του SARS-CoV-2 μετά από παροχή αντιϊκής θεραπείας είναι:

1. κατά πόσο είναι πιθανό αυτές οι υποτροπές να επιλέγουν στελέχη που έχουν μεταλλάξεις αντοχής έναντι της αγωγής με Paxlovid;
2. κατά πόσο αυτά τα στελέχη είναι πιθανόν να μεταδοθούν;

Τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό; Θα μπορούσε να οδηγήσει στην εξάπλωση στελεχών που έχουν αντοχή στη θεραπεία με το Paxlovid με αποτέλεσμα να μην είναι πλέον αποτελεσματικό.

Παρόμοια φαινόμενα έχουμε δει και με την παροχή άλλων αντιϊκών, οπότε πολλοί ειδικοί ιολόγοι εκφράζουν το φόβο ότι είναι θέμα χρόνου να εμφανισθούν στελέχη ανθεκτικά στην αντιϊκή θεραπεία με Paxlovid.

Πηγή: ΕΚΠΑ