Τι είναι και πώς μεταδίδεται η “ευλογιά των πιθήκων”- Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε- Τα συμπτώματα

Η παγκόσμια εξάλειψη της ευλογιάς πριν από περισσότερα από 40 χρόνια ήταν ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ιστορία της δημόσιας υγείας, νικώντας μια αιτία θανάτου, τύφλωσης και παραμόρφωσης που μάστιζε την ανθρωπότητα για τουλάχιστον 3.000 χρόνια. 

Όμως, από την άλλη πλευρά, οδήγησε στο τέλος ενός παγκόσμιου προγράμματος εμβολιασμού που παρείχε προστασία από άλλους ιούς ευλογιάς. Αυτό περιλαμβάνει την ευλογιά των πιθήκων, η οποία διαχέεται από τους ξενιστές ζώων της για να μολύνει ανθρώπους στην Αφρική με αυξανόμενη συχνότητα από τη δεκαετία του 1970. Πιο πρόσφατα, η ευλογιά των πιθήκων πυροδότησε κρούσματα στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική και έφτασε στο Ισραήλ και την Αυστραλία, αποδεικνύοντας ξανά πόσο εύκολα ένας μολυσματικός παράγοντας που εμφανίζεται σε μια χώρα μπορεί να γίνει διεθνής ανησυχία.

1. Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων;

Το Monkeypox είναι μια εσφαλμένη ονομασία που προκύπτει από το γεγονός ότι ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1958 , όταν εμφανίστηκαν κρούσματα ασθένειας που μοιάζει με ευλογιά σε πιθήκους που κρατήθηκαν για έρευνα. Ενώ οι πίθηκοι είναι ευαίσθητοι σε αυτό, όπως και οι άνθρωποι, δεν είναι η πηγή. Ο ιός ανήκει στο γένος του Orthopoxvirus , το οποίο περιλαμβάνει τον ιό της variola, την αιτία της ευλογιάς, τον ιό της δαμαλίτιδας, που χρησιμοποιείται στο εμβόλιο της ευλογιάς· και τον ιό της ευλογιάς των αγελάδων. Η ευλογιά των πιθήκων είναι λιγότερο μεταδοτική από την ευλογιά και τα συμπτώματα είναι πιο ήπια. Περίπου το 30% των ασθενών με ευλογιά πέθαναν , ενώ το ποσοστό θνησιμότητας για την ευλογιά των πιθήκων τα τελευταία χρόνια είναι περίπου 3% έως 6%, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

2. Τι κάνει η monkeypox;

Μετά από μια περίοδο επώασης συνήθως μίας έως δύο εβδομάδων, η ασθένεια ξεκινά με πυρετό, μυϊκούς πόνους, κόπωση και άλλα συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη. Σε αντίθεση με την ευλογιά, η ευλογιά των πιθήκων προκαλεί διόγκωση των λεμφαδένων. Μέσα σε λίγες ημέρες από την έναρξη του πυρετού, οι ασθενείς αναπτύσσουν εξάνθημα , που συχνά αρχίζει στο πρόσωπο και στη συνέχεια εξαπλώνεται σε άλλα μέρη του σώματος. Οι βλάβες αναπτύσσονται σε φλύκταινες που περιέχουν υγρό που σχηματίζουν μια ψώρα. Εάν σχηματιστεί μια βλάβη στο μάτι, μπορεί να προκαλέσει τύφλωση . Η ασθένεια διαρκεί συνήθως δύο έως τέσσερις εβδομάδες , σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Το άτομο είναι μολυσματικό από τη στιγμή που αρχίζουν τα συμπτώματα μέχρι να πέσουν οι κρούστες. Μερικοί ασθενείς έχουν βλάβες στα γεννητικά όργανα και το εξάνθημα μπορεί να είναι δύσκολο να διακριθεί από τη σύφιλη, τη μόλυνση από τον ιό του απλού έρπητα, τον έρπητα ζωστήρα και άλλες πιο κοινές λοιμώξεις, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ. Η θνησιμότητα είναι υψηλότερη μεταξύ των παιδιών και των νεαρών ενηλίκων και τα άτομα των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα είναι σε κίνδυνο διατρέχουν ιδιαίτερα κίνδυνο σοβαρής ασθένειας. 

3. Από πού προέρχεται;

Ο ξενιστής της δεξαμενής ή ο κύριος φορέας της νόσου της ευλογιάς των πιθήκων δεν έχει ακόμη εντοπιστεί, αν και τα τρωκτικά είναι ύποπτα ότι παίζουν ρόλο στη μετάδοση. Διαγνώστηκε για πρώτη φορά σε ανθρώπους το 1970 στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό σε ένα αγόρι 9 ετών. Έκτοτε, τα περισσότερα κρούσματα σε ανθρώπους έχουν εμφανιστεί σε περιοχές τροπικών δασών της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής. Το 2003, το πρώτο ξέσπασμα εκτός Αφρικής εμφανίστηκε στις ΗΠΑ και συνδέθηκε με ζώα που εισήχθησαν από τη Γκάνα στο Τέξας, τα οποία στη συνέχεια μόλυναν σκύλους κατοικίδιων λιβαδιών . Σε αυτό το ξέσπασμα καταγράφηκαν δεκάδες κρούσματα. 

4. Πώς μεταδίδεται;

Η ευλογιά των πιθήκων δεν εξαπλώνεται εύκολα μεταξύ των ανθρώπων. Η επαφή με τον ιό από ζώο, άνθρωπο ή μολυσμένο αντικείμενο είναι η κύρια οδός. Ο ιός εισέρχεται στο σώμα μέσω σπασμένου δέρματος, της αναπνευστικής οδού ή των βλεννογόνων στα μάτια, τη μύτη ή το στόμα. Η μετάδοση από το ένα άτομο στο άλλο πιστεύεται ότι συμβαίνει κυρίως μέσω μεγάλων αναπνευστικών σταγονιδίων. Αλλά μπορεί επίσης να συμβεί μέσω της επαφής με σωματικά υγρά ή υλικό βλάβης ή έμμεσα μέσω επαφής με μολυσμένα ρούχα ή λευκά είδη. Ο ιός μπορεί επίσης να μεταδοθεί κατά τη διάρκεια του σεξ , και πολλά από τα πρόσφατα κρούσματα εκτός Αφρικής έχουν εμφανιστεί μέσα σε σεξουαλικά δίκτυα . Τα κοινά οικιακά απολυμαντικά μπορούν να το σκοτώσουν. 

Πηγή: Bloomberg