“Βέτο” Άγκυρας στο ΝΑΤΟ: Παρασκήνιο για την ένταξη Φινλανδίας Σουηδίας – Παζάρια με κατάλογο 10 τουρκικών αιτημάτων
Το προσωρινό μπλόκο της Άγκυρας στην ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ εγείρει αμφιβολίες αν η Συμμαχία κατορθώσει σε σύντομο χρονικό διάστημα (εντός μίας ή δύο εβδομάδων) να εγκρίνει το πρώτο στάδιο των αιτήσεων ανέφερε ο γενικός γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ ενώ την ίδια ώρα ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν, επαναλαμβάνει την τουρκική θέση πως η πρόοδος των ενταξιακών διαδικασιών θα είναι δυνατές μόνο εάν ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των ανησυχιών για την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας.
- Η Τουρκία δεν διατυπώνει αντιρρήσεις που έχουν να κάνουν με τον πόλεμο στην Ουκρανία ή τον κίνδυνο η διεύρυνση του ΝΑΤΟ να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη ένταση στο διεθνές πεδίο.
- Οι αντιρρήσεις της Τουρκίας αφορούν το εάν και κατά πόσο οι δύο αυτές χώρες συμβάλλουν στην «αντιτρομοκρατική πολιτική». Ακόμη και εάν κανείς τη θεωρήσει μια προσχηματική επίκληση, δεν παύει παραδόξως να αφορά τον πυρήνα των σκοπών του ΝΑΤΟ, ιδίως μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και τον υποτίθεται διακηρυγμένο ρόλο του στο διεθνές σύστημα.
- Ταυτόχρονα, συνδέοντας το θέμα της ένταξης με το Κουρδικό ζήτημα, ο Ερντογάν πιέζει και την αντιπολίτευση στην Τουρκία που σε γενικές γραμμές επίσης έχει εθνικιστική τοποθέτηση στο συγκεκριμένο θέμα.
Ο Καλίν μετέφερε τις ενστάσεις της χώρας τους κατά τη διάρκεια τηλεφωνικών συνομιλιών που είχε με συναδέλφους του από τη Σουηδία, τη Φινλανδία, τη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επικαλούμενος λόγους ασφαλείας λόγω της υποστήριξης των δύο προς ένταξη χωρών σε «τρομοκρατικές οργανώσεις». Για αυτό τον λόγο η Άγκυρα αντιτίθεται στην ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ, είπε.
Σε σύντομες δηλώσεις που έκανε πριν από τη συνάντηση που θα έχει με τον Αμερικανό ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν στη Νέα Υόρκη, ο Τσαβούσογλου είπε ότι η Άγκυρα κατανοεί τις ανησυχίες της Σουηδίας και της Φινλανδίας για την ασφάλειά τους, όμως τόνισε ότι θα πρέπει να απαντηθούν και οι ανησυχίες της Τουρκίας.
Οι ΗΠΑ είναι «πεπεισμένες ότι η Σουηδία και η Φινλανδία θα έχουν μια αποτελεσματική διαδικασία ένταξης (στο ΝΑΤΟ) και ότι υπάρχει δυνατότητα να απαντηθούν οι ανησυχίες της Τουρκίας», ανακοίνωσε λίγο αργότερα ο Λευκός Οίκος.
Υπενθυμίζοντας ότι η Ουάσινγκτον διεξάγει συνομιλίες με την Άγκυρα, η οποία απειλεί να μπλοκάρει την ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών, ο Τζέικ Σάλιβαν, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του προέδρου Τζο Μπάιντεν, δήλωσε επίσης: «Είμαστε πολύ αισιόδοξοι για το τι θα προκύψει από αυτό».
Οι ενέργειες των δύο κρατών του ευρωπαϊκού βορρά που έρχονται ως αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία έχουν την μεγάλη υποστήριξη ΗΠΑ και Ε.Ε., αλλά και όλων σχεδόν των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ.
Οι δέκα όροι της Αγκυρας
Σύμφωνα με την τουρκική φιλοκυβερνητική εφημερίδα Sabah, πάντως, οι τουρκικές αρχές έχουν έναν κατάλογο 10 απαιτήσεων από τη Σουηδία και τη Φινλανδία.
Μόνο σε περίπτωση που οι απαιτήσεις αυτές ικανοποιηθούν, η Άγκυρα θα μπορεί να επανεξετάσει τη στάση της απέναντι στο θέμα της ένταξης των σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ, αναφέρει το δημοσίευμα.
Η λίστα των τουρκικών απαιτήσεων από Ελσίνκι και Στοκχόλμη έχει ως εξής:
1. Σουηδία και η Φινλανδία πρέπει να «αποφασίσουν για μια θέση» σχετικά με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο η Τουρκία θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση.
2. Να αποτρέψουν τη διεξαγωγή εκδηλώσεων στα κοινοβούλιά τους από άτομα που συνδέονται με τρομοκρατικές δομές, εννοώντας φιλοκουρδικές οργανώσεις.
3. Να σταματήσουν τη φερόμενη από τους Τούρκους παροχή υλικής βοήθειας στις λεγόμενες Δυνάμεις Λαϊκής Αυτοάμυνας (SNS) στη Συρία, οι οποίες συνδέονται κατά την Άγκυρα με το PKK
4. Να επιταχύνουν την έκδοση στην Τουρκία προσώπων που συνδέονται με «τρομοκράτες».
5. Να σταματήσουν τις επαφές με εκπροσώπους κουρδικών ομάδων που δρουν στο Ιράκ και τη Συρία.
6. Να διακόψουν τους δεσμούς τους με φυγόδικα και καταζητούμενα μέλη της FETO (της οργάνωσης Φετουλάχ Γκιουλέν) που φέονται να εμπλέκονται στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 στην Τουρκία.
7. Να μην λάβουν μέτρα κατά της εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας.
8. Να καθιερώσουν τακτικές επαφές και συνεργασία για την καταπολέμηση της «τρομοκρατίας», όπως εννοούν οι Τούρκοι τον απελευθερωτικό αγώνα των Κούρδων.
9. Να δεσμεύσουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς προσώπων και οργανώσεων που συνδέονται με τρομοκρατικές οργανώσεις.
10. Να μην επιτρέψουν στο έδαφός τους δραστηριότητες μη κυβερνητικών οργανώσεων με αντιτουρκικό προσανατολισμό – πράγμα που θα μπορούσε να αφορά ακόμη και σε κυπριακές οργανώσεις.