“Αιχμάλωτοι της Γεωγραφίας”- Το προφητικό βιβλίο του Τιμ Μάρσαλ που εξηγούσε το σχέδιο και το πάθος του Πούτιν για την Ουκρανία
Η Συντακτική ομάδα του Libre
Μπορεί κανείς να κατηγορήσει την περιβόητη φιλοδοξία του Βλαντιμίρ Πούτιν για τις κινήσεις της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά ο πραγματικός λόγος μπορεί να είναι πολύ πιο γήινος και επιτακτικός: η γεωγραφία.
Μια έκδοση του 2016 των Αιχμαλώτων της Γεωγραφίας του Tim Marshall έχει μια αναζωογονητική άποψη της γεωπολιτικής. Εξηγεί πώς τα ποτάμια, οι θάλασσες, τα βουνά, οι παγετώνες, τα δάση και οι πεδιάδες υπαγορεύουν τις διεθνείς σχέσεις της Ρωσίας, της Κίνας, των ΗΠΑ, των χωρών της δυτικής Ευρώπης, της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής, της Κορέας και της Ιαπωνίας και της Λατινικής Αμερικής.
Περιγράφει επίσης πώς η γεωγραφία της Ινδίας και του Πακιστάν – το υδάτινο τόξο του Ινδικού Ωκεανού, της Αραβικής Θάλασσας και του κόλπου της Βεγγάλης, του Hindukush στα βορειοδυτικά και των Ιμαλαΐων στα βόρεια, του οροπεδίου της ερήμου Balochistan, των βορειοδυτικών συνόρων βουνά και η οροσειρά Karakoram που οδηγεί πίσω στα Ιμαλάια — σχηματίζει το ματωμένο παγοδρόμιο μιας τραγικής σύγκρουσης.
Η κοινή αντίληψη (υπάρχει λίγη αλήθεια σε αυτό) μεταξύ των εμπειρογνωμόνων της διεθνούς πολιτικής είναι ότι ο Πούτιν θέλει να είναι το πρόσωπο που, επί κοντώ, βάζει την Ουκρανία ξανά στην αγκαλιά της Ρωσίας. Ο Ρώσος Πρόεδρος έδωσε στον εαυτό του 14 ακόμη χρόνια εξουσίας για να το κάνει.
Οι αναλυτές λένε ότι ο Πούτιν θέλει να δημιουργήσει μια ρωσική αυτοκρατορία. Η Ουκρανία είναι ένα κρίσιμο μέρος του σχεδίου του. Σε μια ομιλία του το 2015, ο Πούτιν αποκάλεσε την Ουκρανία «κόσμημα του στέμματος της Ρωσίας», προκαλώντας συναγερμό μεταξύ των δυτικών υπηρεσιών. Ήρθε ένα χρόνο αφότου η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία, τότε ένα κομμάτι της Ουκρανίας.
Το 2021, ο Πούτιν έγραψε ένα άλλο παθιασμένο κομμάτι.
«Ως το τείχος που αναδύθηκε τα τελευταία χρόνια μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, μεταξύ των τμημάτων του ίδιου ιστορικού και πνευματικού χώρου, κατά τη γνώμη μου είναι η μεγάλη κοινή μας κακοτυχία και τραγωδία. Αυτές είναι, πρώτα και κύρια, οι συνέπειες των δικών μας λαθών που έγιναν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Αλλά αυτά είναι επίσης το αποτέλεσμα σκόπιμων προσπαθειών εκείνων των δυνάμεων που πάντα προσπαθούσαν να υπονομεύσουν την ενότητά μας», έγραψε ο Πούτιν. «Οι Ρώσοι, οι Ουκρανοί και οι Λευκορώσοι είναι όλοι απόγονοι της Αρχαίας Ρωσίας, που ήταν το μεγαλύτερο κράτος στην Ευρώπη. Οι σλαβικές και άλλες φυλές σε όλη την τεράστια επικράτεια –από τη Λάντογκα, το Νόβγκοροντ και το Πσκοφ μέχρι το Κίεβο και το Τσέρνιγκοφ– συνδέονταν μεταξύ τους με μια γλώσσα (την οποία τώρα αποκαλούμε παλιά ρωσική), οικονομικούς δεσμούς, την κυριαρχία των πριγκίπων της δυναστείας Ρούρικ , και – μετά το βάπτισμα της Ρωσίας – η Ορθόδοξη πίστη. Η πνευματική επιλογή που έκανε ο Άγιος Βλαντιμίρ, ο οποίος ήταν και Πρίγκιπας του Νόβγκοροντ και Μέγας Πρίγκιπας του Κιέβου, εξακολουθεί να καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη συγγένειά μας σήμερα. Ο θρόνος του Κιέβου κατείχε κυρίαρχη θέση στην Αρχαία Ρωσία. Αυτό ήταν το έθιμο από τα τέλη του 9ου αιώνα. Το The Tale of Bygone Years απαθανάτισε για τους επόμενους τα λόγια του Προφήτη Όλεγκ για το Κίεβο, «Ας είναι η μητέρα όλων των ρωσικών πόλεων».
Αλλά η πολιτισμική νοσταλγία ή ο αυτοκρατορικός σχεδιασμός δεν εξηγούν πλήρως την ανάγκη της Ρωσίας να εισβάλει στην Ουκρανία. Όταν η ΕΣΣΔ κατέρρευσε και χωρίστηκε σε 15 χώρες λόγω της πολιτικής υπερέντασης, των τρομερών οικονομικών και μιας ήττας στο Αφγανιστάν, μέρος μετά διαλύθηκε και το άφησε εντελώς εκτεθειμένο γεωγραφικά.
«Το όνειρο της Μόσχας για λωρίδες ανοιχτής θάλασσας με ζεστά νερά έχει διαρρεύσει από τότε και είναι ίσως πιο μακριά από ό,τι ήταν εδώ και 200 χρόνια. Αυτή η έλλειψη ενός λιμανιού με ζεστά νερά με άμεση πρόσβαση στους ωκεανούς ήταν πάντα η αχίλλειος πτέρνα της Ρωσίας, τόσο στρατηγικής σημασίας για αυτήν όσο η βορειοευρωπαϊκή πεδιάδα. Η Ρωσία βρίσκεται σε γεωγραφικά μειονεκτική θέση, σώζεται από το να είναι μια πολύ πιο αδύναμη δύναμη μόνο λόγω του πετρελαίου και του φυσικού αερίου της», γράφει ο Τιμ Μάρσαλ στο Prisoners of Geography. «Η γεωγραφία πήρε την εκδίκησή της στην ιδεολογία των Σοβιετικών».
Λέει ότι όσο υπήρχε μια φιλορωσική κυβέρνηση στο Κίεβο, οι Ρώσοι ήταν σίγουροι ότι η νεκρή ζώνη θα παρέμενε και θα προστατεύει τη βορειοευρωπαϊκή πεδιάδα. Ακόμη και μια ουδέτερη Ουκρανία που κρατά μακριά από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή το ΝΑΤΟ και κρατά το λουρί στο λιμάνι με ζεστά νερά στη Σεβαστούπολη στην Κριμαία θα ήταν μια χαρά. Η εξάρτηση της Ουκρανίας από τη Ρωσία για ενέργεια θεωρήθηκε αβλαβής.
«Αλλά μια φιλοδυτική Ουκρανία με φιλοδοξίες να ενταχθεί στις δύο μεγάλες δυτικές συμμαχίες και που έθεσε σε αμφιβολία την πρόσβαση της Ρωσίας στο λιμάνι της στη Μαύρη Θάλασσα; Μια Ουκρανία που μια μέρα μπορεί να φιλοξενήσει ακόμη και ναυτική βάση του ΝΑΤΟ; Αυτό δεν άντεχε»
Η Σεβαστούπολη είναι το μόνο σημαντικό λιμάνι ζεστών νερών της Ρωσίας. Αλλά η πρόσβαση από τη Μαύρη Θάλασσα στη Μεσόγειο περιορίζεται από τη Σύμβαση του Μοντρέ του 1936, η οποία έδωσε στην Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, τον έλεγχο του Βοσπόρου. Σε μια περίοδο σύγκρουσης, ακόμη και αυτή η πρόσβαση θα μπορούσε να τερματιστεί.
Πέρα από τον Βόσπορο, το Αιγαίο, η Μεσόγειος και τα Στενά του Γιβραλτάρ εμποδίζουν την κίνηση της Ρωσίας στον Ατλαντικό Ωκεανό ή τη διαδρομή της προς τον Ινδικό Ωκεανό μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Η ναυτική της παρουσία στο Ταρτούς της Συρίας είναι στρατηγική αλλά περιορισμένη.
Σε περίπτωση πολέμου, το ρωσικό ναυτικό δεν μπορεί να βγει στη Βαλτική Θάλασσα επειδή το ΝΑΤΟ ελέγχει το στενό Skagerrak, το οποίο συνδέεται με το Βόρειο Στενό. Εάν η Ρωσία ξεπεράσει το Skagerrak, το χάσμα GIUK (Γροιλανδία, Ισλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο) στη Βόρεια Θάλασσα εμποδίζει την προέλασή της στον Ατλαντικό.
Σαφώς, η Γεωγραφία δεν ήταν ευγενική με ένα μεγάλο έθνος και πολιτισμό. Θα βοηθήσει όμως τη Ρωσία το να ξεφύγει από αυτό το μειονέκτημα; Μόνο η ιστορία θα δείξει.
Πηγή: firstpost.com
SiteDesign