Κυρώσεις στη Ρωσία: 5 τομείς της παγκόσμιας οικονομίας που θα πληγούν- Οι επιπτώσεις που αφορούν Ε.Ε-Ελλάδα

Ο πόλεμος στην Ουκρανία απειλεί περαιτέρω αναστάτωση στις ήδη εκτεταμένες αλυσίδες εφοδιασμού . Η Ουκρανία και η Ρωσία μπορεί να αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό ποσοστό των εισαγωγών μεγάλων κατασκευαστικών χωρών όπως η Γερμανία και οι ΗΠΑ , αλλά είναι βασικοί προμηθευτές πρώτων υλών και ενέργειας για πολλές κρίσιμες αλυσίδες εφοδιασμού.

Αν και οι οικονομικές συνέπειες ενός πολέμου που απειλεί τις ζωές και τα μέσα διαβίωσης πολλών Ουκρανών θα είναι πάντα δευτερεύουσες σε σχέση με την επικείμενη ανθρωπιστική κρίση, ακολουθούν πέντε τομείς που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προβλήματα στο μέλλον:

1. Ενέργεια

Πολλές ευρωπαϊκές χώρες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη ρωσική ενέργεια, ιδιαίτερα το φυσικό αέριο μέσω πολλών ζωτικών αγωγών, και αυτό μπορεί να έχει χρωματίσει την προσέγγισή τους στην κρίση. Η εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο έχει προταθεί ως ο λόγος που η Ευρώπη ήταν απρόθυμη να αφαιρέσει τη Ρωσία από το διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT, για παράδειγμα, αν και αξίζει να σημειωθεί ότι οι Γερμανοί έχουν αναστείλει επ’ αόριστον τον νέο αγωγό φυσικού αερίου στη Βαλτική, Nord Stream 2.

Αν και η πλήρης αναστολή των ροών ρωσικού φυσικού αερίου είναι απίθανη αυτή τη στιγμή, ακόμη και μικρές διακοπές θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο . Τα παγκόσμια αποθέματα φυσικού αερίου είναι χαμηλά λόγω της πανδημίας και οι τιμές της ενέργειας ήδη αυξάνονται απότομα, επηρεάζοντας τους καταναλωτές και τη βιομηχανία.

Τιμή φυσικού αερίου (σποτ στο Ηνωμένο Βασίλειο, πένες ανά θερμική μονάδα θερμικής ενέργειας)

Καθώς το φυσικό αέριο αποτελεί ουσιαστική εισροή σε πολλές αλυσίδες εφοδιασμού, οι διακοπές σε έναν τόσο θεμελιώδη εφοδιασμό θα έχουν εκτεταμένες οικονομικές συνέπειες. Όταν οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν για πρώτη φορά το φθινόπωρο του 2021, για παράδειγμα, τα εργοστάσια λιπασμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο έκλεισαν καθώς το υψηλό ενεργειακό κόστος έκανε την παραγωγή αβάσιμη. Αυτό οδήγησε σε ελλείψεις διοξειδίου του άνθρακα, το οποίο είναι απαραίτητο για τα πάντα, από ιατρικές διαδικασίες μέχρι τη διατήρηση φρέσκων τροφίμων. Τέτοιες συνέπειες είναι πιθανό να μεγεθύνονται με την αύξηση των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

2. Φαγητό

Οι παγκόσμιες τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν ήδη απότομα κατά τη διάρκεια του 2021 λόγω των πάντων, από τις υψηλότερες τιμές της ενέργειας έως την κλιματική αλλαγή. Οι παραγωγοί τροφίμων είναι πιθανό να υποστούν περαιτέρω πίεση καθώς οι τιμές των βασικών εισροών αυξάνονται τώρα.

Η Ρωσία και η Ουκρανία μαζί αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ένα τέταρτο των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού , ενώ η Ουκρανία από μόνη της αποτελεί σχεδόν το ήμισυ των εξαγωγών ηλιελαίου . Και τα δύο είναι βασικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε πολλά προϊόντα διατροφής. Εάν η συγκομιδή και η επεξεργασία παρεμποδιστεί σε μια κατεστραμμένη από τον πόλεμο Ουκρανία ή αν μπλοκαριστούν οι εξαγωγές, οι εισαγωγείς θα δυσκολευτούν να αντικαταστήσουν τις προμήθειες.

Ορισμένες χώρες εξαρτώνται ιδιαίτερα από τα σιτηρά από τη Ρωσία και την Ουκρανία. Για παράδειγμα, η Τουρκία και η Αίγυπτος βασίζονται σε αυτές για σχεδόν το 70% των εισαγωγών σιταριού τους. Η Ουκρανία είναι επίσης ο κορυφαίος προμηθευτής καλαμποκιού στην Κίνα.

Τιμές σιταριού (US$/μπουσέλ)

Η αύξηση της παραγωγής σε άλλα μέρη του κόσμου θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση των επιπτώσεων των διακοπών στην προμήθεια τροφίμων. Ωστόσο, η Ρωσία είναι επίσης κύριος προμηθευτής βασικών συστατικών για λιπάσματα , επομένως οι εμπορικές κυρώσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν την παραγωγή αλλού. Εν τω μεταξύ, μπορούμε επίσης να περιμένουμε εκτροπές στις εμπορικές ροές: η Κίνα έχει ήδη δηλώσει ότι θα αρχίσει να εισάγει ρωσικό σιτάρι, για παράδειγμα.

3. Μεταφορές

Με τις παγκόσμιες μεταφορές να έχουν ήδη διαταραχθεί σοβαρά στον απόηχο της πανδημίας, ένας πόλεμος θα μπορούσε να δημιουργήσει περαιτέρω προβλήματα. Οι τρόποι μεταφοράς που ενδέχεται να επηρεαστούν είναι οι θαλάσσιες μεταφορές και οι σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές.

Από το 2011, έχουν δημιουργηθεί τακτικές σιδηροδρομικές εμπορευματικές συνδέσεις μεταξύ Κίνας και Ευρώπης. Πρόσφατα, το 50.000ο τρένο έκανε το ταξίδι. Ενώ οι σιδηροδρομικές μεταφορές μεταφέρουν μόνο ένα μικρό ποσοστό των συνολικών εμπορευματικών μεταφορών μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, έχουν διαδραματίσει ζωτικό ρόλο κατά τις πρόσφατες διακοπές των μεταφορών και αυξάνεται σταθερά.

Τα τρένα απομακρύνονται τώρα από την Ουκρανία και οι ειδικοί των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών είναι επί του παρόντος αισιόδοξοι ότι οι διακοπές θα περιοριστούν στο ελάχιστο. Ωστόσο, χώρες όπως η Λιθουανία αναμένουν να δουν τη σιδηροδρομική τους κυκλοφορία να επηρεάζεται σοβαρά από τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Ακόμη και πριν από την εισβολή, οι πλοιοκτήτες άρχισαν να αποφεύγουν τις ναυτιλιακές διαδρομές στη Μαύρη Θάλασσα και οι ασφαλιστικοί πάροχοι ζήτησαν να ειδοποιούνται για οποιαδήποτε τέτοια ταξίδια. Αν και η ναυτιλία εμπορευματοκιβωτίων στη Μαύρη Θάλασσα είναι μια σχετικά εξειδικευμένη αγορά σε παγκόσμια κλίμακα, ένας από τους μεγαλύτερους τερματικούς σταθμούς εμπορευματοκιβωτίων είναι η Οδησσός . Εάν αυτό αποκοπεί από τις ρωσικές δυνάμεις, οι επιπτώσεις στις ουκρανικές εισαγωγές και εξαγωγές θα μπορούσαν να είναι σημαντικές, με δυνητικά δραστικές ανθρωπιστικές συνέπειες.

Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου λόγω του πολέμου είναι μια ανησυχία για τη ναυτιλία γενικότερα. Οι ναύλοι είναι ήδη εξαιρετικά υψηλοί και θα μπορούσαν να αυξηθούν ακόμη περισσότερο.

Υπάρχει επίσης μια ανησυχία ότι οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο θα μπορούσαν να στοχεύουν παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού. Καθώς το εμπόριο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών, αυτό θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες συνέπειες εάν στοχευθούν βασικές ναυτιλιακές γραμμές ή υποδομές. Τα κυματιστικά αποτελέσματα από μια επίθεση στον κυβερνοχώρο εφοδιαστικής αλυσίδας μπορεί να είναι τεράστια.

4. Μέταλλα

Η Ρωσία και η Ουκρανία πρωτοστατούν στην παγκόσμια παραγωγή μετάλλων όπως το νικέλιο, ο χαλκός και ο σίδηρος. Συμμετέχουν επίσης σε μεγάλο βαθμό στην εξαγωγή και την κατασκευή άλλων βασικών πρώτων υλών όπως το νέον, το παλλάδιο και η πλατίνα.

Οι φόβοι για κυρώσεις στη Ρωσία έχουν αυξήσει την τιμή αυτών των μετάλλων. Με το παλλάδιο, για παράδειγμα, η τρέχουσα τιμή συναλλαγών είναι σχεδόν 2.700 $ ανά ουγγιά , πάνω από 80% από τα μέσα Δεκεμβρίου. Το παλλάδιο χρησιμοποιείται για τα πάντα, από συστήματα εξάτμισης αυτοκινήτων και κινητά τηλέφωνα μέχρι οδοντικά σφραγίσματα. Οι τιμές του νικελίου και του χαλκού , που χρησιμοποιούνται στη μεταποίηση και τις οικοδομές αντίστοιχα, έχουν επίσης αυξηθεί στα ύψη.

Οι αεροδιαστημικές βιομηχανίες των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Βρετανίας εξαρτώνται επίσης από τις προμήθειες τιτανίου από τη Ρωσία. Η Boeing και η Airbus έχουν ήδη προσεγγίσει εναλλακτικούς προμηθευτές. Ωστόσο, το μερίδιο αγοράς και η βάση προϊόντων του κορυφαίου Ρώσου προμηθευτή VSMPO-AVISMA καθιστούν αδύνατη την πλήρη διαφοροποίηση από αυτήν, με ορισμένους από τους κατασκευαστές αεροδιαστημικής να έχουν υπογράψει μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας έως το 2028.

Για όλα αυτά τα υλικά, μπορούμε να περιμένουμε διακοπές και πιθανές ελλείψεις, που απειλούν να οδηγήσουν σε αυξημένες τιμές για πολλά προϊόντα και υπηρεσίες.

5. Μικροτσίπ

Οι ελλείψεις μικροτσίπ ήταν ένα σημαντικό πρόβλημα καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021. Μερικοί αναλυτές προέβλεπαν ότι αυτό το πρόβλημα θα υποχωρούσε το 2022 , αλλά οι πρόσφατες εξελίξεις μπορεί να μειώσουν αυτή την αισιοδοξία.

Στο πλαίσιο των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, οι ΗΠΑ απειλούν να διακόψουν την προμήθεια μικροτσίπ από τη Ρωσία. Αλλά αυτό είναι κούφιο όταν η Ρωσία και η Ουκρανία είναι τόσο βασικοί εξαγωγείς νέον, παλλαδίου και πλατίνας, τα οποία είναι όλα κρίσιμα για την παραγωγή μικροτσίπ.

Περίπου το 90% του νέον , που χρησιμοποιείται για λιθογραφία με τσιπ, προέρχεται από τη Ρωσία και το 60% αυτού καθαρίζεται από μια εταιρεία στην Οδησσό. Οι εναλλακτικές πηγές θα απαιτήσουν μακροπρόθεσμες επενδύσεις προτού μπορέσουν να προμηθεύσουν την παγκόσμια αγορά.

Οι κατασκευαστές τσιπ διατηρούν επί του παρόντος επιπλέον απόθεμα δύο έως τεσσάρων εβδομάδων, αλλά οποιαδήποτε παρατεταμένη διακοπή του εφοδιασμού που προκαλείται από στρατιωτική δράση στην Ουκρανία θα επηρεάσει σοβαρά την παραγωγή ημιαγωγών και προϊόντων που εξαρτώνται από αυτούς, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων.

Πηγή: Theconversation