Ουκρανία: Πόσο πραγματικά υπάρχει κίνδυνος για γενικευμένο πόλεμο – Μια διαφορετική ανάλυση από Jane’s Defence Weekly

Πόσο μακριά σκοπεύει να πάει ο Πούτιν την τρέχουσα κρίση και αν υπάρχει πράγματι κίνδυνος ενός μεγάλου πολέμου στην Ευρώπη είναι το κυρίαρχο ερώτημα τόσο στους πολιτικούς όσο και στους πολίτες, παγκοσμίως. Αν η θέση της υπερδύναμης είναι ο μακροπρόθεσμος στόχος της Ρωσίας, τότε ο μόνος τομέας στον οποίο αυτό είναι επί του παρόντος εφικτό είναι τα στρατηγικά πυρηνικά οπλοστάσια, όπου η Ρωσία συγκρίνεται μόνο με τις ΗΠΑ. Σε όλες τις άλλες πτυχές, η Ρωσία απλά δεν είναι εκεί – απλά δεν είναι τόσο ισχυρή.

Του Σπύρου Σιδέρη

Όσον αφορά την οικονομική ισχύ, για παράδειγμα, η Ρωσία διαθέτει σίγουρα πολύτιμους ενεργειακούς πόρους και έχει επίσης καταφέρει να συγκεντρώσει σημαντικά συναλλαγματικά αποθέματα. Το συνολικό της ΑΕΠ, όμως, την κατατάσσει πολύ πιο κάτω στον κατάλογο των παγκόσμιων οικονομιών, στην 12η θέση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο το 2019.

• Αυτό τοποθετεί τη Ρωσία ακριβώς πίσω από τη Νότια Κορέα, τον Καναδά, τη Βραζιλία και την Ιταλία, και πολύ πίσω από τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ινδία, τη Γερμανία και την Ιαπωνία, ενώ η Κίνα έχει σχεδόν δεκαπλάσιο ΑΕΠ από αυτήν και οι ΗΠΑ βρίσκονται πολύ μπροστά από όλους αυτούς.

Ακόμη λιγότερο εκτιμάται ότι, ενώ η Ρωσία δαπανά ένα σχετικά υψηλό ποσοστό του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της για τον στρατό, ο συνολικός αμυντικός της προϋπολογισμός εξακολουθεί να είναι μόλις ο πέμπτος υψηλότερος στον κόσμο, μετά την Ινδία και το Ηνωμένο Βασίλειο και πολύ πίσω από την Κίνα και τις ΗΠΑ.

Ένα από τα προβλήματα με την έμφαση που δίνει ο Μπάιντεν στη δημοσιοποίηση των αμερικανικών πληροφοριών σχετικά με τη στρατιωτική ανάπτυξη της Ρωσίας είναι ότι πρόκειται για σχετικά ακατέργαστα δεδομένα, με τον Λευκό Οίκο να προσφέρει ελάχιστες ερμηνείες από τους δικούς του αναλυτές των μυστικών υπηρεσιών.

• Μια σχετική προοπτική για το θέμα αυτό προσφέρει το συνήθως καλά ενημερωμένο περιοδικό Jane’s Defence Weekly, το οποίο σημειώνει ότι «φαίνεται να υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις ότι οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις κινητοποιούνται μαζικά για έναν μεγάλο πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας. Μια περιορισμένη επιχείρηση για την υποστήριξη των φιλορωσικών δυνάμεων στις περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ φαίνεται πιο πιθανή.»

Όπως τονίζει το περιοδικό «μια σημαντική ρωσική εισβολή εναντίον της Ουκρανίας θα κινδύνευε να κλιμακωθεί σε μια μεγάλη συμβατική σύγκρουση, στην οποία τα ρωσικά στρατεύματα θα χρειάζονταν σημαντική υλικοτεχνική υποστήριξη που θα συνίστατο σε τεράστιες ποσότητες πυρομαχικών και καυσίμων, καθώς και την ενεργοποίηση εγκαταστάσεων ιατρικής υποστήριξης για την αντιμετώπιση απωλειών μεγάλης κλίμακας».

Όμως όπως επισημαίνεται υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις εθνικής κινητοποίησης στη Ρωσία, σύμφωνα με το Jane’s, προσθέτοντας ότι δεν υπήρξαν εκκλήσεις για αιμοδότες, δεν ενεργοποιήθηκαν οι οργανώσεις πολιτικής άμυνας, δεν ενισχύθηκε η εσωτερική ασφάλεια και δεν φαίνεται να έχουν ζητηθεί οι σημαντικοί πόροι των ρωσικών σιδηροδρόμων.

Ενώ γίνεται λόγος για τη Ρωσία που έχει ένα εκατομμύριο στρατιώτες υπό τα όπλα ανά πάσα στιγμή, ο στρατός της σε καιρό ειρήνης στην πραγματικότητα κυμαίνεται από 350.000 έως 400.000, οπότε θα πρέπει να αναπτυχθούν μεγάλοι αριθμοί εφέδρων.

Ο ρωσικός στρατός εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους κληρωτούς, οι οποίοι αποτελούν περίπου το ένα τρίτο των στρατευμάτων, αλλά υπηρετούν μόνο ένα χρόνο και οι στρατιωτικές τους ικανότητες μετά το τέλος της θητείας δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλες. Μια ξαφνική απαίτηση για πολύ περισσότερους στρατιώτες θα σήμαινε ότι πολλοί θα έπρεπε να παραμείνουν ένστολοι στο τέλος της θητείας τους, κάτι που, όπως επισημαίνει το Jane’s, “θα ήταν δύσκολο να αποκρυφτεί και δεν φαίνεται να έχει συμβεί”.

Συνοψίζοντας, κάθε κράτος που ενεργεί με τρόπο που θα μπορούσε να το οδηγήσει σε έναν μεγάλο πόλεμο πρέπει να είναι πλήρως προετοιμασμένο, με ολόκληρη τη χώρα να μπαίνει σε πολεμική ετοιμότητα κι όχι να τον ξεκινήσει εν θερμώ.

• Αν η ανάλυση της Jane’s είναι σωστή και η Ρωσία δεν βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση, τότε ο Πούτιν θα αποφύγει οτιδήποτε καθιστά πιθανό έναν μεγάλο πόλεμο.

Όμως οι δύο εμπόλεμοι, η Ρωσία και το ΝΑΤΟ, είναι πλέον εγκλωβισμένοι σε έναν εντελώς ασταθή εναγκαλισμό, πάντα με τον κίνδυνο μιας απρογραμμάτιστης κλιμάκωσης, από ένα ατύχημα, ένα περιστατικό που εύκολα θα μπορούσε να συμβεί. Στην προκειμένη περίπτωση, οι άτακτοι θα μπορούσαν να είναι οι αποστάτες φιλορωσικές πολιτοφυλακές στο Ντονμπάς, αλλά θα μπορούσαν εξίσου εύκολα να είναι κάποιες από τις ακροδεξιές πολιτοφυλακές της Ουκρανίας.