“Σήμα κινδύνου” από το ΔΝΤ για την Ευρωζώνη- Ο πληθωρισμός και οι μεταρρυθμίσεις μετά την πανδημία

Οι οικονομικές πολιτικές στη ζώνη του ευρώ έχουν υποστηρίξει δυναμικά τα εισοδήματα των νοικοκυριών και προστατεύουν τους εταιρικούς ισολογισμούς. Τα υψηλά επίπεδα εμβολιασμού και η αυξανόμενη προσαρμογή στην πανδημία συνέβαλαν επίσης στην ενίσχυση της ισχυρής οικονομικής ανάκαμψης.

Η πρόκληση τώρα είναι να συντονιστεί η ομαλοποίηση της οικονομικής πολιτικής ενόψει της αυξημένης αβεβαιότητας, συμπεριλαμβανομένης της εξέλιξης και των κληροδοτημάτων της πανδημίας, καθώς και των συνεχιζόμενων γεωπολιτικών εντάσεων. Η ευελιξία θα είναι το κλειδί, καθώς οι πολιτικές στοχεύουν όλο και περισσότερο για να περιορίσουν τις ουλές και να μετριάσουν μια πιθανή αύξηση της ανισότητας και της φτώχειας.

‘Οπως αναφέρει μελέτη του ΔΝΤ, μόλις ξεκινήσει σταθερά η επέκταση, ιδιαίτερα οι υπερχρεωμένες χώρες θα χρειαστεί να μειώσουν τα χρέη τους. Θα πρέπει να ανακοινωθούν τώρα αξιόπιστα σχέδια για να επιτευχθεί αυτό. Επιπλέον, οι δημοσιονομικοί κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρειάζονται μεταρρύθμιση, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης ενός ταμείου για το κλίμα σε επίπεδο ΕΕ.

Σύμφωνα με τη γραμμή βάσης, η μεσοπρόθεσμη δυναμική του πληθωρισμού αναμένεται να παραμείνει ασθενής. Ωστόσο, οι ανοδικοί κίνδυνοι πληθωρισμού έχουν σαφώς αυξηθεί και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να είναι έτοιμη να προσαρμόσει την πορεία, όπως χρειάζεται.

Ορισμένες χώρες της ζώνης του ευρώ θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη μακροπροληπτική τους στάση, δεδομένων των εκτεταμένων αποτιμήσεων των περιουσιακών στοιχείων, ειδικά στις αγορές ακινήτων.

Η αγορά εργασίας ανέκαμψε γρήγορα αλλά άνισα σε όλους τους τομείς. Οι πολιτικές πρέπει να διευκολύνουν την ανακατανομή του εργατικού δυναμικού και να προστατεύουν τα ευάλωτα άτομα, η οποία περιλαμβάνει την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την αναβάθμιση των εργαζομένων, τη χρήση επιδοτήσεων προσλήψεων και την ενίσχυση στοχευμένων διχτυών ασφαλείας.

Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις υψηλού αντίκτυπου που προβλέπονται στο πακέτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Next Generation είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, την υποστήριξη των πράσινων και ψηφιακών μεταβάσεων και την τόνωση της δυνητικής ανάπτυξης.

Οι κίνδυνοι για το 2023- Οι ρυθμοί στην παγκόσμια ανάπτυξη

Η παγκόσμια οικονομία μπαίνει το 2022 σε πιο αδύναμη θέση από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως. Καθώς η νέα παραλλαγή του Omicron COVID-19 εξαπλώνεται, οι χώρες επέβαλαν εκ νέου περιορισμούς κινητικότητας. Οι αυξανόμενες τιμές της ενέργειας και οι διαταραχές του εφοδιασμού έχουν οδηγήσει σε υψηλότερο και ευρύτερο πληθωρισμό από ό,τι αναμενόταν, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε πολλές αναδυόμενες αγορές και αναπτυσσόμενες οικονομίες. Η συνεχιζόμενη μείωση του κλάδου των ακινήτων της Κίνας και η βραδύτερη από την αναμενόμενη ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης έχουν επίσης περιορισμένες προοπτικές ανάπτυξης.

Η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να μετριαστεί από 5,9 το 2021 σε 4,4 τοις εκατό το 2022 – μισή ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερη για το 2022 από ό,τι στην Παγκόσμια Οικονομική Προοπτική του Οκτωβρίου (WEO), αντανακλώντας σε μεγάλο βαθμό τις προβλέψεις για τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες. Μια αναθεωρημένη υπόθεση για την αφαίρεση του πακέτου Build Back Better δημοσιονομικής πολιτικής από τη γραμμή βάσης, η νωρίτερη απόσυρση των νομισματικών προσαρμογών και οι συνεχιζόμενες ελλείψεις εφοδιασμού προκάλεσαν αναθεώρηση προς τα κάτω κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην Κίνα, οι διαταραχές που προκαλούνται από την πανδημία που σχετίζονται με την πολιτική μηδενικής ανοχής COVID-19 και το παρατεταμένο οικονομικό άγχος μεταξύ των κατασκευαστών ακινήτων προκάλεσαν υποβάθμιση κατά 0,8 ποσοστιαίες μονάδες. Η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 3,8% το 2023. Αν και αυτό είναι 0,2 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από ό,τι στην προηγούμενη πρόβλεψη,

Ο αυξημένος πληθωρισμός αναμένεται να διατηρηθεί για περισσότερο από ό,τι είχε προβλεφθεί στο WEO του Οκτωβρίου, με τις συνεχιζόμενες διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας και τις υψηλές τιμές ενέργειας να συνεχίζονται το 2022. Αν υποθέσουμε ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό παραμείνουν καλά σταθερές, ο πληθωρισμός θα μειωθεί σταδιακά καθώς οι ανισορροπίες προσφοράς-ζήτησης μειώνονται το 2022 και η νομισματική πολιτική στις μεγάλες οικονομίες απαντά.

Οι κίνδυνοι για την παγκόσμια βασική γραμμή κλίνουν προς τα κάτω. Η εμφάνιση νέων παραλλαγών του COVID-19 θα μπορούσε να παρατείνει την πανδημία και να προκαλέσει ανανεωμένες οικονομικές αναταραχές. Επιπλέον, οι διαταραχές της αλυσίδας εφοδιασμού, η αστάθεια των τιμών της ενέργειας και οι τοπικές πιέσεις στους μισθούς σημαίνουν ότι η αβεβαιότητα γύρω από τον πληθωρισμό και τις πολιτικές πορείες είναι υψηλή. Καθώς οι προηγμένες οικονομίες αυξάνουν τα επιτόκια πολιτικής, ενδέχεται να προκύψουν κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τις ροές κεφαλαίων, των νομισμάτων και των δημοσιονομικών θέσεων των αναδυόμενων αγορών και των αναπτυσσόμενων οικονομιών —ειδικά με τα επίπεδα χρέους να έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία δύο χρόνια. Άλλοι παγκόσμιοι κίνδυνοι ενδέχεται να αποκρυσταλλωθούν καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις παραμένουν υψηλές και η συνεχιζόμενη κλιματική έκτακτη ανάγκη σημαίνει ότι η πιθανότητα μεγάλων φυσικών καταστροφών παραμένει αυξημένη.

Καθώς η πανδημία συνεχίζει να διατηρεί τον έλεγχο της, η έμφαση σε μια αποτελεσματική παγκόσμια στρατηγική για την υγεία είναι πιο σημαντική από ποτέ. Η παγκόσμια πρόσβαση σε εμβόλια, δοκιμές και θεραπείες είναι απαραίτητη για τη μείωση του κινδύνου περαιτέρω επικίνδυνων παραλλαγών του COVID-19. Αυτό απαιτεί αυξημένη παραγωγή προμηθειών, καθώς και καλύτερα συστήματα παράδοσης εντός της χώρας και δικαιότερη διεθνή διανομή. Η νομισματική πολιτική σε πολλές χώρες θα πρέπει να συνεχίσει σε μια πιο αυστηρή πορεία για τον περιορισμό των πληθωριστικών πιέσεων, ενώ η δημοσιονομική πολιτική -που λειτουργεί με πιο περιορισμένο χώρο από ό,τι νωρίτερα στην πανδημία- θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στις δαπάνες για την υγεία και τις κοινωνικές δαπάνες, ενώ παράλληλα θα επικεντρωθεί στη στήριξη στους χειρότερους πληγέντες. Σε αυτό το πλαίσιο, η διεθνής συνεργασία θα είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της πρόσβασης στη ρευστότητα και την επίσπευση των τακτικών αναδιαρθρώσεων του χρέους όπου χρειάζεται.

Ελλάδα: επενδυτικό κενό

Το επενδυτικό ποσοστό της Ελλάδας βυθίστηκε μετά την Κρίση του Δημοσίου Χρέους (SDC) και παρέμεινε ένα από τα χαμηλότερα στον κόσμο το 2019. Αυτό το έγγραφο διερευνά τις πρόσφατες επενδυτικές δυναμικές και τις συγκρίνει με εκτιμώμενα σημεία αναφοράς. Τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι η Ελλάδα υποεπενδύει από την SDC, με τις ιδιωτικές επενδύσεις να υστερούν σημαντικά. Το εκτιμώμενο επενδυτικό κενό κυμαίνεται από 1,6–8 τοις εκατό του ΑΕΠ το 2019. Τα διαρθρωτικά εμπόδια περιόρισαν τις εταιρικές επενδύσεις, ενώ οι εξελίξεις στον επιχειρηματικό κύκλο και στον ισολογισμό περιόρισαν τις επενδύσεις των νοικοκυριών. Συνιστώνται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την άρση των σημείων συμφόρησης στις εταιρικές επενδύσεις, τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δημοσίων επενδύσεων και την τόνωση των επενδύσεων των νοικοκυριών.

Πηγή: IMF