Νίκος Κοτζιάς – “Η Λογική της Λύσης” – Βιβλίο ιστορική παρακαταθήκη για τη Συμφωνία των Πρεσπών, ορόσημο για τη διπλωματία και την επιστήμη
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης η διαδικτυακή παρουσίαση του βιβλίου του Νίκου Κοτζιά «Η Λογική της Λύσης» από τις εκδόσεις Gutenberg με τη συμμετοχή περισσότερων από 1100 συνδεδεμένων μέσω zoom και Facebook. Ο Νίκος Κοτζιάς καλωσόρισε και ευχαρίστησε τους παριστάμενους στην διαδικτυακή παρουσίαση ενώ στη συνέχεια το λόγο πήρε ο εκδότης Κώστας Δαρδανός δηλώνοντας ότι το βιβλίο του πρώην Υπουργού είναι ιστορική παρακαταθήκη τόσο για το ίδιο το γεγονός της Συμφωνίας των Πρεσπών όσο και για τον τρόπο της εξεύρεσης της λύσης, εγχειρίδιο επιστημοσύνης.
Η συζήτηση διήρκησε σχεδόν τρεις ώρες, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον των ακροατών, ενώ για το βιβλίο μίλησαν οι Μίμης Ανδρουλάκης, Κώστας Γουλιάμος, Μαριλένα Κοππά, Πέτρος Mαυροειδής, Iάκωβος Μηχαϊλίδης, Κωνσταντίνα Μπότσιου, Χάρης Παμπούκης, Σωτήρης Ρούσσος, Γιώργος Σταθάκης.
Ο συγγραφέας, πρώην Υπουργός Εξωτερικών και επικεφαλής της Κίνησης Πολιτών «ΠΡΑΤΤΩ» Νίκος Κοτζιάς, δήλωσε περήφανος για τη Συμφωνία των Πρεσπών, όμως εξέφρασε την ανησυχία του για την εφαρμογή της Συμφωνίας, μεμφόμενος την ελληνική κυβέρνηση για την στάση της στην εφαρμογή της Συμφωνίας.
«Γιατί δεν έρχονται προς κύρωση τα μνημόνια; Γιατί είναι εναντίον των εθνικών συμφερόντων να φυλάει η Ελλάδα των εναέριο χώρο της Βόρειας Μακεδονίας; Ποιοι εθνικόφρονες εμποδίζουν τον Μητσοτάκη να τα φέρει στη Βουλή;» αναρωτήθηκε, προσθέτοντας ότι η Συμφωνία, χρήζει παρακολούθησης σε καθημερινή βάση. «Χτίζει κανείς την συμφωνία και την υλοποίησή της». Δεν παρέλειψε να σχολιάσει τις κινήσεις του Ελληνικού ΥΠΕΞ, που δεν ενίσχυσε την διπλωματική αποστολή της χώρας στα Σκόπια ώστε να παρακολουθεί την υλοποίηση της Συμφωνίας.
Δεν άφησε στο απυρόβλητο ο Νίκος Κοτζιάς και την κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας η οποία όμως βρίσκει το χώρο λόγω της αδράνειας και αδιαφορίας της ελληνικής κυβέρνησης στην υλοποίηση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Αναφέρθηκε επίσης στην στήριξη του τότε Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, δηλώνοντας ότι χωρίς την στήριξη του δεν θα μπορούσε να κάνει τις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του ονοματολογικού.
Βέβαια δεν ήταν το ίδιο θετικός απέναντι στους μηχανισμούς του ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντας ότι δεν στηρίχθηκε από τους κομματικούς μηχανισμούς, προσθέτοντας ότι «κανείς δεν πίστευε ότι θα φέρω την Συμφωνία».
Ο πρώην ΥΠΕΞ αναφέρθηκε στην προσέγγιση και την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με τους αξιωματούχους της Βόρειας Μακεδονίας, τον ηγέτη της αντιπολίτευσης τότε Ζόραν Ζάεφ αλλά και με τους Αλβανούς της γειτονικής χώρας.
Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις σχέσεις που έχτισε με τον ομόλογο του Νίκολα Ντιμιτρόφ σημειώνοντας ότι «χάρη στην ακροδεξιά λύσαμε το πρόβλημα. Ήρθαμε κοντά με τον Ντιμιτρόφ και φέραμε την λύση. Καταλάβαμε ότι οι Βορειομακεδόνες και οι Έλληνες δεν είναι εχθροί».
Ο Μίμης Ανδρουλάκης, μιλώντας για το βιβλίο «Η Λογική της Λύσης» τόνισε την αρτιότητα του βιβλίου κατατάσσοντας το στο πάνθεο των κλασικών έργων που θα παραμείνει ακόμα κι όταν και οι δυο τους θα έχουν γίνει «σκόνη».
Απευθυνόμενος στον συγγραφέα Νίκο Κοτζιά, αν προσπάθησε η τότε πλειοψηφία να διχάσει μέσω του ονοματολογικού την αντιπολίτευση, ο πρώην Υπουργός ήταν κατηγορηματικός.
«Ουδείς δεν ήθελε να διχάσει κανέναν. Εγώ ήθελα να λύσω το θέμα. Δεν είχα πρόθεση διχασμού της ΝΔ. Σε τρεις μήνες έκανα επτά φορές ενημέρωση. Ακόμα και τον Μολυβιάτη ενημέρωσα. Ο Μητσοτάκης δεν ήθελε να τον ενημερώσω» τόνισε ο Νίκος Κοτζιάς.
Σε ότι αφορά την ενημέρωση της κοινής γνώμης στην Ελλάδα για την Συμφωνία, είπε ότι ήθελαν «την διεθνή δόξα, αλλά δεν ήθελαν να κάνουν ενημέρωση» προσθέτοντας ότι «αυτά που λέει το βιβλίο θα μπορούσαμε να τα είχαμε εξηγήσει στον κόσμο τότε που ενδιαφέρονταν».
Ο πρέσβης Πέτρος Μαυροειδής, Πολιτικός Διευθυντής του ΥΠΕΞ εκείνη την περίοδο, παρουσίασε τα ΜΟΕ και τον ρόλο που έπαιξαν στην διαμόρφωση ενός κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο χωρών. Τα ΜΟΕ που ήταν μια ιδέα του Νίκου Κοτζιά, λειτούργησαν βοηθητικά στη συνεργασία Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, όμως δεν παρέλειψε να καυτηριάσει την πολιτική της κυβέρνησης που επί δυόμιση χρόνια τα έχει τελείως ξεχάσει.
Η καθηγήτρια Σύγχρονης Ιστορίας και Διεθνούς Πολιτικής, Κωνσταντίνας Μπότσιου, επισήμανε ότι τα οφέλη της Συμφωνίας είναι πολλά και πως «έκλεισε μια εθνική εκκρεμότητα που μας βασάνιζε χρόνια».
Για την Σύμβουλο Εξωτερικής Πολιτικής του Κυριάκου Μητσοτάκη το 2017 και υποψήφια στο ψηφοδέλτιο της ΝΔ το 2019 Κωνσταντίνα Μπότσιου,, η Συμφωνία των Πρεσπών άφησε ιστορική παρακαταθήκη ενώ έθεσε φραγμούς στους «βαλκανικούς μεγαλοϊδεατισμούς».
Την διαπραγματευτική ικανότητα του Νίκου Κοτζιά εξήρε ο Καθηγητής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, πρώην πρύτανης και μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών Κώστας Γουλιάμος, αναφερόμενος όχι μόνο στην Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά και στο Κυπριακό τόσο στις διαπραγματεύσεις στη Γενεύη όσο και στο Κραν Μοντανά.
Η πρώην ευρωβουλευτής και καθηγήτρια στο Πάντειο, ειδική στα θέματα των Βαλκανίων, Μαριλένα Κοππά, εκτίμησε ότι οι «Πρέσπες» μαζί με το Ελσίνκι αποτελούν «τις δύο μεγάλες στιγμές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στην μεταπολίτευση». Συνεχίζοντας τόνισε ότι «μια ταυτοτική διαφορά μηδενικού αθροίσματος, μετατράπηκε σε μια αντικειμενική διαφορά, όπου και οι δύο πλευρές μπορούν να βγουν νικητές».
Ο Ιάκωβος Μιχαηλίδης καθηγητής Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, ειδικός στα Βαλκάνια και προϊστάμενος του Ερευνητικού Κέντρου της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, μίλησε για την εξαιρετική συνεργασία της επιτροπής για τα σχολικά εγχειρίδια με το Υπουργείο Εξωτερικών και τον Νίκο Κοτζιά σε ιστορικά ζητήματα.
Ο Χάρης Παμπούκης, πρώην Υπουργός και καθηγητής Διεθνούς Ιδιωτικού Δικαίου στο ΕΚΠΑ, αναφέρθηκε στο βιβλίο τόσο για την επιστημονική του τεκμηρίωση, όσο και για τον διαχωρισμό της εθνότητας και της ιθαγένειας.
Ο Καθηγητής Σωτήρης Ρούσσος, αναφέρθηκε στο έργο του Υπουργείου Εξωτερικών επί Υπουργίας του Νίκου Κοτζιά και τις διεθνείς πρωτοβουλίες που είχε πάρει, ανάγοντας την Ελλάδα σε σημαντικό παίχτη στη διεθνή σκηνή.
Ο πρώην Υπουργός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας για το βιβλίο, σημείωσε την άψογη συνεργασία του Υπουργείου Ενέργειας και του ΥΠΕΞ, στη διαμόρφωση μιας πολιτικής που αναβάθμισε την Ελλάδα στην περιοχή αλλά και την διεθνή σκηνή.
Κλείνοντας την παρουσίαση του βιβλίου «η Λογική της Λύσης», ο συγγραφέας Νίκος Κοτζιάς, τόνισε ότι η διπλωματία δεν χρειάζεται «υπερβολή φωνών» ή «μόνο επικοινωνία», αλλά «δουλειά και ενσυναίσθηση», σημειώνοντας ότι «δεν μπορεί να υπάρξουν λύσεις με πιέσεις», προσθέτοντας ότι «ούτε εγώ επέτρεψα σε κανέναν να με πιέσει».
Αναφερόμενος στον EastMed, σημείωσε ότι «άνθρωποι που αρνήθηκαν την δημιουργική λύση( στο ονοματολογικό) έκαναν απίθανες υποχωρήσεις. Ακόμα και για τον ΕastΜed. Άλλο να υποχωρείς γιατί δεν το θεωρείς οικονομικά συμφέρον, και άλλον γιατί ένας Χόκσταϊν σε πιέζει».
Όπως είπε «έμπαιναν Αμερικάνοι στο γραφείο μας και τους λέγαμε ”δεν θα μας πιέζετε, έχουμε τη δική μας εξωτερική πολιτική”. Και μας σεβόντουσαν. Δεν μπορεί να είσαι killer σε όλα. Στην διαπραγμάτευση είμαι killer. Αλλά στην πολιτική είμαι συναισθηματικός. Πρέπει να κάνεις συμβιβασμούς αλλά λογικούς» κατέληξε.