Τι απαντούν στο libre Γκάγκα – Παπαευαγγέλου για την προειδοποίηση του ΕΜΑ ότι οι ενισχυτικές δόσεις είναι μη βιώσιμη στρατηγική

Ο ΕΜΑ και οι ρυθμιστικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσαν πρόσφατα μία προειδοποίηση που αναφέρει ότι η συχνή χορήγηση αναμνηστικών δόσεων του εμβολίου κατά του κοροναϊού θα μπορούσε να υπερφορτώσει το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ χαρακτήρισαν τη στρατηγική αυτή «μη βιώσιμη».

Της Ρούλας Σκουρογιάννη

Ειδικότερα, ο επικεφαλής του τμήματος βιολογικών απειλών για την υγεία & Στρατηγικής Εμβολίων στον EMA, Μάρκο Καβαλέρι, δήλωσε, πρόσφατα σε συνέντευξη Τύπου, ότι οι επαναλαμβανόμενοι εμβολιασμοί με μικρό μεσοδιάστημα θα μπορούσαν να μειώσουν την ανοσιακή απόκριση απέναντι σε νέα στελέχη, όπως η Όμικρον. Χαρακτηριστικά επεσήμανε πως: «Εάν ακολουθήσουμε τη στρατηγική να χορηγούμε αναμνηστικές δόσεις κάθε περίπου τέσσερις μήνες, θα καταλήξουμε να έχουμε πρόβλημα με την ανοσιακή απόκριση (…) Οπότε θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μην υπερφορτώνουμε το ανοσοποιητικό σύστημα με επαναλαμβανόμενη ανοσοποίηση».

Η είδηση πως ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων εξέφρασε αμφιβολίες για την ανάγκη τέταρτης δόσης εμβολίου και η προειδοποίηση πως η επανάληψη των αναμνηστικών δόσεων του εμβολίου κάθε τέσσερις μήνες θα μπορούσε τελικά να επηρεάσει δυσμενώς το ανοσοποιητικό σύστημα και να κουράσει τον ανθρώπινο οργανισμό ανατρέπει τα δεδομένα και τις μέχρι σήμερα οδηγίες αλλά και τα συμπεράσματα πολλών μελετών που συστήνουν συχνή χορήγηση εμβολίων προκειμένου να διατηρηθούν υψηλά τα αντισώματα κατά του SARS-COV-2.

Νέα σύσταση για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα μεταξύ των αναμνηστικών δόσεων

Σύμφωνα με τη νέα σύσταση του ΕΜΑ, οι υγειονομικοί υπεύθυνοι των διαφόρων κρατών θα πρέπει να αφήσουν να μεσολαβήσει περισσότερος χρόνος μεταξύ των αναμνηστικών δόσεων και να τις συνδέσουν με την έναρξη του χειμώνα σε κάθε χώρα, δηλαδή να καθορίζεται μία στρατηγική ανάλογη του αντιγριπικού εμβολιασμού.

Η συγκεκριμένη σύσταση προκάλεσε έντονες διαβουλεύσεις, καθώς έρχεται τη στιγμή που αρκετές χώρες εξετάζουν το ενδεχόμενο χορήγησης στους πολίτες δεύτερης αναμνηστικής δόσης, στην προσπάθεια να θωρακίσουν περαιτέρω τον πληθυσμό έναντι των αυξανόμενων λοιμώξεων λόγω της μετάλλαξη Όμικρον.

Να υπενθυμίσουμε ότι, ήδη μέσα στον Ιανουάριο, το Ισραήλ άρχισε πρώτο να χορηγεί τέταρτη δόση, σε άτομα άνω των 60 ετών.
Από την άλλη μεριά, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ανακοινώσει ότι οι ενισχυτικές δόσεις παρέχουν καλά επίπεδα προστασίας αλλά δεν υπάρχει ανάγκη για δεύτερη ενισχυτική δόση προς το παρόν, θα εξετάζει, ωστόσο, τα δεδομένα καθώς εξελίσσονται.

Τι σχολιάζουν στο libre Γκάγκα-Παπαευαγγέλου

Η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα, αρκέστηκε να απαντήσει σε σχετική ερώτηση του libre: «Τουλάχιστον για την 4^η δόση δεν υπάρχει καμία τέτοια προτροπή για τον γενικό πληθυσμό», ενώ η Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Βάνα Παπαευαγγέλου, απέδωσε τις δηλώσεις στη γενικότερη καθυστέρηση λήψης αποφάσεων από τον ΕΜΑ, μία πρακτική για την οποία πολλές φορές έχει κατηγορηθεί ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός. Συγκεκριμένα, η κα Παπαευαγγέλου τόνισε: «Αυτή τη στιγμή, γίνεται η 3^η δόση. Για 4^η δόση στο γενικό πληθυσμό δε συζητάμε. Αφορά μόνο τους ανοσοκατασταλμένους. Οι δηλώσεις του ΕΜΑ, προφανώς, μπορεί να αφορούν το γεγονός ότι ο ίδιος ο Οργανισμός δεν έχει εγκρίνει ούτε καν την 4^η δόση για τους ανοσοκατασταλμένους … δεν έχει εγκρίνει καν την 3^η δόση στα παιδιά…».

Τι αναφέρει η σύσταση του ΕΜΑ

Οι ενισχυτικές δόσεις «μπορούν να χορηγούνται μία ή ίσως δύο φορές, αλλά δεν είναι κάτι που πιστεύουμε ότι πρέπει να επαναλαμβάνεται συνεχώς», δήλωσε ο Μάρκο Καβαλέρι. «Πρέπει να σκεφτούμε πώς μπορούμε να μεταβούμε από το τρέχον πλαίσιο πανδημίας σε ένα πιο ενδημικό περιβάλλον». «Θα θέλαμε να δούμε τα στοιχεία σε σχέση με την 4^η δόση πριν κάνουμε οποιαδήποτε σύσταση». Ο εκπρόσωπος του ΕΜΑ επεσήμανε ότι τον Οργανισμό ανησυχεί ιδιαίτερα μια στρατηγική επαναλαμβανόμενων εμβολιασμών μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και πρόσθεσε ότι ορισμένοι επιστήμονες έχουν εκφράσει ανησυχίες ότι οι συχνοί εμβολιασμοί μπορεί να είναι ακόμα και επιβλαβείς λόγω του φαινομένου «του προπατορικού αντιγονικού αμαρτήματος». Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά ικανοποιητικά στο αρχικό στέλεχος, όχι όμως στις επόμενες παραλλαγές.

Αξίζει να αναφέρουμε εδώ ότι παρόμοια άποψη εκφράστηκε πρόσφατα από την άλλη μεριά του Ατλαντικού, από τη δρ Έιμι Σέρμαν του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, που εξέφρασε τον ενδοιασμό της, στους New York Times, για τις επαναλαμβανόμενες δόσεις εμβολιασμού σε συχνά διαστήματα, λέγοντας: «Έχουμε ήδη αρκετές ενδείξεις ότι αυτό θα μπορούσε να είναι πρόβλημα».

Η ρυθμιστική αρχή της ΕΕ δήλωσε, επίσης, στην ενημέρωση ότι τα από του στόματος και ενδοφλέβια αντιιικά φάρμακα, όπως το Paxlovid και το Remdesivir, διατηρούν την αποτελεσματικότητά τους έναντι της μετάλλαξης Όμικρον.

Μάλιστα, με αφορμή δηλώσεις ορισμένων από τους κατασκευαστές εμβολίων (Pfizer, Moderna) ότι εξετάζουν την παραγωγή εμβολίων που θα είναι έτοιμα γύρω στο Μάρτιο του 2022 και θα μπορούσαν να στοχεύουν σε νέες παραλλαγές, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός επισημαίνει ότι ο Απρίλιος είναι το συντομότερο χρονικό σημείο για την έγκριση ενός νέου εμβολίου που στοχεύει μια συγκεκριμένη παραλλαγή, καθώς η διαδικασία διαρκεί περίπου τρεις έως τέσσερις μήνες.

Η άποψη του ΠΟΥ

H προειδοποίηση του ΕΜΑ για τις συχνές αναμνηστικές δόσεις βρίσκεται σε συμφωνία με την εκτίμηση τεχνικής επιτροπής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η οποία ανακοίνωσε την Τετάρτη πως «μια στρατηγική εμβολιασμού που βασίζεται σε επαναλαμβανόμενες αναμνηστικές δόσεις του αρχικού εμβολίου είναι απίθανο να είναι κατάλληλη ή βιώσιμη».

Η επιτροπή δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να χρειαστούν νέα εμβόλια για την Όμικρον.

«Η σύνθεση των υφιστάμενων εμβολίων Covid-19 ενδέχεται να χρειαστεί τροποποίηση προκειμένου να διασφαλιστεί ότι συνεχίζουν να προσφέρουν τα επίπεδα προστασίας που συστήνει ο ΠΟΥ έναντι της λοίμωξης και της ασθένειας από παραλλαγές ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένων της Όμικρον και των μελλοντικών παραλλαγών», όπως ανέφερε.