Η Όμικρον προκαλεί σύγχυση – Γιατί όλοι την σκεφτόμαστε ως “ήπια ασθένεια” και γιατί η επιστημονική κοινότητα διαφωνεί
Σε σύγκριση με προηγούμενες μεταλλάξεις, η Όμικρον έχει χαμηλότερη συχνότητα νοσηλείας και θανάτου, δεν φαίνεται να μολύνει τους πνεύμονες όπως οι προηγούμενες μεταλλάξεις και οι ασθενείς με τη λοίμωξη φαίνεται να αρρωσταίνουν πιο ήπια, να αναρρώνουν γρηγορότερα και ευκολότερα και, σε πολλές περιπτώσεις, να μην παρουσιάζουν καθόλου συμπτώματα. Επακόλουθο ήταν να επικρατήσει παγκοσμίως στη σκέψη των πολιτών ότι η Όμικρον είναι “ήπια”.
Η επιστημονική κοινότητα πάντως δεν φαίνεται να έχει την ίδια άποψη και επαναλαμβάνει σε όλους τους τόνους ότι η Όμικρον δεν είναι μια “ήπια” ασθένεια. Ακολουθούν οι λόγοι:
Η Όμικρον μπορεί να έχει χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από προηγούμενες μεταλλάξεις, αλλά εξακολουθεί να σκοτώνει ανθρώπους.
Σύμφωνα με έρευνα από νοσοκομείο της Νότιας Αφρικής, η συχνότητα θανάτου για ασθενείς που εισήχθησαν με Όμικρον ήταν μικρότερη από 1 στους 20 – πολύ χαμηλότερη από τους περισσότερους από 1 στους 5 που πέθαιναν από προηγούμενες μεταλλάξεις. Ακούγεται θετικό αλλά δεν παύει να συνεχίζουν να πεθαίνουν άνθρωποι.
Επιπλέον, πρέπει να θυμόμαστε ότι είμαστε περισσότερα από δύο χρόνια σε κατάσταση πανδημίας. Η Όμικρον μπορεί να είναι σε καλύτερη θέση για να αποφύγει την άμυνα του σώματός μας σε σχέση με άλλες μεταλλάξεις, αλλά τα εμβόλια εξακολουθούν να παρέχουν κάποιο επίπεδο προστασίας – και η λήψη ενισχυτικών δόσεων βελτιώνει την κατάσταση ακόμα περισσότερο. Ακόμα και σε άτομα που δεν μπορούν ή δεν πρόκειται να εμβολιαστούν, φαίνεται ότι έχοντας μολυνθεί στο παρελθόν από COVID-19 μπορεί να ενισχυθεί η ανοσία τους για κάποιο χρονικό διάστημα (αν και είναι, φυσικά, λιγότερο πιθανό να επιβιώσουν).
Αυτό, σύμφωνα με ένα έγγραφο εργασίας του Κέντρου Μελετών Πληθυσμού και Ανάπτυξης του Χάρβαρντ που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα, και το οποίο καθιστά “πρόωρο να θεωρήσουμε ότι οι λοιμώξεις από την Όμικρον είναι εγγενώς πιο ήπιες από αυτές που προκαλούνται από προηγούμενες μεταλλάξεις”. Η Όμικρον επελαύνει σε έναν πληθυσμό που έχει σημαντικά υψηλότερα επίπεδα ανοσίας από αυτόν που αντιμετώπισε το κύμα Δέλτα ένα χρόνο νωρίτερα, καθιστώντας αδύνατο να ξεκαθαρίσουμε εάν η Όμικρον είναι πραγματικά λιγότερο σοβαρή ή αν το σώμα μας είναι απλώς πιο έτοιμο.
Η Όμικρον έχει πολύ χαμηλότερο ποσοστό νοσηλείας, και παρόλα αυτά οι εισαγωγές έχουν αυξηθεί. Όσο οξύμωρο και αν ακούγεται, είναι αλήθεια. Η εξήγηση είναι απλή: Η Όμικρον είναι ιδιαίτερα μεταδοτική. Μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να νοσηλευτείτε αν κολλήσετε Όμικρον αντί για Δέλτα, αλλά αν δεν έχετε κανένα από τα δύο, είναι πολύ πιο πιθανό να κολλήσετε Όμικρον.
Και ορισμένοι πληθυσμοί είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι. Έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε τον COVID-19 ως μια ασθένεια που σε μεγάλο βαθμό “παρακάμπτει” τους νέους, αλλά η Όμικρον διαφέρει: παιδιά, πολλά από τα οποία είναι ακόμη πολύ μικρά για να εμβολιαστούν, εισάγονται με COVID-19 σε νοσοκομεία και μάλιστα σε αριθμούς ρεκόρ.
Επομένως, η σκέψη της Όμικρον ως “ήπιας” εκδοχής του COVID είναι, στην καλύτερη περίπτωση, ελαφρώς παραπλανητική: παρόλο που η Όμικρον έχει πολύ χαμηλότερο ποσοστό νοσηλείας ή θανάτου από προηγούμενες μεταλλάξεις, το ποσοστό μολύνσεων αυξανεται. Πληθυσμιακά – μετρώντας θετικούς και αρνητικούς στον COVID-19 – οι πιθανότητές σας να είστε ένα μια σοβαρή η θανατηφόρα περίπτωση μπορεί στην πραγματικότητα να μην έχουν μειωθεί.
“Ένας ιός που εξαπλώνεται πιο γρήγορα, ακόμα κι αν είναι πιο ήπιος, θα μπορούσε να προκαλέσει πολύ περισσότερους θανάτους”, έγραψε στο Twitter η ανεξάρτητη αναπτυξιακή βιολόγος Malgorzata Gasperowicz. Μοντελοποιώντας την εξάπλωση τεσσάρων υποθετικών ιών χρησιμοποιώντας έναν απλό μαθηματικό τύπο, έδειξε ότι ακόμη και μια παραλλαγή 10 φορές λιγότερο θανατηφόρα από τον αρχικό ιό θα ήταν πιο θανατηφόρα για τον πληθυσμό γενικά εάν ήταν επίσης δύο φορές πιο μεταδοτική.
“Σε 20+ ημέρες το “Ήπια και Γρήγορη” ξεπερνά τις παραλλαγές Σοβαρή και Αργή στον αριθμό των νέων ανθρώπων που σκοτώνει”, έγραψε.
Το “10 φορές λιγότερο θανατηφόρα” είναι στην πραγματικότητα αρκετά ακριβές για το ποσοστό θνησιμότητας της Όμικρον σε σύγκριση με την Δέλτα, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που παρατίθενται από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).
Δεν είναι μυστικό ότι τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης σε όλο τον κόσμο αισθάνονται την πίεση καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας. Αλλά με την Όμικρον, η κατάσταση απειλεί να γίνει εκτός ελέγχου.
Τα στατιστικά στοιχεία το επιβεβαιώνουν: δεδομένα από το Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ δείχνουν ότι σχεδόν ένα στα τέσσερα νοσοκομεία σε ολόκληρη τη χώρα αναφέρει επί του παρόντος “κρίσιμη έλλειψη προσωπικού”. Δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ: στη Βρετανία, τα νοσοκομεία ζητούν στρατιωτική υποστήριξη για να διευκολύνουν τη ζήτηση για εργαζόμενους στον τομέα της υγείας και ο Καναδάς έχει δει ολόκληρες επαρχίες να αναγκάζονται να αναστείλουν όλες τις μη επείγουσες χειρουργικές επεμβάσεις για να ελευθερωθεί χώρος για ασθενείς με COVID-19.
Αυτό είναι ειρωνικό για δύο λόγους: πρώτον, επειδή ένα καταπονημένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης μπορεί από μόνο του να κρύβει τη σοβαρότητα της παραλλαγής Όμικρον. Αλλά ακόμη περισσότερο από αυτό, δίνει στην Όμικρον ένα δεύτερο, λιγότερο άμεσο όπλο: όλα εκείνα τα άλλα πράγματα για τα οποία θα ήμασταν κανονικά στο νοσοκομείο, αλλά τώρα δεν μπορούμε.
Η Όμικρον κυκλοφορεί μόνο μερικούς μήνες, αλλά ήδη φαίνεται να έχει ταχύτερο χρόνο αποκατάστασης κατά μέσο όρο από άλλες μεταλλάξεις. Αλλά για μερικούς άτυχους ανθρώπους, ο COVID-19 μπορεί να παραμείνει για εβδομάδες – ή και μήνες.
Ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο το μετράτε, έως και ένα στα οκτώ άτομα που προσβάλλονται από λοίμωξη COVID-19 θα συνεχίσουν να αναπτύσσουν μακροχρόνιο COVID -19. Δεν γνωρίζουμε ακόμη εάν το ποσοστό είναι ίδιο για την παραλλαγή Όμικρον, αλλά σύμφωνα με τον Δρ Άντονι Φάουτσι, επικεφαλής ιατρικό σύμβουλο του Προέδρου των ΗΠΑ, δεν θα πρέπει “να περιμένουμε ότι θα είναι διαφορετικά”.
Το θέμα είναι ότι, αν σκεφτεί κανείς πόσοι άνθρωποι μολύνονται με την Όμικρον, αυτό το ποσοστό μεταφράζεται σε έναν τεράστιο αριθμό ανθρώπων που πρόκειται να ζήσουν (ή να πεθάνουν) με μια μακροχρόνια εξουθενωτική κατάσταση.
Είναι λοιπόν δίκαιο να αποκαλούμε την Όμικρον “ηπιότερη” ασθένεια; Με την απόλυτη αυστηρή έννοια, ναι: “ήπια”, με την αρχική του ιατρική έννοια, σημαίνει “λιγότερο πιθανό να οδηγήσει σε νοσηλεία” και στατιστικά, ισχύει αυτό για την Όμικρον.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η Όμικρον δεν ανησυχεί. Αν αναλογιστούμε πόσο μολυσματική είναι, αυτά τα χαμηλότερα ποσοστά νοσηλείας και θνησιμότητας γίνονται λιγότερο σημαντικά σε πληθυσμιακή κλίμακα: με απλά λόγια, τόσοι πολλοί άνθρωποι μολύνονται που ακόμη και μια μαζικά μειωμένη σοβαρότητα εξακολουθεί να κατακλύζει τα νοσοκομεία. Και τα κατακλυσμένα νοσοκομεία δεν μπορούν να παρέχουν θεραπεία σε όσους τη χρειάζονται – είτε έχουν εισαχθεί με COVID ή κάτι εντελώς άλλο. Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι δεν πρέπει να υποτιμάτε την Όμικρον, με τους επιστήμονες να επιμένουν για εμβολιασμό, κοινωνική αποστασιοποίηση και χρήση μάσκας.
Πηγή: news247