Γιατί προκαλεί παγκόσμιο τρόμο η “‘Ομικρον”- Υψηλός κίνδυνος μετάδοσης στην Ευρώπη- Τι πρέπει να γνωρίζετε για τη νέα υπερ-μετάλλαξη

Η νέα παραλλαγή Β.1.1.529 της Covid-19, που εντοπίστηκε στη Νότια Αφρική και βαφτίστηκε «Όμικρον», προκαλεί ήδη ανησυχία σε όλον τον κόσμο: το Βέλγιο ανακοίνωσε σήμερα ότι εντόπισε το πρώτο κρούσμα στην Ευρώπη και η ΕΕ συνέστησε την αναστολή των ταξιδιών προς τη νότια Αφρική.

Δυνητικά πολύ μεταδοτική και με πολλαπλές μεταλλάξεις, η νέα παραλλαγή έχει ήδη φτάσει στο Χονγκ Κονγκ και το Ισραήλ, όπου εντοπίστηκαν κρούσματα σε ταξιδιώτες που επέστρεφαν από τη Νότια Αφρική και το Μαλάουι.

«Πρόκειται για κάποια που επέστρεψε από το εξωτερικό. Βρέθηκε θετική στις 22 Νοεμβρίου. Δεν ήταν εμβολιασμένη», ανακοίνωσε το απόγευμα ο υπουργός Υγείας του Βελγίου, Φρανκ Βαντενμπρίκε. Το υπουργείο διευκρίνισε ότι η γυναίκα αυτή έφτασε στο Βέλγιο στις 11 Νοεμβρίου από την Αίγυπτο, μέσω Τουρκίας. «Είναι μια ύποπτη παραλλαγή, δεν ξέρουμε αν είναι πολύ επικίνδυνη. Δεν χρειάζεται πανικός», επέμεινε ο υπουργός.

ECDC: Υψηλός έως πολύ υψηλός ο κίνδυνος μετάδοσης στην Ευρώπη

Ο κίνδυνος να εξαπλωθεί στην Ευρώπη η παραλλαγή Όμικρον του νέου κορονοϊού που εντοπίστηκε στη Νότια Αφρική είναι «υψηλός έως πολύ υψηλός» ανακοίνωσε απόψε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Ασθενειών (ECDC).

Στην έκθεση εκτίμησης του κινδύνου το ECDC αναφέρει ότι «το γενικό επίπεδο κινδύνου για την ΕΕ και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο» όσον αφορά αυτή τη νέα παραλλαγή του SARS-CoV-2, κρίνεται «υψηλό έως πολύ υψηλό».

Εκτός από τη Νότια Αφρική, κρούσματα της Όμικρον έχουν καταγραφεί στο Μαλάουι, στο Ισραήλ (ένα πρόσωπο που έφτασε στη χώρα από το Μαλάουι), στο Χονγκ Κονγκ και στο Βέλγιο.

Η Νότια Αφρική καταγγέλει τις ταξιδιωτικές απαγορεύσεις

Στον ίδιο τόνο, η Νότια Αφρική κατήγγειλε, μέσω του υπουργού Υγείας Τζο Φαάλα, την «αδικαιολόγητη» απόφαση πολλών χωρών να απαγορεύσουν την είσοδο στο έδαφός τους των ταξιδιωτών από τη Νότια Αφρική. Το παράδειγμα της Βρετανίας, που αποφάσισε πρώτη να κλείσει τα σύνορά της, ακολούθησαν πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Ρωσία και η Ελβετία. Αργά σήμερα το απόγευμα η Ευρωπαϊκή Ένωση συνέστησε να διακοπούν όλα τα ταξίδια προς την Ευρώπη από τη Νότια Αφρική και έξι γειτονικές της χώρες. Οι ΗΠΑ έκλεισαν τα σύνορά τους για ταξιδιώτες από οκτώ χώρες, ο Καναδάς για επτά.

Από την άλλη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, μολονότι χαρακτήρισε «παραλλαγή ανησυχίας» την Όμικρον, υπενθύμισε ότι δεν συνιστά τη λήψη μέτρων που θα περιορίζουν τα ταξίδια.

Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του ΠΟΥ, η οποία έχει αναλάβει να παρακολουθεί την εξέλιξη της Covid-19, συνεδρίασε νωρίτερα σήμερα όχι μόνο για να «βαφτίσει» την παραλλαγή, αλλά και για να εξετάσει πόσο δυνητικά επικίνδυνη είναι. Σύμφωνα με αυτή τη συμβουλευτική, τεχνική ομάδα, η πρώτη επιβεβαιωμένη μόλυνση από την Όμικρον προήλθε από ένα δείγμα που είχε ληφθεί στις 9 Νοεμβρίου. Τις τελευταίες εβδομάδες, σε μια περίοδο που συμπίπτει με τον εντοπισμό της νέας παραλλαγής, οι μολύνσεις στη Νότια Αφρική αυξήθηκαν ραγδαία.

«Καταλαβαίνουμε ότι οι άνθρωποι ανησυχούν. Το καλό είναι ότι έχουμε συστήματα παρακολούθησης σε όλον τον κόσμο για να εντοπίζουμε πολύ γρήγορα αυτές τις παραλλαγές» είπε η επιδημιολόγος Μαρία Βαν Κέρκοβ, καλώντας τους πολίτες να μειώσουν την έκθεσή τους στον ιό, κυρίως τηρώντας τις αποστάσεις, αλλά και να εμβολιαστούν.

Είναι η πρώτη φορά μετά την εμφάνιση της Δέλτα που μια παραλλαγή προκαλεί τόση ανησυχία σε όλον τον κόσμο.

Για να διευκολύνει τον δημόσιο διάλογο για τις παραλλαγές, ο ΠΟΥ τους δίνει ονομασίες που βασίζονται στο ελληνικό αλφάβητο (Άλφα, Βήτα…), ώστε να μην στιγματίζονται οι χώρες όπου εντοπίζονται για πρώτη φορά.

Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του ΠΟΥ, τα προκαταρκτικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι με την Όμικρον υπάρχει «αυξημένος κίνδυνος επαναμόλυνσης», σε σύγκριση με τις άλλες «παραλλαγές ανησυχίας».

Όλοι οι ιοί, συμπεριλαμβανομένου και του SARS-CoV-2 που προκαλεί την Covid-19, μεταλλάσσονται όσο περνάει ο καιρός. Οι περισσότερες μεταλλάξεις έχουν ελάχιστες ή καμία επίπτωση στις ιδιότητες του ιού. Ορισμένες όμως μπορεί να τις αλλάξουν, για παράδειγμα, να μεταβληθεί η μολυσματικότητα ή η σοβαρότητα της ασθένειας ή να επηρεαστεί η αποτελεσματικότητα των εμβολίων και των φαρμάκων.

Μέχρι σήμερα υπήρχαν μόνο τέσσερις «ανησυχητικές» παραλλαγές: η Δέλτα -που είναι κυρίαρχη πλέον στον κόσμο- η Άλφα, η Βήτα και η Γάμμα.

Κατακρήμνιση των Χρηματιστηρίων

Η πανδημία έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 5,18 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι στην πραγματικότητα τα θύματα μπορεί να είναι διπλάσια ή και τριπλάσια.

Οι ταξιδιωτικές απαγορεύσεις είναι καταστροφικές για τη Νότια Αφρική, ακριβώς πριν ξεκινήσει το καλοκαίρι, όταν τα ξενοδοχεία και τα ζωολογικά πάρκα γεμίζουν από τουρίστες. Ο τουριστικός τομέας είχε μόλις αρχίσει να ελπίζει ότι η φετινή σεζόν θα ήταν πιο ομαλή από τις προηγούμενες χρονιές.

«Η βασική ανησυχία μας είναι η ζημία που θα προκληθεί από αυτήν την απόφαση στη βιομηχανία του τουρισμού και τις επιχειρήσεις», εξήγησε η υπουργός Εξωτερικών της Νότιας Αφρικής, Ναλέντι Πάντορ.

Η Μαξίν Μάκιντος, μια 28χρονη Βρετανίδα που έφτασε μόλις χθες στη Νότια Αφρική, σκόπευε να περάσει στη χώρα αυτή τις πρώτες «αληθινές» διακοπές της αφότου ξεκίνησε η πανδημία. «Μετά το δείπνο, κατάλαβα ότι έπρεπε να ξαναφύγω αμέσως», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο, καθ’ οδόν για το αεροδρόμιο.

Ο φόβος για αυτή τη νέα παραλλαγή, σε μια περίοδο που τα υγειονομικά μέτρα προκαλούν εντάσεις και η δυσπιστία απέναντι στα εμβόλια παραμένει, οδήγησε στην κατακρήμνιση της τιμής του πετρελαίου αλλά και σε μεγάλη πτώση τα Χρηματιστήρια παγκοσμίως. Η Φραγκφούρτη έκλεισε με πτώση 4,15%, το Παρίσι κατέγραψε τη χειρότερη συνεδρίαση από τον Μάρτιο του 2020 (-4,75%), στο Λονδίνο η πτώση ήταν -3,64% και στη Μαδρίτη -4,96%.

Στη Νέα Υόρκη, ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones κατέγραψε τη χειρότερη επίδοση της χρονιάς, κλείνοντας με πτώση -2,53% ενώ ο δείκτης Nasdaq των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας έκλεισε μειωμένος κατά -2,23%. Στο ίδιο επίπεδο (-2,27%) και ο διευρυμένος δείκτης S&P 500.

Ανησυχία για τα εμβόλια

Σε αυτό το στάδιο, οι Νοτιοαφρικανοί επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι κατά πόσο τα υπάρχοντα εμβόλια θα είναι αποτελεσματικά απέναντι στην Όμικρον. Οι «μεταμορφώσεις» του αρχικού ιού μπορεί να την καταστήσουν πιο μεταδοτική, μέχρι που να εξελιχθεί και στο κυρίαρχο στέλεχος.

«Αυτό που μας ανησυχεί είναι ότι η παραλλαγή αυτή μπορεί όχι μόνο να έχει αυξημένη μεταδοτικότητα, αλλά και να είναι σε θέση να παρακάμπτει ορισμένα σημεία του ανοσοποιητικού συστήματός μας», είπε ο καθηγητής Ρίτσαρντ Λεσέλς.

Σύμφωνα με τον ιστότοπο Our World in Data («Ο κόσμος μας σε δεδομένα»), περίπου το 54% του πληθυσμού παγκοσμίως έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου για την Covid-19. Το ποσοστό αυτό όμως ανέρχεται μόλις στο 5,6% στις φτωχές χώρες. Στη Νότια Αφρική, τη χώρα που έχει πληγεί περισσότερο στην αφρικανική ήπειρο, πλήρως εμβολιασμένο είναι το 23,8% του πληθυσμού.

Παρά τις καθυστερήσεις, η Ναμίμπια ενδέχεται να προχωρήσει στην καταστροφή 270.000 εμβολίων που πρόκειται να λήξουν σύντομα, λόγω του αργού ρυθμού με τον οποίο προχωρά η εμβολιαστική εκστρατεία.

Τι πρέπει να γνωρίζετε για τη νέα μετάλλαξη

Εν τω μεταξύ ο Guardian δημοσίευσε χρήσιμες ερωτοαπαντήσεις για τη νέα μετάλλαξη η οποία φαίνεται ότι αλλάζει τα δεδομένα.

Πότε εντοπίστηκε για πρώτη φορά η νέα μετάλλαξη;

Αναγνωρίστηκε μόλις την Τρίτη και χαρακτηρίστηκε ανησηχυτική για τις πολλές μορφές της. Συνδέθηκε με την αύξηση των κρουσμάτων σε συγκεκριμένη επαρχία της Νοτίου Αφρικής η οποία περιλαμβάνει το Γιοχάνεσμπουργκ και την Πρετόρια.

Από που προέρχεται;

Το “παλαιότερο” δείγμα της εντοπίστηκε στην Μποτσουάνα στις 11 Νοεμβρίου. Οι επιστήμονες εκφράζουν την άποψη ότι μπορεί να εμφανίστηκε σε μόλυνση ανοσοκατεσταλμένου ανθρώπου, πιθανότατα από Aids.

Γιατί ανησυχούν οι επιστήμονες;

Διότι η B.1.1.529 “γεννά” περίπου 30 διαφορετικές μεταλλάξεις, αριθμός που είναι μεγαλύτερος από τις συνολικές μεταλλάξεις που προκαλεί η Delta. Το αν τα υπάρχοντα εμβόλια μπορούν να αντιμετωπίσουν και αυτή τη μετάλλαξη αποτελεί, προς το παρόν, ερωτηματικό. Είναι πιθανό αυτό το νέο στέλεχος να μπορεί να μολύνει άτομα που έχουν ανοσία σε προηγούμενες μεταλλάξεις.

Τι ακριβώς ισχύει για τα υπάρχοντα φάρμακα;

Επιστήμονες πιστεύουν ότι τα προσφάτως εγκεκριμένα φάρμακα θα αποδειχθούν αποτελεσματικά, εμποδίζοντας την περαιτέρω διασπορά. Υπάρχει όμως περίπτωση τα μονοκλωνικά φάρματα να στοχεύουν σε τμήματα του ιού που έχουν ήδη μεταλλαχθεί.

Μπορεί η νέα μετάλλαξει να χειροτερέψει την ασθένεια Covid-19;

Δεν υπάρχουν ακόμη επαρκείς πληροφορίες για να ισχυριστεί κανείς κάτι τέτοιο. Θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες για πιο αξιόπιστα συμπεράσματα. Μέχρι στιγμής όμως δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί τα συμπτώματα της Covid να επιδεινωθούν.

Πόσο πιθανό να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο;

Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει. Κρούσματα έχουν εντοπιστεί στη Νότια Αφρική, το Χονγκ Κονγκ, την Μποτσουάνα και στο Βέλγιο από άτομο ο οποίος τις προηγούμενες ημέρες βρισκόνταν στην Αίγυπτο και την Τουρκία.

Πηγή: ΑΠΕ, news247.gr, Reuters