Έρευνα prorata: Ευρήματα έκπληξη για τους ανεμβολίαστους και το ΕΣΥ – Πού τοποθετούνται πολιτικά, ποια είναι τα επιχειρήματα

Σημαντικό ποσοστό μεταξύ των μη εμβολιασμένων πολιτών που αυτοτοποθετούνται πολιτικά στο Κέντρο και ενδεχομένως να πείθονταν από μια καμπάνια διαφορετικής λογικής, βρίσκει έρευνα του Ινστιτούτου ΕΝΑ που διενεργήθηκε σε συνεργασία με την Prorata από την 1η έως την 7η Οκτωβρίου σύμφωνα με ρεπορτάζ του tvxs.gr. Από την έρευνα επίσης προκύπτει μικρή συγκέντρωση μη εμβολιασμένων πολιτών στα αριστερά του πολιτικού φάσματος ενώ από τους θεσμούς που εμπλέκονται στη διαχείριση της πανδημίας μόνο το ΕΣΥ συγκεντρώνει υψηλή θετική βαθμολογία στους εμβολιασμένους και «διασώζεται» στους ανεμβολίαστους πολίτες.

Μιλώντας στο tvxs.gr ο γενικός διευθυντής του «ΕΝΑ» Παναγιώτης Σκευοφύλαξ, υποστηρίζει πως το «ταβάνι» ως προς την εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού που φαίνεται να έχει πιάσει η εφαρμοζόμενη από την κυβέρνηση προσέγγιση έχει οδηγήσει σε μια συνθήκη εγκλωβισμού της κοινωνίας που κινδυνεύει να μετατραπεί σε αδιέξοδο.

Μη δογματικά τα περισσότερα επιχειρήματα των μη εμβολιασμένων

Παρά το γεγονός ότι στις τάξεις των εμβολιασμένων οι ανεμβολίαστοι πολίτες συχνά παρουσιάζονται ως φανατικοί, δογματικοί ή «ψεκασμένοι», στην ερώτηση του Ινστιτούτου ΕΝΑ «Γιατί έως τώρα έχετε αποφασίσει να μην εμβολιαστείτε;», η πλειοψηφία των απαντήσεων δεν είναι δογματικού χαρακτήρα. Σε ποσοστό 66% έχει να κάνει με φόβο για την προσωπική υγεία και ένα 52% δηλώνει ενόχληση προς την πίεση που ασκείται.

Το εύρημα αυτό συνδυάζεται με το επόμενο που αφορά στην πιθανότητα να αποφασίσουν να εμβολιαστούν εντός των επόμενων 12 μηνών. Εκτός από ένα 17% που θεωρεί βέβαιο ή αρκετά πιθανό το σενάριο τελικά να εμβολιαστεί, το 23% απαντάει πως είναι «πολύ απίθανο» να εμβολιαστεί και το 53% δηλώνει «βέβαιο» ότι δεν θα εμβολιαστεί.

Για τον κο. Σκευοφύλακα, τα δύο τελευταία αυτά ποσοστά δεν πρέπει να αθροιστούν. «Όσοι απαντούν “πολύ απίθανο” ενδεχομένως εξετάζουν το ενδεχόμενο να εμβολιαστούν. Συνεπώς είναι πιο χρήσιμο να κρατήσουμε ότι περίπου οι μισοί από τους μη εμβολιασμένους έχουν πάρει οριστική και αμετάκλητη απόφαση να μην εμβολιαστούν και πως υπάρχει ένα δυνητικό ακροατήριο που αφορά τους άλλους μισούς, μέρος των οποίων, ενδεχομένως να πείθονταν από μια καμπάνια διαφορετικής λογικής από την εφαρμοζόμενη έως τώρα “προνόμια – ποινές, υπευθυνότητα – ρίσκο”», σημειώνει.

Κεντρώοι ή δεξιοί δηλώνουν οι περισσότεροι μη εμβολιασμένοι αλλά και εμβολιασμένοι

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα σχετικά με την πολιτική τοποθέτηση ανεμβολίαστων και εμβολιασμένων πολιτών. Με βάση την αυτοτοποθέτηση στον άξονα «Αριστερά – Δεξιά», οι «αριστεροί» είναι εκείνοι στους οποίους καταγράφεται το μικρότερο ποσοστό μεταξύ των μη εμβολιασμένων (14%). Στους «κεντρώους», πάλι, καταγράφεται το μεγαλύτερο (39%), ενώ στους «δεξιούς» το δεύτερο μεγαλύτερο (27%).

Αλλά και μεταξύ των των εμβολιασμένων οι «κεντρώοι» είναι, πάλι, εκείνοι στους οποίους καταγράφεται το μεγαλύτερο ποσοστό (39%), ακολουθούμενοι από τους «δεξιούς» (28%) και ύστερα τους «αριστερούς» (26%). Οι επιστήμονες του «ΕΝΑ» διαπιστώνουν ότι για το Κέντρο και τη Δεξιά υπάρχει ένας διαμοιρασμός μεταξύ εμβολιασμένων και μη, ενώ για την Αριστερά η πλάστιγγα γέρνει σαφώς υπέρ του εμβολιασμού. Ενδιαφέρον είναι ακόμη ότι το 20% των μη εμβολιασμένων προκύπτει από τη δεξαμενή όσων θεωρούν χωρίς νόημα τη διάκριση «Αριστερά – Δεξιά».

«Στις περισσότερες εκφάνσεις του κυρίαρχου λόγου διατυπώνεται η άποψη ότι οι μη εμβολιασμένοι τοποθετούνται κάπου στα άκρα. Κι ένα κομμάτι της Αριστεράς, βλέποντας τον κόσμο που συμμετείχε στα συλλαλητήρια κατά της υποχρεωτικότητας, πίστευε ότι οι αντιεμβολιαστικές τάσεις ήταν τέκνο μιας ακροδεξιάς προσέγγισης των πραγμάτων. Όμως από τη δική μας έρευνα προκύπτει ότι από το Κέντρο προέρχονται όχι μόνο οι περισσότεροι εμβολιασμένοι αλλά και οι περισσότεροι μη εμβολιασμένοι. Συνεπώς καταρρίπτεται η αντίληψη ότι ο αντιεμβολιασμός τροφοδοτείται γενικά από τα άκρα», τονίζει ο γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου ΕΝΑ.

«Μια ακόμη θέση που καταρρίπτεται είναι πως στην Αριστερά υπάρχει σημαντικό ποσοστό ανθρώπων που δεν έχουν εμβολιαστεί», προσθέτει.

Οι κεντρώοι μη εμβολιασμένοι και το «κίνημα ακροδεξιού ανορθολογισμού»

Από τις απαντήσεις στο ερώτημα της πολιτικής αυτοτοποθέτησης προκύπτουν δύο ακόμα σημαντικά συμπεράσματα για τον κο. Σκευοφύλακα. «Κρατώντας ότι οι περισσότεροι όσων δήλωσαν μη εμβολιασμένοι αυτοτοποθετούνται πολιτικά στο Κέντρο και με δεδομένο ότι η έννοια του πολιτικού Κέντρου παραπέμπει στη μετριοπάθεια και άρα όχι στο δογματισμό, καταλήγουμε πάλι στο συμπέρασμα ότι σημαντικό μέρος των μη εμβολιασμένων θα μπορούσε ενδεχομένως να πειστεί από μια διαφορετική καμπάνια».

Σχετικά με όσους μη εμβολιασμένους δήλωσαν δεξιοί, σημειώνει: «Βλέπουμε σημαντική συγκέντρωση μη εμβολιασμένων στα δεξιά του πολιτικού φάσματος. Σε συνδυασμό με τις απαντήσεις στο ερώτημα “πόσο κοντά ή μακριά βρίσκεστε από τις ακόλουθες έννοιες;”, συμπεραίνουμε ότι στο κομμάτι αυτό υπάρχουν αξιοσημείωτες δόσεις ακραίας δεξιάς αντίληψης και ανορθολογισμού. Με αυτά τα δεδομένα υποθέτουμε ότι από εκεί προέρχεται ο κόσμος που είδαμε στα συλλαλητήρια και που τοποθετείται με μεγάλη ένταση στα κοινωνικά δίκτυα κατά του εμβολιασμού. Πρόκειται για ένα κίνημα ακροδεξιού ανορθολογισμού εντός των μη εμβολιασμένων, που δεν τους αφορά όλους», επισημαίνει ο συνομιλητής μας.

Το ΕΣΥ πρώτο σε θετικές αξιολογήσεις σε εμβολιασμένους και μη

Στο ερώτημα που αφορά τη συμβολή των διαφόρων θεσμών στη διαχείριση της πανδημικής κρίσης, το Εθνικό Σύστημα Υγείας αναδεικνύεται με μεγάλη διαφορά ο θεσμός με τη θετικότερη ή τουλάχιστον τη λιγότερο αρνητική συμβολή.

Στους εμβολιασμένους πολίτες λαμβάνει βαθμολογία 7,1/10, ενώ με διαφορά ακολουθούν η Επιτροπή των Ειδικών με 5,4 και τα Σώματα Ασφαλείας/Πολιτική Προστασία με τη βάση του 5. Οριακά αρνητική είναι η αποτίμηση για την κυβέρνηση και τις επιχειρήσεις, ενώ ιδιαίτερα χαμηλή για την Εκκλησία και τα ΜΜΕ, παρά το γεγονός ότι κατά κανόνα τάχθηκαν υπέρ του εμβολιασμού. Στους μη εμβολιασμένους πολίτες κυριαρχεί η απόρριψη των θεσμών, και μόνο το ΕΣΥ συγκεντρώνει βαθμολογία μεγαλύτερη του 3.

«Υψηλή βαθμολογία και μάλιστα οριζόντια παίρνει μόνο το ΕΣΥ. Ακόμα και στους μη εμβολιασμένους η λιγότερο αρνητική αξιολόγηση αφορά στο ΕΣΥ. Όλοι οι υπόλοιποι θεσμοί βρίσκονται κοντά ή υπολείπονται του 5», σχολιάζει ο Παναγιώτης Σκευοφύλαξ.

Το ⅓ των εμβολιασμένων που διαφωνεί με την «τιμωρία» στους ανεμβολίαστους

Διαφορές προφανώς δεν υπάρχουν μόνο εντός των μη εμβολιασμένων πολιτών αλλά και των εμβολιασμένων. Από τις απαντήσεις στα επιμέρους ερωτήματα σχετικά με τα περιοριστικά μέτρα που η κυβέρνηση έχει επιβάλλει στους ανεμβολίαστους συμπολίτες τους, φαίνεται ότι ένα τμήμα των εμβολιασμένων τοποθετείται αρνητικά.

Συγκεκριμένα, μεταξύ των εμβολιασμένων παρατηρείται μία ισχυρή πλειοψηφία υπέρ του υποχρεωτικού εμβολιασμού (65%), του αποκλεισμού των μη εμβολιασμένων από δραστηριότητες (67%) και της καταβολής της απαιτούμενης για τα τεστ δαπάνης από τους μη εμβολιασμένους. Παράλληλα όμως διαπιστώνεται και μία σταθερή μειοψηφία του 1/3 που διαφωνεί με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό (33%), την περιορισμένη πρόσβαση των μη εμβολιασμένων σε ένα φάσμα δραστηριοτήτων (32%) και την κάλυψη εξόδων των τεστ των μη εμβολιασμένων με ιδιωτικούς πόρους (33%).

«Ένα αξιοσημείωτο τμήμα των εμβολιασμένων που κυμαίνεται από το ένα τρίτο έως και τους μισούς, φαίνεται να έχουν εμβολιαστεί όχι μόνο για να προστατεύσουν τους εαυτούς τους ή για να μπορούν να κινούνται και να εργάζονται με μεγαλύτερη ελευθερία αλλά και με όρους αλληλεγγύης και αλτρουισμού, με όρους δηλαδή συλλογικής έγνοιας, χωρίς αυτό να μπορεί να τοποθετηθεί κάπως στον άξονα Αριστερά-Δεξιά. Σε αυτούς τους ανθρώπους υπάρχει μια τάση “παρά το ότι εμβολιάστηκα, μπορεί να υπάρχουν εκ νέου περιορισμοί στη ζωή μου και δε συμφωνώ να βάλουμε επιπλέον περιορισμούς στους μη εμβολιασμένους”. Συνεπώς θα λέγαμε ότι εντός των εμβολιασμένων δεν υπάρχει οριζόντια αποδοχή της λογικής “προνόμια-ποινές”.  

Ειδικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απαντήσεις εμβολιασμένων και μη εμβολιασμένων σε ό,τι αφορά την αναστολή εργασίας άνευ αποδοχών όσων δεν εμβολιάζονται. Οι επιστήμονες του Ινστιτούτου ΕΝΑ παρατηρούν μια μετατόπιση. «Τα ποσοστά αυτά (σ.σ σχετικά με τους άλλους περιορισμούς) αλλάζουν όταν η συζήτηση πάει στην αναστολή εργασίας. Τα άλλα είδη περιορισμών κρίνονται λιγότερο επιβαρυντικά, όμως στην αναστολή από την εργασία από την οποία προκύπτει το εισόδημα για την επιβίωση, περισσότεροι εμβολιασμένοι λένε “όχι”. Αυτό το κομμάτι των εμβολιασμένων δε θέλει να περάσουμε σε ένα επίπεδο κυρώσεων όπου πλέον θα διακυβεύεται η επιβίωση του μη εμβολιασμένου», σημειώνει ο κ. Σκευοφύλαξ.

«Αν ο εγκλωβισμός γίνει αδιέξοδο, το πρόβλημα θα το λύσει η φυσική επιλογή»

Συμπερασματικά ο γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου ΕΝΑ λέει στο tvxs.gr: «Η καμπάνια που έχει τρέξει έως τώρα βλέπουμε πως έχει προκαλέσει αντισυσπείρωση σε όσους τελικά δεν εμβολιάστηκαν και “έχει πιάσει ταβάνι”, εγκλωβίζοντας την κοινωνία στο θέμα της πανδημίας. Θεωρούμε πως μια νέα καμπάνια γενικής απεύθυνσης με νέες εγκλίσεις αλλά και στοχευμένες καμπάνιες για το κοινό που δεν έχει εμβολιαστεί, θα μπορούσαν ενδεχομένως να δώσουν μία τόνωση στην εμβολιαστική κάλυψη. Αν η κυβέρνηση όντως θέλει να την αυξήσει, πρέπει να πάει σε μια καμπάνια διαφορετικής λογικής. Κατά τη γνώμη μας, οφείλει να το κάνει. Διότι αν ο εγκλωβισμός γίνει αδιέξοδο, το πρόβλημα θα το λύσει η φυσική επιλογή».