Βενιζέλος: Δεν έχω εμμονή με την εξουσία και ως εκ τούτου δεν την διεκδικώ

Προβληματισμούς και απαντήσεις για τις τρέχουσες παγκόσμιες και γεωπολιτικές προκλήσεις, τους νέους συσχετισμούς δυνάμεων, τον κόσμο μετά την πανδημία, αλλά και το εγχώριο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον πρόσφερε ο πρώην Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ευάγγελος Βενιζέλος, αποτιμώντας τα συμπεράσματα του πέμπτου Συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών, συζητώντας με το συγγραφέα, Χρήστο Χωμενίδη.

Εκκινώντας από την εσωτερική πολιτική κατάσταση, «έχω αφιερώσει πολλά χρόνια της ζωής μου στη Βουλή των Ελλήνων. Μου αναγνωρίζουν μια κοινοβουλευτική επίδοση» τόνισε ο κ. Βενιζέλος, αλλά παραλλήλισε με ατάκες και συνθήματα από το φοιτητικό κίνημα την επικρατούσα πολιτική φρασεολογία. «Αν κάτι είναι επικίνδυνο είναι η μίζερη Δημοκρατία, που δεν αναστοχάζεται» σημείωσε ο ίδιος. Μιλώντας σε προσωπικό τόνο, «υπηρετώ μια πολιτική που δεν είναι αιχμάλωτη της συγκυρίας, δεν είναι αιχμάλωτη των σκοπιμοτήτων» τόνισε και χαρακτήρισε ως «γενετικό ελάττωμα της Δημοκρατίας» το λαϊκισμό.

«Η δημοκρατία ούτε αρχίζει ούτε τελειώνει με τις εκλογές» εκτίμησε ο πρώην Αντιπρόεδρος και αντιπαρέβαλε τη δημοκρατική νομιμοποίηση, ως κάτι πιο ευρύ και δυναμικό, με τη θεσμική νομιμότητα μιας βουλής και μιας κυβέρνησης που εκλέγεται. Ως προς το εγχώριο σύστημα, «αυτή η ανισορροπία του κομματικού συστήματος είναι αποτέλεσμα του νοσηρού τρόπου, με τον οποίο διαμορφώθηκε την περίοδο των μνημονίων» υποστήριξε ο κ. Βενιζέλος, αφού είχε ως αποτέλεσμα να καταρρεύσει το κομματικό σύστημα και να αναδυθεί ο ΣΥΡΙΖΑ. «Ο ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε κι εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να είναι μια μετεξέλιξη του ΠΑΣΟΚ της μεταπολίτευσης» εκτίμησε ο ίδιος και υπέδειξε ως «το μεγάλο πλεονέκτημα της ΝΔ και του κ. Μητσοτάκη προσωπικά» την αντιπαραβολή της κυβέρνησής του με τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ -Καμμένου, αλλά και την αδυναμία της αξιωματικής αντιπολίτευσης να διατυπώσει ένα πρόγραμμα με καινούριες προκλήσεις, ώστε τελικά να αναπαράγεται ένας «κολοβός δικομματισμός».

Αναφερόμενος στον ψηφιακό μετασχηματισμό, ο κ. Βενιζέλος τόνισε πως «δεν είναι απολίτικο αυτό που συμβαίνει, αλλά είναι πολιτικό», απαντώντας στο γιατί δεν προωθήθηκε την προηγούμενη περίοδο διακυβέρνησης από τους κ. Τσίπρα και Παππά πως «θα μπορούσε αν ήταν ευφυέστεροι». Το κίνητρο δεν είναι αν θα ψηφιοποιήσεις τη δημόσια διοίκηση, αλλά αν θα αναλάβεις το πολιτικό κόστος που αυτό συνεπάγεται περιέγραψε ο κ. Βενιζέλος, φέρνοντας ως παράδειγμα της ημέρες της Αντιπροεδρίας του στην κυβέρνηση, όταν «εμείς εμφανιζόμασταν στην τηλεόραση» και κάναμε περικοπές σε μισθούς και συντάξεις και εισάγαμε φόρους, «για να σώσουμε το έθνος» και τη Δημοκρατία.

Δημόσιος ακρωτηριασμός

«Κόβαμε το χέρι μας, το πόδι μας, κάναμε ένα δημόσιο ακρωτηριασμό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρώην Αντιπρόεδρος, επισημαίνοντας πως «είναι πολύ ευχάριστο να διαχειρίζεσαι μια κρίση όπως η πανδημία μοιράζοντας λεφτά και πολύ δυσάρεστο να διαχειρίζεσαι την οικονομική κρίση και να κόβεις λεφτά». Προέβλεψε, μάλιστα, ότι τα δύσκολα είναι μπροστά, με την επιστροφή ενός ευέλικτου μεν, αλλά Συμφώνου Σταθερότητας, όπως και το τέλος των κρατικών ενισχύσεων. Ως προς τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, ο ίδιος σημείωσε πως «αυτά τα λεφτά δεν θα φτάσουν σε όλους τους Έλληνες», ενώ υπογράμμισε το ρόλο των περιφερειακών προγραμμάτων στην απορρόφηση του ΕΣΠΑ.

Το ζητούμενο, κατά τον κ. Βενιζέλο, είναι αν «θα αρκεστούμε σε μια απλή και μονοδιάστατη αφήγηση ότι όλα θα πάνε καλά» ή εάν «θα οδηγηθούμε σε μια αφήγηση πιο σύνθετη», καθώς ελλοχεύουν οι κίνδυνοι των διαδοχικών ενεργειακών κρίσεων, του πληθωρισμού, της διάσπασης της εφοδιαστικής αλυσίδας και της κλιματικής αλλαγής.

«Δεν γίνεται» το Άρθρο 16

Κληθείς να σχολιάσει την ανάγκη μιας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, ο κ. Βενιζέλος περιέγραψε πως «αυτή τη στιγμή πρέπει να πάμε in media res, στην μέση του πράγματος» προτείνοντας ένα τετραετές γυμνάσιο και ένα διετές κολεγιακού χαρακτήρα λύκειο, ως ελληνικό αντίστοιχο του international baccalaureate. «Να απελευθερώσουμε τα πανεπιστήμια, τα κρατικά πανεπιστήμια» ζήτησε ο πρώην Αντιπρόεδρος, δηλώνοντας ότι «και εγώ ήμουν υπέρ της αυστηρής εφαρμογής του Άρθρου 16 του Συντάγματος, αλλά αυτό τώρα δεν γίνεται». Αντίθετα, «τρώμε πάρα πολλά χρόνια στα θέματα διοίκησης, ενώ το κύριο θέμα συζήτησης θα έπρεπε να είναι η πλήρης ανανέωση του προγράμματος σπουδών», πρόσθεσε ο ίδιος.

Ως προς την κλιματική αλλαγή, είναι παρούσα και συνδέεται άμεσα με τον κύκλο της οικονομίας, εκτίμησε ο κ. Βενιζέλος, επισημαίνοντας πως πριν την απόλυτη κυριαρχία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, πρέπει να δούμε αν μπορούμε να καλύψουμε τη ζήτηση. «Πρέπει να ξανασκεφτούμε σοβαρά σε πανευρωπαϊκό και πανδυτικό επίπεδο τι κάνουμε με το ζήτημα της ενεργειακής πολιτικής» σημείωσε, παρατηρώντας παράλληλα πως «έχουμε κηρύξει το τέλος της πανδημίας χωρίς να έχουμε βγάλει τα συμπεράσματα» για τις αλλαγές που χρειάζονται στο σύστημα υγείας δημόσιο και ιδιωτικό.

Ως προς τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής, «στην κλιματική αλλαγή πράγματι χρειάζεται τεράστια προσπάθεια για να πέτυχουμε τους στόχους» εκτίμησε ο κ. Βενιζέλος, θεωρώντας πιο εύκολα τα πράγματα στην τεχνητή νοημοσύνη. Ως προς τις υγειονομικές κρίσεις, «μπορεί ανά πάσα στιγμή να έχουμε νέες προκλήσεις» προειδοποίησε ο ίδιος και έθεσε τον Αμερικανό Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν στην πρωτοπορία, καθώς «εφαρμόζει ένα τεράστιο πρόγραμμα κεϋνσιανού χαρακτήρα». Επισημαίνοντας ακόμη τις στρατηγικές επιλογές των ΗΠΑ στην Κίνα, τη Ρωσία και το Αφγανιστάν, η Ευρώπη πρέπει να ξανακαταλάβει τι γίνεται, επισήμανε ο ίδιος, σχολιάζοντας και τις πρόσφατες εξελίξεις στο πεδίο της στρατηγικής αυτονομίας.

ΗΠΑ και ευρωπαϊκός στρατός

«Πολλοί νομίζουν ότι το να γίνει ευρωπαϊκός στρατός είναι κακό για τις ΗΠΑ. Μια χαρά το βλέπουν οι ΗΠΑ» εξήγησε ο κ. Βενιζέλος, διαχωρίζοντας την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία από τον ευρωπαϊκό στρατό. Στη γεωπολιτική διάσταση, «εμείς θέλουμε μια δυτική αντίληψη που μάχεται για τη Δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα» υπογράμμισε ο πρώην Αντιπρόεδρος και εστίασε στην Ινδία. «Η Ινδία θα κρίνει το μέγεθος της Δύσης» πληθυσμιακά προέβλεψε ο ίδιος, θέτοντας ως πρόκληση για την Ευρώπη την ταχεία ενσωμάτωση των χωρών του πρώην υπαρκτού Σοσιαλισμού.

Αναφορικά με την τρέχουσα ενεργειακή κρίση, η κλιματική αλλαγή θα πρέπει να «συνδεθεί με τον σκληρό πυρήνα της ενεργειακής πολιτικής» συνέστησε ο κ. Βενιζέλος, εστιάζοντας στην επάρκεια ή μη του φυσικού αερίου, αλλά και στη συζήτηση για την αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας. «Πριν λύσεις αυτά τα θέματα πρέπει να κάνεις τα άμεσα έργα τα αντιπλημμυρικά στη Βόρεια Εύβοια» τόνισε, ωστόσο, ο πρώην Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.

Διαδρομή παραιτήσεων

Ερωτηθείς για την προσωπική του στάση στο εξής, «εγώ παρεμβαίνω ως άτομο πολιτικά, ως πολίτης όταν βλέπω ότι δεν υπάρχει κάποιος άλλος να πει αυτά που πρέπει να ειπωθούν» θεσμικά, υποστήριξε ο κ. Βενιζέλος και συνέχισε λέγοντας πως «αν δεν υπάρχει άλλος, είμαι και εγώ υποχρεωμένος να [τα] θέσω υπόψη της κοινής γνώμης, της κοινωνίας». «Δεν νοιώθω τέτοια πίεση αυτή τη στιγμή» δήλωσε ο ίδιος, υπενθυμίζοντας πως «έχω μια διαδρομή, η οποία έχει να εμφανίσει πάρα πολλές παραιτήσεις από εξουσία. Δεν ξέρω πολλούς που έχουν φύγει από υπουργοί» επισήμανε ο κ. Βενιζέλος, όπως και πολλούς που «παραιτήθηκαν από την αρχηγία ενός κόμματος».

«Δεν έχω εμμονή με την εξουσία και ως εκ τούτου δεν την διεκδικώ» ξεκαθάρισε ο πρώην Αντιπρόεδρος, προσθέτοντας όμως ότι έλκεται από την αλήθεια και την αποτύπωση της πραγματικότητας με ακρίβεια. «Μπορώ να δώσω μάχες στο όνομα των απόψεων μου» ξεκαθάρισε, καταλήγοντας σχετικά με το ενδεχόμενο δράσης του «τη στιγμή που πρέπει».