“Να το πιούμε, αγάπες μου, όλο το μπουκάλι…”
Είναι θρύλος. Είναι! Ενεστώτας, μέχρι να καταλάβεις ότι πρέπει να συμβιβαστείς με τον αόριστο. Ο Ντούσαν Ίβκοβιτς καθόρισε το ευρωπαϊκό μπάσκετ με πράξεις, τίτλους και λόγια. Δικά του λόγια…
Ένας από τους πολλούς δημοσιογράφους που του έχουν πάρει συνέντευξη, αφηγήθηκε το περιστατικό. Ήταν το 1995, μετά το Ευρωμπάσκετ της Αθήνας. Ο Ντούσαν Ίβκοβιτς με τον Σέρβο ρεπόρτερ δίπλα του κοιτάζει από το παράθυρο του αεροπλάνου τον κόσμο που περιμένει τους πρωταθλητές Ευρώπης. Χιλιάδες κόσμου σε δρόμους, σε πλατείες και, φυσικά, στο αεροδρόμιο. Σηκώνεται, κοιτάζει τους παίκτες της Εθνικής ομάδας και του λέει: «Το βλέπετε αυτό; Είστε ήρωες». Ο δημοσιογράφος συμπληρώνει… «Δεν είπε είμαστε. Είπε είστε». Το παγκόσμιο μπάσκετ αποχαιρετά τον Ντούσαν Ίβκοβιτς. Το ευρωπαϊκό μπάσκετ αποχαιρετά τον Ντούσαν Ίβκοβιτς. Με δικές του κατά καιρούς κουβέντες.
Όχι εμείς Ντούντα… Εσύ!
1. «Δε θα έφευγα ποτέ από τη Σερβία, αν δεν υπήρχε οικονομική ανάγκη. Έβλεπα τη διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας και τον πόλεμο να έρχεται. Δούλεψα πολύ και κέρδισα πολλά χρήματα στην καριέρα μου, αλλά δεν άλλαξα τη ζωή μου. Ήρθα στην Ελλάδα το 1980 επειδή ο γιος μου είχε άσθμα και έπρεπε να ζει σε καλό κλίμα. Αγάπησα τους ανθρώπους, τη μουσική και την ευαισθησία της χώρας. Δεν είναι εύκολο να κατανοήσεις τον Έλληνα».
2. «Έχω, ήδη, 50 χρόνια προϋπηρεσίας, αλλά δεν σκοπεύω ακόμα να βγω στη σύνταξη. Έτσι, δε θα χρειάζεται να ανησυχεί και ο υπουργός ότι θα επιβαρύνω το συνταξιοδοτικό του ταμείο!».
3. «Αν μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω, θα ταξίδευα χωρίς δεύτερη σκέψη στο 1973. Εκείνη τη χρονιά, ο αδερφός μου και εγώ κατακτήσαμε το πρωτάθλημα με την Ραντνίσκι».
4. «Είναι γνωστό ότι δεν μου αρέσει να επιστρέφω σε μια ομάδα που είχα δουλέψει στο παρελθόν. Ποτέ, ωστόσο, δε δούλεψα στη Σερβία, παρά μόνο στη Γιουγκοσλαβία. Ποιο είναι το κίνητρό μου; Δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο από το να ακούς τον Εθνικό Ύμνο της χώρας σου σε μια μεγάλη διοργάνωση».
5. «Αν δεν υπήρχε ο πόλεμος, πιστεύω ότι θα είχαμε κερδίσει την Ντριμ Τιμ. Την ώρα που οι παίκτες των άλλων ομάδων έπαιρναν αυτόγραφα από τους Αμερικανούς, εμείς δουλεύαμε για το ματς, επειδή θεωρούσα ότι μπορούσαμε να τους κερδίσουμε».
6. «H μεγαλύτερη απόδειξη του φόβου μου είναι ο Φάνης Χριστοδούλου. Δεν έκανε προπονήσεις, δεν πρόσεχε τη διατροφή του, αλλά είχε απίστευτο ταλέντο και έπαιζε με τρομερό ένστικτο. Tου έλεγα επί δυο χρόνια στον Πανιώνιο ότι αν είχε συνδυάσει το ταλέντο και το ένστικτό του με την προπόνηση και την επαγγελματική δουλειά, θα γινόταν Τζόρνταν, αλλά εγώ τα έλεγα, εγώ τα άκουγα»!
7. «Ξέρεις τι με ενοχλεί στην Ελλάδα; Ότι οι άνθρωποι πηγαίνουν στα μπουζούκια για να ξεφαντώσουν και φεύγουν αφήνοντας το μισό μπουκάλι γεμάτο. Στη Σερβία δεν συμβαίνει ποτέ κάτι τέτοιο. Αυτό είπα στα παιδιά εκείνο το βράδυ μετά την πρόκριση στο φάιναλ φορ: να το πιούμε, αγάπες μου, όλο το μπουκάλι»!
8. «Κάποιο βράδυ μερικοί Σέρβοι βγήκαμε. Ήταν ο Μπάγεβιτς, ο Μάλκοβιτς, ο Σάβιτς, ο Σάκοτα κι εγώ. Την επόμενη μέρα διάβαζα παντού για το σερβικό λόμπι και ισχυρίζονταν πως εγώ ήμουν ο αρχηγός. Το θέμα είναι πως οι Σέρβοι είμαστε ενωμένοι στη ζωή μας. Πάντα και παντού. Είναι ένας τρόπος ζωής».
9. «Το μπάσκετ είναι η ζωή μου και περισσότερα από τη ζωή μου την ίδια. Δεν νιώθω, όμως, εξαρτημένος από αυτό. Υπάρχουν πολλά περισσότερα πράγματα που ανυπομονώ να κάνω. Πράγματα, τα οποία θα έπρεπε να έχω ξεκινήσει εδώ και χρόνια».
10. «Έλεγα διαρκώς στον εαυτό μου ότι είναι αδύνατον να έχει χαθεί το γενετικό υλικό που βγάζει εδώ και χρόνια εκπληκτικούς παίκτες. Ότι δεν έχει γίνεται απλώς να εξαφανίστηκε και να μην εμφανίζουμε πια σούπερ σταρ. Και μετά είδα τον Νίκολα Γιόκιτς».
11. «Ήρθε η ώρα κάποιος νεότερος να αναλάβει την Εθνική ομάδα. Έκανα τη δουλειά μου και θέλω να πετύχει η Σερβία στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Ισπανία. Ήμουν εθελοντής και δεν πρόκειται να το μετανιώσω. Έχοντας ακούσει τόσες διαφορετικές ιστορίες θέλω απλώς να πω ότι δούλεψα με όλη μου τη καρδιά και γεμάτος ικανοποίηση θα πω το εξής: Απέρριψα αρκετές προσφορές, μια εκ των οποίων ήταν για δύο χρόνια έναντι τριών εκατομμυρίων ευρώ». (σ.σ. στην επιστολή παραίτησής του από την Εθνική Σερβίας το 2013)
12. «Δεν αγαπάω τα περιστέρια περισσότερο από τους παίκτες μου, αλλά σίγουρα μπορώ να τα ελέγξω καλύτερα. Γιατί τα ταΐζω και τους δίνω όλα όσα χρειάζονται: βιταμίνες, ενέργεια, ξεκούραση. Τα περιστέρια δεν μιλούν, δεν απαντούν και τρώνε αυτά που τους δίνεις. Ο παίκτης, αντιθέτως, ξεφεύγει από τον έλεγχο. Στα ξενοδοχεία όπου διαμένει η αποστολή θα έχει σίγουρα ένα μπαράκι και ο παίκτης θα φάει μια σοκολάτα ή κάτι λιπαρό τη στιγμή που έχει αυξημένο ζάχαρο και πρέπει να προσέξει. Γι’ αυτό σας λέω, είναι πιο εύκολο να κοοουτσάρεις τα περιστέρια παρά τους παίκτες».
13. «Επί δέκα χρόνια παρακολουθούσαμε την Αργεντινή και προσπαθούσαμε να μάθουμε. Σήμερα, πιστεύω, καταφέραμε να τους διδάξουμε και εμείς κάτι». (σ.σ. στο Παγκόσμιο του 2010 μετά τη νίκη της Σερβίας με 84-82).
14. «Μετά από τον αγώνα με το Μαρούσι έφτασα στα όρια της παράκρουσης, διότι κατάλαβα ότι οι παίκτες διάλεγαν σε ποιο ματς θα τα δώσουν όλα και σε ποιο θα λουφάρουν. Αυτό εγώ το θεωρώ εγκληματικό. Oι πρόεδροι δεν ήθελαν να βγαίνουν προς τα έξω αυτά τα θέματα και κρατήσαμε κλειστά τα αποδυτήριά μας, αλλά προειδοποίησα τους παίκτες ότι εάν επαναληφθεί κάτι τέτοιο, θα φτύσουν το γάλα της μάνας τους». (για τον Ολυμπιακό της σεζόν 2010-11).
15. «Ποτέ, κανένας τίτλος δεν γιορτάστηκε όπως το Ευρωμπάσκετ του 1989 στο Ζάγκρεμπ. Μας πήγαν στην Πλατεία Δημοκρατίας, ο Κίκο Σλάμπινατς τραγούδησε και ο κόσμος ήταν τόσο ενθουσιασμένος που δεν με άφηνε να πάω στο ξενοδοχείο. Εμένα, έναν Σέρβο, που ήταν προπονητής της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας. Μόλις δύο χρόνια μετά, οι ίδιοι άνθρωποι ένιωθαν αναγούλα στον ίδιο Εθνικό Ύμνο».
16. «Αγαπάω το μπάσκετ και ακόμα απολαμβάνω να το παρακολουθώ. Ένας άνθρωπος, όμως, πρέπει κάποια στιγμή να βρει το χρόνο να πάει στο θέατρο, να διαβάσει ένα καλό βιβλίο, να ασχοληθεί με κάτι διαφορετικό. Θέλω να πάω σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο ή σε Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά σας θεατής».
17. «Δεν με νοιάζουν οι τίτλοι, αγάπη μου! Θα έλεγα το ίδιο ακόμη κι αν δεν είχαμε κατακτήσει κανέναν».
18. «Ό,τι έκανα στη ζωή μου το κατάφερα με τα δέκα μου δάκτυλα και ό,τι έχω στη ζωή μου είναι απολύτως νόμιμο».
19. «Πώς μου ζητάτε να διαλέξω έναν παίκτη ως τον αγαπημένο μου; Είναι όλοι τους παιδιά μου».
20. «Η δουλειά του προπονητή περιλαμβάνει κάθε μέρα σημαντικές και δύσκολες αποφάσεις. Όταν όμως η δουλειά αποτελεί και μεγάλη αγάπη, τα βγάζεις πέρα παρά τις δυσκολίες. Η τελευταία μου απόφαση να αποσυρθώ είναι λογική, μελετημένη, αλλά και δύσκολη. Το μπάσκετ και η προπονητική δεν ήταν μέρος της ζωής μου, αλλά ολόκληρη η ζωή μου. Ήταν μια διαρκής σχέση. Κοιτώντας πίσω, θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτες μου και κυρίως τους παίκτες για το σεβασμό, την εμπιστοσύνη και την έμπνευση. Πάντα έλεγα πως με ενοχλεί να ακούω ότι δημιούργησα παίκτες. Εγώ απλώς τους έδωσα μία ευκαιρία και εκείνοι την αξιοποίησαν. Φυσικά, δεν μπορώ και δεν πρόκειται να πω ποτέ αντίο στο μπάσκετ».
Το μπάσκετ είναι εκείνο που αναγκάζεται να πει αντίο στον σπουδαίο Ντούσαν Ίβκοβιτς.