Παπαδημούλης στο Libre: Η ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης- Ποια τα κενά στο ελληνικό σχέδιο

“Το στοίχημα για την χώρα, είναι όχι απλώς να απορροφήσουμε τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά να τα αξιοποιήσουμε με σχέδιο, μακριά από το πελατειακό κράτος, τη διαφθορά, τους στημένους διαγωνισμούς και τον «φαταουλισμό» των μεγάλων που «ροκάνισαν» αντίστοιχα κονδύλια δεκαετίες τώρα στην Ελλάδα, ξεκινώντας από το σχέδιο Μάρσαλ.”, αναφέρει σε άρθρο του στο Libre, ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Δημήτρης Παπαδημούλης.

Αναλυτικά το άρθρο του κ. Παπαδημούλη:

Το κεντρικό διακύβευμα και η κρίσιμη πρόκληση για την χώρα είναι εάν τα 30,5 δισ. ευρώ που θα πάρει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης -17,8 δισ. επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. δάνεια-, θα τα αξιοποιήσουμε αποτελεσματικά προς όφελος της κοινωνίας και της χώρας αντλώντας διδάγματα, από τις αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος.

Η απάντηση μου στο ερώτημα αυτό είναι ότι για να μην χαθεί αυτή η ιστορική ευκαιρία για την χώρα πρέπει τα παθήματα, να γίνουν μαθήματα. Το 2001 θυμάμαι τα τότε προπαγανδιστικά βίντεο, για τα τότε ευρωπαϊκά πακέτα, την ‘’ισχυρή Ελλάδα’’ που μπαίνει στο Ευρώ και τα συναφή. Το 2004 θυμάμαι τους πανηγυρισμούς με τους πανάκριβους Ολυμπιακούς Αγώνες της υπερχρέωσης και ύστερα το 2009-2010 ήλθε η χρεοκοπία της χώρας. Χρεοκόπησε η Ελλάδα με ευθύνη των κυβερνήσεων, πήγε στο ΔΝΤ και της έδωσαν οι δανειστές ένα «φάρμακο» που κόντεψε να σκοτώσει τον «ασθενή», προκαλώντας τεράστια ύφεση και έκρηξη της ανεργίας.

Τώρα θα πάρουμε περισσότερα χρήματα, 30,5 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ακριβώς επειδή έχουμε κατρακυλήσει πάρα πολλά σκαλιά από πλευράς βιοτικού επιπέδου και ευημερίας ως Ελλάδα και ως Έλληνες. Η χώρα θα πάρει πολλά από το Ταμείο Ανάκαμψης γιατί είναι πια μία από τις φτωχές ευρωπαϊκές χώρες, με μεγάλη ανεργία, ιδιαίτερα των νέων και των γυναικών, και με μεγάλες εσωτερικές ανισότητες, κοινωνικές και περιφερειακές.

Το στοίχημα λοιπόν για την χώρα, είναι όχι απλώς να απορροφήσουμε αυτά τα χρήματα, αλλά να τα αξιοποιήσουμε με σχέδιο, μακριά από το πελατειακό κράτος, τη διαφθορά, τους στημένους διαγωνισμούς και τον «φαταουλισμό» των μεγάλων που «ροκάνισαν» αντίστοιχα κονδύλια δεκαετίες τώρα στην Ελλάδα, ξεκινώντας από το σχέδιο Μάρσαλ.

Κρίσιμο θέμα είναι ο σχεδιασμός να προβλέπει και την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Δηλαδή στην πράσινη μετάβαση ή την ψηφιακή μετάβαση θα τα αγοράζουμε όλα έτοιμα στο κουτί με εισαγωγές ή θα σχεδιάσουμε ένα μέρος από αυτόν τον εξοπλισμό να παράγεται στην Ελλάδα για να δημιουργεί δουλειές και αύξηση του εισοδήματος;

Είμαι μέλος της Επιτροπής που αξιολογεί τα 27 εθνικά σχέδια εκ μέρους του Ευρωκοινοβουλίου, ο μόνος από την Ελλάδα. Διαπιστώνω, λοιπόν, μια τεράστια απόσταση ανάμεσα στις προβλέψεις της Κομισιόν για τις επιπτώσεις του ελληνικού σχεδίου και τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης της ΝΔ. Η κυβέρνηση λέει ότι αυτή η αξιοποίηση του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης θα αυξήσει το ΑΕΠ κατά 7%, ενώ η πρόβλεψη της Κομισιόν είναι από 2,1 έως 3,3%. Επιπλέον, η κυβέρνηση αναφέρει ότι θα δημιουργηθούν 200.000 θέσεις εργασίας, αντίθετα η αξιολόγηση της Κομισιόν μιλά μόνο για 62.000.

Η Ελλάδα είναι επίσης η μόνη χώρα που, με επιλογή της ΝΔ, το σύνολο των δανείων, 12,7 δισ. ευρώ, θα πάνε μέσω τραπεζών αποκλειστικά για ιδιωτικές επενδύσεις. Οι Πορτογάλοι ένα μέρος από αυτά τα χρήματα τα δίνουν για προγράμματα κοινωνικής στέγασης, ώστε να δημιουργήσουν φοιτητικές εστίες. Οι Ισπανοί τα δίνουν στις μικρομεσαίες τους επιχειρήσεις. Ενώ με την επιλογή της ΝΔ η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των επιχειρήσεων θα μείνει απ’ έξω και θα πάρουν τα χρήματα αυτοί που τα έχουν λιγότερο ανάγκη, που έχουν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό κι έχουν και πολλά χρήματα.

Εμείς θεωρούμε σημαντικό θετικό βήμα το Ταμείο Ανάκαμψης. Προσωπικά, εργάστηκα πολύ στο Ευρωκοινοβούλιο για να αυξηθεί η προκαταβολή, ώστε να βελτιωθούν οι όροι για την Ελλάδα.

Είμαστε μια υπερχρεωμένη οικονομία με πολλά ελλείμματα, που δεν θεράπευσε πολλές από τις παθογένειες οι οποίες οδήγησαν στη χρεοκοπία και στα μνημόνια. Η Διεθνής Διαφάνεια, που είναι ένας έγκυρος ανεξάρτητος οργανισμός, συμπεριλαμβάνει την Ελλάδα μεταξύ των 5 ευρωπαϊκών χωρών, όπου υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος διασπάθισης των κοινοτικών πόρων από φαινόμενα διαφθοράς.

Γι’ αυτό πρέπει αυτό που έκανε ήδη το Ευρωκοινοβούλιο, δηλαδή να συγκροτήσει μία επιτροπή για να παρακολουθεί την εφαρμογή και να ελέγχει, να το κάνει και το ελληνικό Κοινοβούλιο. Έπρεπε να το έχει κάνει χθες, ας το κάνει έστω και σήμερα.

Χρειάζεται επίσης να γίνουν διορθώσεις στο σχέδιο που ετοίμασε μόνη της, μονοκομματικά, η κυβέρνηση της ΝΔ. Γιατί ως έχει, αφήνει απ’ έξω τη συντριπτική πλειοψηφία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που είναι η ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας και τους δίνει ψίχουλα. Δίνει μόνο 1,4 δισ. Ευρώ από τα συνολικά 30,5 δισ., δηλαδή κάτω από το 5% του συνόλου, για την Υγεία, πολύ κάτω από πολλά άλλα κράτη-μέλη, με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο να είναι υπερδιπλάσιος, στο 10%.

Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει σχεδιάσει να πάνε όλα τα λεφτά των δανείων, τα 12,7 δισ. ευρώ, που είναι δημόσιο και κρατικό δάνειο που θα πάρει ο ελληνικός λαός σε ιδιωτικές επενδύσεις μέσω τραπεζών, σε όσους μπορούν να έχουν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό. Κι αυτό δεν πρέπει να γίνει. Από τις 850.000 επιχειρήσεις, περίπου πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό αυτή τη στιγμή, έχουν το πολύ οι 30.000. Οι υπόλοιπες, πάνω από 800 χιλιάδες επιχειρήσεις μένουν απ’ έξω.

Αυτό πρέπει, λοιπόν, να αλλάξει. Επίσης, ας δούμε τι κάνουν και οι άλλες χώρες. Η υπερσυντηρητική Πολωνία που δεν έχει καμία προοδευτική κυβέρνηση, ένα σημαντικό μέρος των δανείων αυτών, θα το αξιοποιήσει για την ψηφιοποίηση της δημόσιας υγείας και της δημόσιας εκπαίδευσης. Η Σλοβενία, που είχε επίσης συντηρητική κυβέρνηση, θα δώσει ένα μέρος των δανείων για να στηρίξει τη νεοφυή επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και τη δημιουργία απασχόλησης στους νέους.

Αλλά πρέπει επίσης να ενισχύσουμε και την ανθεκτικότητα της κοινωνίας, γιατί ζούμε σε μία περίοδο έξαρσης των ανισοτήτων, τις οποίες η πανδημία μεγαλώνει. Δίπλα στις ανισότητες σε εισόδημα έχουμε τις ανισότητες στην ψηφιακή πρόσβαση, νέα δεδομένα, οπότε πρέπει να επενδύσουμε πάρα πολύ και στην εκπαίδευση.

Να επισημάνω τέλος, έχοντας μελετήσει το ελληνικό σχέδιο, ως ελέγχων εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ότι η κυβέρνηση της ΝΔ με την πρότασή της δίνει περισσότερα στους «Κεκάρχες» απ’ ότι στη δημόσια εκπαίδευση. Κι αυτό είναι ένα σημείο που πρέπει επίσης να αλλάξει.

Οι πόροι του ταμείου Ανάκαμψης ανήκουν στην χώρα και την κοινωνία και η διαβούλευση για την σωστή και χρηστή αξιοποίησή τους απαιτούν ένα ουσιαστικό διάλογο με στόχο την ευρύτερη συνεννόηση, ώστε τα χρήματα αυτά να πιάσουν τόπο και να μην χαθεί αυτή η ιστορική ευκαιρία.

• Ο Δημήτρης Παπαδημούλης είναι Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, συντονιστής της Ευρωομάδας της Αριστεράς στην Επιτροπή Προϋπολογισμών, μέλος της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, μέλος της Ομάδας Εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τον έλεγχο εφαρμογής του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας