Med7: Η κοινή διακήρυξη των 7 μεσογειακών κρατών – Τα μηνύματα στην Τουρκία

Τη δέσμευσή τους να συνεχίσουν να συνεργάζονται στενά, με όραμα μια ισχυρότερη και πιο ενωμένη Ευρώπη, που τηρεί τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες της, υπογραμμίζουν τα επτά Μεσογειακά κράτη μέλη (Med7) στην Κοινή Διακήρυξη που υπέγραψαν, μετά τη σημερινή υπουργική σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα.

Μητσοτάκης για Τουρκία: Είμαστε ανοιχτοί σε θετική ατζέντα, κατά τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο
Ζητήματα περιφερειακής ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο, η πορεία της εμβολιαστικής εκστρατείας, αλλά και η επιτυχής έκβαση του εγχειρήματος του Ψηφιακού Πιστοποιητικού, ήταν τα σημεία στα οποία εστίασε στην τοποθέτησή του ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την έναρξη των εργασιών της Υπουργικής Συνόδου των Med7 στην Αθήνα.

• Ειδικότερα και εν όψει της κατ’ ιδίαν συνάντησης, που θα έχει με τον τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις 14 Ιουνίου, μετά το πέρας της Συνόδου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι, ως Ελλάδα «είμαστε πάντα ανοιχτοί σε μια θετική ατζέντα, αλλά κατά τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο, για να χρησιμοποιήσω τις φράσεις που περιλαμβάνονταν στο κείμενο των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου του Μαρτίου.

Και αυτό, φυσικά, υπό την προϋπόθεση ότι η τρέχουσα αποκλιμάκωση θα διατηρηθεί και ότι η Τουρκία θα συμμετάσχει με εποικοδομητικό τρόπο στο διάλογο και θα σεβαστεί τους όρους που θέτει η ΕΕ, πάντα σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS)».

Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε εκ νέου ότι «συζήτηση για λύση δύο κρατών δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνει δεκτή, όχι μόνο από την Κύπρο ή την Ελλάδα ως εγγυήτρια δύναμη, αλλά και από κάθε μέλος της ΕΕ, διότι παραβιάζει το ευρωπαϊκό κεκτημένο».

Τέλος, σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, ο κ. Μητσοτάκης διεμήνυσε ότι «δεν θέλουμε να δούμε να επαναλαμβάνεται μια κατάσταση, όπου μετανάστες και πρόσφυγες, απελπισμένοι άνθρωποι, θα χρησιμοποιηθούν ως γεωπολιτικά εργαλεία, ως μοχλοί άσκησης γεωπολιτικής ισχύος».

Κοινή Διακήρυξη των επτά – Σαφή μηνύματα στον Ερντογάν
Οι επτά ζητούν τη συνεχή συμμετοχή της ΕΕ στη Μεσόγειο, μια περιοχή στρατηγικής σημασίας για την ευημερία, την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ένωσης και δεσμεύονται να συνεχίσουν τον συντονισμό τους, ιδίως ενόψει των προσεχών Ευρωπαϊκών Συμβουλίων και της Διάσκεψης Κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών της Μεσογείου.

Υπενθυμίζοντας το στρατηγικό ενδιαφέρον της ΕΕ «για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο», οι χώρες της Νότιας Ευρώπης ενεργούν «ως πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου» και δηλώνουν την επιθυμία τους να επεκτείνουν τη συνεργασία τους με όλες τις γειτονικές χώρες.

• «Καλούμε όλες τις χώρες της περιοχής να σεβαστούν την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών της ΕΕ, καθώς και το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας», υπογραμμίζεται στην Κοινή Διακήρυξη, με την οπολια καλούν την Τουρκία να τηρεί απαρέγκλιτα τις προαναφερθείσες αρχές, καθώς και τις αρχές των σχέσεων καλής γειτονίας και να απέχει από προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου.

Σημειώνεται ακόμη ότι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ πρέπει να γίνει μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων, με καλή πίστη και πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της UNCLOS και καλούν την Τουρκία να αποδεχτεί την πρόσκληση της Κύπρου, να ξεκινήσει διάλογο σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών τους.

• Επαναλαμβάνουν την ισχυρή δέσμευση για βιώσιμη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, στη βάση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία είναι δεσμευτικά για όλους και σύμφωνα με το κεκτημένο της ΕΕ.

Εκφράζουν επίσης τη λύπη τους για τη θέση που εκφράστηκε στην πρόσφατη συνάντηση στη Γενεύη για «λύση δύο κρατών», καθώς και σοβαρές ανησυχίες για την παραβίαση του καθεστώτος των Βαρωσίων.

«Οι προσπάθειες επανάληψης των διαπραγματεύσεων δεν πρέπει να υπονομεύονται περαιτέρω από παράνομη και προκλητική συμπεριφορά στις θαλάσσιες ζώνες και στην επικράτεια της Κύπρου. Σε περίπτωση τέτοιων ενεργειών, επιβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητα της ΕΕ να χρησιμοποιήσει τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της, καθώς και να διατηρήσει την περιφερειακή σταθερότητα», επισημαίνεται στη Διακήρυξη.

Μεταναστευτικό: Καταδίκη της πολιτικής εκμετάλλευσης των ροών
Η Κοινή Διακήρυξη χαρακτηρίζει τη μετανάστευση «μια διεθνή στρατηγική πρόκληση για την ΕΕ, που απαιτεί ολοκληρωμένη προσέγγιση». Και επισημαίνει:

• «Καταδικάζουμε όλες τις προσπάθειες οργάνωσης των μεταναστευτικών ροών για πολιτικούς σκοπούς και επισημαίνουμε την ανάγκη συνέχισης της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου μεταναστών και της εμπορίας ανθρώπων. Είναι ζωτικής σημασίας η ΕΕ να αντιμετωπίσει τις βασικές αιτίες της μετανάστευσης και να αναπτύξει περαιτέρω τη συνεργασία της με τις χώρες προέλευσης, μέσω ολοκληρωμένων, ισορροπημένων και προσαρμοσμένων εταιρικών σχέσεων, κάνοντας συντονισμένη χρήση όλων των διαθέσιμων μέσων και πολιτικών της ΕΕ και των κρατών μελών.

Προκειμένου να συμβάλλουμε στην ομαλή διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, υπογραμμίζουμε την ανάγκη ανάπτυξης βιώσιμων νομικών οδών, καθώς και η ανάγκη η ΕΕ να εντείνει τη συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη, ιδίως με την Ύπατη Αρμοστεία και τον ΔΟΜ. Το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο πρέπει να επιτύχει την απαραίτητη ισορροπία μεταξύ δίκαιης κατανομής ευθυνών και αλληλεγγύης. Επαναλαμβάνουμε την πλήρη δέσμευσή μας για επίτευξη αυτού του στόχου και χαιρετίζουμε την πρόοδο που σημείωσε η πορτογαλική Προεδρία στις συζητήσεις του Συμφώνου».

Στη Διακήρυξη επαναλαμβάνεται, ακόμη, η επιθυμία να αποκατασταθεί μια κανονική λειτουργία του χώρου Σένγκεν:

«Απαιτείται συνεπώς μια μεταρρύθμιση, που θα πρέπει να επικεντρωθεί στην ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων, μέσω της ενισχυμένης εποπτείας και της εμβάθυνσης της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας. Η εφαρμογή μιας νέας αρχιτεκτονικής πληροφορικής και ο αυξανόμενος ρόλος του FRONTEX στα εξωτερικά μας σύνορα, η ανάπτυξη και χρήση καινοτόμων τεχνολογιών και ο συνεχής συντονισμός σε μέτρα που λαμβάνονται εντός του χώρου Σένγκεν, μπορούν να ενισχύσουν περαιτέρω την ανθεκτικότητά του για καλύτερη προετοιμασία για μελλοντικές κρίσεις».

Περιβάλλον: Συνεργασία για κοινά μεσογειακά προϊόντα
Όπως αναφέρει η Κοινή Διακήρυξη, «η Μεσόγειος είναι ένα από τα πλουσιότερα περιβάλλοντα στον κόσμο όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, αλλά και ένα από τα πιο ευάλωτα. Η υποβάθμιση των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων και οι περιβαλλοντικές προκλήσεις της Μεσογείου απαιτούν κοινές απαντήσεις και την προώθηση περαιτέρω συνεργασίας για κοινά προϊόντα της Μεσογείου».

• Τα επτά μεσογειακά κράτη επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους για την προστασία του κοινού περιβάλλοντος και τη βιώσιμη διαχείριση των πόρων του. Ζητούν ακόμη αυξημένη δράση για την πρόληψη, αποτροπή και εξάλειψη της παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας και διασφάλιση της συμμόρφωσης με τους αλιευτικούς κανόνες στη Μεσόγειο Θάλασσα, το κεκτημένο της ΕΕ και το Διεθνές Δίκαιο.

Κοροναϊός: Να γίνει ένας οργανισμός ΕΕ για ιατρική έρευνα και κανοτομία
Μια ευρωπαϊκή προσέγγιση αποδείχθηκε απαραίτητη για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κοροναϊού, αναφέρεται, ενώ «η ΕΕ έδειξε ανθεκτικότητα, ενεργώντας με πνεύμα αλληλεγγύης και συνεργασίας. Η στρατηγική εμβολιασμού της ΕΕ υπήρξε η απτή απόδειξη μιας Ευρώπης που προστατεύει», σημειώνεται στη Διακήρυξη.

• Και αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Πρέπει να συνεχίσουμε να λαμβάνουμε περισσότερα μέτρα, για να αυξήσουμε την ανθεκτικότητα των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, ενόψει μελλοντικών καταστάσεων κρίσης και να διασφαλίσουμε το δικαίωμα των πολιτών μας σε μια υγιή ζωή. Είναι απαραίτητο να ενισχυθούν οι υφιστάμενοι οργανισμοί υγείας της ΕΕ και να προωθηθεί η δημιουργία ενός οργανισμού της ΕΕ για την ιατρική έρευνα και καινοτομία».

Ακόμη αναφέρεται η ανάγκη αποκατάστασης της ελεύθερης κυκλοφορίας εντός της ΕΕ και των διεθνών ταξιδιών, που είναι το κλειδί για την επόμενη μέρα, ενώ η ευρωπαϊκή απόφαση για το ψηφιακό πιστοποιητικό θα διευκολύνει σημαντικά την κυκλοφορία των πολιτών και θα συμβάλλει στην ενίσχυση του τουρισμού και των οικονομιών, προστατεύοντας ταυτόχρονα τη δημόσια υγεία.

Γίνεται τέλος αναφορά στο Next Generation EU, το οποίο χαρακτηρίζεται ως «η εμβληματική απάντηση της ΕΕ για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημικής κρίσης», ενώ προτρέπονται όλα τα κράτη μέλη και η Επιτροπή να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας να εγκριθούν γρήγορα και να αρχίσει η ροή χρηματοδότησης στις οικονομίες το συντομότερο δυνατό.

«Υπό αυτές τις εξαιρετικές περιστάσεις, χαιρετίζουμε τη συνεχιζόμενη εφαρμογή της γενικής ρήτρας διαφυγής το 2022. Πρέπει να ξεκινήσουμε τη συζήτηση σε επίπεδο ΕΕ για περαιτέρω ευρωπαϊκές προσπάθειες στήριξης της ανάπτυξης και των επενδύσεων και να εγγυηθούμε μια αποτελεσματική οικονομική διακυβέρνηση της ΕΕ και μετά την πανδημία», καταλήγει η Κοινή Διακήρυξη των Med7.