Άρση πατέντας εμβολίων: Διχασμένη η ΕΕ – Επιστολή 5 ηγετών για ενίσχυση παραγωγής και διανομής

Πέντε ευρωπαϊκές χώρες πήραν αποστάσεις σήμερα από την ιδέα άρσης της πατέντας για τα εμβόλια κατά της Covid-19, υποστηρίζοντας ότι το κλειδί για τον τερματισμό της πανδημίας είναι να παρασκευαστούν γρήγορα περισσότερα εμβόλια. Οι ηγέτες των 27 συζητούν στη διήμερη σύνοδό τους στο Πόρτο την πρόταση, την οποία υποστηρίζει ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, όμως εμφανίζονται διχασμένοι όσον αφορά τη χρησιμότητά της.

Οι ειδικοί λένε ότι ενδέχεται να χρειαστούν χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση του θέματος και να μην αντιμετωπιστεί έτσι η άμεση ανάγκη παρασκευής περισσότερων δόσεων με πιο γοργούς ρυθμούς.

«Ποιο είναι το τρέχον ζήτημα; Δεν αφορά στην πραγματικότητα την πνευματική ιδιοκτησία. Είναι δυνατόν να δώσουμε πνευματική ιδιοκτησία σε εργαστήρια που δεν γνωρίζουν πώς να παρασκευάσουν (τα εμβόλια) και δεν θα τα παρασκευάσουν αύριο;», διερωτήθηκε ο gάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κατά την άφιξή του στη σύνοδο. «Το βασικό ζήτημα για την αλληλεγγύη είναι η διανομή των δόσεων», υποστήριξε, προσθέτοντας ότι η Γαλλία συνεργάζεται στενά με τη Γερμανία στο θέμα αυτό.

Το Βερολίνο εξέφρασε την αντίθεσή του στην άρση των πατεντών την Πέμπτη.

Την Τετάρτη, ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στήριξε το αίτημα της Ινδίας και της Νότιας Αφρικής, για προσωρινή άρση των πατεντών για τα εμβόλια της Covid-19, ένα γεγονός που προκάλεσε την οργή πολλών φαρμακευτικών εταιρειών.

Ορισμένοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι θα χρειαστούν μέχρι και δύο χρόνια διαπραγματεύσεων στους κόλπους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, για να επιτευχθεί συμφωνία.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες πιθανότατα θα ακούσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ότι η άρση της πατέντας δεν θα βοηθούσε να αυξηθεί η παραγωγή, ιδίως στις φτωχότερες χώρες, αφού η διαδικασία αυτή απαιτεί προηγμένες τεχνολογίες και εγκαταστάσεις.

Η αμερικανική εταιρεία Moderna παραιτήθηκε των πνευματικών δικαιωμάτων της για το εμβόλιό της τον περασμένο Οκτώβριο (χρησιμοποιεί την τεχνολογία του «αγγελιαφόρου RNA») αλλά καμία άλλη φαρμακευτική εταιρεία δεν έχει ανακοινώσει μέχρι σήμερα ότι θα προσπαθήσει να «αντιγράψει» το σκεύασμά της.

Η Γερμανία, η έδρα της BioNTech, της εταιρείας που έχει την πατέντα για το δεύτερο εμβόλιο του «αγγελιαφόρου RNA» (αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την αμερικανική Pfizer) αντιτίθεται στην άρση της πατέντας, ενώ αντιθέτως η Ιταλία συμφωνεί με την πρόταση του Μπάιντεν.

Ενώ η πανδημία συνεχίζεται, οι πιθανότητες είναι ότι ακόμη πιο επικίνδυνες νέες παραλλαγές του SARS-CoV-2 θα εμφανιστούν. Η φαρμακευτική βιομηχανία επιμένει, ότι η πιο πρόσφορη προσέγγιση για την αντιμετώπισή της είναι να ξεπεραστούν τα προβλήματα στην εξασφάλιση πρώτων υλών και να πουληθούν ή να δωρηθούν εμβόλια σε όλες τις χώρες του κόσμου.

• «Κανείς δεν θα είναι ασφαλής, μέχρι να είμαστε όλοι. Αν γίνουν εμβολιασμοί μόνο στις αναπτυγμένες χώρες η νίκη μας επί του Covid-19 θα είναι βραχύβια. Βλέπουμε πόσο γρήγορα μεταλλάσσεται ο ιός, δημιουργώντας νέες παραλλαγές, που συνεπάγονται νέες προκλήσεις» γράφουν οι ηγέτες του Βελγίου, της Σουηδίας, της Γαλλίας, της Δανίας και της Ισπανίας σε κοινή επιστολή τους προς την Κομισιόν.

«Τα εμβόλια έχουν καταστεί θέμα ασφαλείας και η ΕΕ δεν μπορεί να υστερεί. Για τον λόγο αυτόν, βασική προτεραιότητα είναι η αύξηση της ικανότητας παραγωγής στην Ευρώπη», πρόσθεσαν.

Η ΕΕ, μια από τους μεγαλύτερους παραγωγούς εμβολίων στον κόσμο, είναι επίσης και ο κύριος εξαγωγέας, με 200 εκατομμύρια δόσεις να έχουν ήδη σταλεί σε άλλες χώρες του κόσμου. Οι ΗΠΑ και η Βρετανία δεν έχουν εξάγει κανένα από τα εμβόλια που παρασκευάζονται στο έδαφός τους.