Πορτογαλία: Επιστροφή για δεύτερη φορά στον παράδεισο
Αρχές Φεβρουαρίου η El País περιέγραφε πώς η Πορτογαλία περνούσε από τον Παράδεισο στην κόλαση με τρομακτικά δεδομένα. Τον Ιανουάριο η συχνότητα σε θανάτους ανά 100.000 κατοίκους σε 14 ημέρες ήταν 1.438, ακολουθούμενη από το Ισραήλ με 1.060 και την Τσεχική Δημοκρατία με 902, σύμφωνα με στοιχεία που συνελέγησαν από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins. Θλιβερή «πρωτιά» έχει η Πόλη Penedono, στο βόρειο τμήμα της χώρας, με περισσότερες από 7.400 περιπτώσεις.
Σήμερα σχεδόν τρεις μήνες μετά ο αριθμός των θανάτων από κοροναϊό ανά 100.000 κατοίκους αφήνει επίσης τη χώρα στην «κορυφή» του κόσμου την τελευταία εβδομάδα, ακολουθούμενη από τον Λίβανο και το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με το ίδιο πανεπιστήμιο.
Για έκτη συνεχόμενη εβδομάδα, η Πορτογαλία βρίσκεται μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον χαμηλότερο αριθμό νέων κρουσμάτων κοροναϊού ανά 100.000 κατοίκους. Την Κυριακή 25 Απριλίου δεν καταγράφηκε κανένας νέος θάνατος από τον κορονοϊό, κάτι που είχε συμβεί τελευταία φορά τον περασμένο Αύγουστο.
Σύμφωνα με την προτελευταία έκθεση που κυκλοφόρησε από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Ελέγχου Νόσων (ECDC), μέσα στις τελευταίες 14 ημέρες, η Πορτογαλία κατέγραψε 75 νέα κρούσματα του SARS-CoV-2 ανά 100.000 άτομα. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Φινλανδία με 82 κρούσματα ανά 100.000 άτομα και στην τρίτη θέση βρίσκεται η Ιρλανδία με 108. Ακολουθούν η Μάλτα με 145 και η Δανία με 164.
Η ανάλυση των δεδομένων δείχνει ότι η υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης της COVID-19 στην Πορτογαλία τις τελευταίες 14 ημέρες παρατηρήθηκε μεταξύ ατόμων ηλικίας από 25 έως 49 ετών, με 93 κρούσματα ανά 100.000 άτομα. Τα στοιχεία για τις άλλες ηλιακές ομάδες είναι τα εξής: νεαροί ηλικίας από 15 έως 24 ετών (86), παιδιά κάτω των 15 ετών (83), ενήλικες ηλικίας από 50 έως 64 ετών (62), ηλικιωμένοι ηλικίας από 65 έως 79 ετών (44) και άνω των 80 ετών (32).
Τον Φεβρουάριο, η Πορτογαλία κατέγραψε 1.190 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους σε 14 ημέρες. Τότε ήταν το χειρότερο αποτέλεσμα για την Ευρώπη, ενώ ο αριθμός των κρουσμάτων είναι μεγαλύτερος ακόμη και από τα 962 κρούσματα που κατέγραψε η Κύπρος, που σήμερα κατέχει τη χειρότερη θέση στην κατάταξη. Τι άλλαξε άραγε σε δύο μήνες εκτός από την επιβολή ενός αυστηρού lockdown;
Ο Μαρσέλο Τεισέιρα Μάτος, γιατρός από το Ρίο ντε Τζανέιρο ο οποίος εργάζεται στην πρώτη γραμμή με ασθενείς με COVID-19 σε δύο νοσοκομεία στη μητροπολιτική περιοχή της Λισαβόνας, σε συνέντευξή του στο Sputnik ανέφερε μια σειρά θετικών παραγόντων, ξεκινώντας από το σχέδιο της σταδιακής εξόδου από το lockdown, το οποίο σήμερα βρίσκεται στην τρίτη φάση σε περισσότερους από 278 δήμους.
- «Παρακολουθώ αυτούς τους αριθμούς με ιδιαίτερη προσοχή. Και αυτό που συνειδητοποιώ είναι ότι το σχέδιο της κυβέρνησης είναι πραγματικά πολύ καλά οργανωμένο σταδιακά. Οι άνθρωποι φροντίζουν τον εαυτό τους, επειδή κανένας δήμος δεν θέλει την αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων και την επιστροφή στο προηγούμενο επίπεδο με το κλείσιμο του εμπορίου και το lockdown. Δηλαδή, αυτό συνέβαλε αρκετά» τόνισε ο Μάτος.
Ένας άλλος παράγοντας που ανέφερε ο ειδικός είναι η ποιότητα του εμβολίου της Pfizer. Είναι το πιο διαδεδομένο εμβόλιο στην Πορτογαλία (πάνω από 1,45 εκατ. δόσεις), ακολουθεί το εμβόλιο της AstraZeneca (417.000) και της Moderna (157.000). Ο Μάτος τόνισε ότι το εμβόλιο της Pfizer προσέφερε τη μεγαλύτερη ασφάλεια, που αντικατοπτρίζεται στη μείωση του αριθμού των κρουσμάτων, ενώ το εμβόλιο της AstraZeneca προκάλεσε τις αμφιβολίες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) λόγω των περιπτώσεων θρομβοεμβολής.
- «Το (εμβόλιο) της Pfizer έχει ήδη επαινεθεί αρκετά από τους συναδέλφους μου γιατρούς. Τουλάχιστον εδώ στην Πορτογαλία δεν έχω παρατηρήσει καμία περίπτωση μόλυνσης μετά τον εμβολιασμό. Υπάρχουν πολύ λίγοι θετικοί στην COVID-19, πολύ σπάνια εμφανίζεται κάποιος θετικός» εξηγεί ο Μάτος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας της Πορτογαλίας (DGS), για παράδειγμα, την εβδομάδα μεταξύ 15 και 21 Μαρτίου, 848 ασθενείς νοσηλεύονταν με COVID-19, εκ των οποίων 194 ήταν διασωληνωμένοι. Την τελευταία εβδομάδα, μεταξύ 19 και 25 Απριλίου, αυτοί οι αριθμοί μειώθηκαν κατά το ήμισυ, με 400 νοσηλευόμενους και 106 διασωληνωμένους.
Ο Μάτος πρόσθεσε ότι ο εμβολιασμός καλύπτει τους ηλικιωμένους και τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Πάνω από τρία εκατομμύρια δόσεις έχουν ήδη χορηγηθεί στην Πορτογαλία. Το 21,75% του πληθυσμού έχει λάβει τουλάχιστον την πρώτη δόση του εμβολίου και το 8,10% και τις δύο. Μεταξύ των Πορτογάλων ηλικίας άνω των 80 ετών, αυτά τα ποσοστά αυξάνονται στο 91,37% και στο 58,32% αντίστοιχα.
Αυτό οδήγησε σε μείωση του αριθμού των θανάτων σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα. Για παράδειγμα, το 2020, 4.476 άνθρωποι ηλικίας άνω των 80 ετών πέθαναν από COVID-19. Ωστόσο, μόνο τους δύο πρώτους μήνες της φετινής χρονιάς, ο αριθμός των θανάτων σε αυτή την ηλιακή ομάδα αυξήθηκε σε 6.138. Τον Μάρτιο του 2021, ο αριθμός των θανάτων μειώθηκε απότομα σε 298, ενώ από 1 έως 22 Απριλίου καταγράφηκαν μόνο 48 θάνατοι. Στα γηροκομεία, οι αριθμοί μειώθηκαν από 2.435 τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο σε 166 τον Μάρτιο και μόνο πέντε στις πρώτες 22 ημέρες του Απριλίου.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ECDC, στην Ευρωπαϊκή Ένωση η Πορτογαλία κατέχει τη δεύτερη θέση με τον χαμηλότερο αριθμό θανάτων (5,92) ανά εκατομμύριο κατοίκους τις τελευταίες 14 ημέρες, πίσω από τη Δανία (4,98). Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Νορβηγία (6,15), ενώ ακολουθούν η Φινλανδία (8,14) και η Σουηδία (12,39).
- «Τα περιστατικά δεν ήταν σοβαρά και αφορούσαν περισσότερο τους νεαρούς, επειδή οι ηλικιωμένοι είχαν ήδη εμβολιαστεί. Επομένως, όπου υπήρχαν περισσότεροι θάνατοι, είχε γίνει πρόληψη σε μεγάλο βαθμό. Στα γηροκομεία ο αριθμός των θανάτων μειώθηκε ουσιαστικά σχεδόν μέχρι το μηδέν μετά τον εμβολιασμό. Θεωρώ, ότι η κυβέρνηση ορθώς είχε δώσει προτεραιότητα στην πιο ευάλωτη ηλιακή ομάδα ανθρώπων, ηλικίας άνω των 80 ετών, όπου το ποσοστό θνησιμότητας ήταν υψηλότερο» κατέληξε ο Μάτος.
Η Ναΐρ Αμαράλ, γιατρός από την πολιτεία Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, η οποία επίσης εργάζεται στην πρώτη γραμμή κατά της COVID-19 στην Πορτογαλία, πρόσθεσε και ορισμένους άλλους παράγοντες που συνέβαλαν στην επιτυχία της χώρας. Εκτός από τη βελτίωση του καιρού, με θερμοκρασίες που έφταναν στους 20 βαθμούς από τα τέλη του Φεβρουαρίου, η γιατρός επισήμανε ότι η χώρα ήταν η πρώτη που εισήγαγε το lockdown φέτος, ακριβώς επειδή στις αρχές του 2021 στην Πορτογαλία καταγράφηκε ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων και θανάτων ανά εκατομμύριο κατοίκους στον κόσμο.
«Δεν φτάνουν όλες οι χώρες στην κορύφωση ταυτόχρονα. Όταν μια χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με κύμα, οι άλλες δεν είναι. […] Σε μας πρώτα εμφανίστηκε η βρετανική μετάλλαξη, στην κορυφή του κύματος, με τα χειρότερα αποτελέσματα. Μετά από πολλούς θανάτους, απομόνωση, αποστάσεις και αυστηρό lockdown, η Πορτογαλία πλήρωσε το τίμημα που της αναλογεί. Σήμερα, μας αξίζει λίγη ηρεμία» τόνισε η Αμαράλ.
Η γιατρός στάθηκε επίσης στην ανοσία που αποκτήθηκε, είτε μετά τον εμβολιασμό είτε μετά την ανάρρωση από τη λοίμωξη. Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της δεύτερης φάσης της Εθνικής Ορολογικής Έρευνας του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας του δρ Ρικάρντο Ζόρζε (INSA), που κυκλοφόρησε τη Δευτέρα 26 Απριλίου, το 15,5% του πληθυσμού της Πορτογαλίας ηλικίας από 1 έως 80 ετών έχει αντισώματα κατά του νέου κορονοϊού, το 13,5% εκ των οποίων τα απόκτησαν ύστερα από τη λοίμωξη.
Μεταξύ αυτών που εμβολιάστηκαν, το ποσοστό των ατόμων με αντισώματα ήταν 74,9%. Αυτό το ποσοστό αυξάνεται ακόμη περισσότερο, στο 98,5%, εάν λάβουμε υπόψη μόνο τα άτομα που εμβολιάστηκαν με δύο δόσεις πριν από τουλάχιστον μία εβδομάδα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μεταξύ 2 Φεβρουαρίου και 31 Μαρτίου με συνολικά 8.463 συμμετέχοντες. Στην πρώτη φάση της έρευνας, μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου του 2020, όταν δεν υπήρχαν εμβόλια, μόνο το 2,9% είχε αποκτήσει αντισώματα μετά τη λοίμωξη.
- «Πιστεύω πραγματικά σε αυτό το εφόδιο, όταν δηλαδή υπάρχουν κάποιοι εμβολιασμένοι και κάποιοι άλλοι με φυσική ανοσία, που είχαν ήδη αναρρώσει από τη λοίμωξη. Αυτό μειώνει την εξάπλωση του ιού. Εάν ο καιρός είναι καλός -όσο πιο ξηρός και λιγότερο κρύος- τόσο το καλύτερο. Η Πορτογαλία έχει μεγάλες πιθανότητες για άνοιγμα το καλοκαίρι, είναι η καλύτερη εποχή για να βγαίνει κανείς έξω από το σπίτι» δήλωσε η Αμαράλ.
Ωστόσο, η γιατρός κρατάει μια επιφύλαξη σχετικά με την επάρκεια δεδομένων, επειδή στην Πορτογαλία πραγματοποιούνται λιγότερα τεστ κορονοϊού. Μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Πορτογαλία βρίσκεται στη 19η θέση, πραγματοποιώντας κάθε μέρα μόνο 2,32 τεστ ανά 100.000 κατοίκους, σύμφωνα πάλι με τα στοιχεία του ECDC. Συγκριτικά, η Κύπρος, που βρίσκεται στην κορυφή της λίστας με τον μεγαλύτερο αριθμό νέων κρουσμάτων τις τελευταίες 14 ημέρες, ταυτόχρονα πραγματοποιεί μεγαλύτερο αριθμό τεστ: Κατά μέσο όρο 57 άτομα ανά ημέρα για κάθε 100.000 κατοίκους.
- «Έχουμε πιο πολλούς θετικούς ανθρώπους απ’ ό,τι μπορείτε να φανταστείτε. Εάν κάποιος περιμένει ότι τα νέα περιστατικά θα σταματήσουν ή ότι σταματούν, έχει ψευδαισθήσεις. Θα αυξάνονται μέχρι που ολόκληρος ο πληθυσμός να έρθει σε επαφή με τον ιό. Είμαι όμως αισιόδοξη. Ακόμη και αν υπάρξουν κι άλλα κύματα, δεν θα είναι τόσο ισχυρά όσο το τελευταίο. Το πιο σημαντικό πράγμα σήμερα είναι η ταχύτητα του εμβολιασμού» υποστήριξε η γιατρός.
Από τον Μάιο, η κυβέρνηση της Πορτογαλίας έχει σκοπό να εμβολιάζει περίπου 100.000 άτομα την ημέρα για τέσσερις μήνες. Δηλαδή, μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα, όλα τα άτομα άνω των 60 ετών αναμένεται να εμβολιαστούν. Από αυτή την ηλικιακή ομάδα προέρχεται το 96% των συνολικών θανάτων από την COVID-19.
Πηγή: Sputnik