Κούβελας στο libre: Τι δείχνουν τα τελευταία στοιχεία για το εμβόλιο της AstraZeneca

Το εμβόλιο AstraZeneca -το μόνο ευρωπαϊκό εμβόλιο που πήρε έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (τον Ιανουάριο του 2021)- προκαλεί, τις τελευταίες εβδομάδες, προβληματισμό σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες που αναθεωρούν τη στάση τους λόγω των θρομβοεμβολικών επεισοδίων που έχουν καταγραφεί μετά τη χορήγησή του. 

Η Δανία, η Γερμανία, η Νορβηγία ήταν μεταξύ των πρώτων χωρών στην Ευρώπη που ανέστειλαν τη χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca λόγω των ανησυχιών σχετικά με τις σπάνιες περιπτώσεις θρόμβων στο αίμα, και επανεξετάζουν τα στοιχεία που έχουν, ενώ άλλες χώρες (Γαλλία, Σουηδία, Καναδάς) αλλάζουν τις οδηγίες χορήγησής του, ανά ηλικιακές ομάδες. 

Στο libre μίλησε ο Καθηγητής Κλινικής Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Κούβελας, σχετικά με τα νεότερα στοιχεία για το συγκεκριμένο εμβόλιο.

• «Το θέμα με το εμβόλιο της AstraZeneca ξεκίνησε από τη Δανία, όπου έγινε προσωρινή παύση της διάθεσής του για να το μελετήσουν για άλλες 3 εβδομάδες, γιατί ενδέχεται να υπάρχουν ασύμμετρες παρενέργειες στις ηλικίες κάτω των 60 ετών (σε αυτές τις ηλικίες χορηγούνταν αρχικά το AstraZeneca). Η Δανία είναι μία χώρα με μικρό πληθυσμό και καλά ελεγχόμενο ως προς τη δημόσια υγεία, καθώς έχουν πολύ καλή Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και πολύ λεπτομερή αρχεία. Εκεί, λοιπόν, σε μία ανάλυση που αφορούσε την επίπτωση του εμβολίου σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες, είδαν ότι στις ηλικίες κάτω των 60 ετών, κυρίως γυναίκες που είχαν εμβολιαστεί στις ηλικίες αυτές έκαναν θρομβώσεις. Γενικά, το ποσοστό των θρομβώσεων όσων έχουν εμβολιαστεί με το εμβόλιο της AstraZeneca (αλλά και με τα άλλα εμβόλια) είναι ίδιο με αυτό του γενικού πληθυσμού (στη Δανία, η πιθανότητα αυτή ήταν ένα περιστατικό σε 100.000 πολίτες), τα περιστατικά ήταν πολύ λιγότερα από τις θρομβώσεις που κάνει ο ίδιος ο ιός όταν κάποιος νοσήσει.  Όμως, όταν υπολόγισαν το ποσοστό αυτό στις ηλικίες μεταξύ 50 έως 60 είδαν ότι είχαν επταπλάσια πιθανότητα να εκδηλώσουν θρόμβωση από ό,τι ο γενικός πληθυσμός και κυρίως οι γυναίκες αυτή της ηλικίας. Για αυτό το λόγο, αποφάσισαν να σταματήσουν τη χορήγηση του εμβολίου για να έχουν περισσότερα στατιστικά δεδομένα, επειδή το πρώτο δείγμα ήταν μικρό. Το ρίσκο, επίσης, αφορούσε μία ηλικιακή ομάδα που παρουσίαζε μικρότερη πιθανότητα σοβαρής νόσησης από κοροναϊό. Σε περίπου δύο εβδομάδες θα βγει η σχετική απόφαση. Αυτή τη γραμμή της Δανίας ακολούθησε η Γερμανία και κάποιες ακόμα Ευρωπαϊκές χώρες. Οι υπόλοιπες χωρίς εμβολιάζονται κανονικά δηλαδή είναι λίγες οι χώρες στις οποίες σταμάτησε ο εμβολιασμός».

–Η παραίτηση του Καθηγητή Παναγιώτη Βλαχογιαννόπουλου και οι καταγγελίες για «εθελοδουλία και όχι ελεύθερη επιστημονική σκέψη» της επιτροπής φαρμακοεπαγρύπνισης προκάλεσαν έντονο προβληματισμό για τον τρόπο που παρακολουθούνται οι ανεπιθύμητες ενέργειες που προκαλούν τα εμβόλια στη χώρα, αλλά και έντονες αμφιβολίες στους πολίτες…

«Το πρόβλημα είναι ότι οι εθνικοί φορείς πρέπει να αντιμετωπίζουν με σοβαρότητα την παρενέργεια και να τη δηλώνουν και να μην προσπαθούν να αποκρύψουν γεγονότα, γιατί δημιουργούν αντίστροφο πρόβλημα δηλαδή την εντύπωση ότι τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα. Όταν βλέπουμε ότι ενώ ο καθηγητής, ο κ. Βλαχογιαννόπουλος, αγωνίστηκε να δηλωθεί το περιστατικό ως αρνητική ανεπιθύμητη, δηλώθηκε, τελικά, από την επιτροπή στο υπουργείο ως αρνητική ανεπιθύμητη και ο υπουργός βγήκε και δήλωσε ότι δεν υπάρχει σύνδεση ή δεν υπάρχει ούτε μία καταγραφή, αυτό είναι μία πολύ αρνητική πολιτική, που δεν καταλαβαίνω αν γίνεται σκόπιμα ή από άγνοια (και τα δύο είναι εξίσου επικίνδυνα). 

Η στάση του καθηγητή Βλαχογιαννόπουλου έχει να κάνει κυρίως με τον τρόπο εσωτερικής διαχείρισης.  Όταν γνωμοδοτούν οι επιστήμονες δεν μπορεί να δηλώνει διαφορετικά ο υπουργός».

–Πώς θα πρέπει να συνεχίσουν να εμβολιάζονται οι πολίτες με το εμβόλιο της AstraZeneca, καθώς την Παρασκευή δηλώθηκε ότι η Ελλάδα συνεχίζει τους εμβολιασμούς με το συγκεκριμένο εμβόλιο;

«Στην επιστήμη, κρίνουμε ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές με όσα δεδομένα έχουμε σήμερα. Αν αύριο συμβεί κάτι παράδοξο, το εμβόλιο μπαίνει σε κρίση. Αυτό δε σημαίνει ότι το εμβόλιο είναι επικίνδυνο. Μπορεί να σημαίνει ότι η πολιτική που ακολουθούμε σχετικά με το «όπλο» μας δεν είναι σωστή. Στην επιστήμη, πρέπει να υπάρχει η εξατομίκευση και η δυνατότητα αλλαγής πλεύσης για να μην έχουμε επαναλαμβανόμενα λάθη. 

Υπάρχουν από το εμβόλιο κατά του κοροναϊού σπάνιες παρενέργειες, όπως σε όλα τα φάρμακα. Και το πιο απλό αντιπυρετικό ή αναλγητικό μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες. Δε σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε τον εμβολιασμό. Αντιθέτως, επειδή έχει γίνει με μεγάλη επιτυχία σε εκατομμύρια ανθρώπους, η λογική είναι ότι το συνεχίζουμε με κάποιο σκεπτικισμό. 

Έχουμε εκτιμήσει τον κίνδυνο της θρόμβωσης πρέπει τώρα να κάνουμε τη διαχείριση του. Να γίνεται το εμβόλιο, αφού εξεταστεί αν τα άτομα που θα εμβολιαστούν δεν έχουν κάποιες ασθένειες που σχετίζονται με θέματα πηκτικότητας του αίματος. Οι επιστήμονες θα κρίνουν και η κυβέρνηση θα βγει και θα ανακοινώσει αν για άτομα με συγκεκριμένες παθήσεις θα δίνονται κάποιες αγωγές, αλλά ο εμβολιασμός θα πρέπει να συνεχιστεί. Η στήριξη από τον οικογενειακό γιατρό και την ΠΦΥ θα ήταν σημαντική σε αυτή την περίπτωση».