Τουρκία: Το όνομα της Τανσού Τσιλέρ σε σενάρια ανασχηματισμού

Σενάρια ανασχηματισμού κυκλοφορούν τα τελευταία 24ωρα στην Τουρκία, με το όνομα της Τανσού Τσιλέρ να ακούγεται ολοένα και περισσότερο για το υπουργείο Εξωτερικών.

Οι οικονομικοί τριγμοί -που εντείνονται με την κατάρρευση του Χρηματιστηρίου και την πτώση της τουρκικής λίρας σε ιστορικά χαμηλά-, οι κοινωνικές εντάσεις στην Τουρκία και η πανδημία του κορωνοϊού θέτουν τον Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν σε κλοιό ασφυκτικών πιέσεων με το σενάριο του ανασχηματισμού να φαντάζει πλέον ως επικρατέστερο για τη συνέχεια. Ο Τούρκος πρόεδρος εμφανίζεται διατεθειμένος να αλλάξει και τον υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με μία… παλιά γνώριμη, την Τανσού Τσιλέρ, να επανέρχεται στο προσκήνιο, όπως τουλάχιστον θέλουν οι φήμες.

• Το στίγμα δίνει η τουρκική εφημερίδα Σοζού που σε άρθρο της αναφέρει: «Στο παρασκήνιο κυκλοφορούν περίεργες ειδήσεις. Η πρώην πρωθυπουργός, Τανσού Τσιλέρ θα γίνει η νέα υπουργός Εξωτερικών. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου φεύγει, η Τσιλέρ έρχεται»

Η πρωθυπουργός που έχει ταυτιστεί με την κρίση των Ιμίων φαίνεται έτοιμη να επιστρέψει στο πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας, σε μία κρίσιμη στιγμή για τη χώρα, ένθεν και ένθεν. Πρόκειται για μία έμπειρη πολιτικό, με πλούσιο αλλά και βεβαρημένο παρελθόν, που στην Ελλάδα έχει ταυτιστεί με την κρίση στα Ίμια. Ηταν τον Ιούνιο του 1995 που η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξουσιοδότησε την κυβέρνηση της σκληροπυρηνικής Τσιλέρ να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα, περιλαμβανομένων και των στρατιωτικών, εναντίον της Ελλάδας. Ήταν η πρώτη φορά που η Άγκυρα απειλούσε την Ελλάδα ευθέως με πόλεμο στην περίπτωση που αυτή ασκούσε το δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια. Και ήταν η Τσιλέρ που εμφανιζόταν αποφασισμένη να ωθήσει τα πράγματα στα άκρα, τη στιγμή που η στρατιωτική ηγεσία δίσταζε.

• Η Τσιλέρ κατηγορήθηκε για ευρεία διαφθορά κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας της. Ήταν η μόνη που δεν ενημέρωσε το διάδοχό της για το πώς διατέθηκαν τα μυστικά κονδύλια του κράτους. Εξετάστηκε πολλές φορές από το τουρκικό Κοινοβούλιο για τις κατηγορίες αυτές, αλλά τελικά απαλλάχθηκε από όλες.

Να σημειωθεί ότι ο Μεσούτ Γιλμάζ έχει παραδεχτεί ότι, οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες είχαν συμμετοχή στις καταστροφικές πυρκαγιές στην Ελλάδα μεταξύ του 1995 και του 1997, όταν πρωθυπουργός της χώρας ήταν η Τσιλέρ.

Η Τανσού Πενμπέ Τσιλέρ ήταν η πρώτη γυναίκα που έγινε πρωθυπουργός στην Τουρκία. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, φοίτησε σε αμερικανικά πανεπιστήμια και πήρε το διδακτορικό της από Yale στα Οικονομικά. Κατά την επιστροφή της στην Τουρκία φάνηκε να την κερδίζει η ακαδημαϊκή καριέρα. Εργάστηκε ως λέκτορας, ενώ το 1990 εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής. Πολιτικό «τέκνο» του Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, τον διαδέχτηκε στην ηγεσία του κόμματος του Ορθού Δρόμου. Το 1993 έγινε πρωθυπουργός Κυβέρνησης συνεργασίας, η οποία κατέρρευσε το 1996 με την αποχώρηση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Το 1996, ο Ερμπακάν ανέλαβε πρωθυπουργός στην κυβέρνηση συνασπισμού του Κόμματος Ευημερίας και του Κόμματος Ορθού Δρόμου της Τανσού Τσιλέρ. Εκείνη διετέλεσε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών. Η κυβέρνηση άντεξε ένα χρόνο…

Μεσολάβησαν οι ιστορικές αποφάσεις του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας εναντίον των ισλαμιστών που χαρακτηρίστηκε μεταμοντέρνο πραξικόπημα. Μετά από μία διαδικασία φθοράς κατά την οποία παραιτήθηκαν από το κόμμα τους πολλοί βουλευτές του Κόμματος Ορθού Δρόμου, με αποτέλεσμα να χάσει την πλειοψηφία η κυβέρνηση στη Βουλή, ο Ερμπακάν παραιτήθηκε στις 18 Ιουνίου 1997. Το 2002 όταν το κόμμα της δεν κατόρθωσε να μπει στη βουλή αποχώρησε από την πολιτική.