Είναι δικαιολογημένος ο θόρυβος; Ο καθηγητής Δημήτρης Κούβελας απαντά μέσω του libre στα κρίσιμα ερωτήματα για το εμβόλιο της AstraZeneca

Σε ερώτηση του Libre εάν όντως υπάρχει λόγος ανησυχίας σχετικά με το εμβόλιο της Astrazeneca μετά την αναστολή του εμβολιασμού από 19 χώρες (ευρωπαϊκές και μη) καθώς μάλιστα είναι όντως μικρό το ποσοστό των θρομβοεμβολικών επεισοδίων, που έχουν καταγραφεί, ο Καθηγητής Κλινικής Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Κούβελας, απάντησε:  «Και τα άλλα εμβόλια παρουσιάζουν καταγραφές με περιστατικά επιπλοκών ανάλογης βαρύτητας και συχνότητας». 

Της Ρούλας Σκουρογιάννη

• «Είναι λάθος να θεωρήσουμε, λόγω του θορύβου που γίνεται αυτές τις ημέρες με το εμβόλιο της Astrazeneca ότι τα υπόλοιπα εμβόλια είναι απαλλαγμένα από περιπτώσεις επιπλοκών. Αυτό που ίσως μπορούμε να πούμε ως διαπίστωση είναι ότι υπήρξαν κάποιες προχειρότητες στο σχεδιασμό των κλινικών μελετών της Astrazeneca. Όμως, προχειρότητα υπήρξε και στις εγκρίσεις. Δηλαδή, μελέτες που θα ολοκληρώνονταν το 2023 τις κάναμε αποδεκτές πολύ πρώιμα. Όμως, η ανάγκη ήταν πολύ μεγάλη και έπρεπε να γίνουν αποδεκτά τα εμβόλια. Αυτό, όμως, η επικινδυνότητα δηλαδή, μας ανησυχούσε πριν αποδεχτούμε τις μελέτες και αφορούσε όλα τα εμβόλια. Τώρα πλέον, έχουμε πάρα πολλά δεδομένα από την πρακτική εφαρμογή των εμβολίων και η ένδειξη των ανεπιθύμητων ενεργειών είναι σχετικά μικρή. Δεν έχουμε ούτε μεγάλης συχνότητας ούτε μεγάλης βαρύτητας περιστατικά, Έχουμε σαφές κέρδος από τα εμβόλια στις ευπαθείς ομάδες και στους υπερήλικες».

Ο κ. Κούβελας εξήγησε επίσης:

• «Ο ιός από μόνος του κάνει θρομβώσεις. Η ακίδα του, δηλαδή αυτή η πρωτεΐνη, η οποία τον βοηθάει να κολλήσει πάνω στα κύτταρά μας για να για να μπει μέσα τους και να πολλαπλασιαστεί, το κλειδί του ιού, είναι αυτό που συμμετέχει και σε αυτά τα θρομβοεμβολικά επεισόδια. Όλα τα εμβόλια που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή ουσιαστικά φτιάχνουν τέτοια πρωτεΐνη σαν της ακίδας του ιού, προκειμένου σε αυτήν να βγαίνουν τα αντιγόνα. Αυτή η πρωτεΐνη, λοιπόν, εξ ορισμού μπορεί να κάνει από μόνη τις θρομβώσεις σε κάποιους που έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να δούμε κατά πόσον οι θρομβώσεις οι τεχνητές από τα εμβόλια είναι πολύ περισσότερες από τις θρομβώσεις που προκαλούνται από τον ιό. Αυτά τα δύο δε συνδέονται μεταξύ τους».

–Τι θα μπορούσαμε να πούμε στον κόσμο που έχει μπερδευτεί, που αμφιταλαντεύεται να πάει στο ραντεβού του για το εμβόλιο;

«Από τη στιγμή που δεν υπάρχει στατιστική επεξεργασία που να δείχνει είτε κατωτερότητα είτε πιο μεγάλη επικινδυνότητα στο συγκεκριμένο εμβόλιο από τον ΕΜΑ, αυτό που θα πρέπει να κάνει ο πολίτης που διερωτάται και πριν αποφασίσει να αναβάλει τον εμβολιασμό του, είναι να έρθει σε συνεννόηση με τον γιατρό του -εάν έχει πραγματικό κίνδυνο από θρόμβωση και θέλει εξατομικευμένη συμβουλή- να πάρει θεραπευτική αγωγή (αντιαιμοπεταλιακά δυο-τρεις μέρες πριν τον εμβολιασμό και περίπου 10 μετά) ΠΑΝΤΑ με τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντα ιατρού του, αλλιώς να κάνει το εμβόλιο κανονικά. Δεν είναι συνετό να διακόψουμε χωρίς λόγο μία εμβολιαστική πράξη. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι περισσότερο κινδυνεύουν κάποιοι πολίτες που έχουν ήδη νοσήματα από τον κοροναϊό παρά από τις σπάνιες επιπλοκές του εμβολίου. Όσοι έχουν ερωτήματα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους».

«Μπορεί να έχω εκφράσει πολλές φορές τις αντιρρήσεις μου για τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν στη διαχείριση της πανδημίας, αλλά συμφωνώ στη συνέχιση των εμβολιασμών. Ο λόγος είναι δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τι ισχύει στην εμβολιαστική πολιτική κάθε μίας από τις 19 έως τώρα χώρες που προληπτικά έπαυσαν τον εμβολιασμό. Ποιες ποσότητες εμβολίων έχει προμηθευτεί κάθε μία από τις χώρες που ζήτησαν να μην χρησιμοποιηθεί το συγκεκριμένο εμβόλιο. Μπορεί να είχαν επάρκεια εμβολίων από άλλη εταιρεία, για παράδειγμα, και δεν είχαν λόγο να συνεχίζουν με κάτι που αμφισβητήσει. Εμείς δεν έχουμε επάρκεια εμβολίων, άρα, λοιπόν μας χρειάζονται όλα τα εμβόλια, προκειμένου να δημιουργήσουμε προστασία στον πληθυσμό και είναι καλό να προχωρήσουμε στους εμβολιασμούς».

–Μπορεί να υπάρχουν πολιτικές σκοπιμότητας πίσω από το θόρυβο που έχει προκληθεί γύρω από το συγκεκριμένο εμβόλιο;

«Δεν μπορούμε να ξέρουμε αν πίσω από το θόρυβο που έχει ξεσπάσει σχετικά με το εμβόλιο της Astrazeneca υπάρχει κάποια σκοπιμότητα. Μπορεί να υπάρχουν τέτοια σενάρια και να είναι ανοιχτά. Εμείς, όμως, δεν το ξέρουμε. Αυτό που μπορούμε να επισημάνουμε είναι το ότι το εμβόλιο της Astrazeneca είναι το μόνο μη αμερικάνικο εμβόλιο (που έχει λάβει έγκριση από τον ΕΜΑ),  το οποίο ξεκίνησε από Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο και για το οποίο δεν υπάρχουν στοιχεία κατωτερότητας ή μεγαλύτερης επικινδυνότητας συγκριτικά με όλα τα άλλα εμβόλια. 

• Για τα σενάρια που το συνδέουν με το Brexit ή με αμερικανικά συμφέροντα ή με τη χαμηλή τιμή του, εμείς δεν έχουμε άποψη γιατί δεν έχουμε στοιχεία.

Αυτό που πρέπει να επισημάνω, για άλλη μία φορά, είναι ότι, όταν υπάρχει πρόχειρη δουλειά, υπάρχουν αμφισβητήσεις στα αποτελέσματα. Η επιστήμη των φαρμάκων είναι συντηρητική! Πρέπει να είμαστε σίγουροι -επειδή κάθε εμβόλιο θα το απευθύνουμε σε υγιή, γενικό πληθυσμό- ότι θα έχει τις ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες. Δεν αφήσαμε τη μελέτη να εξελιχθεί, ήταν πολύ πρώιμα τα δεδομένα και ήταν πρόχειρα σχεδιασμένη. Δηλαδή, ενώ ήταν γνωστό από την αρχή ότι είναι ένα εμβόλιο που θα δοθεί και σε ηλικιωμένους δεν είχε συμπεριλάβει στις μελέτες της η εταιρεία ασθενείς άνω των 65 ετών…».