Διερευνητικές σε …θολά νερά- Τα τρία σενάρια με τα οποία προσέρχεται η ελληνική αντιπροσωπεία- Για “παγίδες” κάνει λόγο η αντιπολίτευση- Η “σκιά” Σαμαρά

Σε θολό τοπίο ξεκινούν την Δευτέρα οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία και η ελληνική πλευρά θα εκπροσωπηθεί δια του πρέσβη ε.τ Παύλου Αποστολίδη σε μια προσπάθεια περισσότερο να ιχνηλατηθούν οι πραγματικές προθέσεις της Άγκυρας και λιγότερο με τεκμηριωμένη αισιοδοξία πως μπορούν οι δύο πλευρές να καταλήξουν σε ένα συνυποσχετικό που θα τις οδηγήσει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Σύμφωνα με πληροφορίες η ελληνική πλευρά προσέρχεται σε αυτόν τον 61ο γύρο των διερευνητικών με τρία βασικά σενάρια: Εάν το μήνυμα της τουρκικής αντιπροσωπείας είναι “καθαρό” και δεχθεί να συζητηθεί η μία και μοναδική διαφορά που πάγια αναγνωρίζει η Ελλάδα (οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ), οι επαφές μπορούν να συνεχιστούν με επόμενο σταθμό ένα νέο γύρο, τον Φεβρουάριο στην Αθήνα. Εάν η Τουρκία κρατήσει μεν κλειστά τα χαρτιά της αλλά δείξει να κινείται με καλή διάθεση, η διαδικασία επίσης θα συνεχιστεί. Εφόσον, όμως, καταστεί σαφές πως επιδιώκει να θέσει παράλληλα ή στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης άλλα θέματα (γκρίζες ζώνες, αποστρατικοποίηση νησιών), τότε η διαδικασία θα ναυαγήσει.

Ωστόσο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης εκφράζουν φόβους για τις “παγίδες” της διαδικασίας.

Αξιο σημείωσης είναι και το γεγονός πως λίγες ώρες πριν την επανεκκίνηση της διαδικασίας, ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς παρεμβαίνει μέσω συνέντευξής του στην “Καθημερινή” και επιχειρεί να τορπιλλίσει πολιτικά τη διαδικασία, κάτι που προδίδει την ένταση που υπάρχει στο κυβερνών κόμμα.

ΣΥΡΙΖΑ: Έλλειψη διαφάνειας, στρατηγικής, συνεννόησης αλλά και … ευρω-μαξιλαριού σε περίπτωση «ναυαγίου»

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τάσσεται από θέση αρχής κατά των διερευνητικών επαφών ή κατά του διαλόγου με την Τουρκία. Παρόλα αυτά η αξιωματική αντιπολίτευση έχει εκφράσει, μέσω δημόσιων δηλώσεων του Αλέξη Τσίπρα, ότι έχει έντονη ανησυχία για την προοπτική των διερευνητικών επαφών. Ο βασικός λόγος είναι η έλλειψη στρατηγικής που καταλογίζει συνολικά στην κυβέρνηση στην εξωτερική πολιτική. Επιπρόσθετα όμως δηλώνει ότι δεν εμπιστεύεται καθόλου, Κυριάκο Μητσοτάκη, εκτιμώντας ότι θα είναι αυτός που προσωπικά θα επιληφθεί των εξελίξεων. Καταλογίζει μάλιστα στο στενό επιτελείου του πρωθυπουργό προθέσεις αδιαφάνειας ως προς το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων.

Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του Αλέξη Τσίπρα, στην συζήτηση που έγινε στην Βουλή σε επίπεδο αρχηγών την προηγούμενη Τετάρη. Μίλησε για «ασάφεια γύρω από το μείζον ζήτημα των επόμενων ημερών, την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών. Κρίσιμα ερωτήματα, τα οποία δεν έχουν αποσαφηνισθεί, είναι με ποια ατζέντα πάμε σε αυτές τις συνομιλίες, με ποιους στόχους πάμε σε αυτές τις συνομιλίες, με ποιες επιδιώξεις θα πάμε; Πώς θα αντιμετωπίσουμε τη στρατηγική Ερντογάν, που αξιοποιώντας στο έπακρο τη στάση «Πόντιου Πιλάτου» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα εις βάρος των εθνικών μας συμφερόντων; Τι κινήσεις γίνονται στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο για να εξασφαλίσουμε κάποιες συμμαχίες στην Ευρώπη και γενικότερα;» Τόνισε ότι εσκεμμένα η κυβέρνηση διατηρεί αυτά τα πράγματα θολά. Σχολίασε μάλιστα πως «όσο παραμένουν θολά και όσο η Άγκυρα επιμένει σε ρόλο χωροφύλακα του Αιγαίου και όσο η διεθνής κατάσταση και η κατάσταση στην περιοχή παραμένει ρευστή, τόσο οι κίνδυνοι για τη χώρα αυξάνονται». Επίσης ο Αλέξης Τσίπρας καταλόγισε στον Κυριάκο Μητσοτάκη υποταγή της εξωτερικής πολιτικής σε ζητήματα εσωτερικής σκοπιμότητας ακόμη και εσωκομματικών ισορροπιών της Ν.Δ . Χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του, αφού απευθυνόμενος στην Κυριάκο Μητσοτάκη είπε ότι «ως Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης αντιμετωπίσατε όλα τα μείζονα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής με στάση αντίθετη με το εθνικό συμφέρον και που επιχειρήσατε να εκμεταλλευτείτε εν γνώσει σας ότι κάνει ζημιά στο εθνικό συμφέρον και στα εθνικά μας θέματα, με κίνδυνο να οδηγηθούμε και σε κλίμα εμφύλιου πολέμου και αντιπαραθέσεων». Επίσης μίλησε για «αμήχανη στρατηγική, ταλαντεύσεις, σπασμωδικές κινήσεις, εσωτερικές κυβερνητικές ασυνεννοησίες και πολλή σπατάλη επικοινωνίας για εσωτερική κατανάλωση».

Μάλιστα στον ΣΥΡΙΖΑ δεν κρύβουν την υπόνοια ότι χειρισμοί που γίνονται στα ελληνοτουρκικά από το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου δεν βρίσκονται σε συντονισμό με το υπουργείο Εξωτερικών. Η αξιωματική αντιπολίτευση έχει αναρωτηθεί αν η τριμερής επαφή που έγινε στο Βερολίνο με Γερμανία και Τουρκία τον περασμένο Ιούλιο όπου συμμετείχε η επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού Ελένη Σουρανή ήταν σε γνώση του Νίκου Δένδια. Παράλληλα ακόμη και πρόσφατα διαπίστωσε διαφορά ύφους. Εκτιμώντας ότι η δήλωση του Νικου Δένδια σύμφωνα με την οποία η Αιγιαλίτιδα Ζώνη της χώρας στην Κρήτη θα επεκταθεί στα 12 ναυτικά μίλια και στα ανατολικά του νησιού διαφέρει από την δήλωση που έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σύμφωνα με την οποία η επέκταση στα 12 ν.μ στο νησί θα γίνει σε χρόνο που η κυβέρνηση θα επιλέξει. Όπως σχολίασε επ αυτού ο Γιώργος Κατρούγκαλος, αρμόδιος για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ «οι λέξεις έχουν σημασία στην διπλωματία» επισημαίνοντας ότι υπήρξε «διαφορετική ποιότητα των δύο δηλώσεων». Καταλόγισε παράλληλα στον πρωθυπουργό για «έλλειψη ειλικρίνειας». Τέλος διέβλεψε ότι σε περίπτωση ναυαγίου των διερευνητικών επαφών θα έχουμε «ένα «blame game» και «θα επιστρέψουμε στην κλιμάκωση της επιθετικότητας της Τουρκίας και, μάλιστα, χωρίς το αναγκαίο πλαίσιο κυρώσεων που απέτυχε ο Πρωθυπουργός να εξασφαλίσει και το οποίο θα παρείχε κάποιες εγγυήσεις εναντίον αυτού του ενδεχομένου».

ΚΙΝ.ΑΛ: Οι διερευνητικές δεν είναι διαπραγμάτευση για υφαλοκρηπίδα – ΑΟΖ

Η μετατροπή των διερευνητικών επαφών σε διαπραγμάτευση για την υφαλοκρηπίδα και τις ΑΟΖ, δίχως ή Τουρκία να έχει ενστερνιστεί ως πεδίο συζήτησης το διεθνές δίκαιο είναι η μεγάλη ανησυχία του Κινήματος Αλλαγής. Τουλάχιστον όπως αυτή εκφράζεται από την ηγεσία μια και ο αρμόδιος για θέματα εξωτερικής πολιτικής Ανδρέας Λοβέρδος, ίσως κινηθεί σε πιο προσωπική ρότα, από την στιγμή που έχει πλέον δηλώσει ότι θα διεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος τον ερχόμενο Νοέμβριο.

Σύμφωνα με την εκτίμηση της Φώφης Γεννηματά «δεν επιτρέπεται να συγχέονται οι διερευνητικές με τη διαπραγμάτευση. Η διαπραγμάτευση μπορεί να αρχίσει μόνο όταν προσδιοριστούν με σαφήνεια στις διερευνητικές οι εκατέρωθεν προσεγγίσεις επί της μίας και μόνης διαφοράς αλλά και συμφωνηθεί το πλαίσιο επίλυσης, που είναι αποκλειστικά οι προβλέψεις του διεθνούς δικαίου της θάλασσας. Εφόσον το διεθνές δίκαιο της θάλασσας γίνει αμοιβαία δεκτό ως το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, τότε στη συνέχεια η διαπραγμάτευση θα καταλήξει, είτε σε συμφωνία οριοθέτησης είτε, σε περίπτωση αποκλινουσών θέσεων και ερμηνειών του διεθνούς δικαίου, σε ειδική συμφωνία-συνυποσχετικό περί παραπομπής της οριοθέτησης στη διεθνή δικαιοσύνη, στη Χάγη».

Η πρόεδρος του ΚΙΝ.ΑΛ θεωρεί πως «η Τουρκία να έρχεται με δεύτερες σκέψεις, με την πρόθεση να χρεώσει πιθανή αποτυχία στην ελληνική πλευρά. Γι’ αυτό από τώρα να γίνει σαφές από τη δική μας πλευρά αλλά και να υποδειχθεί από συμμάχους και εταίρους στην Τουρκία να υπογράψει τη Συνθήκη του Montego Bay και να ενσωματώσει στο εθνικό της δίκαιο το διεθνές δίκαιο της θάλασσας. Διότι αυτή είναι η μόνη βάση για παραγωγικό διάλογο και σχέσεις καλής γειτονίας. Αν υπάρξει αυτή η εξέλιξη, θα είναι πολύ διαφορετικά τα πράγματα για την πορεία των συνομιλιών».

Παρά τις επιφυλάξεις του πάντως για μια τέτοια εξέλιξη το Κίνημα Αλλαγής δεν εγκαταλείπει την λογική του ότι ο διάλογος με την Τουρκία μπορεί – υπο προϋποθέσεις- στο τέλος της διαδικασίας του να οδηγήσει σε θετικές εξελίξεις. Για τον λόγο αυτό δεν έχει ενστάσεις αφετηριακές, στην έναρξη των διερευνητικών επαφών.

ΚΚΕ: Φοβού τους «συμμάχους».

Σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝ.ΑΛ το ΚΚΕ δεν εκτιμά ως θετική την έναρξη των διερευνητικών επαφών θεωρώντας ότι βρίσκεται υπό την «ομπρέλα» των φερόμενων ως «συμμάχων» της χώρας δηλαδή της Ε.Ε και του ΝΑΤΟ. Διεθνείς παράγοντες που θεωρεί ότι υποδαυλίζουν τις τουρκικές διεκδικήσεις και θα συνεχίσουν να το κάνουν παρεμβαίνοντας έτσι καταλυτικά και σε αυτή την διαδικασία.

Σαφέστατη ως προς αυτό ήταν η εκτίμηση που έκανε στην Βουλή την προηγούμενη Τρίτη ο Δημήτρης Κουτσούμπας σημειώνοντας ότι «η Τουρκία σε αυτόν τον εξηκοστό πρώτο γύρο των διερευνητικών επαφών θα θέσει το σύνολο των διεκδικήσεων που προβάλλει και δημόσια άλλωστε, παρά τα όσα λέει η Κυβέρνηση ότι μοναδικό θέμα διαλόγου είναι η ΑΟΖ και η υφαλοκρηπίδα». Τόνισε πως «η πείρα όλων των προηγούμενων εξήντα γύρων μάς λέει ότι της έδωσαν τη δυνατότητα να συστηματοποιήσει και να διευρύνει αυτές τις απαράδεκτες διεκδικήσεις, οι οποίες ξεκινούν από τα χωρικά ύδατα και το εύρος τους, καθώς και το εύρος του εναέριου χώρου, περιλαμβάνουν τις γκρίζες ζώνες φτάνουν μέχρι την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και συνεχίζουν».

Ο γ.γ της Κ.Ε του ΚΚΕ τόνισε πως «το τραπέζι του διαλόγου το έχουν στρώσει οι Αμερικάνοι, το ΝΑΤΟ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτοί που σιγοντάρουν αυτήν την επιθετικότητα και κάνουν πλάτες στις διεκδικήσεις της». Ειδικά μάλιστα για το θέμα των κυρώσεων που αναμένονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση είπε πως «αυτό που βαραίνει στις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως του ηγετικού της πυρήνα, είναι η στρατηγική της συνεργασία με την Τουρκία, οι πολύμορφες οικονομικές, γεωπολιτικές, στρατιωτικές σχέσεις που έχουν μαζί της τα ηγετικά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Γερμανία για παράδειγμα». Πρόσθεσε ότι «αντίστοιχα αυτό που επίσης καθορίζει τη στάση των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ είναι να διατηρηθεί η Τουρκία στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο πάση θυσία με όποιο αντάλλαγμα».

Μάλιστα το ΚΚΕ ασκεί κριτική και στις σχέσεις που διαμορφώνονται με άλλα κράτη στην Ν.Α Μεσόγειο. Ενδεικτική ήταν η αναφορά του Γιώργου Μαρίνου, μέλους του Π.Γ του κόμματος που επισήμανε πως «όταν οι ελληνικές κυβερνήσεις στηρίζουν το Ισραήλ, που διατηρεί την κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών, αντικειμενικά δίνουν εφόδια στην Τουρκία για την κατοχή στην Κύπρο. Όταν η Κυβέρνηση δίνει στη Σαουδική Αραβία που επεμβαίνει στρατιωτικά στην Υεμένη πυραύλους Patriot, δίνει προσχήματα στην Τουρκία και στην κυβέρνηση Ερντογάν για τις επεμβάσεις στη Συρία και στη Λιβύη».

Μέρα 25: Να πει ο Ερντογάν το «όχι»

Εξ αρχής αποτυχημένες θεωρεί τις διερευνητικές επαφές το Μέρα 25 θεωρώντας ότι επιδιαιτησία ευρωπαίων και αμερικανών σε συνδυασμό με την Τουρκική στρατηγική θα οδηγήσουν σε ναυάγιο. Αντιπροτείνει την θέση για μία ελληνική πρωτοβουλία γενικευμένης συζήτησης με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου.

Η πρόβλεψη που έκανε ο Γιάνης Βαρουφάκης για την διαδικασία ήταν σαφέστατη. Είπε απευθυνόμενος στην κυβέρνηση ότι «η Άγκυρα στις διμερείς διαπραγματεύσεις θα καταθέσει στο τραπέζι μια σειρά από ζητήματα τα οποία θα σας αναγκάσουν είτε να ενδώσετε με τρόπο που ούτε η δική σας η παράταξη θα αποδεχθεί είτε να διακόψετε τις συνομιλίες, με αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα την αύξηση των εντάσεων».

Με βάση αυτό επανέφερε την πρότασή του σύμφωνα με την οποία η Αθήνα προτείνει «σύγκληση μιας περιφερειακής συνδιάσκεψης όλων των χωρών που βρέχονται από την Ανατολική Μεσόγειο». Ζήτησε η συνδιάσκεψη να γίνει «στη Θεσσαλονίκη με στόχο επί κοινού χάρτη να γίνει η καταγραφή των διαφωνιών για ένα θέμα μόνο, την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών υφαλοκρηπίδας ΑΟΖ, με στόχο να καταγραφούν οι διαφωνίες μέσα στο πλαίσιο πολλαπλών κοινώς συμφωνημένων διμερών οριοθετήσεων ή διαφωνιών επί αυτών των διμερών οριοθετήσεων και στο βάθος τη δυνατότητα προσφυγής στη Χάγη με αίτημα τη συνεκδίκαση από κοινού και κατά ζεύγη των όποιων διαφορών».

Με βάση την ανάλυση του Γιάννη Βαρουφάκη για την εξέλιξη μιας τέτοιας πρωτοβουλίας «η μία πιθανότητα είναι να γίνει αποδεκτή και από την Τουρκία, που θα ήταν ευχής έργον. Αμέσως αποκλιμακώνεται η ένταση και φεύγουν από το τραπέζι της συζήτησης τα Δωδεκάνησα, η Θράκη και οι δήθεν «γκρίζες ζώνες», η Γαυδοπούλα κ.ο.κ.. Η άλλη πιθανότητα είναι στην χειρότερη των περιπτώσεων ο κ. Ερντογάν να πει «όχι, δεν έρχομαι, γιατί θα είναι η Κύπρος εκεί» ή «δεν έρχομαι για τον α΄ ή β΄ λόγο». Αμέσως η Ελλάδα θα είχε κερδίσει πόντους στη σκακιέρα της διεθνούς κοινής γνώμης. Ας πει εκείνος το όχι. Γιατί εάν δεν προβούμε σε μια τέτοια πρόταση εμείς, θα αναγκαστούμε εμείς να πούμε το όχι είτε πριν είτε κατά τη διάρκεια των διμερών διαπραγματεύσεων με την επιδιαιτησία του Βερολίνου ή της Ουάσιγκτον».

Με πληροφορίες από το news247.gr