ECDC για νέο στέλεχος COVID: Σημαντικά ταχύτερη εξάπλωση, χωρίς ενδείξεις για σοβαρότερη μορφή της νόσου

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), τα προκαταρκτικά δεδομένα για το νέο στέλεχος του SARS-CoV-2 που ανιχνεύτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν ότι είναι σημαντικά πιο μεταδοτικό από προηγούμενα στελέχη.

Της Ρούλας Σκουρογιάννη

Το νέο στέλεχος, με την κωδική ονομασία SARS-CoV-2 VUI 202012/01, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, φαίνεται να έχει αύξηση του R0 τουλάχιστον 0,4 και αυξημένη μεταδοτικότητα κατά 70%.

Ωστόσο, δεν υπάρχουν ενδείξεις που να συνηγορούν στο να σχετίζεται το νέο στέλεχος με σοβαρότερη μορφή της νόσου. Το νέο στέλεχος χαρακτηρίζεται από πολλαπλές (έως και 4000) μεταλλάξεις σε γονίδια που κωδικοποιούν για αντιγονικούς καθοριστές της πρωτεΐνης S, καθώς και σε άλλες περιοχές του γονιδιώματος.

Όσον αφορά στο Ηνωμένο Βασίλειο, η πιο επιβαρυμένη περιοχή είναι αυτή της Νοτιο-ανατολικής Αγγλίας, στην οποία φάνηκε αύξηση του ρυθμού του αριθμού των κρουσμάτων ανά 14ήμερο, από 100 σε 400 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμό. Η γονιδιακή ανάλυση έδειξε ότι μεγάλο ποσοστό (άνω του 50%) αυτών των περιπτώσεων ανήκουν στο νέο στέλεχος του SARS–CoV-2.

Παράλληλα, υπάρχουν αναφορές περιπτώσεων λοίμωξης COVID-19 από το νέο στέλεχος σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο (συνολικά τουλάχιστον 1108 έως τις 13/12), αλλά και στη Δανία και στην Ολλανδία. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) συστήνει οι δημόσιες αρχές υγείας να απομονώνουν και να αναλύουν γενετικά τον ιό SARS-CoV-2, και εφόσον διαπιστώσουν την ύπαρξη ενός νέου στελέχους να ενημερώνουν τις ευρωπαϊκές αρχές.

Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί σε περιπτώσεις επαναλοίμωξης COVID-19 για πιθανή ανίχνευση νέων στελεχών, καθώς επίσης και περιστατικά λοιμώξεων σε εμβολιασμένους.

Η αποτελεσματικότητα των εμβολίων – Χρειάζεται ή όχι plan B

Τα εμβόλια mRNA έναντι του SARS–CoV-2 επάγουν ανοσολογική απόκριση έναντι στο σύνολο της πρωτεΐνης S, και επομένως μεμονωμένες μεταλλαγές σε αντιγονικούς επιτόπους δεν αναμένεται να επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα.

Το ίδιο επεσήμανε και η Ομότιμη Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, κατά την ενημέρωση από το υπουργείο Υγείας, το βράδυ της Δευτέρας, λέγοντας ότι:

• «ο SARS-COV-2 είναι ένας μεγάλος ιός, έχει 3.000 βάσεις, επομένως είναι ένας ιός που οι μεταλλάξεις που συμβαίνουν, δεν είναι κάτι το ασύνηθες. Παρακολουθούνται όλες οι μεταλλάξεις. Δε φαίνεται από τις πρώτες πληροφορίες και από την Αγγλία και από άλλα Κράτη που μελετούν, που έχει πάει ο ιός, να είναι καθοριστικός για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Ένα από τα πλεονεκτήματα αυτών των νέων εμβολίων, είναι ότι μπορεί πολύ εύκολα να αναπροσαρμοστούν σε περιπτώσεις μεταβολών, όπως στις γενετικές αυτές μεταλλάξεις. Έτσι, η κα Θεοδωρίδου κατέληξε τονίζοντας ότι δεν υπάρχει σχέδιο plan B, για αλλαγή των προγραμματισμένων εμβολιασμών.

Η άποψη του ECDC

Ωστόσο, στην πιο πρόσφατη (20/12) ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων αναφέρεται ότι εάν συσσωρευτούν μελλοντικά μεταλλαγές που να επιτρέπουν στον SARS-CoV-2 να διαλάθει της ανοσολογικής απόκρισης που έχει προκληθεί από το εμβόλιο, είναι πιθανό να καταστεί απαραίτητη η προσαρμογή των εμβολίων ανάλογα με τα κυκλοφορούντα στελέχη, αντίστοιχα με το εμβόλιο της γρίπης.