Ταμείο Ανάπτυξης: Η ελληνική πρόταση για τα 32 δισ. – Κλείνει “αρχαίες” πληγές, πότε θα εκταμιευτούν τα πρώτα χρήματα

Ένας τόμος 240 σελίδων βρίσκεται εδώ και λίγα 24ωρα στις Βρυξέλλες, με αποστολέα την ελληνική κυβέρνηση: πρόκειται για την πρόταση για τα 32 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης. Η βούληση για στροφή σε έναν κόσμο όπου όλα θα είναι ψηφιακά, αλλά και σε μια «πράσινη» οικονομία, είναι εμφανής από την ανάγνωση του ελληνικού σχεδίου -ψηφιακά και «πράσινα» αποτελούν, άλλωστε, τις δύο βασικές ευρωπαϊκές προτεραιότητες.

Του Νίκου Παπαδημητρίου

Οι προσδοκίες για πραγματική ανάκαμψη από το «μηδέν» στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα είναι υψηλές, εν τούτοις η ελληνική πρόταση δεν παρουσιάζει κάποια ιδιαίτερη πρωτοτυπία, αντιθέτως κάποια από τα προτεινόμενα έργα μυρίζουν …ναφθαλίνη.

Οι πιο αυστηροί αναγνώστες θα πουν ότι η κυβέρνηση περίμενε το Ταμείο Ανάκαμψης για να κλείσει εκκρεμότητες που έρχονται από πολύ παλιά.

Πράσινη ανάπτυξη, ψηφιακός μετασχηματισμός, απασχόληση και ιδιωτικές επενδύσεις είναι οι τέσσερις πυλώνες του πολυσέλιδου κειμένου – πρότασης, στα «χαρτιά» ασφαλώς καθώς η επόμενη τριετία θα αποδείξει σε ποιο βαθμό οι κατευθύνσεις θα γίνουν και πραγματικότητα. Την ίδια ώρα, η αντιπολίτευση καταθέτει ήδη τις αντιρρήσεις της, χαρακτηριστικά στο σημερινό πρωτοσέλιδο της «Αυγής» γίνεται λόγος για «μνημόνιο Μητσοτάκη με συνταγή Πισσαρίδη στην έρημο του lockdown».

Ενώ αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι η πρόταση λαμβάνει υπόψη της τη συγκυρία, καθώς ξεχωριστή αναφορά στην ελληνική πρόταση έχει η ενίσχυση των υποδομών του ΕΣΥ, όπως δήλωνε χθες στο «Θέμα FM» ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης.  

Στο σημερινό τοπίο οικονομικής καταστροφής και ερήμωσης κάποια από τα προτεινόμενα έργα μάλλον θα θεωρηθούν έργα …πολυτελείας, είναι σαφές ωστόσο ότι η κυβέρνηση επιδιώκει την αλλαγή οικονομικού μοντέλου με αφορμή την κρίση –το αν θα δικαιωθεί ή όχι, είναι άλλης τάξης ζήτημα. Όπως επίσης είναι προφανές ότι στον τόμο έχουν μπει και παλιότερα έργα, που δεν μπόρεσαν να ολοκληρωθούν στην ώρα τους…

Ενδεικτικά, στον ελληνικό φάκελο προτείνονται δράσεις, όπως:

• Ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων
• Ενεργειακή διασύνδεση της Κρήτης και των Κυκλάδων με την ηπειρωτική χώρα
• Υλοποίηση του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας
• Ολοκλήρωση οδικών αξόνων, η υλοποίηση των οποίων έχει πολλάκις εξαγγελθεί. Με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα, το Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (έργο απολύτως αναγκαίο, αν ληφθεί υπόψη ο βαρύς φόρος αίματος…) αλλά και το βορειότερο τμήμα του Ε-65 (έργο που θα επιτρέψει τη διασύνδεση της εθνικής οδού Αθηνών – Λαμίας με την Εγνατία Οδό)
• Ανάπτυξη των δικτύων 5G
• Ατομικός ηλεκτρονικός φάκελος υγείας
• Επιτάχυνση απονομής δικαιοσύνης
• Ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων
• Ψηφιακή αναβάθμιση της ΑΑΔΕ με απώτερο στόχο, το χτύπημα της φοροδιαφυγής

Από εκεί και πέρα υπάρχουν κάποιες άλλες ιδέες, όπως η καταπολέμηση των διακρίσεων στους εργασιακούς χώρους ή η διασύνδεση επαγγελματικών λυκείων και πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας, που θα χρειαστούν λεπτομέρειες για να δούμε πώς θα συνδεθούν οι δράσεις αυτές με τους Κοινοτικούς πόρους.

Η πρώτη προκαταβολή -περί τα 2 δισ.- δεν αναμένεται πριν το καλοκαίρι, ωστόσο μετά από διαβουλεύσεις της Αθήνας (και των άλλων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων προφανώς) με τις Βρυξέλλες δίδεται η δυνατότητα να ξεκινήσουν τα έργα από την αρχή του 2021, ακόμη και με εθνική χρηματοδότηση στην αρχή, χρηματοδότηση που θα καλυφθεί στη συνέχεια εξ ολοκλήρου από τους κοινοτικούς πόρους (και για τα ποσά που θα έχει εν τω μεταξύ δώσει η κυβέρνηση)

Ένας προσεκτικός αναγνώστης των ιδεών Πισσαρίδη που αποδέχθηκε η κυβέρνηση, πιθανώς να εκφράσει την ανησυχία μήπως τα χρήματα καταλήξουν στις τσέπες επιτήδειων, δεδομένης και της ελληνικής προϊστορίας -παλαιότερης και πρόσφατης- στην απορρόφηση Κοινοτικών Προγραμμάτων και «πακέτων».

Σχετικό, αυστηρό, μήνυμα στέλνει πάντως, μέσω της RealNews, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, που διαμηνύει ότι «τα χρήματα θα διατεθούν σε όσους θέλουν να κάνουν επενδύσεις, όχι σε εκείνους που θέλουν να πάρουν επιδοτήσεις».

Θα είναι κι αυτό ένα από τα πολλά στοιχήματα της ελληνικής πρότασης για το Ταμείο Ανάκαμψης.