Ελληνοτουρκικός διάλογος πριν από τη Σύνοδο Κορυφής: Διπλωματικό παρασκήνιο στο τρίγωνο Βερολίνου – Αθήνας – Ουάσιγκτον

Έντονο διπλωματικό παρασκήνιο στο τρίγωνο Αθήνας – Βερολίνου – Ουάσιγκτον καθώς μετά την απόσυρση του Oruc Reis από τη θαλάσσια περιοχή, ανοιχτά του Καστελόριζου, το Βερολίνο επιχειρεί να φέρει τις δύο πλευρές στο τραπέζι του διαλόγου σε χρόνο πριν από την ειδική Σύνοδο Κορυφής το διήμερο 24/25 Σεπτεμβρίου στις Βρυξέλλες.

Όπως μεταδίδει η Milliyet, Γερμανία και Γαλλία συμφώνησαν σε συνομιλίες τους να μη χαθεί άλλος χρόνος στη διπλωματική πρωτοβουλία και το Βερολίνο επιδιώκει να γίνουν διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αρχικά σε χαμηλό επίπεδο και στη συνέχεια σε υψηλότερο, πριν τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ.

Η Άγκυρα φέρεται να μην αντέδρασε αρνητικά σε μια τέτοια προοπτική, αλλά έστειλε το μήνυμα ότι θα καθίσει στο τραπέζι «για μια δίκαιη λύση χωρίς προκλήσεις και προκαταλήψεις» και χωρίς τη συμμετοχή της Γαλλίας κι ότι αν υπάρξει θετική εξέλιξη στη διαδικασία, θα μπορούσαν να διεξαχθούν οι συνομιλίες στο Βερολίνο, όπως και την προηγούμενη φορά.

Στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 24 – 25 Σεπτεμβρίου θα τεθεί και το θέμα της επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία με αφορμή τις προκλήσεις της στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, αναφορικά με το θέμα των πιθανών κυρώσεων, έπαιξε το χαρτί του προσφυγικού σημειώνοντας:

«Δεν περιμένω απόφαση για κυρώσεις, αλλά ίσως υπάρξει. Έχουν γίνει παρόμοιες κινήσεις στο παρελθόν. Εμείς έχουμε αποφασίσει να μην εμποδίσουμε τους μετανάστες να πάνε στην Ευρώπη και η απόφαση αυτή εξακολουθεί να ισχύει».

Έντονη κινητικότητα παρατηρείται και στο τρίγωνο Σουρανή – Χέκερ – Καλίν, καθώς ο διπλωματικός σύμβουλος της κυρίας Μέρκελ έχει αναλάβει ενεργό ρόλο, ώστε να φέρει εκ νέου τις δύο πλευρές σε κατάσταση διαλόγου, χωρίς να έχει προγραμματιστεί, ωστόσο, τουλάχιστον έως αργά χθες βράδυ, κάποια συνάντηση στο συγκεκριμένο τρίγωνο.

Η εν λόγω προοπτική, ήτοι η άμεση, εντός των επομένων 24ωρων επανέναρξη των «παγωμένων» από το 2016 διερευνητικών επαφών δεν βρίσκει αντίθετη την Αθήνα.

«Θα ήταν μία θετική εξέλιξη» σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο που διαδραματίζει κομβικό ρόλο στα ελληνοτουρκικά, και επικαλείται το ethnos.gr υπό τον όρο, ωστόσο, πως η τάση για αποκλιμάκωση, που υιοθετεί προσφάτως η Τουρκία να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά της συνέχειας και της συνέπειας.

Ο πρωθυπουργός στις κοινές του δηλώσεις με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, διαμήνυσε πως η Αθήνα είναι έτοιμη να επαναρχίσουν άμεσα οι διερευνητικές επαφές, εφόσον η γείτονα απέχει προκλητικών και μονομερών ενεργειών σε περιοχές, όπως διευκρίνισε, μη οριοθετημένης υφαλοκρηπίδας.

Συγκλίνουσες πληροφορίες, μαρτυρούν το καταρχήν «ναι» της Αθήνας σε μία προοπτική άμεσης επανέναρξης των διερευνητικών επαφών.

Για την ελληνική πλευρά, πάντως και αυτό καθίσταται κατά πληροφορίες ξεκάθαρο σε κάθε ενδιαφερόμενο, το πλαίσιο είναι σαφές: ο ελληνοτουρκικός διάλογος αφορά τη μία και μόνη υφιστάμενη διαφορά, ήτοι την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και υπερκείμενης ΑΟΖ και η επανεκκίνησή του δεν γίνεται από μηδενική βάση, αλλά από το σημείο όπου αποχώρησαν οι Τούρκοι το 2016, σημεία, που είχαν συμφωνηθεί στην άτυπη τριμερή του Βερολίνου ανάμεσα σε Σουρανή, Χέκερ και Καλίν.

Πέραν της γερμανικής διαμεσολάβησης, πάντως, έντονη δραστηριοποίηση εμφανίζει και ο αμερικανικός παράγων, που δεν μοιάζει διατεθειμένος να αφήσει μόνο του το Βερολίνο να καθορίζει τους κανόνες του διπλωματικού παιγνιδιού.

Πέραν της ευθείας παρέμβασης Πομπέο τα προηγούμενα 24ωρα, η αμερικανική ανάμιξη έχει ως πυρήνα του το ΝΑΤΟ, όπου οι εν εξελίξει ελληνοτουρκικές επαφές για τη διαμόρφωση ενός μηχανισμού απεμπλοκής (deconfliction mechanism) βάσει του κειμένου ιδεών του ΓΓ της Συμμαχίας, Γενς Στολτενμπεργκ, και δη πιθανή συμφωνία επ’ αυτού, αντιμετωπίζεται από καλά πληροφορημένες πηγές ως το πρελούδιο της επανεκκίνησης του ελληνοτουρκικού διαλόγου.