Νέο ασφαλιστικό: Ολοταχώς προς κεφαλοποιητικό σύστημα – Η κυνική ομολογία Πατέλη και το σχέδιο του Μαξίμου

Από σήμερα και στο εξής δεν υπάρχουν πλέον προτάσεις της επιτροπής Πισσαρίδη. Υπάρχει το κυβερνητικό σχέδιο για το ασφαλιστικό, τους μικρομεσαίους, τη φορολογία κ.ο.κ. βασισμένο στις εισηγήσεις της εν λόγω επιτροπής.Χθες, ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης, υιοθέτησε πλήρως το σχετικό κείμενο, χωρίς κάπου να δείξει ότι έχει διαφωνίες, ενστάσεις ή, έστω, αμφιβολίες.

Αντιθέτως χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα για όσους δεν συμφωνούν με τις διαπιστώσεις Πισσαρίδη («ταμπέλες που κοτσάρονται για εντυπώσεις», «εύκολες ταμπέλες που σε μεγάλο βαθμό είναι κενές περιεχομένου και πετάνε την μπάλα στην εξέδρα» κ.α.).

Αιχμή του δόρατος για το νέο οικονομικό πρόγραμμα είναι το ασφαλιστικό, εκεί όπου ο Α. Πατέλης στη δισέλιδη συνέντευξή του στο «Βήμα» και την Δ. Κρουστάλλη μιλά για κεφαλαιοποιητικό σύστημα στις επικουρικές συντάξεις, κάτι που εκτός από πρόταση του Χ. Πισσαρίδη και των συνεργατών του, αποτελεί και προεκλογική δέσμευση της ΝΔ, σημειώνει εμφατικά –και άρα, δεν ισχύει το… «δεν ξέρατε».

Η ιδέα ακούγεται κατ’ αρχήν καλή, αφού οι νέοι εργαζόμενοι θα σταματούν να πληρώνουν τις σημερινές συντάξεις και θα χτίζει ο καθένας τον ατομικό του «κουμπαρά»: ό,τι βάζεις στην άκρη κατά τον εργάσιμο βίο σου, αυτά θα πάρεις στο μέλλον.

Παρενθετικώς, αξίζει να διευκρινισθεί ότι ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού δεν αναφέρει κάτι για τις προτάσεις Πισσαρίδη για τις κύριες συντάξεις, με περαιτέρω αύξηση της αναλογικότητας, και άρα ισχυρά κίνητρα για εργάσιμο βίο μεγαλύτερο των 35 ετών. 

Σήμερα με τη λεγόμενη ευελιξία στις εργασιακές σχέσεις να έχει καταργήσει τις σταθερές μορφές εργασίας που μας είχε κληροδοτήσει το παρελθόν, δύσκολα βρίσκεις εργαζόμενους που έχουν συνεχή εργασιακό βίο, συντάξιμα χρόνια κ.ο.κ.

Επιπλέον με τις αμοιβές που τείνουν να διαμορφωθούν στην αγορά εργασίας -και ελέω covid- είναι απορίας άξιον ποιος εργαζόμενος των 600 ευρώ φερ’ ειπείν θα έχει την πολυτέλεια να αφήσει στην άκρη χρήματα για την επικουρική σύνταξη που ΘΑ πάρει και δεν θα προτιμήσει να τα ρίξει στην ικανοποίηση των άμεσων αναγκών του.

Επιπλέον, η διαβεβαίωση του πρωθυπουργικού συμβούλου ότι οι σημερινοί συνταξιούχοι δεν θα δουν μειώσεις, εκτός του ότι είναι ασαφές σε ποιο βαθμό λαμβάνει υπόψη της τη ραγδαία γήρανση του πληθυσμού και την αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης, έχει όμως και ένα προφανές «κενό»: δεν δίνει την παραμικρή διαβεβαίωση για όσους εργάζονται μεν, πλην όμως είναι κοντά ή πολύ κοντά στη σύνταξη.

Έχουν ήδη διατυπωθεί, ταυτοχρόνως, πολλές ενστάσεις από ειδικούς (Σάββας Ρομπόλης κ.α.) για το ότι τα κεφαλοποιητικά συστήματα δεν είχαν καλά αποτελέσματα για την κοινωνία και δεν έδωσαν τις συντάξεις που υποσχέθηκαν.

Προσπερνώντας τα «κανόνια» από ασφαλιστικές εταιρείες του εξωτερικού, σε κάθε περίπτωση οι ιδέες Πισσαρίδη – Πατέλη – Μηταράκη (είχε προηγηθεί ο τότε υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης) είναι ιδέες που περισσότερο προσιδιάζουν σε Βαλκάνια και Λατινική Αμερική, και λιγότερο στο σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη συμμετοχή στην οποία εγκωμιάζει σε άλλο σημείο της συνέντευξης ο Α. Πατέλης. Ενώ δεν λείπουν και ισχυρές αντιρρήσεις από ειδικούς για τη βιωσιμότητα του προτεινόμενου μοντέλου, λόγω του υψηλού κόστους μετάβασης.

Υπάρχει όμως και το ιερό δισκοπότηρο της πρότασης: η πλήρης μετάβαση σε κεφαλοποιητικό σύστημα επικουρικής ασφάλισης εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει πρόσθετα κεφάλαια στην ελληνική αγορά, κεφάλαια που είναι πιθανό να ξεπεράσουν τα 50 δισ. ευρώ, ένα «μαξιλάρι» νο2 με άλλα λόγια.

Ιερό δισκοπότηρο και εν μέρει ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού συστήματος ακούγονται δύο πολύ καλά κίνητρα για την υλοποίηση του σχεδίου…

Νίκος Παπαδημητρίου