Οι αντιφάσεις Χαρδαλιά, το “112” που δεν λειτούργησε και η απάντηση των μετεωρολόγων…

Σφοδρή πολιτική αντιπαράθεση εγέρθηκε γύρω από τη φονική πλημμύρα στα Πολιτικά Ευβοίας, με δύο ειδικότερα ζητήματα να βρίσκονται στο επίκεντρο της κόντρας: οι προγνώσεις της ΕΜΥ και η μη αξιοποίηση του 112.

Όλα ξεκίνησαν από μια δήλωση του ευρισκομένου εν αμύνη Νίκο Χαρδαλιά, στον τόπο της καταστροφής, ο οποίος, απαντώντας σε ερώτηση γιατί δεν λειτούργησε το 112, ανέφερε ότι, αν αυτό συνέβαινε, θα είχαμε εκατόμβη νεκρών. Και κοντά στις συνήθεις απαντήσεις περί κλιματικής αλλαγής, βρέθηκε και ένας νέος «ένοχος» από τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας: ότι η πρόγνωση που τους είχε δοθεί, προέβλεπε 63 χιλιοστά βροχής σε 24 ώρες, ενώ η βροχή έφτασε τα 350 χιλιοστά μέσα σε έξι ώρες. Όμως, ο Ν. Χαρδαλιάς είπε και αυτό: ότι ο κρατικός μηχανισμός αντέδρασε άμεσα, προκαλώντας, έτσι, ακόμη μεγαλύτερες απορίες για το τι θα συνέβαινε αν δεν αντιδρούσε άμεσα…

Παρά ταύτα, η κυβερνητική εκδοχή εμφανίζει κάποια κενά: εκτός του ότι ήταν εγκαίρως ενήμερη για το πέρασμα της «Θάλειας» -κάτι που πρώτο υπενθύμισε στην ανακοίνωσή του χθες το Κίνημα Αλλαγής (για τις απαντήσεις μετεωρολόγων και τις αντιδράσεις των κομμάτων θα αναφερθούμε αναλυτικά στη συνέχεια)- η δικαιολογία Χαρδαλιά ότι δεν ανέμεναν τόσο πολλή βροχή δεν «κουμπώνει» με τη διαρροή του κυβερνώντος κόμματος ότι «όλο το βράδυ στην Πολιτική Προστασία είχε σημάνει συναγερμός και ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας μαζί με τον αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος ξενύχτησαν στο Εθνικό Συντονιστικό Επιχειρήσεων στο Χαλάνδρι».

Μια – δυο παρατηρήσεις επ’ αυτού: πρώτον οι πολίτες τοποθετούν κάποιους σε θέσεις ευθύνης ακριβώς για αυτό: για να «ξενυχτούν» όταν και όποτε χρειάζεται για να παίρνουν αποφάσεις και εν τέλει να σώζουν ζωές. Δεν θα πρέπει να περιμένουν «ευχαριστώ» επειδή «ξενύχτησαν». Και μια απορία: εφόσον η Πολιτική Προστασία δεν είχε ειδοποίηση από την ΕΜΥ για «κόκκινο συναγερμό», όπως υποστήριξε ο Ν. Χαρδαλιάς, για ποιο λόγο, τότε, «ξενύχτησαν» (και μας το λένε κι από πάνω;)

Στους ισχυρισμούς Χαρδαλιά αντέδρασαν, σημειωτέον, οι μετεωρολόγοι: Ο καταξιωμένος επιστήμονας της ΕΜΥ, με εξειδίκευση στα μαθηματικά μοντέλα σημειωτέον, Θοδωρής Κολυδάς, απαντούσε μέσω του προσωπικό του blog, «οι μετεωρολόγοι της ΕΜΥ όμως γνωρίζουν τα υπέρ και τα κατά των μοντέλων, δεν τους εκπλήσσουν οι αποκλίσεις, γι’ αυτό αξιολογούν όλες τις παραμέτρους και πολλές φορές εκδίδουν έκτακτο δελτίο προειδοποίησης ακόμη και σε περίπτωση που τα προγνωστικά όρια βρίσκονται κάτω από τις ισχύουσες οριακές τιμές, Στη συγκεκριμένη περίπτωση πάντως το έκτακτο δελτίο τηρούσε τα όρια χαρακτηρισμού του με πορτοκαλί δείκτη προειδοποίησης και θεωρείται ατυχής η έκφραση που διατυπώθηκε ότι, ‘…δεν είχαμε σωστή πρόβλεψη’. Προσωπική μου άποψη», υπογραμμίζει ο Θ. Κολυδάς, «είναι ότι η δήλωση αυτή, εκτός από ατυχής, είναι και άδικη για όσους υπηρετούν την επιστήμη αλλά και την Πολιτεία». (Αναλυτικά για την απάντηση του μετεωρολόγου, δες  https://kolydas.eu/2020/08/09/%ce%b5%ce%bd%ce%b7%ce%bc%ce%ad%cf%81%cf%89%cf%83%ce%b7-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%ba%ce%bf%ce%ba%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b5%cf%8d%ce%b2/

Από την πλευρά του ο διευθυντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Κώστας Λαγουβάρδος εξηγούσε, μιλώντας στον «Αντέννα», ότι τα μετεωρολογικά μοντέλα δεν είναι πανάκεια, αλλά υπήρχε σαφής  πρόγνωση για μεγάλα καιρικά φαινόμενα, με την πρόσθετη επισήμανση ότι ένα καιρικό φαινόμενο έχει τη δική του δυναμική από την ώρα που ξεκινά. Ο κ. Λαγουβάρδος αναγνώρισε, μάλιστα, ότι στη Μάνδρα δεν είχε προβλεφθεί το φαινόμενο -προσθέτοντας, έτσι, αξιοπιστία σε όσα είπε- αντιθέτως είχαν προβλεφθεί προχθές τα φαινόμενα και στο Λαγκαδά και την Εύβοια.

Σκληρή κριτική διατύπωσε ο ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως για τη δήλωση Χαρδαλιά για το 112, δια του γραφείου Τύπου, της γραμματέως της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Όλγας Γεροβασίλη -«το 112 δεν χρειάζεται στις πλημμύρες;», διερωτήθηκε χαρακτηριστικά- των τομεαρχών του Γιάννη Ραγκούση -που ζητούσε παρέμβαση εισαγγελέα, με την ταυτόχρονη επισήμανση, «δεν κατάφεραν να στείλουν ούτε ένα SMS με οδηγίες προς τους πολίτες, έκαναν όμως φιέστες και έστελναν δοκιμαστικά SMS στο Μαρούσι και στο Χαλάνδρι πέρυσι τον Σεπτέμβριο»- και Χρήστου Σπίρτζη, όπως και του βουλευτή Ευβοίας Βαγγέλη Αποστόλου.

Ενώ πολύ χαρακτηριστικός είναι ο τρόπος που «είδε» το θέμα ο Τύπος σήμερα: υποβαθμισμένο το ζήτημα στην πρώτη σελίδα των «Νέων» από τη μια, έντονα επικριτικοί οι βασικοί τίτλοι από «Εφημερίδα των Συντακτών», «Δημοκρατία» και ‘Kontranews’ από την άλλη. «Ποια πολιτική προστασία; Το επιτελικό κράτος ‘βούλιαξε’ στην Εύβοια», είναι η, πρωτοσέλιδη, θέση της «Εφ. Συντακτών». Για «επιτελικό φιάσκο με πανδημία – Εύβοια» κάνει λόγο η «Δημοκρατία». Πιο αιχμηρή η ‘Kontranews’ σημειώνει δηκτικά πως «τους άφησαν να πνιγούν για να μην τους τρομάξουν». Ενώ και ο φιλοκυβερνητικός «Ελεύθερος Τύπος» αναγνωρίζει, «Φονική καταιγίδα, ανοχύρωτη Εύβοια».

Τι απάντησε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας (Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

«Δυστυχώς, η ένταση του φαινομένου ήταν πολύ μεγάλη και χτύπησε και στον τομέα των υποδομών. Η πρόβλεψη που είχαμε έκανε εκτίμηση για 63 χιλιοστά βροχής σε 24 ώρες, ενώ η βροχή έφτασε τα 350 χιλιοστά μέσα σε έξι ώρες. Δεν είχαμε σωστή πρόβλεψη, αλλιώς θα είχαμε ενεργήσει διαφορετικά» δήλωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, ο οποίος εξέφρασε τη θλίψη του για τον χαμό των ανθρώπων από την θεομηνία στην Εύβοια και ταυτόχρονα ευχαρίστησε τους ανθρώπους του κρατικού μηχανισμού που κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες στην πρώτη γραμμή της καταστροφής.

Ο κ. Χαρδαλιάς τόνισε ότι η Πολιτεία αντέδρασε αμέσως κινητοποιώντας όλο τον μηχανισμό από χτες, ενώ αναφέρθηκε και στο 112, για το οποίο υπογράμμισε ότι η χρησιμοποίησή του γίνεται εφόσον πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια.

«Θεωρήσαμε πως η χρήση του υπήρχε περίπτωση να δημιουργήσει μεγαλύτερο ρίσκο», είπε ο υφυπουργός και συμπλήρωσε: «Μία σαφής εντολή εκκένωσης θα έβαζε σε κίνδυνο πολλές ζωές. Ενώ η εντολή να μείνουν στα σπίτια τους με βάση την κατάσταση των περισσότερων κατοικιών στην περιοχή (ημιυπόγεια και ισόγεια, αλλά και μονοκατοικίες με δώματα 1 και 2 μέτρα κάτω από το ύψος του δρόμου), μπορεί να οδηγούσε σε περισσότερους πνιγμούς. Γι’ αυτό και προκρίναμε τα συμβατικά διασωστικά μέσα».

Ολόκληρη η δήλωση του κ. Χαρδαλιά αναφέρει: «Θέλω να εκφράσω τη θλίψη μου για τους συμπολίτες μας που έχασαν τη ζωή τους στην Εύβοια και να εκφράσω τα θερμά μου συλλυπητήρια στις οικογένειές τους. Οφείλω, όμως, να ευχαριστήσω και τους ανθρώπους του κρατικού μηχανισμού που κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες δίνοντας μια δύσκολη μάχη σε δύσκολες συνθήκες και απεγκλώβισαν πριν από λίγο ακόμη έναν συμπολίτη μας.

Η Πολιτεία αντέδρασε αμέσως κινητοποιώντας όλο τον κρατικό μηχανισμό και τους εμπλεκόμενους φορείς που τέθηκαν σε πλήρη επιφυλακή από χθες. Δυστυχώς, η ένταση του φαινομένου ήταν πολύ μεγάλη και χτύπησε και στον τομέα των υποδομών. Η πρόβλεψη που είχαμε έκανε εκτίμηση για 63 χιλιοστά βροχής σε 24 ώρες, ενώ η βροχή έφτασε τα 350 χιλιοστά μέσα σε έξι ώρες. Δεν είχαμε σωστή πρόβλεψη. Θα είχαμε ενεργήσει διαφορετικά. Ο μηχανισμός τέθηκε σε πλήρη επιφυλακή και αξιοποιήθηκαν τα συμβατικά επιχειρησιακά μέσα. Απεγκλωβίστηκαν 97 συμπολίτες μας. Πραγματοποιήθηκαν 28 εναέριες διασώσεις από το Super Puma του Πυροσβεστικού Σώματος και 15 εναέριες διασώσεις από το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, ενώ 54 απεγκλωβισμοί έγιναν με επίγεια μέσα και σωστικές λέμβους».

Για το 112

«Η επιλογή της αποστολής του 112 σε μια περίσταση όπως τη συγκεκριμένη της Εύβοιας επιβάλλει την αξιολόγηση και πλήρωση κάποιων κριτηρίων ανάλογα και με το περιεχόμενο της εντολής. Στην περίπτωση αυτή, θεωρήσαμε πως η χρήση του υπήρχε περίπτωση να δημιουργήσει μεγαλύτερο ρίσκο από την μη χρήση του. Μία σαφής εντολή εκκένωσης θα έβαζε σε κίνδυνο πολλές ζωές. Ενώ η εντολή να μείνουν στα σπίτια τους με βάση την κατάσταση των περισσότερων κατοικιών στην περιοχή (ημιυπόγεια και ισόγεια, αλλά και μονοκατοικίες με δώματα 1 και 2 μέτρα κάτω από το ύψος του δρόμου), μπορεί να οδηγούσε σε περισσότερους πνιγμούς. Γι’ αυτό και προκρίναμε τα συμβατικά διασωστικά μέσα. Την ώρα της μάχης παλεύουμε, δίνουμε τη μάχη με τα προβλήματα και τον χρόνο. Και σε αυτό τον δρόμο θα συνεχίσουμε».

Νίκος Παπαδημητρίου