Η Αγιά Σοφιά γίνεται τζαμί: Το σόου, οι αντιδράσεις και… ο φόβος του κοροναϊού (vid)

Οι πόρτες της Αγιάς Σοφιάς θα ανοίξουν στις 10 το πρωί και θα μείνουν ανοικτές έως την άλλη μέρα το πρωί, καθώς από σήμερα 24-7 μετατρέπεται σε τζαμί και θα πραγματοποιηθεί η πρώτη μουσουλμανική προσευχή από το 1934 με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να αγνοεί επιδεικτικά τις αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας για την απόφασή του.

Στην Κωνσταντινούπολη υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από Τούρκους, κυρίως, Μουσουλμάνους που επιθυμούν να βρίσκονται στους πρώτους που θα προσευχηθούν σ’ αυτόν τον πολύ ιστορικό χώρο ο οποίος πλέον παύει να είναι, τουλάχιστον ως προς την επίσημη χρήση του, μουσείο.

Ταυτόχρονα, όπως ανακοινώθηκε, η προσευχή κάθε Παρασκευή θα μεταδίδεται από την κρατική τηλεόραση.

Τα πρώτα τιρκουάζ χαλιά για τη μουσουλμανική προσευχή πήραν τη θέση τους στο δάπεδο του ναού. Επίσης, από την προηγούμενη εβδομάδα είχαν αρχίσει να καλύπτονται οι τοιχογραφίες ενώ ξηλώθηκε και η ταμπέλα μου αναγραφόταν ο χαρακτήρας του μουσείου.

Χθες Πέμπτη ο Ερντογάν, πραγματοποίησε νέα επίσκεψη στην Αγία Σοφία, προκειμένου να διαπιστώσει αν όλα βαίνουν σύμφωνα με το πρόγραμμα, επιθεωρώντας ακόμη και τα νέα υπερσύγχρονα συστήματα ήχου, που τοποθετήθηκαν.

Όσοι θέλουν να προσευχηθούν στην Αγία Σοφία, θα πρέπει να έχουν προσκλήσεις από το Diyanet, το Ανώτατο Θρησκευτικό Συμβούλιο της Τουρκίας, στα πλαίσια των μέτρων για αποτροπή διασποράς του κορονοίού.

Μάλιστα, τα σημεία προσευχής θα διαχωριστούν, προκειμένου να αποφευχθεί ο συγχρωτισμός.

«Ζητούμε από τους πολίτες μας να φέρουν μαζί τους τέσσερα πράγματα όταν θα έρθουν: μάσκα, χαλί προσευχής, υπομονή και κατανόηση», δήλωσε ο κυβερνήτης της Κωνσταντινούπολης, Αλί Γερλικαγιά.

Θα υπάρχουν 17 σημεία ελέγχου (αλλά και παροχής πρώτων βοηθειών, αν χρειαστεί) στα οποία θα εργαστούν συνολικά 736 υγειονομικοί. Θα υπάρχουν επίσης 101 ασθενοφόρα και ελικόπτερο για παν ενδεχόμενο.

Μέτρα ανακοίνωσε και ο Μητροπολιτικός Δήμος της Κωνσταντινούπολης ο οποίος, ως γνωστόν, βρίσκεται στα χέρια του μεγάλου ανταγωνιστή του Ερντογάν, του κεμαλιστή, Εκρέμ Ιμάμογλου. Ο δήμος θα παράσχει 25 λεωφορεία για δωρεάν μετάβαση στην Αγία Σοφία ενώ θα διανείμει, επίσης δωρεάν, νερό, μάσκες αντισηπτικά αλλά και χαλιά προσευχής μίας χρήσης.

Το σοου

Ο Ερντογάν και το επικοινωνιακό του επιτελείο επιθυμούν να εκμεταλλευτούν αυτό το γεγονός στο έπακρο (κυρίως την εικόνα του) σε μία στιγμή που η δημοτικότητα του Τούρκου προέδρου δεν βρίσκεται στα πιο υψηλά της σημεία. Φυσικά έχουν προσκληθεί όλα τα πολιτικά κόμματα, εκτός του φιλοκουρδικού HDP το οποίο ο Ερντογάν και το AKP το θεωρούν παρακλάδι του PKK που στην Τουρκία λογίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση.

Πάντως σύμφωνα με τις κυβερνητικές εκτιμήσεις η κίνηση αυτή δεν φαίνεται να απέδωσε στον Ερντογάν, την «ένεση δημοτικότητας» που αναζητούσε στο εσωτερικό της χώρας του.

Αυτό σημαίνει ότι θα δώσουν το παρών ο κυβερνητικός σύμμαχος του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί αλλά όχι και η επικεφαλής του IP Μεράλ Ακσενέρ που παραμένει σε καραντίνα λόγω φόβου ότι έχει προσβληθεί από κορονοϊό. Το ηχηρό όχι ήρθε από την πλευρά της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και τον πρόεδρο του CHP (του Κεμαλικού Κόμματος) Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ο οποίος προτίμησε να αρνηθεί, γεγονός που έχει σηκώσει πολύ μεγάλες συζητήσεις στην Τουρκία.

Ηδη από το AKP, ο Κιλιτσντάρογλου αντιμετωπίζεται περίπου ως μειοδότης: “Συνειδητοποιούμε ότι αυτοί που αρνούνται την πρόσκληση δεν δείχνουν να έχουν κανέναν ενθουσιασμό για το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας” τόνισε χαρακτηριστικά το κυβερνών κόμμα σε ανακοίνωσή του.

Σε μία προσπάθεια να δείξει ότι σ’ αυτό της το εγχείρημα η Τουρκία στηρίζεται και από άλλες χώρες, στην τελετή αναμένεται να βρεθούν εκπρόσωποι του Κατάρ (στενός συνεργάτης της Τουρκίας και στήριγμά της στις επιχειρήσεις στη Λιβύη) αλλά και του Αζερμπαϊτζάν, χώρα που στηρίζεται ανοιχτά από την Τουρκία στην ένοπλη διαμάχη που έχει με την Αρμενία.

Είναι όμως γεγονός ότι αυτή η αναιμική παρουσία δεν μπορεί να “κρύψει” την απομόνωση της Τουρκίας σ’ αυτό το ζήτημα. Από τις ΗΠΑ μέχρι τη Ρωσία και από την Ευρωπαϊκή Ενωση μέχρι την Αίγυπτο υπήρξαν ουκ ολίγες καταδικαστικές δηλώσεις που καλούσαν τη γείτονα, έστω και την ύστατη ώρα, να μην προχωρήσει στη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Η UNESCO έδρασε επίσης.

Η Ρωσία, ωστόσο, η οποία συνεργάζεται με την Τουρκία σε πολλά επίπεδα πλέον (κυρίως στους αγωγούς φυσικού αερίου) τόνισε ότι πρόκειται για “εσωτερική απόφαση της Τουρκίας”. Ο εκπρόσωπος του Πούτιν μάλιστα έφτασε στο σημείο να ισχυριστεί δημόσια ότι “από εδώ και πέρα το κόστος επίσκεψης στην Αγία Σοφία για τους τουρίστες περιορίζεται πολύ”.

Η ρωσική εκκλησία πάντως, όπως φυσικά και το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το σύνολο της Ορθοδοξίας σ’ όλον τον κόσμο, έχει αντιδράσει πολύ δυναμικά.

Επίσης, η ημερομηνία της 24η Ιουλίου είναι μία ιδιαίτερη ημερομηνία καθώς πριν ακριβώς 97 χρόνια (στις 24 Ιουλίου του 1923) υπογράφηκε η Συνθήκη της Λωζάνης που καθόρισε τα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία όπως τα ξέρουμε σήμερα. Τη συνθήκη της Λωζάνης έχει αμφισβητήσει κατά καιρούς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θεωρώντας ότι η Τουρκία δικαιούται περισσότερα εδάφη από αυτά που της δόθηκαν, κυρίως στο Αιγαίο. Η Ελλάδα, απολύτως λογικά, θεωρεί τη συνθήκη της Λωζάνης αδιαπραγμάτευτη.

Ακόμα και την Πέμπτη ο Ερντογάν θέλησε να στείλει το δικό του μήνυμα. Επιθεώρησε ο ίδιος την πρόοδο των εργασιών στην Αγία Σοφία και μάλιστα φέρεται να εξέφρασε άποψη ακόμα και για την ακουστική. Ο Τούρκος πρόεδρος ξεκόλλησε επίσης και το χαρτί στην είσοδο του μνημείου το οποίο “αποκάλυψε” το νέο όνομα στα Αγγλικά: Αγία Σοφία, το μεγάλο τζαμί. Και αυτό ήταν μόνο ένα πρελούδιο των όσων ακολουθήσουν την Παρασκευή…