Σύνοδος Κορυφής ΕΕ: Χωρίς συμφωνία για το ταμείο Ανάκαμψης – Νέα σύσκεψη στις 6 Μαΐου
Οι «27» μετά από 4 ώρες τηλεδιάσκεψης φαίνεται ότι δεν κατέληξαν σε συμφωνία και σύμφωνα με τον Βούλγαρο πρωθυπουργό, Μπόικο Μπορίσοφ, θα υπάρξει νέα Σύνοδος Κορυφής στις 6 Μαΐου. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ φαίνεται ότι συμφώνησαν στην ανάγκη να υπάρχει ταμείο ανάκαμψης, ωστόσο, υπήρχαν μεγάλες διαφορές ως προς το πεδίο εφαρμογής της συνολικής δέσμης μέτρων και ισορροπίας μεταξύ επιχορηγήσεων και δανείων.
Σύμφωνα με το AFP, που επικαλείται καλά πληροφορημένες πηγές, οι «27» ανέθεσαν στην Κομισιόν να παρουσιάσει μέχρι τις 6 Μαΐου αυτό το Ταμείο Ανάκαμψης.
Μέρκελ: Μια πολύ, πολύ φιλική συζήτηση
Μετά τη Σύνοδο Κορυφής, η Ανγκελα Μέρκελ ρωτήθηκε εάν υπήρχε ένταση μεταξύ Βορρά και Νότου. Η Γερμανίδα καγκελάριος απάντησε: «Ηταν μια πολύ, πολύ φιλική συζήτηση, όπου ο καθένας εξέφρασε τη γνώμη του».
Τι αποφασίστηκε – Οι δηλώσεις Μισέλ και Λάιεν
Ο Charles Michel στην εισαγωγική του τοποθέτηση ανέφερε ότι στην Σύνοδο συζητήθηκαν οιδιάφορες πτυχές της πανδημίας του κορονοιού και αποφασίστηκε ο, όσο το δυνατόν, μεγαλύτεροςσυντονισμός των κρατών μελών για την σταδιακή και συντεταγμένη άρση των περιοριστικώνμέτρων. Η Σύνοδος, συνέχισε ο Michel, αποφάσισε την έγκριση των συμπερασμάτων του Eurogroupπου διαφαλίζει δίκτυα προστασίας για τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις και τα κράτη μέσω ενός πακέτου 540 δις ευρώ το οποίο θα πρέπει να είναι διαθέσιμο και αξιοποιήσιμο από την 1η Ιουνίου.
Επίσης, συμφωνήθηκε τα κράτη μέλη να εργαστούν άμεσα για την επείγουσα συγκρότηση ενός ταμείου ανάκαμψης το οποίο θα είναι αρκετά ευρύ ώστε να αντιμετωπίσει το μέγεθος της κρίσης,ενώ θα πρέπει να προσανατολιστεί στους τομείς και τις γεωγραφικές περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να συνεχιστεί εντατικά η δουλειά προςαυτή την κατεύθυνση και να αποφασιστεί η χρηματοδότηση του και η διασύνδεση του με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο.
Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να αναλύσει τις ανάγκεςπου απαιτούνται και να παρουσιάσει την σχετική πρόταση της το συντομότερο δυνατόν. Ο Michelανέφερε ότι συζητήθηκε, επίσης, το θέμα των γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολιή Μεσόγειο.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαικού Συμβουλίου τόνισε με έμφαση ότι αυτές οι γεωτρήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ είναι παράνομες και σημείωσε ότι η Σύνοδος εξέφρασε την πλήρη αλληλεγγύη της προς την Κύπρο και επαναβεβαίωσε την προηγούμενη απόφαση του Ευρωπαικού Συμβουλίου για αυτό το θέμα. Καταλήγοντας, ο Michel ανέφερε ότι συμφωνήθηκε να υπάρξει νέα τηλεδιάσκεψη των ηγετών της ΕΕ στις 6 Μαίου στην οποία θα συμμετέχουν και οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων
Προειδοποίηση φον ντερ Λάιεν
Η Ursula Von der Leyen στην τοποθέτηση της χαρακτήρισε χωρίς προηγούμενο τις επιπτώσεις τουκορονοιού στην οικονομία και στην κοινωνία και τόνισε πως μόνο με την συλλογική δράση ηανάκαμψη θα είναι συμμετρική και δεν θα μεγαλώσει το χάσμα που χωρίζει τις διάφορες χώρεςμέλη. Κατόπιν της εντολής που έλαβε από το Συμβούλιο, η Von der Leyen τόνισε ότι η Επιτροπή θαπαρουσιάσει σύντομα την εκτίμηση της για τις επιπτώσεις της πανδημίας στην ευρωπαικήοικονομία.
Η Πρέοδρος της Ευρωπαικής Επιτροπής ανέφερε ότι το ΑΕΠ όλων των κρατών μελώνθα υποχωρήσει αν και με διακυμάνσεις ανάμεσα στις διάφορες χώρες και ορισμένοι τομείς θαπληγούν περισσότερο, όπως ο τουρισμός. Επίσης, διαφορές θα υπάρχουν και στις δημοσιονομικέςεπιπτώσεις ανάμεσα στα κράτη μέλη καθώς ορισμένες χώρες μπορούν να διαθέσουν μέσω τωνπρουπολογισμών τους μεγαλύτερη υποστήριξη από άλλες χώρες. Για το λόγο αυτό, υπογράμμισε ηVon der Leyen, η Επιτροπή θα πρέπει να εξισοροπήσει αυτή την κατάσταση και να σχεδιάσει μιαναπάντηση που να διασφαλίζει την συνοχή και την ευημερία της κοινής αγοράς.
Η απάντηση που θαδοθεί θα πρέπει πρώτον να επιδιορθώνει τις ζημιές που προκλήθηκαν και ακολούθως ναοικοδομήσει ανάκανψη, ανθεκτικότητα και να οδηγήσει τις οικονομίες στην πράσινη και τηνψηφιακή ανάπτυξη. Η Ursula Von der Leyen εξέφρασε την πεποίθηση της πως μόνο μέσω τουΠολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου μπορεί να επιτευχθεί αυτός ο πολύ μεγάλος στόχος καθώς οευρωπαικός προυπολογισμός είναι ένα εργαλείο δοκιμασμένο, αξιόπιστο και είναι σχεδιασμένος γιατέτοιες πολιτικές.
Εξέφρασε ως εκ τούτου την ικανοποίηση της για την στήριξη που έλαβε από τακράτη μέλη για την εξεύρεση από την Επιτροπή εργαλείων χρηματοδότησης σχετιζόμενα με τοΠολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο το οποίο θα πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και να αυξηθεί το συνολικό ποσό του ώστε να αντιμετωπίσει τις ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί το οποίοεκτίμησε στο 2% του ΑΕΕ. Τα ποσά που θα διατεθούν για την ανάκαμψη των οικονομιών, κατέληξεη Von der Leyen, θα πρέπει να είναι εμπροσθοβαρή και θα πρέπει να βρεθεί η κατάλληλη ισορροπίαανάμεσα σε χρηματοδοτήσεις και δάνεια.
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, η Ursula Von der Leyen τόνισε ότι τα ποσά τα οποίασυζητούνται αφορούν τρισεκατομμύρια και όχι δισεκατομμύρια, ενώ απαντώντας σε ερώτηση γιατις διαφορές θέσεων ανάμεσα στα κράτη μέλη, η Πρόεδρος της Επιτροπής ανέφερε ότι υπάρχει μιαποικιλία απόψεων σχετικά με την αναλογία που θα πρέπει να έχουν οι επιχορηγήσεις και τα δάνειακαι μέσω της διαπραγμάτευσης ελπίζει να βρεθεί μια ισορροπία ανάμεσα σε αυτά.
Ο Charles Michelπρόσθεσε ότι οι συζητήσεις θα είναι δύσκολες ωστόσο εξέφρασε την αισιοδοξία του για λύση καθώςυπάρχει ισχυρή πολιτική βούληση για την επίτευξη συμφωνίας για το Πολυετές ΔημοσιονομικόΠλαίσιο και το ταμείο ανάκαμψης.
Απαντώντας σε ερώτηση εάν υπάρξει κάποιο πρόγραμμα-γέφυρα καθώς το νέο ΠολυετέςΔημοσιονομικό Πλαίσιο θα αρχίσει να εφαρμόζεται από το 2021, η Ursula Von der Leyen σημείωσεότι πράγματι κάποιες χώρες το ζήτησαν αυτό και η Επιτροπή πρόκειται να το εξετάσει.
Σε ερώτηση για το εάν υπάρχει ένα ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα, οι δύο Πρέοδροι τόνισαν ότιυπάρχει η συναίσθηση ότι όλα θα πρέπει να γίνουν γρήγορα λόγω του επείγοντος χαρακτήρα τουκρίσης. Στόχος, τόνισε η Von der Leyen, είναι να συζητηθεί στο Κολέγιο των Επιτρόπων τηνδεύτερη ή την τρίτη εβδομάδα του Μαίου ανάλογα με την πρόοδο που θα έχει επιτευχθεί
Λαγκάρντ: Πάρτε μέτρα πριν είναι πολύ αργά
Η προειδοποίηση της προέδρου της Κομισιόν είναι σε αντίστοιχο μήκος κύματος με όσα φέρεται να είπε η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης, για τον ίνδυνο «να κάνουν πολύ λίγα και πολύ αργά» σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών από την πανδημία της Covid-19.
«Προειδοποίησε ότι υπάρχει κίνδυνος να κάνουν πολύ λίγα και πολύ αργά», στην παρέμβασή της στη Σύνοδο Κορυφής, που διεξάγεται με τηλεδιάσκεψη και έχει ως στόχο την εξεύρεση λύσεων για την αποφυγή μιας ύφεσης, ανέφερε μια διπλωματική πηγή.
Σύμφωνα με αξιωματούχο της ΕΕ, τον οποίο επικαλείται το πρακτορείο Reuters, η Λαγκάρντ είπε στους 27 ηγέτες ότι χρειάζεται να υπάρξει γρήγορα ένα ισχυρό και ευέλικτο ταμείο ανάκαμψης που θα διασφαλίσει ότι όλες οι χώρες θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις δημοσιονομικές προκλήσεις της ανάκαμψης. Προέβλεψε επίσης ότι το ΑΕΠ της ευρωζώνης, στο χειρότερο σενάριο μπορεί να συρρικνωθεί έως και 15% φέτος και σε ένα μέσο σενάριο κατά 9%.
Το κλίμα της Συνόδου
Διπλωματικές πηγές, που παρακολούθησαν την τηλεδιάσκεψη των «27» είπαν ότι η συζήτηση δεν ήταν σε τόσο υψηλούς τόνους όσο πριν από έναν μήνα. Όμως η διάσταση απόψεων εκφράστηκε με σαφήνεια, με τέσσερις χώρες –Αυστρία, Δανία, Σουηδία και Ολλανδία– να διαφωνούν με την πρόταση χορήγησης βοήθειας για την ανάκαμψη μέσω επιδοτήσεων.
Το «στρατόπεδο» των βόρειων χωρών, που περιλαμβάνει και τη Γερμανία, τάχθηκε υπέρ της σύνδεσης του νέου Ταμείου Ανάκαμψης με τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-27.
Από την άλλη, ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε είπε στους ομολόγους του ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει να προικοδοτηθεί με ποσό 1,5 τρισ. ευρώ και να παρέχει επιδοτήσεις στις χώρες μέλη ώστε να διασφαλιστεί μια «συμμετρική απάντηση σε ένα ασύμμετρο σοκ».
Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης είπε: «Κινήθηκαν προς τα εμπρός χωρίς πραγματική σύμπνοια. Επαφίεται τώρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τετραγωνίσει τον κύκλο».