Όλα τα νεότερα για θεραπείες και εμβόλιο – Πόσο αισιόδοξοι ή απαισιόδοξοι πρέπει να είμαστε

Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του ο Ελεύθερος Τύπος τα μέχρι στιγμής δεδομένα δείχνουν ότι η φαρμακευτική αγωγή θα προηγηθεί του εμβολίου και ήδη ορισμένα φάρμακα δοκιμάζονται και δείχνουν ότι… προκρίνονται έναντι άλλων. Ωστόσο παραμένει άγνωστο το πότε θα είναι έτοιμη μια αποτελεσματική αγωγή, οι επιστήμονες όμως εκτιμούν ότι θα συμβεί μέσα στους επόμενους λίγους μήνες.

Όπως προκύπτει από τη διεθνή κοινότητα, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, αλλά και τα ελληνικά δεδομένα, τα οποία μοιράζεται κατά διαστήματα ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας, Σωτήρης Τσιόδρας, ορισμένες μόνο από τις δυνητικές θεραπείες του SARS-Cov-2 είναι οι εξής:

• Χλωροκίνη: Φαρμακευτική ουσία (κατά της ελονοσίας) που αυτήν τη στιγμή είναι η πιο ευρέως διαδεδομένη, καθώς κυκλοφορεί και χορηγείται ήδη σε ασθενείς και στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι δεν υπάρχουν δεδομένα για την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου, παρ’ όλα αυτά ορισμένες χώρες έχουν δηλώσει ότι φέρνει αποτέλεσμα στους ασθενείς. Στη χώρα μας ετοιμάστηκε σκεύασμα χλωροκίνης μετά την εισαγωγή πέντε τόνων της δραστικής ουσίας από την Ινδία και ξεκίνησαν να διανέμονται 24 εκατομμύρια δόσεις στα νοσοκομεία αναφοράς για τον κορονοϊό.
• Ρεμντεσιβίρη: Πρόκειται για πειραματική θεραπεία που είχε σχεδιαστεί αρχικά για τον ιό Εμπολα, ωστόσο αυτήν τη στιγμή προκρίνεται για την αντιμετώπιση της λοίμωξης Covid-19. Δεν έχει λάβει ακόμη έγκριση από καμία κανονιστική Αρχή στον κόσμο και για καμία ένδειξη. Για την ουσία διεξάγεται η διεθνής κλινική μελέτη «Adaptive COVID-19 Treatment Trial» στην οποία συμβάλλει και η Ελλάδα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα το φάρμακο αυτό φαίνεται ότι έχει ισχυρή δράση απέναντι στους κορονοϊούς, αναστέλλοντας τον πολλαπλασιασμό τους. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, η ουσία αυτή είναι και η πλέον υποσχόμενη.
• Λοπιναβίρη/ριτοναβίρη: Ενθαρρυντικά αποτελέσματα δείχνει η χορήγηση αντιρετροϊκών παραγόντων κατά του ιού HIV του AIDS).
• Κολχικίνη: Ουσία δοκιμασμένη, που θεωρείται ότι μπορεί να λειτουργήσει ως καρδιοπροστατευτικός παράγοντας, προλαβαίνοντας επιπλοκές της νόσου Covid-19. Στην Ελλάδα εκπονείται μελέτη -υπό τον καθηγητή Καρδιολογίας Σπύρο Δευτεραίο– με τίτλο «Grecco-19» και τη συμμετοχή 300 ασθενών σε Αθήνα, Πάτρα και Θεσσαλονίκη.
• Σαριλουμάμπη: Ξεκίνησε η κλινική μελέτη στην Ιταλία, στην Ισπανία, στη Γερμανία, στη Γαλλία, στον Καναδά και τη Ρωσία με τη χορήγηση του αναστολέα της ιντερλευκίνης-6 (IL-6), σαριλουμάμπης, σε ασθενείς με νόσο Covid-19. Ηδη ο πρώτος ασθενής στην ευρωπαϊκή ήπειρο έχει λάβει το φάρμακο που στόχο έχει την αντιμετώπιση της φλεγμονώδους αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος, η οποία προκαλεί το σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας. Ανάλογη μελέτη είναι σε εξέλιξη στις ΗΠΑ.
• Αναστολέας ΕΚ1C4: Πρόσφατα ο Σωτήρης Τσιόδρας έκανε γνωστό ότι πειραματικό φάρμακο στην Κίνα φέρνει την ελπίδα, καθώς, όπως τόνισε ο γνωστός λοιμωξιολόγος, φαίνεται ότι είναι το πιο αποτελεσματικό σε σχέση με όποια άλλη θεραπεία δοκιμάζεται. Ο αναστολέας φέρεται να έχει την ικανότητα να εμποδίζει τη μόλυνση του ανθρώπου από τον κορονοϊό, καθώς στοχεύει στη λεγόμενη πρωτεΐνη-ακίδα (λόγω του σχήματός της), την οποία χρησιμοποιεί ο ιός να «κολλήσει» στην επιφάνεια του υγιούς κυττάρου, να το επιμολύνει και έτσι να ξεκινήσει η διαδικασία του πολλαπλασιασμού του κορονοϊού στο ανθρώπινο σώμα.
• EIDD-2801: Προσωρινή ονομασία φαρμάκου που ανακαλύφθηκε από το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Εμορι των ΗΠΑ και θεωρείται ότι μπορεί να μειώσει τη σοβαρή βλάβη που προκαλεί στους πνεύμονες η νόσος Covid-19. Το φάρμακο, που δοκιμάστηκε σε καλλιέργειες ανθρώπινων κυττάρων πνευμόνων και σε πειραματόζωα (ποντίκια), υπήρξε αποτελεσματικό στο να αποτρέψει τη σοβαρή πνευμονία και τον θάνατο.
• Πλάσμα αίματος: Μια τεχνική πολλά υποσχόμενη που δοκιμάζεται σε ορισμένες χώρες και η οποία αναμένεται και στη χώρα μας. Πρόκειται για λήψη αίματος από ανθρώπους που νίκησαν τον κορονοϊό και η έγχυση του πλάσματός τους σε ασθενείς που νοσούν βαριά. Κατά το παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί για να καταπολεμηθούν η διφθερίτιδα, η λύσσα και άλλες λοιμώξεις. Κινέζοι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Σαγκάης δοκίμασαν τη θεραπεία αυτή σε δέκα ασθενείς σε σοβαρή κατάσταση, επισημαίνοντας ότι είναι μία πολλά υποσχόμενη θεραπεία για τους αρρώστους που νοσούν σοβαρά.
• Φαβιπιραβίρη: Δρα ως αναστολέας της πολυμεράσης πολλών RNA ιών και εκτιμάται ότι εμποδίζει την αναπαραγωγή του SARS-CoV-2 στον ανθρώπινο οργανισμό, μειώνοντας συνεπακόλουθα και τη μεταδοτικότητα της νόσου. Το φάρμακο της ιαπωνικής εταιρίας Fujifilm Toyama Chemical αναμένεται να δοκιμαστεί και στη χώρα μας.
• Ιντερφερόνες: Και συγκεκριμένα η ιντερφερόνη βήτα, που επί του παρόντος είναι εγκεκριμένη για τη θεραπεία ασθενειών όπως η πολλαπλή σκλήρυνση.

Σημειώνεται ότι ορισμένα από τα παραπάνω είναι υπαρκτά φάρμακα (χλωροκίνη, κολχικίνη), που δοκιμάζονται, συνδυαστικά με άλλα, κατά του συγκεκριμένου ιού.

Όσον αφορά στις εντελώς νέες θεραπείες που βρίσκονται αποτελεσματικές στα πειραματόζωα (αναστολέας ΕΚ1C4, αντιιικό EIDD-2801), είναι άγνωστο πότε θα εφαρμοστούν στους ανθρώπους.

Τι γίνεται με το εμβόλιο

Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ανακοινώνοντας ότι ξεκινούν κλινικές δοκιμές στο τέλος αυτού του μήνα, ανέφεραν ότι «το εμβόλιο θα είναι έτοιμο το φθινόπωρο». Επικεφαλής των κλινικών δοκιμών του εμβολίου είναι η καθηγήτρια Σάρα Γκίλμπερτ. Η ίδια επισήμανε ότι στις δοκιμές θα συμμετάσχουν περισσότεροι από 500 εθελοντές. Το εμβόλιο «ChAdOx1» του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης είναι ένα από τα εμβόλια που δοκιμάζονται ανά τον κόσμο, αλλά σε ορισμένους επιστημονικούς κύκλους είναι κοινό μυστικό ότι η διαθεσιμότητα εμβολίου στο κοινό αργεί αρκετά. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) έχει δηλώσει ότι δεν εκτιμά τη διαθεσιμότητα αποτελεσματικού εμβολίου νωρίτερα από ένα έτος.

Τα Πανεπιστήμια της Αϊόβα και της Τζόρτζια στις ΗΠΑ, επίσης, προσπαθούν να αναπτύξουν εμβόλιο κατά της νόσου Covid-19. Στη συγκεκριμένη μελέτη αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια μίας εκ των τακτικών απογευματινών ενημερώσεων και ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας.

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η κλινική δοκιμή της αμερικανικής φαρμακευτικής εταιρίας Moderna του εμβολίου mRNA-1273. Στις 16 Μαρτίου χορηγήθηκε στους πρώτους τέσσερις από συνολικά 45 εθελοντές η πρώτη δόση του και περί τα μέσα Απριλίου αναμένεται η χορήγηση της δεύτερης δόσης. Στόχος είναι τα πρώτα κλινικά δεδομένα να είναι διαθέσιμα τον Ιούνιο, ώστε το εμβόλιο να καταστεί εμπορικά διαθέσιμο τον Μάρτιο του 2021.

Κοντά στην έναρξη κλινικών δοκιμών σε ΗΠΑ, Νότια Κορέα και Κίνα του εμβολίου INO-4800 βρίσκεται η αμερικανική εταιρία βιοτεχνολογίας Inovio, έχοντας ήδη 3.000 δόσεις του εμβολίου έτοιμες προς χορήγηση. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται το φθινόπωρο και μέχρι το τέλος του 2020.

Το ισραηλινό Ινστιτούτο Ερευνας MIGAL ανασχεδιάζει ένα υπάρχον εμβόλιό του, ώστε να είναι κατάλληλο και για τον ιό SARS-CoV-2. Στόχος των ερευνητών είναι το εμβόλιο σε μορφή δισκίου να αρχίσει να παράγεται τέλη Απριλίου ή αρχές Μαΐου.

Ελπιδοφόρα είναι τα προκαταρκτικά αποτελέσματα ενός υποψήφιου εμβολίου από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ στις ΗΠΑ. Το PittCoVacc, σε μορφή δερματικού επιθέματος, δοκιμάστηκε σε ποντίκια και παρήγαγε σε δύο μόλις εβδομάδες στοχευμένα αντισώματα κατά του ιού SARS-CoV-2 σε ποσότητες, μάλιστα, που θεωρούνται επαρκείς για να εξουδετερώσουν τον κορονοϊό.

Στο στάδιο των δοκιμών σε ζωικά μοντέλα περνά το εμβόλιο της γερμανικής εταιρίας βιοτεχνολογίας CureVac, που είναι βασισμένο σε ανθρώπινο mRNA, με στόχο να αποδειχθεί αν μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να καταπολεμήσει τη λοίμωξη και να παραγάγει αντισώματα. Στις ΗΠΑ, η φαρμακευτική εταιρία Johnson and Johnson εξετάζει τη χρησιμοποίηση ορισμένων φαρμάκων της για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων που αναπτύσσουν οι ασθενείς της νόσου Covid-19. Εργάζεται, επίσης, για την ανάπτυξη εμβολίου βάσει της απενεργοποίησης του παθογόνου.

Ελληνικά νοσοκομεία και θεραπείες

Σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα του Ελεύθερου Τύπου, μέχρι να τελεσφορήσουν οι προσπάθειες για νέα φάρμακα και εμβόλια, οι γιατροί εξακολουθούν να χορηγούν στους ασθενείς φωσφορική χλωροκίνη ή υδροξυχλωροκίνη συνδυαστικά με την αζιθρομυκίνη και/ή αντιβιοτική θεραπεία. Το θεραπευτικό αυτό σχήμα στόχο έχει να οδηγήσει σε πτώση του πυρετού, γρηγορότερη ανάρρωση και μεγαλύτερα ποσοστά αρνητικοποίησης του ιικού φορτίου. Ειδικά στους νοσούντες από Covid-19 με καρδιαγγειακές παθήσεις εδώ και δύο εβδομάδες έχει προταθεί και η χορήγηση κολχικίνης.

Νέα φάρμακα ή θεραπείες που θεωρούνται ότι θα φέρουν ελπίδα και βρίσκονται υπό δοκιμή:

• Ακαδημία Επιστημών Κίνας / Αναστολέας ΕΚ1C4,
• Ινστιτούτο Ανάπτυξης Φαρμάκων Εμορι (EIDD) ΗΠΑ / EIDD-2801 ΗΠΑ,
• Πολυκλινική Παβία Βόρεια Ιταλία / Πειραματική χορήγηση πλάσματος με αντισώματα σε ασθενείς

Υπαρκτές ουσίες που θεωρείται ότι θα φέρουν ή φέρνουν αποτέλεσ,α. συνδυαστικά με άλλες θεραπείες:

• Ρεμντεσιβίρη
• Χλωροκίνη
• Λοπιναβίρη/ριτοναβίρη
• Κολχικίνη
• Σαριλουμάμπη

Ερευνητικοί φορείς και εταρείες που δοκιμάζουν εμβόλια

• Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης
• Πανεπιστήμιο Αϊόβα και Τζόρτζια
• Αμερικανική φαρμακευτική εταιρία Moderna
• Αμερικανική εταιρία βιοτεχνολογίας Inovio
• Ισραηλινό Ινστιτούτο Ερευνας MIGAL ΗΠΑ
• Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ
• Γερμανική εταιρία βιοτεχνολογίας CureVac
• Αμερικανική εταιρία Johnson and Johnson

Με πληροφορίες από τον Ελεύθερο Τύπο